Vísir - 25.01.1937, Síða 3

Vísir - 25.01.1937, Síða 3
» Sannleikurinn um Kveldúlf. Ræða Ólafs Thors í Gamla Bíó í gær. Árásirnar á hendur Kveldúlfi eru af pólitískum rótum runn- ar. Þær hafa orðið því ósvífnari og æðisgengnari sem Sjálfstæð- isflokkurinn hefir falið okkur bræðrum fieiri trúnaðarstörf. En það vakir fyrir ofsóknarliðinu, að freista þess, að gera okkur feðga að óbótamönnum í augum almennings, beinlínis í því skyni að varpa með því skugga á starfsemi Sjálfstæðisflokks- ins, og rýra þannig traust á flokknum og fylgi hans. JpRAMAN af létu stjórnarliöar sér nægja aö níSast á æru okkar bræ'Sra. En ekki alls fyrir Iöngu munu göfugmenni þau sem TímaliSiö hefir faliS forystuna, hafa þótt full fáment á leiksviö- inu. Sótti hann þá föður okltar nær hálfáttræ'Su, flutti hann burt úr einverunni, burt frá ræktun jarö- arinnar, sem hann hefir gefiö sig óskiftan viö í hálfan annan ára- tug, og setti hann á miöjan leik- völlinn. Þar byrjaði Jónas Jónsson aö naga af Thor Jensen æruna. Fyrst meö einni tönn, en nýja- bragöið var gómsætt og fyr en varöi var allur skolturinn kominn á kaf. Lærlingarnir viö Alþýðublaðiö höföu sama innrætið og sama smekkinn. Þeir gengu á lyktina og settust að krásinni, og nú er svo kornið að fólkinu er ætlað að trúa því, að Thor Jensen hafi ald- rei annað vcrið en þjófur og, erki l»ó£i, hæfur foringi sinna siðspiltu sQita, en þeir verðugir arftakar kins gamla glæpamanns. Við feðgar höfúm lengst af litlu »i*it þessum persónulegu árásum. Okkur er að vísu Ijóst, að eitt- hvaö situr eftir í hugfum þeirra »anna, sem engin kensl bera á •kkur, en við höfutn líka marg- sinnis orðið þess varir, að eftir þvi sem ótugtar innræti andstæðing- anna fer geistara, því fastar erum við umvafðir samúð og vináttu fjöidans. Mættu andstæðingamir þessu til sönnunar minnast síns sálarástands eftir barnaskólaports- fundinn í vor. Lystarleysi almenn- ings á rógnum um Kveldúlf kom þeim þá í koll, og þóttu þeir lítið vaxa af þeirri viðureign. Oklcar vegna sjálfra er því lítil ástæða til aS hreyfa andmælum gegn árásunum, sem að okkur er stefnt þessa dagana. Þó tel eg, vegna þess hve málið er pólitískt, rétt að greiða lygaflækjuna, m. a. í því skyni að fólk þurfi ekki að Kfa eingöngu í trú á heiðarleik okkar, heldur geti hver maður dæmt fyfir sig og öölast fullkomna vissu. Sðgnsögn Alþýínblaíslns. Mun eg rekja málið með hlið- sjót^ af hinni löngu gretn Alþýðu- blaðsins 15. þ. m., ásamt ýmst; öðiHi er stjórnarblöðin hafa flutt fyr og síðar. Ég ætla þá fyrst að rifja upp söguna eins og stjórnarblöðin segja hana, beinum orðum og milli línanna: Thor Jensen er gamall og grá- lyndur bragðarefur, sem margt misjafnt hefir á samviskunni, enda þótt hann til þessa hafi komist undan refsivendi laganna. Fyrstu spurnir af honum eru þær, að 1904 rekur hann verslun undir annars nafni. „Má af því marka, að fjár- hag Thor Jensen hafi þá ekki' ver- ið þann veg háttað, að það þætti ráðlegt að telja hann eiganda fyr- irtækisins". Næst fréttist af hon- um við „Miljónafélagið", og er hann einn af forstjórum þess. „Fór svo að Miljónafélagið hrundi sam- an alt í einu, en það var eins og allur lífskraftur þess hefði hlaup- ið í Kveldúlf“. Því til sönnunar er að togari félagsins hafnaði hjá Kveldúlfi.1 „Keyptt Thor Jensen skipið í Kaupmannahöfn þar sem það lá í reiöuleysi". Er nú Thor Jensen við Kveldúlf um hríð. En þá hrærir sá gamli á sér á nýju, því „einmitt á þessum árum, þegar uppgangur félagsins er sem mest- ur, bregður svo undarlega við, að Thor Jensen, sem á þeim tíma mun hafa átt mikinn meiri hluta hluta- bréfanna, fer að draga sig út úr fyrirtækinu á einkennilegan hátt“. Kemur það nú á daginn, að þessi „einkennilegi háttur“ er í því fólg- inn að Tihor Jensen selur sonum sínum eign sina í Kveldúlfi, en þeir greiða a. m. k. sumpart með lánsfé frá Kveldúlfi, sem þá var „í mestum uppgangi", og þeir þá urðu einkaeigendur að. Virðist þetta þvi vera tiltölulega siðsam- legt af ekki betri mönnum. En nú lyftir gamli maðurinn sér til flugs. Hann leggur 800 þús. kr. í Korpúlfsstaði, kaupir auk þess mörg önnur stórbýli, gerist hinn mesti gróða og uppgangsmaður, en lætur þó Kveidúlf greiða sér árlega 25 þús. kr., og „auður Kveldúlfs streymir i búrekstur Thor Jensens". ~pN það er af Kveldúlfi að segja, að strax eftir brottför Thor Jensens byrjar félaginu að vegna illa. Synirnir lifa í „sukki og svalli“, „óheyrðum luxus og ó- hófseyðslu sem engin dæmi eru til hér á landi“, búa í „fínustu luxús villum" og að því er helst má skilja þeim einustu „villum“ sem til eru á landinu, alt upp á „krít“ hjá Kveldúlfi. Kveldúlfur sekkur jafnt og þétt í skuldir og eru nú skuldirnar orðnar „töluvert hátt á 7. miljón króna“ eða „xþá miljón króna fram yfir eignir“. Samtímis hnignun Kveldúlfs eru nú synimir farnir að þroskast svo að þeir eru teknir að fást við margt sem þeim er hollast að sem minst sé um talað. Er Richard Thors þar urn alt fremstur. Hann vill óð- ur og uppvægur koma íslensku togurunum „undir spanskt flagg“. Hann gerði samninginn við Spán 1934 og ber því ábyrgð á fiskskatt- inum fræga, og hans er að svara fyrir að „upp hefir komist“ að umboðsmenn Kveldúlfs eru orðnir efnaðir. En ekki erum við hinir þó alger ættarskömm. Við höfum „stolið undan“ stórfé og lagt í nxörg stórgróðafyrirtæki. „Sagan um Miljónafélagið virðist eiga að endurtaka sig. Kveldúlfur tapar miljónum, önnur fyrirtæki eiga að rísa á rústum hans“. Sagan er þá í sem allra stystu máli sú, að Thor Jensen setur Mil- jónafélagið á hausinn og stelur bróðurpartinum af eignum þess. Hann laumast á „einkennilegan hátt“ út úr Kveldúlfi, sogar í bú- rekstur sinn auð Kveldúlfs, sam- tímis mergsýgur „sukk og svall“ sona- hans Kveldúlf, svo félagið er nú gjaldþrota, en þeir riðnir við marga glæpi. En auður Thors og það fé sem synirnir hafa „stolið undan“ og lagt i ný stórgróðafyr- irtæki eiga að brauðfæða „hyskið“ og standa undir „sukkinu og svall- inu“, en skuldir Kveldúlfs að leggjast á fátækan almenning. Svona alvarlegt er viðhorfið. En þegar neyðin er stærst er hjálpin næst. Hinir sauðfrómu og siðavöndu hei'ðursmenn sem stjóni- arblöðiri skrifa ætla að frelsa fólk- ið úr þessum voða. Kveldúlfur, þetta hreiður „sví- virðilegustu fjármálaspillingar“, þetta „illræmda braskfyrirtæki", sem nú ætlar að „svindla sig und- an gjaldþroti“ með „fáheyrðu og ósvífnu tilboði“ skal fá makleg málagjöld. Það skal tafarlaust „tekið til gjaldþrotameðferðar og sakamálsrannsójcn látin fara fram urn fjárreiður þess“. Svo mörg eru þau orð. En það er altaf best að segja .vrsiR ... ÓLAFUR THORS Á RÆÐUPALLINUM í GAMLA BlÓ. hverja sögu eins og hún gengur, og það ætla eg að gera. Thor Jensen. q'HOR JENSEN er nokkuð þektur maður og því óþarft að fjölyrða um manninn sjálfan. Hann kom hingað til lands í at- vinnuleit 14 ára gamall og öllum ókunnugur. Hann var oröinn versl- unarstjóri í Borgamesi 23 ára garnall, og var þá jafnframt fjár- flesti bóndi í BorgarfirÖi. Skömmu síðar fluttist hann á Akranes, stofnsetti þar verslun og rak hana með gpðum árangri í 4 ár. Þá varð hann fyrir rniklu tjóni út af fjár- kaupum til útflutnings, tapaði al- eigu sinni og varð gjaldþrota. I Hafnarfirði bjó hann í tvö ár, en stofnsetti um aldamótin verslun í Reykjavík. Varð hann að reka þá verslun undir nafni konu sinnar meðan hann ekki var búinn að ljúka greiðslu skulda sinna. Gekk verslun þessi strax vel og jókst brátt svo, að hann gat fest kaup á húseignum þeim er áður stóðu þar sem nú er bæði Reykjavíkur apótek og Hótel Borg. 1905 stofn- aði hann, ásamt Jóni Ólafssyni, Halldóri Þorsteinssyni o. fl. út- gerðarfélagið Alliance. Átti Thor Jensen tvo sjöundu hluta þess. 1907 gerðist hann ásamt Pétri Thorsteinsen og nokkrum erlend- um kaupsýslumönnum stofnandi Félagsins P. I. Thorsteinsen & Co. hinu svokallaða „Miljónafélagi". Hafði Thor Jensen þá greitt allar fyrri skuldir sínar og var orðinn vel efnum búinn. Lagði hann í „Miljónafélagið" mestar eigur sín- ar, a'Örar en hluti sína í „Alliance“. 1909 seldi Thor Jensen hluti sína í Alliance, sem þá var orðið vel stætt félag, en keypti fyrir andvirðiðhálf- an togarann „Snorra goða‘“. 1911 stofnaði hann Kveldúlf. Fékk hann til þess 90 þús. kr. lán í Lands- bankanum, er trygt var með 1. veðrétti í hinu nýkeypta skipi Kveldúlfs, „Skallagrími“, auk veðs i eign Thor Jensens „Snorra goða“ og því sern hann þá átti í hús- eigninni á Fríkirkjuveg 11. Var Thor Jensen og fjölskylda hans frá öndverðu einkaeigendur Kveld- úlfs, en vegna ákvæða í starfs- samningi Thor Jensens við „Mil- jónafélagið‘“, tók hann ekki í önd- verðu sæti í stjórn Kveldúlfs. Árjð 1913 gekk Thor Jensen úr stjórn „Miljónafélagsins“ vegna ágreinings við meðeigendur um ýmsar framkvæmdir félagsins. Ári síðar hætti félagið störfum, var likviderað og reyndist ekki eiga fyrir skuldum. Lánardrotnar félas- ins sem voru erlendir bankar, sendu þá hingað fyrst þaulvanan V. Sigurgeirsson tók fyrir Vísi. % löggiltan endurskoðanda, en síðan mikilsmetinn, reikningsfróðan kaupsýslumann, til þess að rann- saka fjárreiður félagsins og rekst- ur þess allan frá upphafi. Voru báðir þessir menn með öllu ó- kunnugir Thor Jensen, þótt hanri kyntist síðar öðrum þeirra, enda er hann nú mörgum íslendingum að góðu kunnur. Mað- urinn var Halfdan Hendrikssen landsþingsmaður, sem lengi hefir átt sæti i sambandslaganefndinni. En það er að segja af rannsókn endurskoðanda og Hendrikssens, að þeir báru Thor Jensen svo vel söguna, eigi aðeins um heiðarleik heldur og um skynsamlegar tillög- ur bæði hans og Péturs Thorstein- sen, að enda þótt Thor Jensen stæði í persónulegri ábyrgð fyrir öllum skuldum „Miljónafélagsins" töldu ihinir erlendu lánardrotnar ekki ástæðu til að hagnýta sér það, nema að mjög litlu leyti. Töldu þeir hans skaða nægan orðinn, er hann hafði mist húseignir sinar og annað er hann lagði f „Miljóna- félagið". Var þeim þó vel kunn- ugt að Thor Jensen hafði átt hálf- an „Snorra goða“ í 6 ár, en Kveld- úlfur tnestan í 4 ár, og hafði öll sú útgerð gengið mjög vel. Létu þeir hann halda þeint eignum, en seldu honum togara „Miljónafé- lagsins", „Snorra Sturluson", við vægu verði og góðum greiðslu- skilmálum, i þvi skyni að arður þess reksturs stæði undir þeim til- tölulega sanngjörnu skuldbinding- um, sem Thor Jensen tók á sig vegna skulda „Miljónafélagsins". Það er svo þessu alveg óskylt mál, að á síðustu árum hefir Kveld- úlfi gengið illa, eins og allri is- lenskri útgerð. Stafar það sumpart af illu árferði um verðlag og afla, en sumpart af þungum álögum og illum aðbúnaði stjórnarvaldanna. Og hvert sem menn rekja þær ræt- ur, er a. m. k. ljóst, að Thor Jerisen verður ekki sakfeldur, þótt hann hafi borið gæfu til að draga sig út úr útgerð nokkurum árum áður en undan hallaði, og heldur elcki um það, að búrekstri hans hefir vegnað betur en útgerðinni hér á landi. Það er að vísu rétt, að Kveld- úlfur væri betur _stæður, ef ekkert fé hefði verið veitt út úr hon- um vegna eigendaskiítanna. En segjum að Kveldúlfur hefði ekk- ert greitt Thor Jensen, en varið því fé til skipakaupa. A tapaárun- um hefði þá tapið orðið því meira, og Kveldúlfur ef til vill engu bet- ur stæður. Myndi nokkur þora að ákæra okkur fyrir svik eða óreiðu út af því? Eða myndi nokkur dirfast að á- kæra þann, sem skipin seldi fyrir að óheiðarlegt athæfi hans hefði þyngt skuldafarg Kveldúlfs? Eða loks, segjuni að t. d. Jón Ólafsson hefði átt eign Thor Jen- sens í Kveldúlfi, selt okkur bræðr- um hana á sama hátt <% Thor Jensen, og lagt andvirðið í búskap, eins og Thor Jensen. Myndi þá nokkur maður ákæra Jón Ólafsson fyrir að hafa komið Kveldúlfi í þröng? Og myndi sá auli heyrast, sem gerði liróp að okkur bræðrum fyr- ir að hafa keypt nijög vægu verði annars eign í útgerð, sem þá var jafn arðvænleg eins og Kveldúlfur? Og myndi þá nokkur ámæla okk- ur bræðrum fyrir að hafa varið Htlum hluta af skuldlausri eign fé- lagsins, þ. e. a. s. af eign okkar sjálfra, til að greiða Jóni Ólafs- syni ? Nei, slíkri fásinnu þyrði enginn að gerast ber að, frekar en því, að telja Jóni Ólafssyni skylt 9—13 ár- um eftir að hann væri genginn úr Kveldúlfi, að standa ábyrgur með eignum sínum fyrir skuldum Kveld- úlfs. Að slíkri kröfu yrði þá hleg- ið, því hún styðst hvorki við sið- ferðislegan né lagalegan rétt. Hitt er svo annað mál, að í þessu fá- rnenna landi kunningsskaparins, kunna að vera til menn, sem ætlast til þess að faðir hlaupi undir bagga með syni, og til þess^ hefir þá líka Thor Jensen altaf verið reiðubú- inn, og mundi alveg jafnt hafa ver- ið, hvort sem efni hans voru ávöxt- ur af starfi hans í Kveldúlfi, eðá öðrum átökum, sem hann hefir átt við úthaf og óbrotna jörð. En að þessum 'síðasta þætti i viðskiftum Thors Jensen við Kveldúlf vík ég síðar. Eg get þá skilið við þann þátt- inn, sein sérstaklega er snúið að hálsi Thor Jensen. Eg hefi aldrei borið mikinn kvíðboga fyrir, að ó- hróður um mann félli í frjóvgan jarðveg, m. a. vegna þess, hve mörgum hann hefir kynst um dag- ana. Eg er að sjálfsögðu ekki réttur dómari unt mannkosti eða mann- gildi Thor Jensens. En ég hefi heyrt marga mseta menn segja, að hann hafj verið dugmikill maður og þárfur, og góður yiðskiftis, ekk- ert síður litilmagnanum en þeim, sem meira mátti ðtfeh. En um óhróðursmenn hans get eg vel dæmt, Þeim er sýnd meiri vægð en þeír verðskulda, ef látið er nægja að brennimerkja þá sem úr- hrök. Samnlngarnlr vlð Spán. Áður cn ég vik að Kveldúlfi, fjárreiðum hans og fjárhag, ætla ég aðeins að drepa á þær dylgj- ur, sem stefnt er að okkur bræðr- um, og þá einkum Richard Thors. Á næstu árum gaf Thor Jensen sig óskiftan að stjórn Kveldúlfts, a’S því fráskildu, áð 1917—19 stó'S hann fyrir útflutningsverslun ís- lendinga. Árið 1920 tók Thor Jensen aS fást við búrekstur á Korpúlfsstöð- um. Fór þá sem oftar a'ð hann gerðist umsvifameiri en ætlað var í öndverðu. Varð það til þess að 1924 seldi hann sonum sínum um hálfa eign sína i Kveldúlfi. Dróst nú hugur hans æ meir að búrekstr- inum og1 seldi hann árið 1928 son- um sínum og félaginu sjálfu það sem hann þá átti eftir í Kveldúlfi, og gekk þá með öllu úr félaginu. Þess skal sérstaklega getið, að; Thor Jensen seldi eign sína í Kveldúlfi við ákaflega vægu verði. Til þess að bæta það upp að því er snertir hlutakaup félagsins sjálfs og vegna þess að Thor Jen- sen var stofnandi og aðaleigandi félagsins um langt árabil lofuðum við að láta Kveldúlf greiða hon- um 25 þús. kr. á ári meðan hann lifði, enda skildi þá félagið njóta ráða hans og starfs eftir þörfum. En því loforði hefir Thor Jensen leyst Kveldúlf undan. Varla þarf að rökræða við nokk- urn vitiborinn, mann um það, að í þessum viðskiftum Thor Jensens við „Miljónafélagið" og Kveldúlf er hvorki neitt saknæmt né ámæl- isvert. Rannsókn hins löggilta endur- skoðanda og Halfdans Hendriks- sens og framkoma erlendra lán- ardrotna „Miljónafélagsins" í garð Thor Jensens taka af allan vafa að því er það félag snertir. Hefði nokkur skuggi hvílt á Thor Jensen, — hefði hinn allra minsti vafi leikið á urn heiðarleik hans — mundu hinir erlendu lánardrottnar að sjálfsögðu hafa látið hann gjalda ábyrgðar hans á skuldum „Miljónafélagsins", meðan eigur hans hrukku til. En að því er viðskiftin við Kyeldúlf snertir sk'ál þéttá t'ekiS- fram: Kveldúlfur var vel stætt eða jafnvel auðugt félag þegar Thor Jensen seldi okkur eign sína í þvL Við synir hans, sem af honum keyptum, vorum öllum fjárhags- lega óháðir og þurfum því engaa að spyrja um leyfi, hvorki að því er snertir lán til okkar frá félag- inu til að standast greiðslu til Thor Jensen né heldur ao leita samþykk- is til að leggja á Kveldúlf þá kvöð að greiða Thor Jensen 25 þús. kr. árlega. Við vorum einkaeigendur Kveldúlfs. Félagið var ríkt. Við þurftum því engan að biðja um leyfi til þess að ráðstafa eignum félagsins eftir geðþótta, og einsk- is samþykkis aö leita um þessaí; ráöstafanir fremur en aðrar. Hitt er svo annað mál, að yfir þessu hefir aldrei hvílt nein leynd, hvorki gegn lánardrottnum né öðrum. Þa'Ö er gefið í skyn, að i samn- ingnmn rnilli Spánar og íslands, er gerðir voru 1934, felist vítavert á- lcvæði og beri Richard Thors á- byrgð á því. Sú saga er marg.rakin. Sann- inginn gerðu þeir Sveinn Björns- son, Magnús Sigurðsson, Helgi Guðmundsson, Richard Thors og Helgi Briem. Þeir gerðu allir sam- eiginlega tillögu til þáverandi for- sætisráðherra. Samningur þessi var gerður á á- byrgð Ásgeirs Ásgeirssonar, en endurnýjaður af Haraldi Guð- mundssyni. Báðir höfðu alla þing- flokka óskifta að baki sér, þar á meðal suma þá menn, er síðar hafa reynt að koma ábyrgðinni af sér, og gera hana að rógmáli á hend- ur Richardi Thors. Óánægja út af þeim samningi og „fiskskatturinn“ ber þvi fyrst og fremst að stefna að nefndum ráðherum, og þar næst að Alþingi, en ekki að þeim mönn- um, er saminginn gerðu á ábyrgð og með vitund og samþykki ráð- herra. Það getur verið andstæðing- unum hættulegt oflof um Richard Thors, að gefa í skyn, að hann hafj undið um fingur sér, jafnt með- starfsmönnunum við samninga- gerðina, sem tveim ríkisstjómuia og þingheimi öllum. Þá er það beinlínis sagt, jáð Richard Thorí hafi verið „alhugað um" að koma ísl. togurunum „undir spánskt- flagg“. Þetta eru bein ósanriindi, og þyk- ir rétt að marggefnu tilefni, að upplýsa málið. Meðan þeir Jón Árnason, Héð- inn Valdimarsosn og Richard Thorfe dvöldu við samningagerð i Róm sumarið 1935, barst þeim ósk frá nokkrum Spánverjum urn að hitta þá til viðtals um mikilsvert mál. Varð það að ráði, Voru rædd ýms mál, sem ekki þykir ástæða til a'ð gera að umræðuefni að öðru leyti en því, að talað var um leið- ir til að bæta aðstöðu til aukinnar sölu á ísl. togarafiski til Spánar. Þegar heim kom, skiluðu ]>essir þrír menn sameiginlegu áliti til ríkis- stjórnarinnar út af þessum fundi. Ríkisstjórninni þótti svo mikils um málið vert, að hún gerði út nýjan lei'ðangur til frekari rannsóknar. Mættu þar fyrir hönd stjómarinn- ar þeir Stefán Jóh. Stefánsson og Richard Thors. Náðist ekkert sam- komulag um málið, og afgreiddu þessir báðir menn það )til rikis- stjórnarinnar með sameiginlegu á- liti. Nú er þetta dregið fram og með dylgjum og beinum lygum gert að rógmáli á hendur trúnaðarmanni stjórnarinnar, án allra raka og; nokkurs minsta tilefnis. A Ð því hefir oft verið vikið,. að umbo'ðsmenn Kveldúlfs á. ítalíu og Spáni hefðu efnast vel,. og jafnvel gefið í skyn, að Kveld- úlfur hafði átt hluta í fiskverslun er þeir hafi rekið. Hið síðara eru bein og tilhæfulaus ósannindi. Hið fyrra getur ekki verið ámælis- vert. Félaginu er það miklu frem- ur til lofs, að starfsmenn þess efn- ist. Er það og fullvíst, að rriargir af starfsmönnum félagsins eru vel efnum búnir. Mun það þykja með líkindum um ýmsa skipstjóra og aðra yfirmenn á skipum félagsins, En vel má bæta því við, að margir — mjög margir verkamenn þess, bæði á sjó og landi, hafa komist til góðra efna. Margir hafa stofn- að sjálfstæðan atvinnurekstur með því fé, er þeim hefir áskotnast. — Aðrir háfa verið lengi í vistinni og lagt fé upp. Veit ég mörg dæmi til þess, að þeir eigi miklar eignir á okkar mælkvarða, og má það vera okkur til gleði, og fremúr til lofs en lasts. G vík þá að hinum nýju vold- ugu fyrirtækjum, er rísa eiga á rústum Kveldúlfs. Eg svara íyrst ■u

x

Vísir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.