Vísir - 28.01.1939, Page 3

VISIR
Kirkjumál
Reyk víkingá.
Knýjandi naudsyn, að þeim
sé sinnt meira en nú,
Vigbúnadarkepnin
aldrei meiri en nú.
Stópveldin smíða alt að 40,000 smál.
orustuskip hvert í kapp við annað.
Gsló,. 28. janúar,
Vígbimaður á sjó verður svo mikiil á yfirstandandi
ári, að vígbúnaðarkepnin milli stórveldanna hefir aldrei
verið meiri frá þvi á heimsstyrjaldarárunum. Japan og
Bretland eiga 40.000 smálesta orustuskip’ í smíðum, en
Bretar eiga auk þess iimm 35.000 smálesta orustuskip
í smíðum. Rússar áforma að smíða þrjú orustusklp,
35.000 smáiesta og Þýskaland eitt 35.000 smálesta cwr-
ustuskip, til viðbótar þrernur, sem verið er að smíða.
— Herskip þau, sem verið er að smíða, og áformað er
að smíða fara iangt fram úr þvi, sem áður hefir þeksl,
bæði að því er stærð og fullkomnun útbúnaðar snertir.
NRP— FB.>,
Mikíð herlið oa hergðgn flntt
írá Yalencia til Noröur-
Katalonin.
„Lfíveldií sijrar að iokum ', segir dr. Negrlo,
eo Franco-berlnn sækir enn fram og er fccm-
inn 25 km. norðnr fyrir Barceiora.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun,
Dr. Negrin, forsætisráðherra lýðveldisstjórnarínnar
spænsku flutti ræðu í Gerona í Norðaustur-Katalonlu í
gærkveldi.
Lýðveldisherinn er ekki lamaður og búinn að missa
móðinn, sagði hann. Það er verið að endurskipuleggja
herinn og taka í hann nýja menn og útvega honum vopn
og vistir.
Vér erum staðráðnir í að berjast fyrir lýðveldið fram
í rauðan dauðann, sagði dr. Negi'in.
Það hefir löngum verið daufl
yfir frúar- og safnaðarlifi inn-
an kirkjunnar hér á landi. Og
það er stundum afsakað með
þvi, að skapgerð þjóðarinnar sé
svo dul. En ekki ber samt á því,
þegar um stjórnmál er að ræða,
þá vantar ekki áhuga og átök.
Vissulega þykir mörgum
undir niðri vænt um kristin-
dóminn. Og það mundi ekki
auðgert, ef ætti að rífa hann
upp með rótum.
En það er ekki nóg að grafa
hann í instu fylgsnum hjart-
ans. Kirkjan er það stórmál,
sem ekki má sýna tómlæti og
vanrækslu.
Það er óforsvaranlegt á þess-
um erfiðleika- og öfgatímum;
meðan hinar og aðrar óhollar
öfgastefnur og kenningar eru
hröðum fetum að ryðja scr til
rúms og gera sér liina óþrosk-
uðu unglingafjöld að hráð, jafn-
skjótt og liún sleppur út úr
dyrum hernskudrauma sinna.
Og meðan taugaveiklun og
bölsýni grípur um sig; að vera
skeytingarlaus um æðsta vel-
ferðarmál vort, kirkjuna og
kristindöminn.
Það heyrast líka stundum
koma fram kvarlanir frá þeim,.
sém með uppeldismálin fara.
Þeifti æfti líka að vera það
kunnast, livar og livernig skór-
iftn kreþpir að á því sviði. Og
einn — eg lield kennari, liefir
látið svo um mælt, að það, sem
áhótavant er stafi frá þvi, að
fólk vanti heilbrigt almeftnings-
álit.
Það mun vera liverju orði
sartftara, að eitt af vorum þjóð-
félagsmeinum sé, að oss vanti
heilhrigðara almenningsálit, og
næmari ábyrgoartilfinningu.
En hver á að skapa þjóðinni
þær dygðir? Það geta ékki skól-
arnir einvörðungu.
Allar ódygðir barna og ung-
linga stafa frá þvi, að þau eru
elcki nógu vel undir hlífiskildi
kirkjunnar. Henni er ekki falin
forsjá hinna ómyndugu.
Sökina eiga liinir eldri. Og
sökin liggur í því, að oss vantar
meiri lifandi, starfandi kristin-
dóm. Meiri skilning, og meiri
virðingu fyrir vorri eigin trú.
En það er eins og fólk vilji
heldur leila í allar aðrar áttir
að úrlausn vandamálanna.
Og þó liefir Kristur sjálfur
kallað hoðskap sinn hyrningar-
stein ,og grundvöll undir vel-
ferð óg hamíngju þjóða og eiri-
staklinga er enginn annar fái
lagt.
Er íslenska þjóðin elcki nógu
lengi húin að hera kristið nafn,
til að skilja, að á þessum grund-
velli verður þjóðaruppeldið
fyrst og fremst að vera bygt, ef
vcl á að fara.
Hvergi sést það eins vel og í
uppeldismálunum, að maður-
inn getur ekki lifað af einu
saman brauði.
Unglingurinn getur auðveld-
lega liðið andlegt skiphrot, þó
likaminn sé þjálfaður, og synd-
ur eins og selur.
Enginn taki samt orð mín
svo, að eg sé að liafa á móti eða
gera lítið úr líkamsrækt eða
þroskagildi íþrótta.
Það heyrist stundum talað
nm Reykjavik sem vaxandi bæ.
En hún hefir ekki verið það
frani að þessu livað kirkjumál-
in snertir. Þar hefir alt verið
látið sitja á liakanum eins og
kirkjan skifti minstu máli. Hin
lögiftæltu kirkjulegu störf látin
livíla á herðum örfárra manna,
þrátt fyrir hinn liraðvaxandi
fólksf jölda. Og eina kirkju liefir
söfnuðurinn átt til skamms
tíma. Er þó sjálfsagt þörfin
fyrir aðstoð og áhrif kirkjunn-
ar ekki minst hér.
En það er kannske ekki vert
að vera að líta um öxl og salc-
ast um liið liðna þar sem spor
hefir nú verið stigið í áttina.
Prestum fjölgað við dómkirkju-
söfnuðinn svo að nú eru þeir
fjórir. En meðan söfnuðurinn
hefir ekki nema eina litla
kirkju fær hann ekki notið sín.
Það er ótælct að ætla þeim að
starfa í úthverfum hæjarins til
lengdar án kirkju.
Og þar sem þetta kirkjuhygg-
ingarmiál er komið ofarlega í
huga margra, þörfin auðsæ,
ætti það ekki að dragast lengi
úr þessu.
En nú kemur til kasta fjöld-
ans. Nú býðst dómkirkjusöfn-
uðinum myndarlegt tækifæri.
til að sýna hvers hann metur
kristni og kirkju óg Iivaða fórn
hann vill færa kristlegu starfi
hér í hæ til eflingar með því að
hrinda kirkjubyggingarmálinu
af stað til framkvæmda sem
fyrst. Því svona má ástandið
ekki vera til lengdar. y-
Tækifærin koma eins og
sendiboðaf, og það er best að
taka við þeftn þakksamlega og
liamra járftið meðan það er
heitt.
Söfnuði dómkirkjunnar eru
nú opnaðar „víðar dyr og verk-
mildar“.
Vonandi skilur almenningur
þörfina og dugar vel þessu góða
málefni.
Það sem fátæk og fámenn
kvenfélög út um Iand koma í
framkvæmd með fórnfýsi og
dugnaði, ætti liinum fjölmenna
kirkjusöfnuði ekki að vera of-
vaxið.
En hin knýjandi þörf fyrir
avikið kristilegt starf innan
kirkjunnar heimtar meira.
Það þarf að skifta prestakall-
inu í þrent fyrir það fyrsta.
Laugarneshverfi, ásamt Soga-
mýri, með prestssetur að Laug-
arnesi. Og Skildinganesi og Sel-
tjarnarnes með prestssetur að
Lambastöðum.
(Það væri gleðilegt að sjá veg-
legan sjómannaskóla og guðs-
hús rísa af grunni á liinni fögru
Valhúshæð. Sjósókn og kirkju-
rækni fer vel saman).
Eg geri það af ásetningi að
minnast á prestssetrin. Það er
nauðsynlegt að prestar geti
safnað kring um sig hinum
ungu Iieima á prestssetrið hurt
frá svalli og truflunum, og haft
þar æskulýðssamkomur og
samverustundir er mundu liafa
heillarílv áhrif á unglingana. Og
auka skilning þeirra, þroska og
virðingu fyrir kirkjunni.
Aldrei er hjartað eins mót-
tækilegt eins og á þeim árum,
meðan það er að mótast og hug-
arfarið að breytast með vax-
andi þroska.
Margir prestar liafa lagt hina
mestu alúð við kirkjufræðslu
fermingarbarna. Svo að það
hefir orðið ógleymanlegur leið-
arvísir alla æfi. Og það er mik-
ils virði að fú slíkt vegarnesti.
Það verður ekki of oft endur-
tekið, að það lilutverk lcirkj-
unnar, að vaka yfir þvi, að
æskulýðurinn alist ekki upp við
láfengisböl og allskonar ólög-
hlýðni. Það þýðir í stuttu máli:
framtíð lands og þjóðar, and-
lega og efnalega.
En þetta getur því að eins
orðið, að starfi kirkjunnar sé
ekki skorinn of þröngur stakk-
ur heldur veitt þau skilyrði, er
hún að sjálfsögðu þarf til að
vinna sitt mikla hlutverk.
Kirkjuvinur.
Corintliians var boðið til
fjögra landa í sumar — þriggja
auk Islands, — Finnlands, Rú-
meníu og Svíþjóðar. En þeir
kusu ísland.
íslandsferð þeirra er þó eklci
neln stórferð á þeirra mæli-
kvarða, því að í fyrra fóru þeir
í átta mánaða ferð umliverfis
.hiiöttým,. lögðu upp frá Eng-
landi 4. okt. 1937 og komu heim
aftur 4. júní 193.8. I þessari ferð
léku þeir í Hollandi, Sviss,
Egiptalandi, Rurma, Malakka-
skaganum, Indo-Kína, Hong-
Kong, Filippseyjum, Shanghai,
Japan, Honolulu, Kaliforníú og
Kanada.
Þeir léku 95 leiki — unnu 68
— gerðu 19 jafntefli og töpuðu
aðeins 8. Allan tímann á riíilli
voru þeir á sífeldum ferðalög-
um — og íslenskir knattspyrnu-
menn geta borið um það, að
ekkert dregur jafnmikið úr
styrlc knattspyrnuliðs og að
þurfa að leggja á sig langar sjó-
eða járnbrautarlestarferðir.
Þeir töpuðu aldrei í Evrppu,
Malakka, Hong-Ivong eða Kali-
forníu. Á Indlandi léku þeir 32
leiki á 48 dögum, ilnnu 26,
gerðu 5 jafntefli og töpuðu ein-
um. Jafnframt ferðuðust þeir
13 þús. km. með járnbrautum.
I IJong-Kong lcku þeir 6 leiki
á 11 dögum — unnu 5, eitt jafn-
tefli. — í Kanada fóru fram 11
leikir á 21 degi —- þar af unn-
ust 9, einn varð jafntefli og einn
tapaðist.
Þeir ferðuðust samlals um 65
])ús. km. og enginn lilaut meiðsl
alla ferðina.
En i Vancouver fór frain
frækilegasti leikurinn. Þar
keptu þeir við úrvalslið og gerðu
jafntefli (2:2), en það liafði
kept við lirval skoskra atvinnu-
spilará og lapaði 0:1.
För I. C. lil íslands hefir vak-
ið mikla athygli á Englandi, þvi
að þegar fréttist um liana, féldc
félagið hréf hvaðanæfa frá
fóllci, sem vildi fá að fylgjast
með þeim lil íslands — nota
sumarleyfi sín til þess!
Eins og sjá má á ofanrituðu,
hefir K. R. verið heppið í vali
sínu á boðsgestunum á 40 ára
afmæli sínu, því að þar sem
DularfeOu)*
kafbátup.
Osló, 27. des.
Frá Hanunerfest er símað, að
kafhátur, sem menn vita elclci
deili á, hafi sést aftur þar —
fyrir utan Söröya. Fiskiskútan
Norodd frá Tromsö komst ná-
lægt kafbátnum. Þegar Norodd
var að eins í 30—40 metra fjar-
lægð sá áhöfnin kafbátinn
greinilega. Var hann grámálað-
ur og merktur D—1. Skipsmenn
á fiskiskútunni kölluðu, en
engu var svarað, þótt sjö menn
sæist uppi á kafbátnum. —
Þegar Norodd færðist nær
hafði kafbáturinn sig á hrott og
fór hratt. — NRP—FR.
knattspyrna þekkist, þar þekkist
nafnið Corinthians.
Með þessu hefir K. R. sýnt enn
einu sinni, að það horfir ekki í
kostnaðinn, ef íþróttalífi okkar
í heild er hagur að því.
Skíðaferdii*
um iielgina
Nú er færi ágætt víðast hvar
nærlendis og hægt að fara í all-
ar áttir með skíða- og íþrótta-
félögunum:
Ármann: I Jósefsdal kl. 4 og
8 og i fyrramálið lcl. 9. Farmið-
ar í versl. Brynju og á slcrif-
stofu félagsins.
íþróttafélag kvenna: Til skál-
ans kl. 9 í fvrramálið frá Gamla
Bíó. Farmiðar fást í „Hadda“,
Laugavegi 4, til kl. 6.
K.R.-ingar: Til skálans í kveld
kl. 8 og kl. 9 í fyrramálið. Lagt
af stað frá K.R.-húsinu. Að-
göngumiðar fást hjá Haraldi
Árnasyni.
Skátar: Lagt af stað lcl. 9 í
fyrramálið frá Milclagarði. Á-
%lcriftarlisti í Málaranum,
Bánlcastræti.
Skíðafélag Revkjavíkur: Far-
ið i lcveld lcl. 6 og í fyrramálið
kl. 9 frá Austurvelli. Farmiðar
fást hjá L. IJ. Múllér.
Skíða- og skautafélag Hafnar
fjarðar fer í fyrramálið kl. 8V2
stundvíslega. Farmiðar fást í
versl. Þorv. Bjarnasonar.
Í.R.-ingar fara til Ivolviðar-
hóls kl. 8 í lcveld og 9 í fyrra-
málið. Farmiðar fást í Stálhús-
gögn.
Bússar gæta varúðar -
og sigla ekki um
Giliraltarsund.
Osló, 27. des.
Nord, rússneskt flutninga-
slcip, sem nú er við Norður-
Noreg, hefir fengið loftslceyti
frá Moslcva, þess efnis, að elclc-
ert rússneskt skip megi fara um
Gibraltarsund uns annað verði
ákveðið. Fyrirskipun þessi vakti
mikla undrun hinna rússneslcu
sjómanna. — NRP.-FB.).
Það er komið í Ijós, að marg-
ar herdeildir og mikið af her-
gögnum hefir verið flutt til
Norður-Kataloníu frá Valencia
og öðrum hafnarborgum, sem
lýðveldissinnar hafa á sínu
valdi, þrátt fyrir hafnbann
Francos. Viðurkendi dr. Negrin,
að þessi her- og hergagnaflutn-
ingar hefði átt sér stað.
Dr. Negrin viðurkendi, að
það hefði verið ógurlegur
Ptfif. Alexander
Jfihannesson
hefir, eins og áður hefir verið
getið hér í hlaðinu, verið á
súöggri fyrirlestraferð suður
um Þýskaland. Hefir hann á 13
dögum flutt 11 fyrirlestra íýms-
um horgum víðsvegar um land-
ið. Hefir hann að jafnaði þurft
að vera á ferðalagi daglega og
hefir oftast. verið langt á milli
fyrirlestrastaðanna, svo þetta
hlýtur að hafa verið þreytandi.
Hefir hann flutt 5 af fyrirlestr-
unum í háskólunum í Berlin,
Hamhurg, Kiel, Greifswald og
Göttingen, en liina hefir hann
flutt á vegum Norræna félagsins
í Liiheclc í Frankfurt a. Main,
Doitmund, Wiesbaden, Oher-
lahnstein og Luheck, og loks
flutti hann síðásta fyrirlesturinn
í gærlcveldi í Schwerin. Hefir
fyrirlestrunum, aliistaðar verið
ág'ætlega telcið, enda er vart
hægt að hugsa sér þetri land-
kynning en slílca fyrirlestra. —
Prófessor Alexander er væntan-
legur heim aftur 10. fehrúar.
hnekkir fyrir Íýðveldissinna, aH>
missa Barcelona, en sagði am
leið:
„Þrátt fyrir það mun lýð-
veldið sigra.“
Frá Barcelona er símað, að
hersveitir Francos haldi Afram
sókn sinni norður á bógiixn,
Seinast er fréttist vons Jiaar
komnar í útjaðra borgarnmar
Caldetas eða 25 kílómeíra fra
Barcelona. — Að eins ríkíslog-
regla er á verði í Barcelona, £íl
þess að herinn gætí haldíð ér
fram sókn sinni norður á
inn. U. P-
Hii \m ibit
illllllDll Hllf
Osló, 27. des.
Lögréglurannsókn hefir farið
fram út af þvi, að gat fanst f
rúðu í skrifslofuglugga Ham-
bro forseta i Stór]) ingshyggjng:-
unni. Komu fram tilgiátur om,
að skotið hefði verið inn umi
gluggann. Lögreglan komst aS
þeirri niðurstöðu, að um slíkt
gæti eklci verið áð ræða, Iieldur
væri gatið eftir stein eða rúðan
sprungið af annari orsök. (NRP
—FB.
frakkland.
Frh áf 2. síðu.
Daily Telegraph í London tek-
ur undir ummæli þeirra og seg-
ir að Bretar og Frakkar séu
knýttir órjúfandi böndiim. —
Mörg bresk blöð taka í sama
streng. United Press.
Boðið til fjögurra landa,
en kusu ísland.
Frægasti áhugamannaflokkur Englendinga, Islington Corin-
thians, kemur hingað þ. 17. júní og dvelur hér til 29. s. m. í
boði K. R. Meðal þeirra, sem koma með I. C., en 5 menn úr
landsliði Englendinga — áhugamannaliðinu — svo af því má
ráða, að I. C. er sterkt félag og má búast við góðum leikjum. —
*