Vísir - 07.06.1936, Blaðsíða 4
4
VlSIR SUNNUDAGSBLAÐ
Osjálfstseði.
Eftir A. S. M. Hutchinson.
Það, scm hér fer á eftir, er kafii úr hinni hcimskunnu bók,
The saft spot, eftir A. S. M. Hutchinson, sem út kom 1933.
Það var þegar Stephen Wain
kom til Manchester, sem skiln-
ingsleysi lians á lífinu fór al-
veg út um þúfur. Fram til
þessa hafði hann auðvitað við
og við látið undan, ef eitthvað
verulegt reyndi á, — en nú
fór istöðuleysi itans i vöxí, og
það fyrsta, sem bendir til þess,
held eg sé það, að hann tók
á móti lindarpenna, sem hon-
um var boðinn að gjöf.
Byggingarfélagið, sem Wain
llærði hjá, var stærsta bygg-
ingarfélag borgarinnar, og
hafði, um þessar mundir, mjög
annríkt viðýms stórvirki. Þann-
ig var vinnu Stephens háttað,
að hann átti daglegt samneyti
við þektan verktaka, sein oft
gerði stórverslanir hjá bygg-
ingarfélaginu þessu. Verktaki
þessi bauð lvonum einhverju
sinni, að borða með sér mið-
degisverð, og þáði Stephen
boðið. Það virðist ekkert vera
við þetta að atliuga. Þó hefir
honum elttlivað ekki fundist
það skynsamlegt, því á leið-
inni til matsöluhússins, mætti
hann einum af yfirmönnum
sínum, sem spurði liann vin-
gjarnlega, iivert förinni væri
heitið. Og af einhverjum ástæð-
um kvaðst liann ætla í leik-
húsið.
Verktakinn veitti Stephen
góðan beina. Einn smávægileg-
ur þáttur í sögu þessa kvölds-
inns, var lofræða,sem Stephens
hélt yfir lindarpcnna, sem
hann fékk lánaðan lijá verk-
takanum, til að teikna skop-
mynd af þjóninum, sem stóð
fyrir beina. Verktakinn hrós-
aði myndinni mikið og kvaðst
ætla að geyma liana og láta i
ramma. Hann iivalti Steplien
til að leggaj alúð við dráttlist-
arhæfileika sinn, og gaf hon-
um lindarpenna af sömu gerð
og hans penni var. Manni kynni
að virðast, að Stephen hafi ekki
verið neyddur til að taka við
pennanum, og einnig liggur
beinnt við að álíta, að við þessa
gjöf væri ekkert að athuga.
Auðveldara er þó að skilja
þetta, þegar litið er á veikleika
Stephens, og ef það hefði ver-
ið óráðlegt, var það verktak-
ans sök, sem eldri og reyndari
maður. Wain var ungur og ó-
reyndur, og hafði ekkert vit á
verslunarsiðfræði og ströngum
verslunarreglum.
Lesarinn getur dæmt um
þetla sjálfur og tekið hvaða af-
stöðu, sem hann vill. Það, sem
mestu skiptir, er upptök á falli
Wains, — en ekki hitt, að liann
tók á móti gjöfinni.
I þetta, sem önnur skifti, gat
hann ekki veitt viðnám, þeim
innri tilfinningum, sem gerðu
vart við sig eftir að hann liafði
tekið við gjöfinni. í háðum lil-
fellum jók það á veikleika
hans.
Er Stephen Wain, nokkrum
dögum seinna, átti að afgreiða
dálítið af byggingarefni, sem
sami verktaki hafði pantað, sat
hann með fyrnefndan lindar-
penna, augliti tii auglitis við
velgerðarmann sinn, reiðubú-
inn að pranga í hann svikinni
vörutegund. Efnið svaraði eklci
til sýnishornanna, og það var
líka rélt komið fram á varirn-
ar á Wain. En rétl í því spyr
verktakinn, livernig honum
líki nýi penninn. Auðvitað
gat Steplien eklci sagt annað,
en að sér líkaði penninn ágæt-
lega, og sér þælti fjarska vænt
um hann. Nú fvrst var Stephen
það ljóst, að hann gat ekki ver-
ið þektur fyrir að pranga svikn-
um vörum inn á manninn. Gat
hann það virkilega? spurði
veikleiki hans. Nei, það gat
hann ómögulega, sagði liann
við sjálfan sig, en auðvitað
gerði liann það samt!
Seinna varð það uppvíst, að
fyrnefnt byggingarefni var af
verri legund, en ætlast var til,
og var nú hafin leit eftir þeim,
er afgreitt hefði vörurnar.
Stephen Wain, sem þá var í
sumarleyfi, fékk pata af þessu,
í bréfi frá kunningja sínum.
Maður sá var húsateiknari, og
vann á sömu skrifstofu og
Stephen, og hét Isthmus. Hann
leit svo á, að þetta mundi vafa-
laust verða hneykslismál.
Þá fyrst sá Wain, að það
hefði nú liklega verið vistlaust
af sér að þiggja lindarpennann
forðum, og því meir, sem liann
hugsaði um þetta, því ráðalaus-
ari varð hann. Svo skrifaði
hann Isthmusi og bað hann, að
gefa sér nánari upplýsingar í
málinu, og lcvað það vera af
áhuga fyrir heiðri verslunar-
innar. Svar Isthmusar var mið-
ur friðþægjandi. Enn var ekk-
ert uppvíst, en líkur voru til
að sökudólgurinn mundi finn-
ast, og kvaðst Isthmus síst af
öllu vilja vera sá, er óhappinu
hefði valdið. Eftir því, sem
hann hafði lieyrt, var annars-
flokks vörutegund afgreidd, i
stað fyrsta flokks, og vfirleitl
var einhver þrátta með vöru-
tegundirnar, og vitanlega lilaut
sá, er sökin hvíldi á, að verða
vikið úr stöðu/ Sá hinn sami
mundi fá skriflega uppsögn á
gráum pappir.
Wain greip ógurleg hræðsla.
Pennanum varð hann að skila,
áður en nokkurt argaþras yrði.
Daginn áður en hann fékk
fyrra bréf Isthmusar, týndi
hann þessum pennaskratta, og
í lok sumarleyfisins, hafði
liann alls ekki ráð á að kaupa
nýjan. í liræðslu sinni og vand-
ræðum símaði hann til Max-
weíls hróður síns á þessa leið:
„Sendu mér 5 pund sím-
leiðis! Mjög áriðandi!“
Peningarnir koniu daginn
eftir. Þá var Steplien kominn
lieim til' Manchester, og nú
nálgaðist hið örlagarika augna-
blik, að lála sjá sig á skrifstof-
unni. Hann hughreysti sig þó
með því, að nú væri liann laus
allra niála, þar sem hann gæli
skilað pennanum aflur. Hugur
Iians fyltist þakklæti og lotn-
ingu til Maxwells. Maxwell
hafði hjálpað lionum frá
hneyksli, sem ckki mátti koma
fyrir mann í hans stöðu.
Áður en hann gekk út á póst-
húsið eftir peningunum, féll
hann á kné og lofaði guð, liátt
og í hljóði, fyrir að liafa gefið
sér bróður eins og Maxwell, og
hann lofaði liátíðlega, að ef
guð vildi lijálpa sér í þetta
skifti, skyldi hann, til endur-
gjalds, byrja á nýju og betra
líferni, og aldrei framar vera
kærulaus, eins og hann ját-
aði fúslega, að hafa verið.
Guð miskunnaði sig yfir liann-
og gerði hið torvelda svO'
auðvelt, að Wain fanst nóg um.
Áður en liaim keypli pennann,
já, rétt er hann stóð utan við
bókaverslunina, sem hann ætl-
aði að ganga inn i, er lionum
sagt, að verktakinn sé dáinn
af hjartaslagi.
Steplien stóð þarna milli
lieims og lielju. Þetta fannst
honum nokkuð mikið, af þvi
góða. En liann fann þó vel, að-
létt var af sér þungu fargi. Nú
var þessu lindarpenna-æfintýri
lokið. Hann flýtti sér heim, og.
aftur gal' hann þakklætistil-
finningum sínum lausan taum-
inn, sem í þetta skifti gengu
út á það, að þessi atburður
mundi verða sér til viðvörun-
ar í framtíðinni. En hvað um
það, þá þrýsti þetta á, og ýfði
upp, hin andlegu fúasár hans.-
Eftir að liann hafði risið á
l'ætur, að bænagjörðinni lok-
inni, og unnið bug á tilfinning-
um sínum, fyltist lijarta hans-
gleði ylir því, að nú væri eng-
in hætta á, að þessi lindar-
penna-gjöf yrði nokkru sinni
uppvís. Hann tók að hugsa um>
þá möguleika, sem liann hefði
til að úliloka þetta skeytingar-
leysi sit.t. Þessa slæmu hneigð,
sem hafði knúið liann til að
gefa meðmæli miður góðum
vörutegundum. En þessa
Iineigð fékk hann aldrei bug-
að. Hvort Istlunus hafði yfir-
drifið frásögnina, eða að það
var af þvi, að verktakinn var
dáinn, var eitt þó víst, að aldr-
ei mundi framar verða hrófl-
að við málinu. Maxwell var bú-
inn að senda honum 5 pund,
sem hann hafði ekkert sérstakt
Enskir veðreiðahestar.