Vísir - 08.02.1938, Blaðsíða 2
VI Sí R
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN
VÍSIR H.F.
Ritstjóri: Páll Steingrímsson.
Skrifstofa
og afgreiðsla
Austurstræti 12.
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Prentsmiðjan 4578
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan.
Skattar og
sparnaður.
M ú stendur yfir sá timi er
” menn gera upp reikninga
sína eða fyrirtækja sinna og
gefa til skatts skýrslu um af-
komuna á liðna árinu. Mun þvi
mörgum nú verða umhugsun-
arefni hversu allur relcstur er
hér vonlítill um góða afkomu
vegna þungra skatta. Hagnaður
fyrirtækja og einstaklinga er
mestallur tekinn af liinu opin-
bera og stundum jafnvel meira
en hagnaðinum nemur. Skatt-
arnir gera mönnum ókleift að
tryggja og styrkja fyrirtæki sín
fjárhagslega því að söfnun
varasjóða er mjög miklum örð-
ugleikum bundin.
Mörgum hlýtur því ósjálfrátt
að koma til hugar þessa dagana,
að starf og barátta á liinu liðna
ári gefi lítinn árangur, því að
það sem er umfram nauðsynleg-
ustu þarfir, er tekið í opinber
gjöld. Þeir sem hafa hæfileika,
atorku og aðstöðu til að skapa
auðinn, eru ekki annað en
vinnumenn hins opinbera til
þess að fylla skattpyngju þess.
Skattarnir hér eru komnir ;á það
stig, að dugnaðar og fram-
kvæmdamennirnir hætta að
sækjast eftir þvi að afla sér f jár,
nema sem því nemur, er þeir
þurfa nauðsynlega að hafa sér
og sínum til framfærslu. Þeir
sjá að þeir bera hvergi nærri
sanngjarnan hlut frá borði og
að þeír bera jafnmikið úr být-
um með minna erfiði. Þegar
svo er komið, er skattþunginn
orðinn of mikill og orðinn að
þjóðfélagslegri meinsemd.
í augum sumra flokka hér
gengur það glæpi naist, ef ein-
staklingum eða fyrirtækjum
græðist fé. Þess vegna hefir líka
vafalaust sú ofsókn af ríkis-
valdinu gegn fjársöfnun og
sparnaði verið sett af stað, sem
hér hefir gengið yfir siðustu ár-
in. Þessir andstæðingar fjár-
söfnunar og sparnaðar ættu þó
að vita það, að sá sem safnar fé,
situr ekki að því einn. Það
gefur vinnu og brauð í ótal
myndum. Það fé, sem hinn spar-
sami hreyfir ekki og lælur
liggja í bönkunum, kemur
bátunum á flot, reisir ný ibúð-
arliús og kemur á fót nytsöm-
um fyrirtækjum. Það fé, sem
tekið er í eyðsluþarfir hins op-
inbera, getur að vísu orðið ýms-
um þörfum málefnum að Iiði,
en ]iví er eytt — öllu eytt. Það
verður aldrei varasjóður til þess
að halda gaiigandi atvinnuveg-
unuin og veita þeim nauðsyn-
legt rekstursfé. Það sem nú
heldur atvinnuvegunum uppi
og gerir fjölda landsmönnum
kleift að afla sér daglegs brauðs,
er fjársöfnun og sparnaður
þeirra sem hafa aflað meira en
þeir eyddu síðastliðin fimmtíu
ár. Þeir hafa safnað þeim tug-
um miljóna, sem nú eru hér í
sparisjóðum og er aðalreksturs-
fé bankanna. Án þeirra væri
ekki hægt að reka útgerð á ís-
landi.
Þótt sumum þyki aldrei of
djúpt seilst í vasa skattþegn-
anna, sérstaklega þeirra, sem
einhver liafa peningaráð, ættu
þeir að gera sér það ljóst, að sá
breyskleiki fylgir flestum, að
vilja að verulegu Ieyti njóta á-
vaxtanna af eigin starfi. Og ef
þeir ekki fá að njóta þeirra, þá
hætta þeir að afla þeirra. Ekk-
ert er eins hættulegt fyrir þjóð-
félagið og það, að uppræta hvöt-
ina hjá mönnum til að spara,
eða sporna við þvi að heilbrigð
auðsöfnun geti átt sér stað lijá
þeim , sem reka atvinnuf jrrir-
tækin. Þau eru uppspretta vinn-
unnar.
Þeir skattar, sem nú eru
Iagðir á einstaklinga jafnt og
íyrirtæki, sjá fyrir því, að hér
getur aldrei safnast það rekst-
ursfé sem þjóðinni er nauðsyn
að fá. Skattarnir skilja eftir
molana. Það verður „stafkarls-
ins auður“ sem engum verður
að gagni og að síðustu gerir alla
jafna í volæðinu, svo að eng-
inn verður þess megnugur að
ráðast í nýjan rekstur eða halda
uppi heilbrigðum framkvæmd-
um. Hin kalda hönd skattanna
dregur úr bjartsýni og fram-
kvæmdalöngun athafnamann-
anna.
„IntouFÍst^
er nafnið á ferðaskrifstofu So-
vét-ríkjanna, sem íslenska ríkið
tók sér til fyrirmyndar fyrir
tveim árum er það setti á stofn
„Statourist14. Eftir því sem
enska stórblaðið „Daily Tele-
graph“ skýrir frá nýlega, á að
verða gagngerð breyting á starf -
semi „Intourist4.. Mun jafnvel i
ráði að leggja niður skrifstofur
„Intourist“ og reka ferða-
mannastarfsemina á alt annan
veg en liingað til hefir verið
gert. Er búist við að þetta sé
gert til þess að láta ferðamenn-
ina verða sem minst vara við,
að þeir séu á vegum ríkisfyrir-
tælcis kommúnista, en það liefir
fælt raarga frá að skifta við
„Intourist44. Gæti þetta ef til
vill orðið bending til íslensku
ríkisstjórnarinnar, að lagfæra
eitthvað rekstur „Statourist44,
sem ekkert gerir gagn, en er
þungur ómagi á ríkissjóði og
öllum almenningi, sem þarf að
ferðast um landið.
NOBÐMENN KAUPA TOG-
ARA TIL SÍLDVEIÐA
VIÐ ÍSLAND.
Utgerðarmenn í Álasundi i
Noregi hafa keypt stóran ensk-
an togara og ætla að nota liann
til togaraveiða við Noreg, ef
leyfi fæst til, en annars lil síld-
veiða við ísland. Hafa kaup
þessi vakið talsverða athygli,
vegna þess að deilan stendur
nú sem hæst um það, livort ger-
legt megi teljast að auka tog-
araveiðar Norðmanna, eða
hvort hag fiskimanna sé best
borgið með því að koma í veg
fyrir þær. (FÚ.).
aðeins Loftur.
Japanir bóta að leggja Amoy
í rústir.
Gagnsókn Kínverja við Tientsin-
Pukow jarnbrautina.
London, 8. febr. — FÚ.
Kínverjar segja að hersveitum þeirra miði áfram í gagn-
sókn þeirra sem þeir hófu í gær á vígstöðvunum við
Tientsin-Pukow járnbrautina. 1 japanskri frétt segir
að í gagnsókn sinni séu Kínverjar aðstoðaðir af fjölda flugvéla,
en að flugmennirnir séu erlendir sjálfboðaliðar.
Fréttir berast nú frá Suður-Kína um ákafar árásir bæði úr
lofti og af sjó, sem átt hafi sér stað á Amoy á fimtudaginn og
föstudaginn var. Á fimtudaginn vörpuðu flugvélar sprengjum
jTir hermannaskálana og vígin, en á föstudaginn gerðu herskip
árás á borgina. Yfirmaður japanska flotans hefir tilkynt yfir-
völdunum í Amoy, að ef borgin gefist ekki upp innan skamms,
þá muni hún verða algerlega eyðilögð með sprengikúlum.
I frétt frá Hongkong er sagt
að flugvélar liafi skotið úr vél-
byssum á kínverskan smáskipa-
flota sem amerískt olíufélag
hafi tekið á Ieigu til olíuflutn-
inga.
Matzui, yfirflotaforingi, og
yfirmaður japanska hersins í
Kina, hefir skorað á japanska
hermenn að leggja niður öll of-
beldisverk og óprúðmannlega
framkomu gagnvart Kínverjum,
með þvi að alt slíkt veki andúð
gegn Japönum út um lönd.
HÓTANIR JAPANA.
EINKASKEYTI.
London i morgun.
Japanir hafa liótað að eyða
Amoy með sprengikúlum, ef
borgin gefist eklíi upp. .Tapansk-
ur floti er nú undan Amoy.
United Press.
Bret&p senda
Franeo mót-
mæli.
Þolinmæðl bresku
stjórnarinnar á
þrotum.
Osló, 7. febrúar.
Frá London er símað, að
breska stjórnin hafi sent
Franco-stjórninni afar harðorð
mótmæli út af því, að breska
skipinu var sökt fyrir utan Bar-
celona. Samkvæmt Reuterfregn
segir í orðsendingunni, að þolin-
mæði Breta sé á þrotum. —
(NRP.—FB.).
Osló, 7. febrúar.
Danski landkönnuðurinn
Lauge Koch telur Rússana á ís-
jakanum ekki í neinni yfirvof-
andi liættu. Þeir eru nú staddir
um 90 kílómetra fyrir utan
Coverings-flóa, þar sem Eski-
móanes er, en þar hefrá Lauge
Koch fimm menn og fullkom-
inn sleðaútbúnað. Lauge Koch
telur þó líklegast að hægast
verði að bjarga Rúsunum með
því að senda skip til þeirra um
miðjan marsmánuð.
Sendilierra ráðstjórnarríkj-
anna hefir tilkynt norska utan-
ríkismálaráðuneytinu, að hún
taki með þökkum tilboði norsku
stjórnarinnar um að reyna að
aðstoða Rússana á ísjakanum,
með því að koma hjálp til þeirra
frá norskum vetursetumönnum
í Mygvík. — Hoel docent verður
í FÚ.-fregn segir, að Eden
liafi lilkynt á þingi í gær, að
Franco og Spánarstjóm hefði
verið tilkynt, að breska stjórnin
áskildi sér rétt til að hefna
árása, sem gerðar kynnu að
verða hér eftir á bresk skip á
Miðjarðarhafi. Samkv. fyrir-
mælum bresku stjórnarinnar
skal enginn kafbátur vera frið-
helgur neðansjávar utan
spænskrar Iandhelgi, á gæslu-
svæði Breta. Samskonar stefnu
munu Frakkar og ítalir fylgja
hver á sínu svæði. Ætla Bretar
sér framvegis að gera gagnráð-
stafanir, miðaðar við það tjón
sem árásirnar valda, á hverjum
tima, en ekki láta sér nægja að
mótmæla og krefjast skaðabóta
sem liingað til.
Skaðabótakröfur.
1 svari við spurningu frá ein-
um bresku þingmanna, sagði
Eden í þingi í gær að skaða-
bótakröfur Breta á hendur
stjórn Francos næmu nú alls
10 þúsundum sterlingspunda.
Sóknin við Teruel.
Sókn uppreistarmanna á Ter-
uel-vígstöðvunum heldur áfram.
Þeir eru nú að treysta aðstöðu
sína lá þeim hluta vígstöðvanna
sem þeir liafa náð úr höndum
stjórnarliersins. Stjórnin til-
kynnir að þótt her hennar liafi
tapað þessum stöðvum þá liafi
hann náð nýjum stöðvum á sitt
vald á þessu svæði. (FÚ.).
falið að skipuleggja hjálpar-
leiðangur og segja fyrir um
undirbúning lians. — NRP.-FB.
Rússneskt
loftskip
ferst.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í morgun.
Moskvafregnir segja, að lofL
skipið U.S.S.R. V—6 hafi farist
og 13 menn beðið bana, en 3
meiðst. Slysið varð 227 km. fyr-
ir sunnan Murmansk. Rakst
loftskipið á Kandalaksha-fjall.
— Loftskipíð átti að leita að
Papanini.
United Press.
[ndurrelsi liski
keisiravildisins
iar áfori roa Fritsck
•I hima iúsku harfor-
lnijasia.
Sonnr jifska krðns-
iriaslns fjrmrandl
átti að rería keisari.
Osló, 7. febrúar.
Ensk og frakknesk blöð birta
fregnir, sem vakið hafa fádæma
athygli, varðandi tildrög breyt-
inga þeirra, sem gerðar hafa
verið á stjórn Þýskalands.
von Fritsch og hinir hers-
höfðingjarnir, sem vikið var
frá, höfðu samtök með sér
um, að endurreisa keisara-
veldi í Þýskalandi og setja
næst elsta son Vilhjálms,
fyrverandi krónprins Þýska-
lands, á valdastól. NRP.-FB.
Samkvæmt FÚ.-fregn telja
þýsk blöð þessar fregnir hlægi-
Iegar og segja þau breytingarn-
ar á stjórninni algerlega eðli-
legar. — Flitler er nú kominn til
Berchtesgaden og mun eiga þar
viðræður við von Ribhentrop,
von Papen o. fl. stjórnmála-
menn Þýskalands.
MIKLAR ÆSINGAR í BERLÍN.
Berlín, 8. febr. - FÚ.
Vegna breytinga þeirra sem
fram hafa farið á skipun þýsku
stjórnarinnar, flytja erlend blöð
þessa dagana ýmsan orðróm og
tilgátur. Segja þau að í Berlín
sé eitthvað óvenjulegt á seyði.
Franska blaðið „Le Temps44 seg-
ir, eftir ferðamönnum sem ný-
komnir eru til Basil frá Berlín,
að í Berlín séu hugir manna í
mikilli æsingu og hafi þeir tekið
eftir því, að ríkisleynilögreglan
ætti mjög annríkt, von Fritsch
hershöfðingi hafi verið handtek-
inn, og samsæri keisarasinna
hafi verið í undirbúningi.
ÖIIu þessu andmælir þýska
útvarpið og telur hér um að
ræða hættulega „brunneitrun44,
til þess fallna að spilla sam-
samkomulaginu milli Þýska-
lands og Frakklands.
Fjögurra ára áætlunin
í Þýskalandi.
Göhring marskálkur settir í
gær dr. Funk inn í embætti sem
fjármálaráðlierra Þýskalands.
Við það tækifæri sagði Göhring
að endurnýjaðar tilraunir yrðu
gerðar til þess að framkvæma
fjögurra ára áætlunina út í ystu
æsar.
íslenskir togarar
á Noregstniðom.
Osló, 7. fehrúar.
Samkvæmt blaðinu Tromsö
voru í siðastliðinni viku um
250 erlendir togarar að veiðum
á Andenesmiðunum, Svía-
grunni og Malangs-grunni. Auk
norskra togara voru þar þýskir,
hollenskir, enskir, íslenskir og
færeyskir. — NRP.-FB.
Lauge Koeli segii* Riíssana
á ísjakanum ekki í yfirvof-
andi iiættn. Nopskur leið-
angup fpá Myggbugta í
Gpænlandi.
Mionús Benjfliníissiií
úrsmiður,
einn af merkustu og kunnustu
borgurum þessa bæjar, varð 85
ára í fyrradag. Magnús er Ey-
firðingur, fæddur að Stekkjar-
flötum í Saurbæjarlireppi í
Eyjarfirði, og var næstelstur
sex systkina, sem upp komust.
Kom snemma i Ijós, að Magnús
var óvenju hagur, en algenga
sveitavinnu stundaði hann fram
yfir tvítugs aldur. Stundaði
Magnús margskonar smíðar á
þessum árurn og réðist svo til
Magnúsar Jónssonar á Akur-
eyri, er numið hafði úrsmíði i
Danmörku. Mætir menn veittu
hæfileikum Magnúsar athygli
og fékk liann styrk til utanfar-
ar. Dvaldist hann nú við úr~
smíðanám í Kaupmannahöfn og
að þvi loknu settist hann að i
Reykjavík árið 1881 og Iiefir
verið hér síðan og er verslun
hans og vinnustofa éin af kunn-
ustu verslunarfyrirtækjum
þessa bæjar.
Magnús Benjamínsson hefir
nú látið af störfum að mestu,
enda starfsdagurinn orðinn
langur. Hann hefir átt miklum
vinsældum að fagna meðal við-
skiftamanna sinna og annara,
enda maður sanngjarn og góður
viðskiftis, vandaður og áreiðan-
legur í öllum skiftum, ljúf-
menni mesta og hjálpsamur í
besta lagi.
Vildi sá, er þessar Iínur ritar,
vera með í hópi þeirra, sem sent
liafa Magnúsi Benjamínssyni
bestu óskir, í tilefni af 85 ára
afmæli hans.
Reykvíkingur.
VANSITTART FORMAÐUR
ALRÍKISNEFNDARINNAR.
EINKASIŒYTI TIL VÍSIS.
London í morgun.
Árdegisblöðin í Lundúnaborg
fagna því ákaflega að Sir Robert
Vansittart hefir verið settur for-
maður alríkisnefndarinnar.
Stjórnmálaritstjóri Daily Tele-
graph’s segir m. a., að það muni
nú verða sýnt enn betur í verk-
inu að Bretar þrái ekkert annað
en að viðhalda friði í heimin-
um.
United Press.
Álftin komin fram en
Víéir ekki.
Eins og sagt var frá í Vísi í
gær, hafði verið tilkynt um 3
báta í útvarpinu á sunnudags-
kveld, nefnilega Álftina fra
Akranesi, Kára frá Kópaskeri
og Víði frá Vestmannaeyjum.
Kári kom að í gærmorgun,
Álftin siðdegis i gær, en Víðis
hefir ekki spurst til enn. Var
hans leitað á sunnudagskveld og
mánudag. Leitinni verður hald-
ið áfram í dag. 1 kveld verða
sendar út tilkynningar um bát-
inn í útvarpinu á erlendum
málum.
Formaður á báínum er Gunn-
ar Guðjónsson, en aðrir skip-
verjar eru 4. Vona menn enn,
að báturinn sé ofansjávar:
Póstferðir
miðvikudaginn 9. febrúar 1938:
Frá Reykjavík: Mosfellssveitar-,
Kjósar-, Kjalarness-, Reykjaness-,
Ölfuss- og Flóa-póstar. Hafnar-
fjörður. Seltjarnarnes. — Til
Reykjavíkur: Mosfellssveitar-,
Kjósar-, Kjalarness-, Reykjaness-,
Ölfuss- og Flóa-póstar. Hafnar-
fjöröur. Seltjarnarnes. Gullfoss að
norðan og vestan. Laxfoss frá
iBorgarnesi og Akranesi.