Vísir - 11.02.1938, Blaðsíða 2

V I S LR
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN
VÍSIR H.F.
Ritstjóri: Páll Steingrímsson.
Skrifstofa I
| Austurstræti 12.
og afgreiðsla |
S í m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Prentsmiðjan 4578
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan.
„Gjaldþrot“.
Teningunum liefir l>á loks
verið kastað í Alþýðu-
flokknum og sú ákvörðun lek-
in, að gera Héðin Valdimarsson
flokksrækan.
Meðal margs annars, er
Héðni gefið það að sök, að hann
hafi með þvi að segja upp á-
byrgðum sínum á skuldum Al-
þýðublaðsins og Alþýðuprent-
smiðjunnar, ætlað að koma því
til leiðar, að þessi aðalfyrirtæki
flokksins yrðu gerð gjaldþrota.
En livað bíður nú Alþýðu-
flokksins, eftir brottrekstur
Héðins? Verður með nokkuru
móti hjá þvi komist, að „bú“
hans verði tekin til skiftameð-
ferðar og þá einna helst sem
þrotabú?
Það er nú ekki orðið mikið,
sem til slcifta getur komið í þvi
búi. Hinsvegar eru kröfuliaf-
arnir margir og verður þvi
væntanlega lítið í hvers lilut.
Iféðinn mun sjálfur telja til
stórrar skuldar lijá búinu, og
slíkt hið sama kommúnistar, en
líklegt er, að þær kröfur verði
gerðar í einu lagi í nafni „sam-
fylkingarinnar“. Jón Baldvins-
son og félagar lians munu
þykjasl eiga forgangskröfur á
búið, en nokkur vafi kann að
leika á þvi, hvort þær vejrða
teknar til greina að fullu, og
mun af mörgum talið að þær
séu fyrndar orðnar. í fjórða
lagi eru svo Tímamenn, og
mun þeim þó jiegar hafa tekist
að „ná inn“ miklu af sínu. En
ef reisa ætti fyrirtækið við, væri
þó sennilega einna helst til
þeirra að leita um nýtt „rekst-
ursfé“. Væri þeim og skyldast,
að veita slíka aðstoð, sakir sið-
fei'ðilegrar áhyrgðar sinnar á
allri þeirri óreiðu, sem er á hag
þessa gjaldþrota fyrirtækis.
Svo er sagt, að ákvörðunin
um brottrekstur Héðins liafi
verið samþykt með „yfirgnæf-
andi“ meirihluta atkvæða AI-
þýðusambandsstjórnarinnar. —-
Um endanleg úrslit atkvæða-
greiðslunnar mun þó tæplega
■\rera kunnugt enn, og var með
vissu ekki í gærkveldi. Hins-
vegar er gislcað á, að 13 af 17
sambándsstjórnarmeðlimum —
muni verða henni fylgjandi, en
3 eða 4 á móti. En þó á að meiri
hlutinn sé svo yfirgnæfandi, þá
má gera ráð fyrir því, að alt
óðru máli muni að gegna um
flokkinn í heild og um Alþýðu-
sambandsþingið, þegar til þess
kasta kemur. Héðinn er orð-
inn allvoldugur maður i flokkn-
um. Hann er formaður i aðal-
flokksfélaginu, Jafnaðarmanna-
félaginu, og virðisl ráða þar
lögum og lofum. Hann er vara-
forseti Alþýðusambandsins og í
þann veginn að ná kosningu
sem formaður verkamannafé-
lagsins Dagsbrúnar. „Samfylk-
ingar“-stefna lians virðist hafa
yfirgnæfandi fylgi Alþýðu-
flolcksmanna um land alt. Og
þó að hann liafi nú verið rek-
inn úr Alþýðuflokknum af
meirihluta samhandsstjórnar-
innar, þá veit enginn enn „hver
annan grefur“. Ef til vill verð-
ur það að lokum hann, sem
rekur sambandsstjórnina úr
flokknum.
Alþýðuflokkurinn er klofnað-
ur. Það er verk Héðins. Ilann
hefir með klofningsstarfsemi
sinni brotið í bág við yfirlýstan
vilja Alþýðusambandsþingsins.
Það verður því enginn vafi tal-
inn á því, að hann sé rétt ræk-
ur úr flokknum. Á hinu er all-
niikill vafi, að það hafi verið
raunverulegur vilji Alþýðusam-
handsþingsins, sem lýst var yf-
ir, og Héðinn hefir hrotið á
móti. Og þó að það hafi verið
raunverulegur vilji fulltrúanna
á Alþýðusamhandsþinginu eins
og á stóð, þá virðast allar likur
lil þess, að sá vilji verði fyrir
borð borinn af almenningi í
flokknum, og að vilji næsta
Alþýðusambandsþings að af-
stöðnum nýjum kosningum til
þess, verði alt annar.
Norimenn gera Tií-
skiftasamnlega vii
Dani og Ungverja
Oslo 10. febrúar.
Samkomulagsumleitanir um
\iðskiftasamning liafa leitt til
þess, að samningar hafa verið
undirritaðir milli Dana og
Norðmanna um viðskiftasam-
vinnu. Samkvæmt samningun-
um leggja stjórnarvöldin í
Danmörku til gjaldeyrisleyfi til
innflutnings á norskum vörum
og gerir þessi gjaldeyrisleyfa-
veiting það kleift, að auka sölu
á norskum vörum í Danmörku.
Settir eru sérstakir, fastir inn-
flutningskvótar vissra afurða,
sem Norðmenn leggja sérstaka
áherslu á, að komist á markað-
inn í Danmörku. Norðmenn
gera einnig tilslakanir sem miða
að aukinni sölu danskra vara
í Noregi. Samkomulagið gildir
frá 1. janúar og er samið til
eins árs.
Að afstöðnum samkomulags-
umleitunum í Budapest hafa
verið gerðir viðskiftasamning-
ar milli Noregs og Ungverja-
lands. Opnast innflutningsleið
fjTÍr ýmsar norskar vörur á
ungverskum markaði, vörur,
sem að nokkru leyti eða alls
ekki hafa verið fluttar til Ung-
verjalands frá Noregi hin síð-
ari ár. NBP—FB.
------~~~*mocnaB!SZ3t27Ut*m < --
Frá rússnesku
leiðangursmönnunum.
Skipíð „Mnrmaiiet" var
í pær 235 kvartmílor
frá jahnera. Leið-
Ængnrsmönnunnm liðnr
vel.
Oslo 10. febrúar.
Samkvæmt símskeyti frá
Moskva til Dagbladet hefir bor-
ist skeyti frá Papinin-leiðangrin-
um. Líður leiðangursmönnum
vel. Vindur hefir snúist til norð-
lægrar áttar. Um 16 stiga frost
er á jakanum. — Murnianet er
Hernaðarlegt einræði í Rúmeníu undir
stjórn Karls konungs.
Hann vék Goga-st jórninni frá,
vegna fjárhags og utanríkismála-
stefnu hennar og mótmselaorð**
sendinga frá Rússum út af sendi-
herrahvarflnu.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London, í morgun.
Fregnir frá Bukarest í morgun herma, að Karl kon-
ungur hafi vikið Goga-stjórninni frá, og sé nú raun-
verulega konunglegt hernaðareinræði í landinu. Ný
st jórn hefir þó verið sett á laggirnar og er Christea yf-
irbiskup i Rúmeníu forsætisráðherra, en auk hess eiga
sæti í st jórninni sjö fyrv. forsætisráðh. sem ráða yfir
sérstökum stjórnardeildum.
Samkvæmt hinu opinbera málgagni ríkisstjórnarinn-
ar er öll framkvæmdastjórn hins opinbera sett undir
yfirstjórn hersins. Jafnframt hefir Karl konungur hoð-
að breytingar á stjórnarskránni í samræmi við þarfir
yfirstandandi tíma.
Óeirðir í þýskum setu
liðsstöðvum.
Hin nýja stjórn er aðallega
skipuð miðflokkamönnum og
má segja, að hún fylgi frekar
íhalds- en róttækum stefnum.
Er búist við að hún muni hvorki
hlaða undir hægri eða vinstri
flokkana og reyna að forðast
öfgarnar til beggja hliða.
Ástæðumar fyrir því, að Karl
lét Goga fara frá, eru margar.
GOGA.
Einna veigamest er fjárhagsá-
standið. Goga-stjórnin hefir sint
fjármálunum slælega, en haft
sig þeim mun meira í frammi
við Gyðinga-ofsóknir og slíkt.
Þá hafa Rússar sent rú-
mensku stjórninni tvær harð-
orðar mótmælaorðsendingar út
af hvarfi Butenko setts sendi-
herra Rússa í Bukarest
Hvarf Butenko fyrir nokkur-
um dögum með grunsamlegum
hætti.
Þá hefir Mironescu fjTver-
andi forsætisráðherra átt tal við
Karl konung við komu sína frá
París, þar sem hann átti tal við
frönsku stjórnina. Mun Miron-
cscu hafa leitt konungi fyrir
sjónir hverjar afleiðingar það
kynni að hafa, ef Rúmenar
misti velvild Frakka, en þeim
skulda Rúmenar stórfé og
nú um 235 kvartmílur frá jak-
anum.
Monsen landvarnarráðherra
liefir gefið fyrirskipun um að
leiðangursskipið Fridljof Nan-
sen skuli búið lil ferðar til þess
að taka þátt í hjálparstarfsem-
inni, ef þörf krefur. Fridtjof
Nansen ætti að geta komist að
ísjakanum á fimm dægrum. —
NRP—FB.
stuðningi þeirra og Banda-
manna í heimsstyrjöldinni eiga
þeir það að þakka, að Rúmenar
er nú eitt voldugasta landið í
þessum hluta álfunnar. Loks er
sú ástæðan, að Bretar og Frakk-
ar höfðu lýst sig mótfallna ut-
anríkismálastefnu Goga.
United Press.
London 11. febr. FÚ.
Rúmenía hefir verið lýst í
umsátursástandi og ströng rit-
skoðun hefir verið fyrirskipuð
um gjörvalt land.
í nýju stjórninni eiga sæti all-
ir fjTverandi forsætisráðherr-
ar, nema Goga og Codreanu,
formaður „járnvarðanna“.
Rússneslca Táss-fréttastofan
sakar rúmenska fasista um
Iivarf sendiherrans í Bukliaresf
og heldur þvi fram, að blöðin
í. Rúmeníu dragi taum þeirra. i
London 10. febr. FÚ.
I frétt frá Brussel síðdegis í
dag er sagt, að í ráði sé að loka
innan skamms landamærunum
milli Þýskalands og Belgiu.
Flugufregn um að landmærun-
um milli Frakklands og Þýska-
lands ætti að loka í kvöld, hefir
verið horin til baka af frönsku
stjórninni. En sterkur orðróm-
ur gengur um það, að loka eigi
landamærum Þýskalands, er
liggja að Sviss, Frakklandi og
Belgíu, þar sem vænta megi að
llóttamenn frá Þýskalandi reyni
að komast til þessara landa.
Þessi frétt er sett í samband við
orðróm um að leynilögreglan í
Þýskalandi eigi nú í hinu mesta
annríki og að húsrannsóknir
séu látnar fara fram hjá öllum
sem eru grunaðir um að liafa
samúð með félagsstarfsemi rík-
ishersins. Þá ganga einnig
flugufregnir um óeirðir við
setuliðsstöðvarnar í Pommem
og Austur-Prússlandi.
ÖVISSA UM HVERSU ÁSTATT
ER í ÞÝSKALANDI.
London í dag. FÚ.
Enginn veit með vissu hvað
það er, sem er að gerast í
Þýskalandi; eitt er víst að það
nær eingöngu til innanríkis-
mála. Þjóðverjar hafa aukið
lögreglugæslu sina við landa-
mærin, bæði við Belgíu og Aust-
urríki, og ef til vill víðar.
Stjórnin í Belgíu hefir í tilefni
af þessu aukið landamæralög-
reglu sína um helming.
Þýska stjórnin ber á móti því»
að um nokkra uppreisn innan
hersins sé að ræða, en af öllum
fréttum virðist jxí ljóst, að ef
um uppreisn er að ræða, þá sé
það innan hersins, en ekki með-
al alþýðu. Að vísu er viðurkent
af þýsku stjórninni, að vafi leiki
á um pólitíska liollustu nokk-
urra þýskra herforingja. í frétt
frá Yarsjá er því haldið fram»
að nokkrir lierforingjar hafi
verið teknir fastir í Austur-
Prússlandi og Pommern.
í þýskum blöðum er eklcert
minst á þetta mál.
Fyrverandi krónprins Þýská-
lands kom til Ítalíu í gær, og
er hann sagður vera þar á
skemtiför.
Þýska stjórnin birti í gær til-
skipun þess efnis, að allir Þjóð-
verjar í öðirum löndum, sem
elcki láti skrásetja sig lijá þýsk-
um ræðismanni innan þriggja
niánaða frá því að þeir komu
til landsins, eigi á hættu, að
verða sviftir horgararéttindum
sínum.
Craigavon
sigpaði á
Nordup-íplandí.
London í dag. FÚ.
Stjórn Craigavons lávarðar i
Nörður-lrlandi liefir lilotið yfir-
gnæfandi meirihluta í þingkosn-
ingunum, sem fóru fram í fyrra
dag. Fnn er ófrétt úr fjórum
kjördæmum, en fyrri þingmenn
þeirra voru allir úr flokki Crai-
gavons. Auk þess hefir floklc-
urinn þegar hlotið 35 þingsæti
af 52.
London 10. fehr. FÚ.
Her Japana, sem sækir að
norðan frá Ilopeli og' Honan, í
tveimur deildum, í áttina til
Hankow, liefir miðið 43 kíló-
metra áleiðis, eftir því sem Jap-
anir tilkynna. Herinn fylgir
járnbrautinni frá Peiping. Til-
gangurinn með þessum lier-
flutningum er sá, að koma að
baki ldnverska liernum, sem nú
er á undanlialdi frá Su-chow.
Su-chow stendur þar sem járn-
brautin frá Tientsin til Pukow
og járnbrautin til Lung-liai*
koma saman.
Japanip reyna ad komast ad
baki KínveFjnm.
JAPANSKIR HERMENN FLYTJA FALLBYSSU YFIR
BRÁÐABIRGÐABRÚ.