Vísir - 06.01.1939, Qupperneq 2

VlSIR
VlSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfsstræti).
S í m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Fjárhags-
áætlunin.
rRUMVARP að fjárhagsá-
* ætlun Beykjavíkurbæjar
árið 19S9, var lagt fram á bæj-
arstjórnarfundinum í gær.
Hefir frumvarpið orðið sið-
búnara að þessu sinni en venju-
lega. Stafar það af því, að borg-
arstjórinn hefir legið veikur
alllengi að undanförnu, en beð-
ið hefir verið eftir þvi, að hann
gæti tekið þátt í meðferð máls-
ins í bæjárstjórninni, þó að úr
því hafi ekki getað orðið, af því
að veikindi hans hafa orðið
langvinnari en gert var ráð fyr-
ir,
Samkvæmt frumvarpi þessu,
eru útgjöld bæjarins á árinu á-
ætluð kx*. 6956910.00 að með-
töldum 150 þús. kr., sem áætl-
aðar eru fyrir vanhöldum á
tekjunum. Eru útgjöldin þá á-
ætluð 660 þús. kr. liærri en s. 1.
ár. Nálega 400 þús. krónur af
þessari gjaldahækkun felst í
tveimur gjaldaliðum, gjöldum
til framfærslumála, 108 þús. og
gjöldin samkvæmt lögum um
aiþýðutryggingar, 284 þús. En
til framfærslumála eru áætlað-
ar samtals 1716 þús. kr. og
samkvæmt lögum um alþýðu-
tryggmgar 914 þús. kr. Barna-
skólarnir hækka um 67 þús.,
og vextir um 50 þús., alm.
styrktarstarfsemi um 31 þús.,
löggæsla um 28 þús., íþróttir og
listir um 23 þús., heilbrigðis-
mál um 19 þús., ýmisl. gjöld 12
þús. (sýning í New York),
mentamál um 9 þús. (samtals
um 240 þús.).
A.f tekjuliðunum eru það að-
allega fasteignagjöldin og út-
svörin, |sem hækka. Fasteigna-
gjöldin hafa verið hækkuð,
samkvæmt lögum frá síðasta
þingi, og nemur hækkunin sam-
kvæmt áætluninni 170 þús. kr.
á húsagjöldum og 77 þús. á
lóðagjöldum, eða samlals 247
þús. Hinsvegar eru tekjur af
rekstri Gasveitunnar áætlaðar
nálega 60 þús. kr. lægri en á s.
I. ári, og stafar það að nokkuru
af samdrætti á rekstrirmm, eða
að nokkuru af ráðgerðri verð-
lækkun á gasinu (um 5 aura á
ten. m.). —- Útsvör einsíaklinga
eru áætluð kr. 4499910.00 og
er það um 408 þús. kr. liærri
upphæð en s. 1. ár, eða um 10%
af útsvörum það ár Útsvar
ríkisstofnana og annura sam-
kvæmt sérstökum lögum eru á-
ætluð 25 þús kr. hærri en s. 1.
ár, eða 125 þús. En i stað þess
að s. I. ár var áætlaður hluti
bæjarsjóðs af hátekjuskatti 90
þús. kr., er nú gert ráð fyrir
jafnhárri upphæð úr jöfnunar-
sjóði'bæjar- og sveitarfélaga.
t fjarveru borgarstjóra gerði
borgarritari grein fyrir breyt-
ingum þeim, sem gérðar væry
í frumvarpinu á einstökum
tekju- og gjaldaliðum, samaji-
horið við fjárliagsáætlun síð-
asta árs, og kvað hann frum-
varpið samið með hliðsjón af
reynslu tveggja síðustu ára um
það, liverju tekjur og gjöld bæj-
arins hefðu numið í fram-
kvæmdinni á þeim árum.
Stefán Jóli. Stefánsson tók
einnig til máls, en kvaðst þá
mundu gera nánari grein fyrir
afstöðu flokks síns til frum-
varpsins siðar. Hafði liann orð á
því, að sér virtist frumvarpið
að ýmsu leyti „ömurlegt", en
einkum þó fyrir þá sök, að ekki
væri gert ráð fyrir því, að bær-
inn réðist í neinar framkvæmd-
ir til atvinnuaukningar, auk at-
vinnubótavmnunnar, svo sem
bæjarútgerð eða annan áhættu-
rekstur, eftir kenningum þeirra
socialistanna. En einnig þótti
honum það „ömurlegt“, hve
mjög skuldir bæjarins færi,
vaxandi án þess þó að hann
liéldi það liklegt, að bæjarút-
gerð mundi líkleg til þess að
draga úr skuldasöfnuninni.
Þegar liér var komið, var
samþykt að fresta umræðunni,
en ákveðið að lialda henni á-
fram á aukafundi bæjarstjórn-
ar n. k. fimtudag.
Föstudaginn 6. jan. 1939.
Roosevelts.
Vélbátastyrk-
upinn.
Fiskiniálanefnd hefir nú á-
kveðið hverjir skiiíi hljóta báta-
styrkinn. Styrkir Verða veittir
til 4 stórra bátá (50—100 smá-
].), 13 inéðalstórra (14—30
smál.), 4 lítilla (4 og 5 smál.)
og til býgginga sex trillubáta
(400 kr. pr. bát).
Styrkurinn til stærri bátanna
má nema alt að 25% af bygg-
ingarverði, en ekki fara fram úr
25 þús. kr. Styrkurinn til minni
bátanna, nemi ekki meira en
23% af byggingarverði.
Þessir menn og félög hljóta
slyrkinn:
■ • , .... \
‘t
50—100 smál.:
Hreppsnefnd Akraness, 50
smál., Samv.útg.fél. Keflavikur,
50 smál., Útgiél. Siglufj. 60
smál. og Sig. Ágústsson, Styklc-
ishólmi, 100 smál. bátur, en til
vara 60—80 smál.
Bátar að 30 smák:
Stefán og Þór. Péturssynir,
Húsavík, 18 smál., Sjóm.fél.
Hafnarfjarðar tvo báta á 24
smál., Valt. Þorsteinss., Rauða-
vik, Eyjaf., 30 smál., Þorl. Þor-
leifss. o. fl„ Dalvík, 24 smál.,
Guðj. Ágústss., Grenivík, Eyjaf. ,
12 smál., Garðar Ólafsson; Ilris-
ey, 24 smál., Sveinl. Helgason,
Seyð., 24 smál., Jón Guðjónsson
o. fl., Eyi-arbakka, 15 smál.,
Þorb. Gúðmundss., .Taðri i
Garði, 24 smáb, Jóh. Jónsson,
Gauksstöðum, Garði, 24 smál.,
Jóak. Pálss., Hnífsdal, 15 smál.,
Finnb. Guðmundsson, Bolung-
arvík, 4 smál., Samvinnufél.
sjómanna, Sandi, þrír á 5 smál.,
Fél. Njörður, ísaf., tveir á 4
smál., Muninn, lsaf„ 24 smál.
Trillubátastyrkurinn
verður veittur til Húnaflóa
(þriggja báta), Hofsós, Flateyj-
ar á Skjálfanda og Borgarf jarð-
ar eystra.
Það skilyrði setur nefndin
fyrir styrknum til stærstu bát-
anna, að í þeim verði diesel-
vélar.
Þýskir stjópnmálamenn ótt-
ast aö Chamberlain hafi tek—
iö nýja stefnu gagnvart
Þýskalandi.
Chamberlain verðnr ekki hlíft í hýsknm blöðuin.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London, í morgun.
Ommæli Chamberlains forsætisráðherra um ræðu
Roosevelts Bandaríkjaforseta kunna að leiða
til þess, að djúpið milli Þ’jóðverja og Breta
fari enn breikkandi, og erfiðara verði að brúa það. Það
er jafnvel talið líklegt, að þýsk blöð muni hér eftir ráð-
ast á Chamberlain, ef svo ber undir, eins og ýmsa aðra
mikils metna breska og ameríska stjórnmálamenn.
Ræða Roosevelts hefir vakið svo mikla athygli, að
seg.ja má, að vart hafi önnur ræða nokkurs stjórnmála-
manns á síðari tímum vakið meiri eftirtekt, og það hefir
að sjálfsögðu enn aukið athyglina á ræðunni, að sjálf-
ur forsætisráðherra Bretlands, tekur sér fyrir hendur,
í sérstakri tilkynningu frá breska forsætisráðherrabú-
staðnum, að kunngera það öflúm heimi, hversu mikils
umverð liann telur ummæli Roosevelts um hugsjónir
Bandaríkjamanna og mætur þeirra á og trvgð við lýð-
ræði, einstaklings- og trúfrelsi. Það er mjög óvanalegt
skref, sem Roosevelt forseti liefir hér tekið.

Stjórnmálafréttaritari heimsblaðsins Times segir
um þetta, að menn muni alment líta svo á, að breski
forsætisráðherrann hafi hér beitt aðferð, sem sé
mjög óvanaleg, en hins vegar ekki á nokkurn hátt
aðfinsluvert, þótt á þennan hátt sé af hálfu bresku
stjórnarinnar lögð áhersla á það, sem Roosevelt sagði
varðandi ástand og horfur á alþjóðlegum vettvangi.
Frá Berlín er símað, að embættismaður, sem hafði
orð fyrir þýsku stjórninni, hafi komist svo að orði
um yfirlýsingu Chamberlains, að fregnin um athuga-
semdir hans hafi verið móttekin af mestu ró af þýsku
stjórninni’, og líti hún ekki svo á, að hér sé um neinn
stórviðburð að ræða, þótt Chamberlain hafi tekið
þetta skref.
Meðal ýmissa stjórnmálamanna og annara í Þýskalandi er
þó litið svo á, að Chamberlain hafi tekið stefnu, sem ekki er
Þýskalandi í vil og ætla menn, að þýsk blöð muni ekki hlífa
Chamberlain framvegis, heldur veitast að honum jafnt og
Roosevelt, og öðrum amerískum og breskum stjórnmálamönn-
um, sem þau telja ástæðu til að gagnrýna.
United Press.
Einræöisstjórn í Japan.
Oslo 5. jan.
Einræðissinnuð stjórn hefir verið mynduð í Japan og er for-
seti hennar Hiranuma, 73 ára gamall barón. Hann mun leggja
höfuðáherslu á, að herða sóknina gegn Kínverjum og leiða
styrjöldina þar til lykta sem fyrst. Undir hans handleiðslu verð-
ur ýmsu breytt í Japan að fascistiskum og nazistiskum fyrir-
myndum. — NRP. — FB.
STJÖRNARHERMENN HANDTEKNIR AF UPPREISTARMÖNNUM.
Hersveitir Franco’s lialda afram sókn sinni á Kataloniuvígstöðvunum og liafa lekið stór svæði
með fjölda smiábæja og nú seinast unnið þann mikía sigur, að ná Borjas Blanca á sitt vald, sem
er mikilvæg sem járnbrautaskiftistöð. Uppreistarmenn segjast hafa tekið fjölda marga fanga af
stjórnarhernum. Hér birtist mynd af föngum sem hersveitir Francos hafa tekið.
Sigurlör Daladier lýk-
ur á morgun.
Að afstaðinni Iandvarnaráðstefnu í Algier-
borg lagði Daladier af stað til Bizerta og fer
herskipið Foch þaðan í dag.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Daladier hefir verið tekið með kostum og kynjum í Algier
svo sem vænta mátti. í Algier-borg sat hann ráðstefnu með
þeim Lebeau landstjóra og Nogues yfirherforingja Fi-akka í
Norður-Afríku og ýmsum öðrum yfirmönnum Frakka í Mar-
okko, Tunis og Algier, og ræddu þeir um hvað nauðsynlegt
væri að gera landvörnum Frakka í Norður-Afríku til umbóta og
éflingar.
Daladier leggur af stað frá Bizerta i herskipinu Foch sið-
degis í dag áleiðis til Toulon. Þangað verður liann kominn á
morgun og er búist við, að mikið verði um fögnuð þar við
komu lians, því að för hans hefir vakið alheimsathygli, og um
gervalt Frakkland og raunar allstaðar annarstaðar er litið á
hana sem sigurför, sem hafi ómetanlega þýðingu fyrir Frakk-
land nú og liafi stórkostlega aukið álit þess.
Áður en Daladier fer til Parísar, en þangað ætlar hann sér
að vera kominn áður en þingið kemur saman 10. þ. m„ skrepp*
ur liann til heimilis síns í Orange í Suður-Frakklandi.
United Press.
Soir“ hefir tilkynt, að Tharaud
muni fara fyrir blaðið til Ji-
bouti, þrátt fyrir þessi furðu-
legu afskifti ítala, og leggi liann
af stað aftur tafarlaust, en muni
nú sneiða lijá Ítalíu.
M lét ekki ið
éskii Hitlm.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Poseph Beck, utanríkismála-
ráðherra Póllands, sem að und-
anförnu hefir verið sér til hress-
ingar í Suður-Frakklandi, við
Miðjarðarhaf, kom við á heim-
leið til Póllands hjá Hitler, í
Berchtesgaden í gær og ræddust
þeir við langa hríð. Að undan-
förnu — eða frá því er Þjóð-
verjar snerust gegn kröfum
Pólverja og Ungverja um sam-
eiginleg landamæri, auk þess
sem deilan um pólsku Gyðing-
ana í Þýskalandi kom til sög-
unnar —. hefir sambúð Þjóð-
verja og Pólverja verið miður
góð, og hafa Pólverjar tekið
upp nánari samvinnu við Rússa.
Það eru mörg viðkvæm mál,
sem geta orðið hin alvarlegustu
deilumál milli Pólverja og Þjóð-
verja, en Pólverjar hafa í seinni
tíð óttast mjög útþenslupólitík
Hitlers austur á bóginn, og þess
vegna, er Hitler snerist gegn
óskum þeirra og Ungverja, að
því er Rutheníu snertir, flýttu
þeir sér að snúa sér að Rússum
og taka upp samvinnu við þá.
öll þau mál, sem hér hefir
verið vikið að, og fleiri, bar á
góma milli Hitlers og Becks. Er
talið, að Hitler hafi farið þess á
leit við Beck, að Pólverjar
breyttu um stefnu og héldi ekki
áfram samvinnu við Rússa —
heldur gerðist Pólverjar að-
ili að and-kmmúnistiska sátt-
málanum, en sá óvænti á-
rangur varð af viðræðum
þeirra Hitlers og Becks, að
það verður að teljast mjög ó-
líklegt, að Pólverjar láti að
óskum Þjóðverja í því efni.
Benti Beck Ilitler á, að Pól-
ýerjar væru mótfallnir því að
taka á sig skuldbindingar
vegna þátttöku í bandalögum
eða samtökum ríkja milli. —
United Press.
Daladier var kvaddur af ó-
tölulegum maungrúa, er hann
lagði af stað frá Tunis, og er
herskipið „Foch marskálkur“
kom til Algier flugu 45 hern-
aðarflugvélar móti skipinu, en
skotið var af fallbyssum Dala-
dier til heiðurs, nítján skotum.
Meðal þeirra, sem tóku móti
lionum voru allir æðstu em-
hættismenn landsins og helsíu
Arahahöl'ðingjarnir og voru
þeir í litklæðum, með vopn
skreytt gulli og demöntum.
Þegar Daladier steig á land
hylti hann feikna mannfjöldi,
en sveit úr útlendingalierdeild-
inni stóð heiðursvörð og gekk
Daladier því næst fram hjá
röðum liverrar lierdeildarinn-
ar á fætur annari, sem fyrr
var getið, og voru í hersveit-
um þessum um 12.000 manns.
Jerome Tharaud, sem er með-
limur franska akademísins, og
starflsm. hjá Parísarblj&ðiuu
„Joilrnal Paris Soir“, var stöðv-
aður af ítölskum yfirvöldum, er
hann kom til Genua, á leið til
Jibouti, en þangað sendi hið
franska blað hann til þess að
kynna sér ástandið. Var Thar-
aud fylgt til frönsku landamær-
anna. Hann hafði öll skjöl sín i
hesta lagi. „Journal Paris
$