Vísir - 13.06.1938, Blaðsíða 2

V I S IR
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfsstræti).
S í m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði. Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Hvorir sigra?
Jl Hsherjaratkvæðagreiðslunni
“ í Dagsbrún var lokið um
kl. 10 í gærkveldi. Um úrslitin
er ókunnugt, þegar þetta er rit-
að, því að talningu atkvæðanna
var frestað. En þátltaka í at-
kvæðagreiðslunni varð meiri en
búist liafði verið við, og meiri,
að sögn, en dæmi eru til, urn
slíkar atkvæðagreiðslur í félag-
inu. Höfðu alls um 1300 manns
tekið þátt í henni, eða um 70°/o
skráðra félagsmanna. En þessi
mikla þátttaka í atkvæðagreiðsl-
unni gerir það að verkum, að
erfiðara er að spá nokkuru um
úrslitin.
S. 1. fösludag fór frain kosn-
ing fulltrúa til Alþýðusam-
bandsþings í Sjómannafélagi
Reykjavíkur, og er sú kosning í
rauninni alveg sambærileg við
þessa alkvæðagreiðslu í Dags-
brún, þannig, að hún sker úr
um afstöðu félagsins til valda-
streitunnar innan verkalýðs-
samtakanna, sem nú er háð ann-
arsvegar af kommúnistum, með
atfylgi Héðins Valdimarssonar,
og hinsvegar af alþýðuflokks-
mönnunum undir forustu
stjórnar Alþýðusambandsins. í
Sjómannafélaginu urðu úrslitin
þau, að alþýðuflokksmennirnir
báru sigur úr býtum með mikl-
um atkvæðamun, og voru ein-
göngu þeirra fylgismenn kosnir
fulltrúar á Alþýðusambands-
þingið. En af þeim úrslitum
verður engin ályktun dregin um
úrslit atkvæðagreiðslunnar í
Dagsbrún. Það var áður kunn-
ugt, að Sjómannafélagið mundi
hallast meira á sveif með al-
þýðuflokksmönnunum en
kommúnistum. Meðal Dags-
brúnarmanna hafa fylgismenn
Héðins og kommúnistar hins-
vegar virst hafa meiri tök og
haft þar miklu meira um sig.
En þess ber að gæta, að ekki
þarf nema tiltölulega lítinn hóp
hávaðamanna, til þess að selja
sinn svip á fjölment félag, þó
að þeir séu þar í minni hluta, ef
þorri félagsmanna er þannig
gerður, að hann kýs helst af öllu
að forðast illindi.
Þau /órð voru látin falla hér í
blaðinu á dögunum, að það væri
ekki líklegt, að Dagsbrún yrði
langlíf i Alþýðusambandinu, ef
atkvæðagreiðslan í félaginu
gengi kommúnistum i vil, en
á móti stjórn Alþýðusambands-
ins. Með þessu var átt við það,
að þá mundi félaginu að líkind-
um verða vikið úr Alþýðusam-
bandinu, eins og Jafnaðar-
mannafélagi Reykjavíkur var
vikið úr þvi, en áður hafði, sem
kunnugt er, Héðni Valdimars-
syni verið vikið úr stjórn Al-
þýðusambandsins. Blað komm-
únista leggur þannig skilning i
þessi uinmæli Vísis, að um ein-
hverskonar „samfylkingu“ sé
að ræða milli hans og Alþýðu-
blaðsins, enda séu „útgefendur
Vísis og þeir sein í það blað rita
alræindir fyrir hatur sitt á
verkalýðslireyfingunni“! Vísir
á hinsvegar ekkert atkvæði um
örlög Ðagsbrúnar, eða um það,
hver viti verði á hana lögð, fyr-
ir yfirtroðslur hennar gagnvart
Alþýðusambandinu og lögum
þess, og breslur liann þvi alla
aðstöðu til þess að taka þátt í
slíkri samfylkingu, sem komm-
únistablaðið ræðir um. Og það
er ekki einu sinni svo, að áður
umrædd ályktun Vísis ,um
brottvikninguna úr Alþýðusam-
bandinu, eigi við að styðjast
nokkur unnnæli í Alþýðublað-
inu í þá átt, að slík brottvikning
sé yfirvofandi. Miklu fremur
virðist svo, sem Alþýðublaðið
forðist það af ásettu ráði, að
gefa nokkuð shkt í skyn, og
mætti þá vel fara svo, að Visir
reyndist ekki sannspár um þetta.
En hvort mundi þá hann eða
kommúnistablaðið verða fyrir
meiri vonbrigðum, ef Dagsbrún
yrði ekki rekin úr Alþýðusam-
bandinu, jafnvel þó að svo færi,
að úrslit atkvæðagreiðslunnar
yrði koinmúnistum í vil?
En hver sem úrslit atkvæða-
greiðslunnar í Dagsbrún kunna
að verða, þá er það nú þegar
sýnt, að engir „hatursmenn“
verkalýðshreyfingarinnar geta
óskað henni meiri ófarnaðar en
forsprakkar kommúnista liafa
þegar leitt yfir hana, með að-
stoð þeirra ginningarfífla sinna,
sem þeir hafa fengið í lið við
sig innan verkalýðssamtakanna,
þar sem nú er hver höndin svo
uppi á móti annari, fyrir þeirra
atbeina, að þar getur enginn
sigur unnist, sem ekki auki enn
meira á vandræðin.
Maðnr slasast mjðg
bættnlega.
12. júní. — FÚ.
í gærkvöldi varð Björn Ein-
arsson úr Þykkvabæ fyrir vél-
reim í skurðgröfu og stórslas-
aðist. — Fréttaritari útvarpsins
á Eyrarbakka lýsir þannig at-
burðum eftir heimildum hér-
aðslæknis er gerði við meiðslin:
í gærkvöldi um kl. 20 var
Björn Einarsson uin það bil að
hætta vinnu við skurðgröfuna í
Ölfusforum — en hún vinnur
dag og nótt, og hélt áfram eftir
vaktaskiflin, sem voru um kl.
20. — Varð liann þá fyrir reim
vélarinnar — en með hverjum
hætti er ekki fyllilega vitað —
og fékk við það afarmikla
áverka. — Hægri fóturinn er
mölbrotinn og sundurtættur
neðan við kálfa og annar kjálk-
inn svo illa brotinn, að flestar
tennur hafa hrokkið úr neðra
gómi. — Þá er hægri hönd mik-
ið marin og skorin og maðurinn
að öðru leyti mjög illa farinn.
— Eftir að héraðslæknir á Eyr-
arbakka hafði bundið um sárin
var maðurinn fluttur í Lands-
spítalann. —
Vísir spurðist fyrir um líðan
Björns í morgun og fékk þær
upplýsingar, að hann lægi aðal-
lega í móki, en um beina van-
líðan væri ekki að ræða.
Eggert Stefánsson
heldur annaS íslenskt tónskálda-
kvöld á fimtudaginn kemur, og
hagar þá söngksránni líkt og síð-
ast. Fékk hann hinar bestu undir-
tektir áheyrenda og vöktu lög
þau, er hann söng, mikla athygli.
Næturlæknir
er í nótt Alfreð Gíslason, Brá-
vallagötu 22, sími 3894. Næturv.
er í Reykjavíkur apóteki og Lyfja-
búðinni Iöunni.
Frakkar og Tyrkir bafa jafnaðöll
deilumál sín og gert með sér vináítu-
sammng.
Fridsamleg sambiid þjóö-
anna tpygð í Litla-Asíu,
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Samningar hafa staðið yfir nú um helgina í Al-
exandretta milli Frakka og Tyrkja um að
þessar tvær þjóðir hafi sameiginlegt hernað-
areftirlit í Sanjak, en eins og getið hefir verið um í
einkaskeytum til Vísis hafa staðið harðar deilur milli
þessara þjóða um réttindi þeirra í Litlu Asíu yfir ein-
stökum Iandshlutum.
Samkvæmt opinberri tilkynningu, sem gefin var út
í París hafa heppilegir samningar náðst þannig að rétt-
indi beggja þjóðanna eru að fullu trygð og hafa Frakk-
ar að ýmsu leyti orðið við kröfum Tyrkja. Herald
Tribune telur að með þessum samningum Tyrkja og
Frakkar hafi Tyrkjum verið trygð jafnrétti í Sanjak, en
auk þess hafi verið gerðir víðtækir vináttusamningar
milli þjóðanna, sem binda enda á allar deilur í Sýrlandi
og samkomulag hafi einnig náðst að fullu um Hyri-
önskulandamærin, sem báðir samningsaðilar hafiskuld-
bundið sig til að breyta í engu*
Eru þannig með samningsgerð þessari allar fyrri
deilur Frakkar og Tyrkja útkljáðar, og vináttusamn-
ingar tryggja friðsamlega sambúð þjóðanna í Litlu-
Asíu.
United Press.
Tékkar munu leita til Rússa
um hernaðarlegan stuðning
EINKASKEÝTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Samkvæmt opinberri yfirlýsingu stjórnarvald-
anna í Tékkóslóvakíu mun stjórnin leggja
það til, að Tékkar leiti stuðnings hjá Rússum,
ef Englendingar og Frakkar geti ekki veitt þeim hern-
aðarlegan stuðning í ófriði og veita Rússum greiðan
aðgang að landinu, ef nauðsynlegt verður að teljast.
Leitast verður við á allan hátt að leysa deilur Sudet-
en-Þjóðverja, til þess að komast hjá ófriði, sem þær
kynnu ella að leiða til. Mun stjórnin leggja mikla á-
herslu á að samningar takist um deilumálin og telur
enga annmarka á því,ef báðir aðilar sýni fullasanngirni
og viðleitni í þá átt að forða vandræðum.
United Press.
Jarðskjálftar valda tjóni
i Brttssel.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Miklir jarðskjálftar hafa geysað í Belgíu undan-
farið og hafa þeir valdið allmiklu tjóni íBriiss-
el og víðar. Samkvæmt nýjustu skeytum það-
an er skýrt frá því að jarðskjálftarnir haldi enn þá
áfram, en alvarlegustu kippirnir hafi komið í nótt kl.
3.45 og kl. 3.53. Fyrri kippurinn stóð yfir í sjö sekúnd-
ur en aðrir kippir taka venjulega tvær sekúndur.
Nákvæmar fregnir af tjóni hafa ekki borist, en þó má
ætla að það sé allverulegt einkum á gömlum bygging-
um. 1
Fólk er mjög óttaslegið vegna landskjálftanna, og
þyrptist út úr húsunum og út á göturnar meðan kipp-
irnir stóðu yfir. i
United Press.
Tveir íslensliir listameni
komnir heim.
Viðtal vlS Stefano
Islandi.
Hann er ráðinn sem gestur við
Kgl. leikhúsið næsta vetur.
T iðindamaður Visis náði tali
1 af söngvaranum Stefano
Islandi sem snöggvast, er M.s.
Dronning Alexandrine hafði
Iagt að uppfyllingunni, en Ste-
fano Islandi var meðal farþega
frá útlöndum, en hann hefir
sem kunnugt er, sungið í Kgl.
leikhúsinu í Kaupmannahöfn að
undanförnu við góðan orðstír.
Tíðindamaðurinn býðuc Is-
landi velkominn heim og spyr
hann um hvernig hann ætli að
verja sumarleyfinu hér,
„Um það hefi eg ekkert
ákveðið enn — mig langar
norður, en það er undir veðri
komið hvort af því verður.
Annars dvelst eg hér hjá kunn-
ingjunum.“
„Menn fá væntanlega að
heyra yður syngja — það fengu
fæm en vildu í fyrra?“
„Eg býst við að syngja hér,
— en tæplega eins oft og i
fyrra.“
„Þér sunguð nokkurum sinn-
um í Kgl. Ieikliúsinu í vor?“
„Jiá, eg var ráðinn til þess að
leika gestahlutverk frá 19. apríl
til 15. maí — þrisvar sinnum, í
„Madame Butterfly“. En eg
söng fimm sinnum.“
Undirtektirnar ?
„Þær eru kunnar af blöð-
um —■ eg fékk ágætar undir-
tektir sem söngvari, en slæmar
sem leikari.“
Hvernig féll yður í Dan-
mörku?
„Samstarfið við leikara og
söngvara Kgl. leikhússins var
ágætt og féll mér ágætlega við
það alt. — Um Dani sem áheyr-
endur er það að segja, að þeir
láta elcki hrifni sína í ljós með
ákafa og fögnuði, eins og suð-
urlandabúar, er þeir verða
hrifnir. í Danmörku er söngv-
ari, hversu góður sem hann er,
aldrei klappaður upp í miðri óp-
eru — og söngvari að eins kall-
aður fram að leiksýningu lok-
inni, sé hann gestur. Þegar
menn þekkja rólyndi Dana í
þessum efnum, veit söngvarinn,
að þeim getur fallið vel að
heyra til hans þótt þeir láti það
ekki mjög áberandi í Ijós —
viti liann það ekki, .gelur hann
búist við, að hafa verið veginn
og léttvægur fundinn."
„Hvað verðið þér hér Iengi?
— Svpna mánaðartíma, því
að eg fer að syngja í Kgþ leik-
liúsinu í septemberbyi’jun. Er
ráðinn þangað sem gestur til
janúarloka. Eg syng þar í
„Butterfly" og „Rigoletto“ og
ef til vill fleiri óperum, t. d.
Boheme.“
Vlðtal Tið Haralð
Slgnrðsson,
sem var meðal farþega á M.s.
Dronning’ Alexandrine í morg-
un. Hann efnir til hljómleika
hér í bænum annað kvöld.
Tíðindamaður Vísis átti stutt
viðtal við Harald Sigurðsson
píanósnilling frá Kaldaðamesi,
við komu hans frá útlöndum í
morgun.
1 byrjun viðtalsins berst það
þegar á góma, að nú hafi hðið
óvenjulega langur tími milli
ferðanna heim.
„Eg kom heim seinast 1932“,
segir Haraldur Sigurðsson, —
„og er það rétt, að. nokkuru
skemra var milli heimferðanna
áður, eða meðan foreldrar mín-
ir voru á, lífi. En það er alt af,
ánægjulegt að koma heim.“
„Hvað áformið þér að vera
liér Iengi að þessu sinni?“
„Til júlíloka. Og að sjálf-
sögðu verð eg einhvern hluta:
dvalartímans á æskustöðvun-
um — í Kaldaðarnesi.“
„Hvað er tíðinda af störfum
yðar í Danmörku ?“
„Það er lítið“, segir Harald-
ur af sinni venjulegu hógværð,
„þau eru hin sömu. Þá má geta
þess, að við Stefano Islandi vor-
um ráðnir til þess að spila og
syngja í Árósum og ýmsum
stærri borgum Danmerkur í
fyrrahaust og fyrravetur.“
„Þér ætlið að efna til hljóm-
leika þegar annað kvöld?“
„Já. Raunar var einnig ráð-
gert, að eg héldi hljómleika við
lcomuna til Vestmannaeyja, en
skipstjóri hafði ráðgert að skip-
ið kæmi þangað kl. 6y2 í gær-
kveldi. Var því auglýst í útvarpi,
að eg efndi til hljómleika þar.
En skipinu seinkaði vegna
storms — kom þangað umj
hálfellefu, og fórust þvi hljóm-
leikarnir fyrir.“
„Og hvað leikið þér á hljóm-
leikunum annað kvöld?“
„Verk eftir Joseph Haydn,
César Franck, Carl Nielsen og
Fr. Chopin.“
Haraldi Sigurðssyni hefir alt-
af verið tekið með miklum á-
gætum, er hann liefir komið
heim og efnl til hljómleika, og
vafalaust verða viðtökur þær,
sem hann fær nú, enn hjartan-
legri en áður, eftir öll þau ár,
sem liðin eru síðan hann var
hér síðast.
Koma hans — og Stefano Is-
landi — þessara tveggja ágætu
listamanna, má vera öllum
fagnaðarefni.
Veri þeir velkoinnir heim.