Vísir - 12.09.1938, Blaðsíða 2

VlSIR
Hitler ríkiskanslari befir örlög Evröpu
í hendi sinni og ákveöur friö eða dfrið
Allup heimupism bíðup
með mikilli eftipvænt-
ingu ræðu kmslarans
í kvöld.
EINKASKEYTI TIL VfSIS.
London, í morgun.
Hitler f lytur ræðu sína um utanríkismálin í kvöld,
á flokksþingi nazista í Niirnberg.
I henni mun hann gera grein fyrir stefnu
þýsku stjórnarinnar gagnvart Tékkóslóvakíu.
Ræðunnar er beðið af mikilli óþreyju um allan heim,
því að menn búast við, að undir yfirlýsingu Hitlers sé
það komið, hvort komist verður hjá nýrri Evrópu-
styrjöld.
Feikna undirbúningur fer fram í Þýskalandi til þess
að allir íbúar landsins treti heyrt Hitler tala. Ræðunni
verður útvarpað og endurútvarpað um allan heim og
í Þýskalandi verður öllum gefinn kostur á að hlusta á
hana. Fer mikill viðbúnaður fram í því skyni. Tilkynt
hefir verið að hver einasti af hinum 4 miljónum íbúa
Berlínar, sem af barnsaldri eru, skuli veittur greiður
aðgangur að stöðum, þar sem þeir geta hlýtt á ræðuna.
Eftir seinustu fregnum frá Berlín að dæma eru Þjóðverjar
farnir að sannfærast um, að Bretar muni standa með Frökk-
um, ef til styrjaldar kemur út af Tékkóslóvakíu, en til þessa
hafa Þjóðverjar efast mjög um, að Bretar mundi grípa til
vopna. Hinir þýsku stjórnmálaleiðtogar hafa verið alveg sann-
færðir um, að til þess mundi ekki koma, að Bretar tæki þátt í
styrjöld á meginlandinu, nema þá að öryggi Frakklands og
Belgíu væri í hættu, vegna yfirvofandi árásar.
Tilkynning, sem breska stjórnin hefir gefið út, tekur af allan
vafa um afstöðu Breta. Þjóðverjar verða að ganga út frá því,
að Bretar standi með Frökkum hvað sem á dynur.
Það, sem seinast er kunnugt um afstöðu Breta, vegna Tékkó-
slóvakíu, hefir komið mönnum svo á óvart, að þeir hafa ekki
áttað sig á því til fulls. En fregnirnar um víðtækar varúðarráð-
stafanir í Frakklandi og Bretlandi að undanförnu hafa haft
sín áhrif — einkum að svo virðist sem Bretar ætli í öllu að
hafa hina nánustu samvinnu við Frakka um varúðarráðstaf-
anir.
Einkanlega óttast menn hver áhrif afstaða Breta
muni hafa á stefnu Hitlers, en hann flytur ræðu þá
í kvöld, sem menn hafa beðið með svo mikilli eftir-
væntingu og óþreyju, en það er ræða hans um utan-
ríkismálin, sem hann flytur á flokksþingi nazista í
Niírnberg.
En það má fullvíst telja, eftir áreiðanlegustu heim-
ildum, að afstaða Breta hefir vakið mikla óánægju
hinna þýsku leiðtoga.
1 París er litið svo á, af ábyrgum stjórnmálamönnum, að það
muni verða til þess að draga úr æsingum, að breska stjórnin
hefir gefið Hitler til kynna greinilega, hver afstaða Breta verði,
ef Þjóðverjar fari með her inn í Tékkóslóvakíu.
Afstaða bresku stjórnarinnar hefir orðið til þess að styrkja
mjög samheldni Breta og Frakka.
LESLIE HORE-BELISHA
hermálaráðherra Breta er hér á myndinni að virða fyrir sér
fallbyssukjaft, en Bretar hafa unnið af miklu kappi að fram-
leiðslu slíkra fallbyssa til land- og flotavarna að undanförnu.
Hore-Belisha er talinn mjög röggjsamur og afkastamikill og er
ráðherrastaða hans talin vel skipuð, meðan hans nýtur við. —
lntni. Uíluinr n álai.
Á 7. hundrað krónum stolið í Oddfellowhúsinu. —
Konu hrundið niður stiga í K.R.-húsinu og varhúnflutt
í sjúkrahús vegna meiðsla. — Þjófur í dönskum liðs-
foringjabúningi á morgungöngu.
•HCjBt
fíSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfsstræti).
S í m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Munar mjóu!
PNN má ekki í milli sjú,
^ hvorum muni að lokum
veita betur, i baráttunni um
yfirráðin í „verklýðshreyfing-
unni“ og Alþýðusambandinu,
Alþýðuflokksmönnum eða
„Sameiningarmönnum“, þ. e.
kommúnistum með Héðin „i
taglinu“.
Ef búist hefði verið við þvi,
að bæjarst j órnarkosningin i Nes-
kaupstað mundi gefa einhverja
vísbendingu urn þetta þá hefir
sú von brugðist. Þar skiftist at-
kvæðamagn „samfylkingarinn-
ar“ frá því í vetur að kalla má
alveg að jöfnu milli Alþýðu-
flokksmanna og hinna, og höfðu
þeir fyrrnefndu þó tveimur at-
kvæðum betur.
Vafalaust hafa þessi kosn-
ingaúrslit orðið kommúnistum
vonbrigði. Þeim hefir aukist
töluvert fylgi í Neskaupstað síð-
ustu árin, en þar við bætist, að
nú höfðu þeir fenglið í lið við
sig tvo af áhrifamönnum Al-
þýðuflokksins i bænum, fyrir
atbeina Héðins og áróðursins
fyrir „sameiningunni“. En
,.uppskeran“ varð þó ekki meiri
en svo, að þeir eru nú liðfærri í
bæjarstjórninni en fyrir kosn-
inguna.
í vetur náðu 6 samfylkingar-
menn kosningu í bæjarstjóm
Neskaupstaðar, 3 Alþýðuflokks-
menn og 3 kommúnistar. En af
Alþýðuflokksmönnunum hélt
að eins einn trygð við samfylk-
inguna, þegar ;á reyndi. Varð
bæjarstjómin því óstarfhæf og
gat ekki komið sér saman um
kosningu bæjarstjóra, eins og á
ísafirði um árið, og varð þvi að
láta kosningu fara fram á ný.
Að þeirri kosningu lokinni eiga
nú sæti í bæjarstjórninni: 3 Al-
þýðuflokksmenn, 3 samfvlking-
armenn (2 konnnúnistar, í stað
3 áður, og fyrrv. Alþýðuflokks-
maður) 2 sjálfstæðismenn og 1
framsóknarmaður. Er þannig
litlu nær en áður um starfhæfni
bæjarstjórnarinnar og ósýnt
livort tekst að fá löglega kosinn
bæjarstjóra. Þó má gera ráð
fyrir því að það takist með þeim
hætti að bæjarfulltrúi Fram-
sóknarflokksins greiði bæjar-
stjórnarefni Alþýðuflokksins at-
kvæði, svo að hann nái kosn-
ingu, þó að það verði með
minni hluta atkvæða bæjar-
stjórnarinnar. — En það verður
svo undir bæjarfulltrúum Sjálf-
stæðisflokksins komið, live lengi
Alþýðuflokknum verður unt að
lafa við völd, nema ef vera
skyldi, að samfylkingarmaður-
inn gengi aftur í lið við hann.
og hann nái þannig meirihluta-
aðstöðu með tilstyrk lians og
bæjarfulltrúa Framsóknar-
flokksins.
En af þessum kosningaúrslit-
um í Neskaupstað má hinsvegar
ráða, að mjög rrijkil áhöld muni
verða um það, hvoru megin
meirihlutinn verði lá Alþýðu-
sambandsþinginu, sem keniur
saman í næsta mánuði. Nes-
kaupstaður hefir til skamms
tima verið eitt af sterkustu vigj-
um Alþýðuflokksins, en er nú
svo að segja „úr hendi“ lians.
Og síst betur mun hag flokksins
komið annarsslaðar á Aust-
fjörðum eða Norðurlandi. — Þó
horfir mun betur fyrir flokkn-
um nú, síðan hann með tilstyrk
sjálfstæðismanna bar sigur úr
býtum í atkvæðagreiðslunni í
Dagsbrún. En þeim „sigri“ á
hann það vafalaust einnig mik-
ið að þakka, að ekki tókst ver
til fyrir honum, en raun varð á,
i bæjarstjórnarkosningunni í
Neskaupstað, þó að hann nyti
þar ekki beinlínis atkvæðastyrks
frá sjálfstæðismönnum. Og að
viðbættum þeim viðbúnaði, sem
ráðamenn flokksins hafa haft
til þess að geta ráðið nokkuru
um það, hvernig Alþýðusam-
handsþingið verði skipað, ýmist
með ráðstöfunum til þess að
bægja fulltrúum gamalla sam-
handsfélaga frá þingsetu, eða
til þess að skipa það fulltrúum
nýrra félaga, sem kommúnistar
kalla „gerfifulltrúa“, þá mætti
ætla að það mundi „alt saman-
lagt“ endast þeim til þess að
tryggja þeim völdin í Alþýðu-
sambandinu f}Tst um sinn.
Bæjarstjórnarkosning fór
fram í Neskaupstað í gær og
urðu úrslitin þessi:
A-listi (Alþfl.) .... 196 atkv.
B-Iisti (Framsókn) . 60 —
C-listi (Sjálfst.fl.) .. 145 —
D-listi (Samfylk.) •.. 194 —
Kosningu hlutu því 3 Alþýðu-
f lokksmenn, 1 Framsóknarfl.m.,
2 Sjálfstæðismenn og 3 Sam-
fylkingarmenn (2 kommúnistar
og 1 fyrrv. Alþýðuflokksm.).
Við kosningarnar 30. jan. s. I.
hlaut A-listi (F.) 84 atkv.,
B-listi (S.) 141 og C-listi (A.)
331 atkv.
Knnnnr VesturdS'
lendingnr fulltröl á
pingi pjöðabanda-
lagsins.
Joseph T. Thorson, K. C. M.
P., þingmaður fyrir Selkirk-
kjördæmi á sambandsþingi
Canada, var þann 17. ágúst af
sambandsstjórninni í Ottawa
skipaður fulltrúi Canada á þingi
þjóðabandalagsins, sem hefst í
Genf í dag.
Joseph Thorson er einn hinna
mætustu íslendinga vestan liafs
og má það vera íslendingum
hvarvetna gleðiefni, að Thorson
hefir verið falið þetta virðingar-
mikla hlutverk, og sýnir það
glögt, hvers álits liann nýtur.
Skipafreg'nir.
Gullfoss fer til Leith og Kaup-
mannahafnar i kvöld. Goðafoss er
á útleiS. Brúarfoss er á leiS til
landsins. Dettifoss fer vestur og
norður i kvöld. Selfoss er i Reykja-
vík.
Hitler þarf ekki að vera í
neinum vafa um það lengur,
segja franskir stjórnmálamenn,
hver ábyrgð hvílir á honum, er
hann heldur ræðu sína í kvöld.
Hann hefir það í rauninni í
hendi sér, segja þau, hvort frið-
ur helst eða styrjöld verður háð.
United Press.
Hertogínn af Connanght
látinn.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Prins Arthur, liertogi af
Connaught andaðist í nótt í bú-
stað sínum við Belgrave Square,
fimmtíu og fimm ára að aldri.
Hann hafði legið rúmfastur að
undanförnu. Arthur hertogi af
Connaught var f. 13. jan. 1883.
Til hertogatitils jæssa var ,
stofnað 1844, er Arthur, þriðji
sonur Viktoríu drotningar, var
gerður að hertoga. Hertoginn,
sem nú er látinn, var einkason-
ur hans. Kvæntist hann 1913
frænku sinni, Alexöndru stór-
liertogafrú af Fife. 1920—1925
var hann ríkisstjóri í suður-
Afríku.
United Press.
FRANSKIR VARALIÐS-
MENN KVADDIR HEIM?
London, í morgun.
Fréttaritari United Press i
Shanghai símar í morgun, að
1500 franskir þegnar í
Shangliai, sem eru varaliðs-
nenn í franska liernum,
liafi fengið skipun um að
vera viðbúnir að hverfa heim
tafarlaust, ef þeir yrðu
kvaddir til þess, vegna yfir-
vofandi styrjaldar.
Átti að Iialda þessu leyndu,
en fregnin síaðist út.
United Press.
Drykkjuskapur er nú mjög
vaxandi í bænum, einkum um
heígar. Er nú aftur farið að
fjölga í bænum, fólk komið
heim úr síldinni og menn liafa
meiri peninga handa milli.
Á aðfaranótt sunnudags
braust maður við vin inn í
Oddfellowhúsið og stal um 62U
kr. úr herbergi á annari hæð
hússins.
Skemtiklúbburinn Virginia
hafði dansleik þar um nóttina.
Þegar liúsinu var lokað var far-
ið með aðgangsféð, 620 kr., á-
samt óseldum aðgöngumiðum,
inn í herbergi á annari liæð
hússins, i norðurálmunni, og
þetta látið á borð við glugga,
en þar var opin ókrækt rúða
efst í glugganum. Þegar for-
stöðumennirnir liöfðu lagt frá
sér peningana og aðgöngumið-
ana, tvilæstu þeir hurðinni á
eftir sér. Kl. að ganga fjögur
um nóttina á að hirða pening-
ana, en þeir eru þá horfnir. Er
nú lögreglunni gert aðvart. —
Náði liún í innbrotsþjófinn í
gærmorgun, en það er piltur
innan við tvitugt. Fékk lögregl-
an grun á lionum, því að hann
hafði verið á dansleiknum, en
var rekinn út vegtna áfloga og
liafði reynt að komast inn aftur.
Pilturinn hafði ætlað sér að
komast inn á dansleikinn,
hvað sem tautaði, og þess
vegna, er hann komst ekki
réttu leiðina, klifraði liann upp
á tvo skúra, hvern af öðrum,
en þeir cru undir fyrnefndum
glugga, en af efri skúrnum
steig hann á gluggasilluna og
smeygði sér svo inn um glugg-
ann. Er hann sá peningana
stóðst liann ekki freistinguna.
Þar sem dyrnar voru læstar,
varð hann að fara sömu leið
og hann kom. Pilturinn var
undir áhrifum víns, sem fyrr
segir.
Áflog urðu á dansleik í K.R.-
húsinu og var konu lirundið
þar niður stiga. Var hún flutt
í sjúkrahús vegna meiðsla.
Kl. 6—7 í gærmorgun varð
lögreglan vör við mann nokk-
urn í dönskum sjóliðsforingja-
búningi. Var maðurinn á morg-
ungöngu og sýnilega „undir á-
hrifum“. Hafði hann labbað
niður á Hvidbjörnen, sem ligg-
ur liér við hafnargarðinn, tók
þar liúfu og frakka og fór i,
og tók svo til að ganga um bæ-
inn sér til skemtunar.
Lögreglan kom einkennis-
búningnum til skila.
Afmæliskappleikur
Fram og K.R. fór fram í gær
kl. 4.30 á íþróttavellinum. VeÖur
var fremur gott og lauk leiknum á
jafntefli 3: 3. HafÖi þó K.R. mikla
yfirburði í leiknum.
II. flokks mótinu
lauk á laugardag með leiknum
milli K.R. og Vals. SigraÖi K.R.
meÖ 4: o og var vel aÖ sigrinum
komiÖ, því að þeir „áttu“ að heita
má allan leikinn. K.R. hefir 6 stig,
Valur og Víkingur 3 hvort-og Fram
ekkert.
Ljósatími
bifreiða og annara ökutækja er
nú frá 7.50 síðd. til kl. 5.00 árd.