Vísir - 16.06.1937, Síða 1

27. ár.
138. A tbl.
Reykjavík, miðvikudaginn 16. júní 1937.
Valdaferill núverandi ríkisstjórn-
ar hefir verið með þeim endemum,
að óliklegt er að henni eða útsend-
urum hennar takist að blekkja
þjóðina öðru sinni.
Þeim mönnum, sem nú fara með
völdin i landinu, tókst fyrir sið-
ustu kosningar, með fádæma ó-
skammfeilni, blekkingum og slægð,
að telja nokkrum hluta þjóðarinn-
ar trú um, að þeir væru hinir einu,
i nútið og framtið, sem færir væru
um að vera leiðtogar hennar. —
Og þeir fengu völdin og urðu leið-
togarnir!!!
Sem betur fer, er nú fólk það
— mikill hluti þess — sem þessum
grímuklæddu illvættum tókst að
heilla um stund, að vakna til með-
vitundar um, hve smánarlega það
hefir verið afvegaleitt og blekt.
Fólkið, sem trúði mönnunum,
er hrópuðu til þess með klökkri
röddu: „Vesalings, ógæfusömu og
hartleiknu bræður og systur! Nú
getum við ekki lengur horft á þær
hörmungar og neyð, sem þetta ill-
ræmda „íhald“ hefir skapað. Nú
skuluð þið fá að sjá hina marg-
þráðu upprennandi sól velmegunar
og alsælu! Ef þið aðeins styðjið
okkur til valda og felið okkur mál-
efni ykkar og áhyggjur, þá skal
hin „langa þraut vera á enda.“!
I þessurn og þvílíkum tón öskr-
uðu „leiðtogarnir" rauðu. En fólk-
ið, sem þessu trúði, hefir nú kom-
ist að þeim sorglega sannleika, að
það var ekki það, ekki fólkið, ekki
þjóðarheildin, sem þeir báru fyrir
brjósti; nei, það voru þeir sjálfir,
og eingöngu þeir sjálfir, sem þeir
hugsuðu um.
*
Hefir atvinnan aukist? — Hvað
hafa leiðtogarnir gert til þess að
auka atvinnuna og með þvi bæta
afkomumöguleika fólksins? Hvern-
ig ætlaði ráðherra „hinna vinnandi"
að fara með síldarverksmiðjubygg-
ingu Kveldúlfs á Hjalteyri? Var
það af umhyggju fyrir fólkinu,
sem hann er ráðherra fyrir, að hann
ætlaði að stöðva það þjóðþrifafyr-
irtæki ?
Hefir tollum verið aflétt? — Eg
er hræddur um, að landsmönnum
finnist annað, þvi nú er alt, ætt og
óætt, nauðsynjar og óþarfi, marg-
tollað.
Hafa skattarnir lækkað? — Já,
þeir hafa lækkað á alþýðuburgeis-
unum, en þeir hafa hcekkað á öll-
um almenningi.
Vinna handa öllum, aflétting
tolla og lækkun skatta, — þetta
voru aðal-loforðin i 4 ára áætlun-
inni frægu, fyrir síðustu kosningar,
og þetta voru þau loforðin, sem all-
ur landslýður þráði og vonaði, að
fengjust efndir á.
Hvílík gleði, að losna nú loks-
ins undan hendi ihaldsins, hugsuðu
sumir, og komast undir verndar-
væng þessara kærleiksriku manna,
alþýðuleiðtoganna. Hvílík gleði!
Vinna handa öllum, hátt kaup, eng-
ir tollar, engir eða þá sáralitlir
skattar!
Fólkið trúði. Þeir fengu völdin,
sósíalistar, þeir fengu öllu að ráða!
¥
Og hvað hefir svo unnist? Nú
er komið að kosningum aftur og
nú spyrja menn: Hvar er vinnan?
Hvar er skattalækkunin ? Hvar er
alt, sem lofað var? Og menn sjá
ekkert, ekkert annað en eymd,
hvert sem litið er. Atvinnuvegirn-
ir til lands og sjávar i rústum og
þjóðin sokkin i óbotnandi skuldir.
Hefir þá ekkert unnist? Jú, það
sem til var ætlast. Rauðu leiðtog- 1
arnir eru orðnir stórrikir. Þeir lifa J
i allsnægtum, búa i sínum eigin
„luxus-villum“ og aka i sinum eig-
in „luxus-bílum“, þótt skjólstæð-
ingurinn, fólkið, sem trúði þessurn
hræsnurum, svelti heilu og hálfu
hungri. Þetta er sorgleg staðreynd,
sem ætti að verða til varnaðar.
Nú, þegar þessir lýðskrumarar
eru svo óskammfeilnir, að voga sér
að koma fram fyrir þjóðina öðru
sinni og biðja hana, með mörgum
og fögrum loforðum, að fela sér
áfram völdin i landinu, þá ætti hið
vinnandi fólk, sem þeir sérstaklega
þykjast vera að bera fyrir brjósti,
að lita í kringum sig, bera efnd-
irnar saman við loforðin, og gera
svo upp reikningana við leiðtogana.
*
Það er öllum landsmönnum þeg-
ar ljóst, að sú stjórn, sem nú und-
anfarin ár hefir haft málefni þjóð-
arinnar með höndum, er ekki þeim
vanda vaxin. Til þess skortir hana
bæði vit og manndóm.
Sósíalistar hafa verið að reyna
að klóra yfir sín eigin afglöp og
svik, með því að ala á úlfúð og
hatri hjá fólkinu til þeirra manna,
sem hingað til hafa haldið uppi
þj óðarbúskapnum.
Atorku- og framkvæmdasömu
dugnaarmennina, sem ráðist hafa í
atvinnufyrirtækin, sem brauðfætt
hafa þjóðina um áratugi, kalla þeir:
arðrœningja, blóðsugur, stórþjófa
og glœpamenn, og atvinnufyrirtæk-
in, sem fólkið vinnur við og á alla
sína afkomumöguleika undir, kalla
þeir glœfrafyrirtæki.
*
En manni verður á að spyrja:
Hvað eru hinir svokölluðu verka-
lýðsleiðtogar ? Hvað eru þeir menn
kallaðir, sem fara með svik og tál?
Hvað eru þeir menn kallaðir, sem
ganga ljúgandi manna á milli, til
þess að hagnast af því sjálfir?
Haldið þið, verkamenn í
Keykjavík, að hið vonsvikna
fólk á ísafirSi ætti aS kalla
mann eins og Finn Jónsson? Hefir
hann verið hinn fórfúsi og óeigin-
gjarni leiðtogi sjómanna og verka-
manna þar? Hefir Finnur Jónsson
látið hagsmuni verkafólksins, til
lands og sjávar, sitja fyrir sínum
eigin hagsmunum? Hvernig fór
með samvinnubátaútgerðina ? Og
hvernig er hag Isafjarðarkaupstað-
ar komið? Er þar næg vinna og
alt í blóma? Nei, það er nú öðru
nær. En ríkisstjórnin launaði Finni
verknaðinn með þvi að henda í
hann fáeinum beinum.
Þá hefir Jónas á Norðfirði ekki
legið á liði sínu! Og hvaða nafn
verðskuldar hann?
Hann lofaði Norðfirðingum gulli
og grænum skógum, en hefir ekki
tekist betur en þaS aS fátækra-
framfæri, sem var 20 þús. kr. 1930,
er nú orðið 52 þúsund! Haldið þið
að Jónas sé einn af þurfalingun-
um ? Eg er hræddur um ekki! Árs-
tekjur hans munu um eða yfir 20
þúsund krónur.
Þá konium við að þriðja postul-
anum og velgerðarmanni hinna
vinnandi, Emil Jónssyni í Hafnar-
firði. Og hvernig hefir honum tek-
ist?
Þrátt fyrir hina marglofuðu og
dásömuðu bæjarútgerð, og þrátt
fyrir það, að eigendum einkaútgerð-
arinnar (8 togara) er ætlað að
greiða 95.600.00 krónur i útsvar,
þegar 20 togarar í Reykjavík greiða
ekki nema 41.400.00 krónur, þá er
Hafnarfjarðarbær svo illa stæður,
að hann hefir ekki getað int af
hendi smágreiðslur og er nú alveg
að þrotum kominn. Enda segja
menn, sem hafa verið góðir flokks-
menn Emils, að annað eins neyð-
arástand hafi ekki verið í Hafnar-
firSi í manna minnum.
En Emil skreið úr feni sínu og
krækti sér i hálaunað embætti i
Reykjavik.
Hvað á að kalla svona alþýðu-
leiðtoga ?
Ekki má gleyma Eskifirði. Þar
hafa sósíalistar ráðið, með þeim ár-
angri, að Eskifjörður hefir verið
á ríkisframfæri undanfarin ár.
*
Svona mætti lengi spyrja, og al-
staSar þar, sem hinir svokölluSu
leiðtogar „hinna vinnandi stétta“,
hafa verið að verki, er sama svar-
ið að fá: Loforð, svik og neyð.
Alstaðar gægist úlfurinn undan
i sauðargærunni.
Verkalýðsleiðtogunum hefir leg-
iö viS sturlun af vandlætingu yfir
rekstri togaraútgerðarinnar hér í
Reykjavík, og heimtað lögfestan á
Alþingi rétt til þess, að gera bæði
félög og einstaklinga, sem togara-
útgerð stunda,, gjaldþrota, ef hægt
sé. — Þegar nú þess er gætt, að
á meðal þessara gasprara eru menn,
eins og Finnur á Isafirði, með sam-
vinnubátaútgerðina á samviskumii,
Jónas á Norðfirði með Brimi og
fátækraframfærið, og Emil í Hafn-
arfirði með bæjarútgerðina, gulu
seðlana og algert hrun Hafnar-
fjarðar í eftirdragi, þá er engin
furSa þótt riienn lari að efast
um ágæti þessara manna og þess
boðskapar, er þeir prédika.
*
En eins og áður er að vikið, hef-
ir þessum ófyrirleitnu loddurum
tekist, um stund, að blekkja fólkið
til fylgis við sig, og í þeirri von,
að það sé enn svo blint, að það
kunni ekki að gera greinarmun á
svörtu og hvítu, þá hrópa þeir:
Látið okkur halda völdunum! Og
svo kemur mikil loforðaruna. Alt
á að gera fyrir hinar „vinnandi
stéttir". Sömu loforð og áður og
fyrir fram ákveðið að svikja öll
loforð, eins og fyrri daginn.
Dettur nú nokkrum hugsandi
manni í hug, eftir það, sem á und-
an er gengið, að taka marka á þess-
um mönnum?
Halda þessir góðu herrar, að
þjóðin sé ekki farin að sjá i gegn
um lyga- og blekkingavefinn ?
*
Hvað segja kjósendurnir í Reyk-
javík, bæði menn og konur, Hafa
kjósenduniir nokkurn tíma heyrt
talað um atvinnufyrirtæki þeirra
verkalýðsleiðtoganna ? Nei. Héfir
verkafólk í Reykjavík getað frarn-
fleytt sér og sínum á þeirri vinnu,
sem það hefir haft hjá „leiðtog-
um“ sósíalista? — Enginn veit til
þess.
Hvers vegna hafa þeir alþýðu-
vinirnir: Jón Bald., Héðinn, Stefán
Jóhann, Sigfús, Vilmundur og hvað
þeir nú heita allir þessir alþýðubur-
geisar, ekki stofnað útgerðarfélag?
Allir vita, að það hefði þeir haft
efni á að gera, því að nóga hafa
þeir peningana. Já, hvers vegna
hafa þeir eldci keypt togara og gert
þá út?
Áreiðanlega hefði hinn stóri hóp-
ur atvinnulausra sjómanna og
verkamanna hér í Reykjavik fagn-
að því, ef þessir menn hefðu sýnt
það i verkinu, að þeir meintu eitt-
hvað með öllu gasprinu um vinnu
handa öllum, með háu kaupi! Þeir
gerðu það ekki. Þeir hætta ekld
sínu fé i útgerð eða annað, sem
fólkinu verður að gagni. Og þeim
er sama þó að alþýðan svelti.
í stað þess að stuðla að aukinni
atvinnu og útgerð hér i bænum,
hafa sósialistar gert alt sem i þeirra
valdi hefir staðið og notað ýms
miður heiðarleg vopn — til þess
að koma á kné þeim útgerðarfyrir-
tækjum, sem hér hafa starfað, á
sama tíma og nágrannaþjóðir okk-
og keppinautar styrkja sina útgerð-
armenn með miljónum króna.
¥
Einn stærsti þyrnir í augum þess-
ara viðbjóðslegu lýðskrumara, er
útgerðarfélagið Kveldúlfur. Alt
það fé, sem það útgerðarfélag hef-
ir notað til útgerðar sinnar þessi
25 ár, sein það hefir starfað, segja
þeir fólkinu að sé stohð fé!! Spari-
sjóðsfé landsmanna hafi Kveldúlf-
ur stolið!! Þarna er nú ekki verið
að klipa utan af þvi.
Á þessum 25 árum hefir Kveld-
úlfur þó greitt i vinnulaun viðs-
vegar á landinu (og mest hér i
Reykjavik) 50—60 milljónir króna,
í skatta til ríkis og bæja p miljónir
og 100 þúsund krónur og i vexti
4—5 milj. kr., svo einhverju hef-
ir verið skilað aftur af þýfinu!!
*
Eins og hér hefir verið sýnt fram
á, er valdaferill núverandi stjórn-
arflokka í landi voru með þeim en-
demum, að sliks eru ekki dæmi í
nokkru siðuðu landi. Svikin loforð,
hvar sem litið er innanlands. Og
traust þjóðarinnar horfið utanlands.
Æðsti maður laga og réttar
hleypur eins og argasta kjaftakerl-
ing um landið með allskonar upp-
spuna og ósannindum urn andstæS-
inga sína, æðstimaður fjármálanna
segir landsmönnum ósatt um hinn
raunverulega verslunarjöfnuð, og
æðsti maður atvinnumálanna ætlar
með lagasetningu að leggja stærsta
atvinnufyrirtæki landsins i rústir
og svifta þar með mörg hundruð
manna atvinnu. Hvílíkir þjóðhöfð-
ingjar] , , ■ . ,
*
Góðir Reykvikingar! — íhugið
vandlega þessa dagana, hvernig
stjórnarflokkarnir, þessir haturs-
menn bæjarfélags ykkar, hafa leik-
ið ykkur þessi árin, sem þeir hafa,
illu heilli, haft völdin í landinu. Nú
er svo kornið, að þeim mönnum,
sem hér eru bornir 0g hér hafa
starfað allan sinn aldur, er svo í-
þyngt með sköttum og álögum, að
þeir rísa ekki undir því. Siðan
framfærslulögunum var breytt, hef-
ir safnast saman hér i Reykjavík
stór hópur manna með alt sitt
skyldulið, sem einhverra orsaka
vegna ekki gat framfleytt sér og
sínum, þar sem þeir áður voru. Og
þar sem ekki er næg vinna handa
öllum þessum hóp og ekki hægt að
vísa þeim burt, varð að hækka
gjöldin á bæjarbúum, svo þessir
menn geti lifað. Enda er fátækra-
framfæri Reykjavíkur orðið stór-
kostlegur baggi.
Þetta, ásamt fleira, hafa fram-
sóknarmenn og sósíalistar í samein-
ingu gert, til þess að koma Reykja-
vik á kné. Þeir hata Reykjavík og
þeim hefir sárnað, að henni er
stjórnað af drengskap og viti.
Hamingjan gefi, að sú óhamingja
hendi aldrei þennan bæ, sem okk-
Þegar skráð er saga einhverrar
þjóöar, er þaö venjulegt, að kenna
ýms tímabil eða árafjölda í sögu
hennar við það sem mest hefir ver-
ið áberandi eða einkennandi fyrir
það tímabil, við eitthvert sérstakt
nafn eða fyrirsögn, sem best hefir
þótt við eiga, og svo hefir það
verið í okkar sögu.
Þegar skráð verður saga þjóð-
arinnar frá síðustu aldamótum til
yfirstandandi tíma, yrði það sjálf-
sögð fyrirsögn eða heiti á tíma-
bilinu frá því fyrir 1920 og til
þessa tíma — að kalla það
rógstímabilið. Því aldrei hefir
gengið yfir þjóðina annað eins
moldviðri blekkinga, stéttahaturs,
rógs, lyga og allskonar mann-
skemda, eins og á þessu tímabili,
og má það í fljótu bragði virðast
undarlegt að nokkrum mann-
skepnum með þesskonar eðlisfari,
skuli hafa tekist að komast til
æðstu metorða og valda, eins og
raun hefir þó borið vitni, um tíu
ára skeið. En orsakir liggja til
alls. Þjóðin var yfirleitt hrekk-
laus og vönduð til orða og athafna
framan úr öldum. Þar að auki
hafði hún vanist því og mátt
treysta, að helstu menn hennar, og
þeir, sem ætluðu sér að verða leið-
togar hennar, segðu henni nokk-
urn veginn rétt og satt um almenn
málefni, eða sem hana varðaði
miklu, að hún mætti treysta, því
á því átti líka almenningur fulla
heimtingu, og á enn í dag. En
hitt kunni hún ekki að varast, að
það voru komnir fram á stjórn-
málasviðið pólitískir loddarar,
sem til einskis voru færir, nema
til að villa mönnum sýn, í eigin-
hagsmunaskyni. Þess vegna er nú
lcomið sem komið er. Þjóðargjald-
þrot blasir við og sjálfstjórnartap
aftur, og mætti þá segja, að betra
hefði verið heima setið, en farið.
ef ekki verður nú þegar undinn
bráður bugur til gagngerðrar
breytingar.
Um 1927, eftir að íhaldsflokk-
urinn, sem þá kallaði sig, hafði
farið með völd, um eitt kjörtíma-
bil, og tekið við af fyrri fram-
sóknarmönnum, sem voru búnir
að korna fjárhag landsins í það
öngþveiti, sem þeir sjálfir botn-
uðu ekkert í, samanber orð fjár-
málaráðherra þeirra þá, að skuldir
ríkissjóðs mundu vera einhvers-
staðar milli 5 eða 8 miljónir, eftir
ur innfæddum Reykvíkingum þyk-
ir svo vænt um, að sósíalistar fái
tækifæri til þess að leggja hann í
rústir.
*
íslenska þjóðin hefir áður hrist
af sér ánauð, einokun og ófrelsi,
og hún gerir það enn.
Á sunnudaginn kemur, 20. júní,
hristir hún af sér þessi skaðsömu
sníkjudýr,þessar sannkölluðublóð-
sugur, hvort sem þeir heita sósíal-
istar, kommúnistar eða framsókn-
armenn.
Reykvískir kjósendur, verkamenn
og konur, og allir þið, sem unnið
frelsi og vinnufriði ,og velgengni
þessa bæjarfélags, fylkjum okkur
fast um lista sjálfstæðismanna.
Kjósum sjálfstœðismenn á þing.
Vilh. Stefánsson.
þv^, hvaðfa tölur væru notaðar.
En þær reyndust hvorki vera 5
eða 8 miljónir eða þar á milli,
heldur 18 miljónir. Þá tók íhalds-
flokurinn við og hélt þannig á, til
1927, að skuldir ríkissjóðs stór-
lækkuðu, eða ofan í n miljónir,
og þó aldrei eins mikið lagt til
verklegra framkvæmda, eins og á
þessu tímabili, eða velmegun at-
vinnufyrirtækja og alls almenn-
ings staðið með meiri blóma að
kjörtímabilinu loknu, eða um kosn-
ingar 1927.
Það hefði nú mátt fyllilega vænta
þess, við kosningarnar 1927, að
þjóðin hefði kunnað að meta
svona ráðsmensku, og treyst að-
stöðu þessarar stjórnar og stjórn-
arflokks, eins og lika hver sæmi-
lega stjórnmálaþroskuð þjóð hefði
gert. En hvað skeður? Þessari
stjórn er gefið spark við kosning-
arnar. En hinir teknir til forustu,
úr þeim flokki, sem áður voru þó
búnir að sýna, að þeir voru ekki
til þess hæfir, og ekki að eins þeir,
sem einhverja reynslu höfðu, held-
ur þeir, sem aUs enga reynslu
höfðu. Það sýnist því dálítið bog-
iö við þetta, og sýnir afskaplega
lítinn stjórnmálaþroska almenn-
ings, ef alt hefði verið sjálfrátt,
en svo var auðvitað ekki, og er
það eina afsökunin, sem þjóðin
hefir, eins og minst mun verða á.
Annars væru svona búhyggindi
líkt og ef bóndi ræki burt þann
ráðsmann, sem hann væri búinn •
að reyna að dygð og trúmensku
og fjánnálahyggindum, en tæki
einhvern lítt þektan „landshorna-
sirkil“ og lýðskrumara, með lé-
legu mannorði, í staðinn.
Eins og áður er getið, hefir ís-
lenska þjóðin til skamms tíma ver-
iö vönduð bændaþjóð, dreifð um
stórt landflæmi. En það er vitað,
að vönduð manneskja á verst með
að varast hrekki og svik annara.
En svo einkennilega ólánlega vill
líka til, að einmitt í kringum 1920,
þegar þjóðin er nýbúin að fá fullt
sjálfstæði, og henni ríður hvað
mest á að gætilega sé farið, bæði
i fjármálum og atvinnumálum, og
stjórnin sé í höndum reyndra og
samviskusamra manna, þá kemur
frarn á stjórnmálasviðið sá mesti
óheilindamaður og rógberi, sem
sögur fara af hér á landi, sem
einskis svifist í blekkingum, falsi
og mannskemdarstarfi gagnvart
andstæðingunum, lymskulegri um-
vendun sannleikans í hverju máli.
Aðeins til aö koma sér og þeirri
klíku, sem um hann hafði mynd-
ast, til valda, án þess að virða að
nokkru þjóðarhagsmuni, nema í
falslegu blekkingaskvaldri og öf-
undsjúkri stéttatogstreitu, sjálfrátt
eða ásjálfrátt. Hlutverkið er hlut-
verk heiðadrauganna, sem sagt er
frá að væru á kreiki í vondurn
veðrum, á heiðum uppi og viltu
mönnum sýn, til að hrekja þá of-
an í gljúfrin.
Sá veldur mestu, sem upphafinu
veldur, segir máltækið. Nú er svo
komið, að það eru heilir hópar
manna, sem liafa lært þessar
mannskemdalistir og nota þær ó-
spart í eiginhagsmunaskyni, eins
og greinilega sést bæði í ræðum
og riturn þeirra, ekki síst í blöð-
um hinna blóðlituðu flokka með