Vísir - 05.04.1936, Blaðsíða 5

VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
5
FLANDIN OG BLAÐAL.TÓSMYNDARARNIR
Mynd þessi var tekin af Flandin, er hann kom til London á dögunum, og sýnir, að ljósmynd-
arar blaðanna liafa verið til taks.
ur og aftur bækur! Hve marg-
ar bækur lánar safnið út á mán-
uði spurði ég Einar — en hann
hefir gegnt útlánsstarfsemi
safnsins í vetur.
Það mun láta nærri, að það
séu um 800 bindi á mánuði.
Sumarmánuðina er það vana-
lega minna ,en eykst jafnskjótt
og haustar að.
Hvað er mest lesið?
Bókum safnsins er skift í 10
flokka. í einum flokknum eru
skáldrit og aðrar svokaBaðar
fagrar bókmentir. Það lætur
nærri, að % af öllu því, sem
lánað er út af safninu tillieyri
þeim flokki.
— I þessum flokki, sem mest
er lesinn, eru vitanlega bækur
með mjög misjöfnu menning-
argildi.
Já, auðvitað. Tölurnar
gefa að sjálfsögðu enga hug-
mynd um það. Það er erfitt að
ætlast á um það, þegar ekki
hafa verið gerðar sérstakar at-
huganir á því áður.
Áður en ég kyntist útlánum
hér á safninu nánar, hafði eg
ekki háar hugmyndir um gæði
ells þorra þeirra bóka, sem
fólk fær þannig að láni .En
reyndin var þó betri en ég bjóst
við. Fjöldi manna, karla og
kvenna, ungra og gamalla vill
góðar bækur. Vitanlega ber líka
mikið á því, að menn fái sér
einliverjar spennandi skáldsög-
ur til að hvíla sig við eftir erfiði
dagsins, en það er þó ekki svo,
að ástæðavirðist til að hneyksl-
ast á því.
ViII fólkið nýjar eða gamlar
bækur?
Yfirleitt nýjar. Þar með er þó
ekki sagt, að ýmsir eldri ágætis
höfundar séu ekki lesnir, og hér
er einmitt ágætt tækifæri til að
athuga hvaða liöfundar eru líf-
-seigastir. Það er t. d. eftirtekt-
arvert að Kipling er stöðugt
mikið lesinn, sama er t. d. að
segja um Tolstoj, Dostojefski,
Dickens o. fl.
Ljóð, sögur eða leikrit?
Sögur fyrst og fremst. Ljóð
og leikrit eru yfirleitt lítið lesin.
Töluvert ber á áhuga fyrir stutt-
um ritgerðum í óbundnu máli.
Á hvaða málum eru þessar
bækur?
Mikið auðvitað lesið á ís-
Jenzku — nema einmitt af þeim
flokki, sem við höfum nú talað
um, því íslensk skáldrit eiga að
geymast liér á Landsbókasafn-
inu um aldur og æfi, og þess-
vegna má ekki lána þau.
En þegar til aimara tungu-
mála kemur ber vitanlega lang-
mest á hinum Norðurlandamál-
unum. Annars er greinilegt að
lestur enskra bóka fer i vöxt.
En hvað kemur þá næst á
eftir skáldritum?
Sagnfræði og ferðasögur, í
kringum 15% af öllum útlán-
um. Þar ber mjög mikið á
ferðasögum, sem altaf er tek-
ið fegins hendi. I seinni tíð er
mikið spurt cftir æfisögum.
Síðan Stracliey skrifaði bækur
sinar, eru það orðnar tísku-
bókmentir.
En hvað er þá að segja frá
visinda- og fræðiritum? Með
æfisögunum erum við einmitt
komnir inn á það svið.
Landsbókasafnið er auðvitað
fyrst og fremst visindaleg stofn-
un. Að sjá mönnum fyrir
skemtilestri er þar algert auka-
atriði. Á liverjum degi koma
fleiri eða færri menn á safnið
til að leita að fræðslu í einhverri
ákveðinni grein. — Það eru
bæði ungir og gamlir með mjög
sundurleit áhugamál, alt frá
skólafólki, sem biður um Geirs-
bók eða reikningsbók, til sér-
fræðingsins í einhverri grein
læknavísindanna, málfræði eða
sagnfræði. Afgreiðsla skóla-
bókanna er vitanlega ekki mjög
upplífgandi — en liinsvegar er
það mjög skemtilegt, að tölu-
vert ber á því, að skólafólk leiti
út fyrir kenslubækurnar. Það
er t. d. algengt að beðið sé um
bækur um einstök tímabil
mannkynssögunnar, einstök
stórinenni, skáld eða rithöf-
unda. Stundum kemst það upp,
að þessar rannsóknir standa í
sambandi við fyrirlestra, sem
RUMBA
í Gamla Bíó:
Þessi nýja mynd „Rumba“ er
amerísk Paramount-mynd og
skeður mest á Cuba — en það-
an er rumba-dansinn upprunn-
inn. Ungur kynblendingur, og
atvinnudansari, ættaður frá
frá Cuba, hafði að tilhlutun ör-
lagadisanna orðið að beygja
sig fyrir ungri „dollaraprins-
essu“ og hugði því mjög á
hefndir.
Hann leigir sér síðan danssal
á veitingaliúsi, býður þangað
„dollaraprinsessunni“ og liefnir
sín þar svo rækilega, að hún fer
hið skjótasta lieim til New
York.
En þau unna hvort öðru liug-
ástum, þó livorugt vilji viður-
kenna það fyrir liinu — og
þessvegna fer hann skömmu
haldnir eru i skólunum, stila-
gerðir o. fl.
En livernig er það, veit fólkið
altaf livað það vill lesa?
Þvi fer mjög fjarri. Fjöldi
manna kemur og segist vilja fá
einhverja bók, en meira veit það
,ekki. Þá kemur til kasta bóka-
varðarins að finna bók við
hvers manns hæfi. Hann þarf
að komast að því livað eigi við
hvem gest — og hann verður
að gera það á svipstundu, þvi
e. t. v. bíða margir eftir af-
greiðslu.
En hvernig farið þér að þvi,
að sjá livað hverjum liæfir?
Eitt er það, sem ætti að vera,
seinna á eftir lienni til New
York, en þar átti hann, frá l'yrri
dvöl sinni þar, glæpamenn fyr-
ir óvini, sem sátu um lif hans.
Ilvaðanæfa að berast lionum
hótunarbréf um, að hann verði
skotinn hvar sem hann sýni sig
á leiksviði —- en öllum þessum
vandræðum afstýrir „prinsess-
an“, af því liún unni dansaran-
um sínum — þrátt fyrir alt!
Aðallilutverkin leika þau Ge-
orge Raft og Carole Lombard.
annað veruleikinn. En ef vel
á að vera, þarf bókavörðurinn
að vera brot af sálfræðingi, eða
öllu heldur mannþekkjari—til
að geta dregið ályktanir af útliti,
svip, framkomu eða e. t. v. fá-
einum orðum. Stundum getur
fólkið líka gefið til kynna,
hvaða tóntegund það vill, ef svo
má að orði kveða, þó það viti
ekki hvaða bók það vill fá, og
þá verða altaf einhver ráð.
Helst má enginn gestur fara
allslaus aftur út úr þessum sal!
1 næsta blaði fijlgjiim við
Einari um aðrar einstakar
deildir safnsins.