Vísir - 08.11.1936, Blaðsíða 5

VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
5
(OóJcafipuígn
Watson Kirkconnell: Cana-
dian Overtones. — Winni-
peg, 1935.
Prófessor Watson Kirkconn-
ell við Wesley College í Winni-
peg er góðkunnur íslendingum,
sérstaklega vestan hafs, fyrir
aðdáun hans á íslenskum hók-
mentum og rækt hans við að
útbreiða þekkingu á þeim í
liinum enskumælandi heimi.
Fyrsta spor hans í þá átt, og
eklœrt smáræði, var hið við-
tæka þýðingasafn hans af ís-
lenskum ljóðum frá elstu tím-
um til vorra daga, The North
American Book of Icelandic
Verse, er kom úl laust fyrir Al-
þingishátíðina. Er það allstór
bók, 228 hls. í stóru broti, og
hefir inni að halda þýðingar af
kvæðum 80 skálda, auk nokk-
urra eftir óþekta höfunda, á-
samt inngangsorðum um ís-
lenskan skáldskap og gagnorð-
um lýsingum á skáldunum, þar
sem getið er lielstu æviatriða
þeirra. Hlaut bók þessi yfirleitt
lofsamlega dóma, enda er þar
margt góðra, og jafnvel ágætra
þýðinga, þó þýðanda bregðisí
sumstaðar hogalistin. Stöndum
AÚr því í þökk við liann fyrir
þetta myndarlega handarvik í
þágu hókmenta vorra.
En prófessor Kirkconnell hef-
ir ekki látið hér við lenda. í jan-
úarhefti hins merka tímarits
Toronto-háskólans nú í ár (The
University of Toronto Quarter-
ly) birtist eftir hann allítarleg
grein um Stephan G. Stephans-
son, „Canada’s Leading Poet,
Stephan G. Stephansson (1853
—1927)“, og lýsir mat höfund-
arins á skáldinu sér í sjálfri
fyrirsögninni, þar sem hann
kallar Stephan „höfuðskáld
Kanada“. Er hér rakin ævisaga
lians í aðal-dráttum, lýst kvæð-
um hans, ljóðlist hans og lífs-
skoðun, og prentuð nokkur
sýnishorn ljóða hans í enskri
þýðingu greinarhöfundar. Er
ritgerðin svo úr garði gerð, að
hún færir vafalaust ýmsum
kanadiskum lesendum heim
sanninn um það, hversu óvenju-
legt skáld, að frumleilc og við-
fleygi, IHettafj allaörninn ís-
lenski var.
Eigi verður hér frekar vikið
að ritgerð þessari, þó verðugt
væri. En stuttu áður heldur en
hún kom á prent, hafði pró-
fessor Kirkconnell sent frá sér
bók þá, sem hér er sérstaklega
gerð að umtalsefni, Canadian
Overtones, og snertir oss íslend-
inga öðrum þjóðum fremur.
Hún er 104 bls. að stærð í litlu
broti, en þeim mun drýgri að
innihaldi, og liin snotrasta á að
líta. Þar er að finna ljóðaþýð-
ingar á ensku úr skáldskap Is-
lendinga, Svía, Norðmanna,
Ungverja, ítala, Grikkja og
Ukrain-húa í Kanada, ásamt
æviágripum skáldanna og gagn-
rýni á verkum þeirra. Þýðand-
inn setur íslendinga í öndvegið,
og er nærfelt lielmingur bókar-
innar, 40 bls., af 104, lielgaður
skáldskap íslenskra Ijóðasmiða
í Kanada, að meðtöldum inn-
gangskaflanum (7 bls.) um ís-
lenska Ijóðagerð í landi þar.
Var inngangsgrein þessi, að
viðbættum kvæðaþýðingum, áð-
ur prentuð í tímaritinu The
Dalhousie Review, sem einn af
kunnustu liáskólum Kanada
stendur að. Auðsætt er, að liöf.
undurinn er gagnkunnugur
vestur-íslenskum bókmentum,
og ritar liann um þær af mikl-
uin hlýleik og glöggskygni, þó
skoðanamunur geti eðlilega
orðið um það, hvar hann visar
skáldum þessum til rúms á
Bragabekk, og eigi síður um
liitt, hvern rétt sumir þeir, er
liann nefnir, eigi til sliks sætis.
Stelian G. Stepliansson skipar
auðvitað liásætið lijá honum,
og er einkar fróðlegt, að lesa
samanburð hans á Stephani og
öðrum kanadiskum skáldum;
kemst prófessor Kirkconnell að
þeirri niðurstöðu, að Stephan
sé jafningi hestu skálda Kan-
ada, þeirra er ort hafa á ensku
eða frönsku, og verði ekki ólík-
lega er stundir liða talinn
fremslur þeirra allra. Af vest-
ur-íslenskum skáldum álítur
prófessorinn Guttorm J. Gutt-
ormsson ganga næst Stephani,
og fer hann þar ekki villur
vegar; leggur hann réttilega á-
lierslu á frumleik Guttorms,
andans þrótt hans og ríka
kímnigáfu. En í heild sinni tel-
ur höfundur ljóðagerð Islend-
inga í Kanada merkasta skerf-
inn, sem innfluttir menn þar-
lendis hafi lagt til kanadiskra
bókmenta.
AIls eru hér þýðingar af
kvæðum 15 íslenskra skálda i
Kanada, stærri og smærri spá-
manna; sem kunnir eru meira
og minna íslenskum lesendum,
einkum vestan hafs, og verða
ekki hér taldir. Hefir valið á
kvæðunum yfirleití' vel teldst;
en um þýðingarnar er það að
segja, að þær eru æði misjafn-
ar að lipurð og nákvæmni. Þó
að þekking þýðanda á íslensku
máli sé, þegar alls er gætt, bæði
óvenjuleg og ' aðdáunarverð,
hefir hann sumstaðar misskilið
orðalag frumkvæðanna, eins og
t. d. ferskeytlu Sigurbjörns Jó-
liannssonar, „Höfundi úthýst“.
Virðingarverð er einnig sú alúð
lians við íslenskt ljóðform, að
snúa hringliendum Kristins
Stefánssonar, „Vetur“, á ensku
undir sama bragarhætti, þó
þýðingin verði nokkuð klung-
urkend og ónákvæm að hugsun,
nema lokalínur niðurlags-er-
indisins, sem snjallar eru. I
flestum þýðingunum eru þó á-
gætir sprettir, og sumar eru
mjög góðar, svo sem þýðingin
á afbragðskvæði Guttorms J.
Guttormssonar, „Býflugnarækt-
in“, og þýðingarnar á „Frost-
nótt“ eftir Jón Runólfsson og
„Björkin“ eftir Magnús Mark-
ússon.
Tilgangur prófessors Kirk-
connells með þýðingasafni
þessu er sá, eins og hann grein-
ir frá í formálanmn, að vekja
eftirtekt enskumælandi landa
sinna í Kanada á hinum merki-
lega skerf, sem innfluttir þjóð-
flokkar í landi þar hafa lagt til
lcanadiskra bókmenta með
ljóðagerð á þeirra eigin tungu.
En mjög hrestur á, að ensku-
mælandi íliúar landsins meti
þau verðmæti að verðleikum.
Áliugi prófessors Kirkconnells
á því, að vekja almennari skiln-
ing og sannara mat á menning-
arlegu framlagi innfluttra þjóð-
flokka í Kanada verðskuldar
því þökk allra þeirra, sem ekki
láta sér á sama standa um hlut-
skifti þjóðsystkina sinna í liinu
nýja landnámi þeirra. Og vér
íslendingar megum vera þess
minnugir, að hann liefir gert
sér sérstakt far um það, að
kynna enskumælandi samborg-
urum sínum vestur-íslenskar
bókmentir; að ógleymdri rækt-
arsemi hans við bókmentir vor-
ar að fornu og nýju lieima fyr-
ir eigi siður en vestan liafs.
Richard Beck.
38. tafl.
Teflt í Svinemiinde 1933. —
Iívítt: L. Engels. — Svart: K.
Richter. — Budapest-vörn. —,
1. d4, Rfö; 2. c4, e5; 3. dxe5, Re4
(þennan leik notarRichter mik-
ið og er hann nú talinn fult eins
gó($ur og Rg4, sem áður var
mikið notaður); 4. Rd2, Rc5; 5.
Rgf3, Rc6; 6. a3, De7; 7. e3, Rx
e5; 8. Dc2, gö; 9. b4!, Bg7 (eftir
jietta er svartur tapaður. Reyn-
andi var RxR-f- og Re6); 10.
RxR, BxPi (ef DxR þá Hbl og
Bb2); 11. Bh2!, Df6; 12. Re4!,
8
7
6
5
4
3
2
1
l 1 6 t 1 f '
iím ^ íam. 'Æí
■imtPi t
"WA ^ W'Æ
■ « »
% | má 'Æ m4
'í «
■ ■
■m 'ám. á
/ ^ ’mW/. C3 §g|§fj
WW/M.

íi w1
w&m **■ fí/M 1
A BC DE F GH
Dg7 (ef RxR, DxR og f4); 13.
Rc3!, Re6; 14. f4, Bf6; 15.
0—0—0, a5; 16. g4, a5xb4; 17.
a3xb4, 0—0; 18. g5, Be7; 19.
Rd5, f6; 20. Bd3, b5; 21. Hhgl,
bxcl; 22. Bxcl, c6; 23. gxf6,
IIxf6; 24, Rxf6, BxR; 25. f5!,
d5; 26. f5xR, Bxe6 (ekki dxB,
vegna Hd8+!); 27. BxB, DxB;
28. Hdfl, De5; 29. Ba2, Dxe3+;
30. Kbl, IIb8; 31. Kal, Bf5 (ekki
Hxb4, Hxg6); 32. Db2 (ekld
DxB, Dc3+ og I4xb4), De4; 33.
Df6,14f8; 34. Dc3,14a8; 35. Hf2,
Hai; 36. Hb2, De6; 37. Hel,
Be4; 38. Dd4, Ha8; 39. HxB, d5
xe4; 40. Kbl, IIxB; 41. HxB;
Db3+; 42. Kal, e3; 43. Ha7 og
svartur gaf, loksins.
Kristján X. ávarpar Norðurlandaþjóðir í útvarpsræðu.