Vísir - 17.02.1939, Blaðsíða 2

V IS í R
Föstudaginn 17. febrúar 1939.
‘l
VtSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjúri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfss'træti).
S í m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Rugl Tímans.
T MINN segir frá því í for-
ystugrein sinni í gær, að
„eins og kunnugt sé“, hafi at-
vinnumálaráðlierra „kvatt til
rannsóknar á fátækrafram-
færslunni og fyrirkomulagi
hennar“ fimm menn, sem allir
hafi háft náin kynni af þessum
málum, og óskað eftir tillögum
þeirra. Og með þessu, segir
blaðið, að ríkisstjórnin liafi
„átt mikilvægt frumkvæði i
þessu erfiða vandamáli bæjar-
og*sVei tar f élagan na“.
Tíminn er nú „eins og kunn-
ugt er“ liöfuðmálgagn rikis-
stjórnarinnar og géfinn" út und-
ir handarjaðri hennar. Blaðinu
hefði því að sjálfsögðu átt að
vera það auðvelt, að afla sér
réttra upplýsinga um það, í
hverju skyni ríkisstjórnin liafí
kvatt þessa Xhmu menn. sem
um er að ræða, til slarfa, og um
hvað hún hafi „óskáð eftir til-
lögum þeirra“. Rn hvað sem
fyrir ríkisstjóminni kann að
hafa vakað í því efni upphaf-
lega, þá er óhætt að fullyrða
það, að starf þessara manna
hefir orðið alt annað en blaðið
segir. Áð þvi er best verður vit-
að, hafa þeir ekkert fengist við
rannsókn á „fátælcraframfærsl-
unni og fyrirkomulági hennar“,
heldur á framfærslulögunum
og öðrum íogum, er þau snerla,
og gert tillögur um breytingar
á þeim.
Af hálfu Framsóknarflokks-
íns hefir mjög verið fundið að
þvi, hvernig fátækraframfærsl-
unni væri hagað, sérstaklega
hér í Reykjavík. Það hefði því
i rauninni mátt gera ráð fyrir
því, að rikisstjórnin teldi sér
skylt,. að eiga frumkvæði að
slíkri rannsókn, sem Tíminn
segir að hún hafi kvatt þessa
fimm menn til, þ. e. a. s. á fá-
tækraframfærslunni sjálfri, eða
„fyrirkomulagi“ hennar í fram-
kvæiudinni. Og það er ekki alls
kostar ósennilegt, að einmitt
þess vegna hafi Timinn gert
grein fyrir verkefni þessara
fimm tilkvöddu manna, á þá
leið sem hahn gerir. Hinsvegar
hefir þess litt. orðið vart, að
Framsóknarflokkurinn teldi
nokkura nauðsyn á rannsókn
framfærslulöggjafarinnar, eða
á því að bréytingar yrðu á
henni gerðar. Gagnrýni á þeirri
lagasetningu hefir einkum ver-
ið hi’eyft af sjálfstæðismönnum
í Reykjavik, og var þess því í
rauninni ekki að vænla, að Tím-
inn héldi því svo mjög á lofti
að ríkisstjórnin hefði tekið þá
gagnrýni til greina og gert ráð-
stafanir til þess að löggjöf þessi
yrði endurskoðuð og verstu
agnúar hennar lagfærðir. Rn
með því hefir ríkisstjórnin að
vísu „átt mikilsvert frumkvæði
í þessu erfiða vandamáli hæjar-
og sveitarfélaganna“, eins og
Tíminn kemst að orði, jió að
það sé á alt annan veg en blað-
inu segist frá.
Rn það er fleira en þetta, sem
nokkuru skakkar um í þessari
grein Tímans, og rétt er einn-
ig að leiðrétta.
Sem dæmi um það, hvei;su
hörmulegt fjárhagsástand
kaupstaðanna sé orðið, sökum:
framfæi’sluþungans, sem „velt“
liefir verið þeim á herðar, segir
hlaðið, að Reykj avíburhær
muni „nú eftir áramótin ‘ náfa
herjað út liálfrar miljóg kr,
rekstrarlán „gegn veði í fast-
eignagjöldum bæjárihs“ og
sennilegt sé að gjöld þessi verði
nú á þessu ári „innheimt af
lánsstofnun þeirri, sem í lilut á,
en ekki af starfsmönnnm hoéj-;
arfélagsins“. — Um þetta segir
blaðið að vísu ekki, að „eins og
kunnugt sé“, þá sé nú þanniig
komið fyrir Reykjavílc. Rf til
vill hefir það ekki þótst hafa al-
veg eins góðardieimildir fyrir
því, eins og fyrir hinu, ,'hvaða
verk fimm-menhingarnir áttu
að vinna, hefði því verið ráð-
legra fyrir það, að reyna að afla
sér betri upplýsinga. Rn það er
gersamlega tilhæfulaust, að
bærinn hafi veðsett fasteigná-
gjöldin fyrir nokkuru láni,?ög-
væntanlega verða þau gjöld
innheimt alveg með samaf jjfetti
á þessu ári, eins og að unúan-
förnu. — ' -
Blaðið virðist liafa verið að
„dreyma“ og ef til vill hefir
þvi jxítt draumurinn fagiw. Rn'
sá draumur þess er ekki kom/
inh fram enn.
Bteia ii slieii Fraici’s moilen
Halifax lávaríar ávarpar Dtafirlkismála
nefnd fhaldsflokksifis.
Halifax lávarður, utan-
ríkismálaráðherra
Bretlands, ávarpaði
í gærkveldi utanríkismála-
nefnd íhaldsflokksins í
breska þinginu og gerði
grein fyrir afstöðu stjórn-
arinnar til Spánarmálanna
og aðallega til stjórnar
Franco’s, eða Burgos-
stjórnarinnar. Allir ráð-
herrarnir voru viðstaddir.
Þykir þetta benda ótví-
rætt til, að breska stjórnin
sé nú loks í þann veginn að
taka fullnaðarákvörðun
um hvað hún geri gagnvart
Spáni. Búast menn nú við,
að þá og þegar sé væntanleg
yfirlýsing frá stjórninni.
Að því er United Press
hefir fregnað mun breska
stjórnin viðurkenna stjórn
Franco’s í grundvallaratr-
iðum. Gaf Halifax lávarður
yfirlýsingu um þetta, en
.bætti því við, að eins og
sakir stæðu gæti liann ekki gefið frekari upplýsingar,
því að ekkert hefði verið endanlega ákveðið enn: Mátti
þó glögt skilja, að Halifax leit svo á, að að eins væri
eftír áð féká smíðshÖggið á. Er ýmsra manna ætlan, að
franski öldungadeildarþingsmaðurinh Berard, sem nú
er í Burgos til viðræðna við Franco og stjórn hans,
Jiafi verið með fyrirspurnif frá Bretum og Frökkum,
*)g;sé beðið eftir aráhgri af þéssum viðræðum.
HALIFAX LÁVARÐUR,
utanríkismálaráðherra.
Fjórir til finun bátar lögðu á
slað til Hornafjarðar í fyrradag,-
og fyrrakvöld, frá Rskifirði
Norðfirði, en sneru aftur vegná
brims við Hornafjörð og fóru
til Djúpavogs. Voru allir, nema
einn, konjnir þangað fyrir kl. 3
i gær, og var tilkynning um ]>aN.
lesin upp með veðurfregnunum
í útvarpinu kl. 3 i gær. RáfuiV
inn kom til Djúpavogs kl. 7 í .
gærkveldi. Var þetta báturinn
Víkingur. — ..-í'j
Xj. v. Fróði i u
liætt kominn.
Línuyeiðarinn Fróði fékk
brotsjó á sig í fyrrinótt er hann
var staddur undan Krýsuvik,
sunnan Reykjaness. Komjsjór-
inn á hann aftan og brautj báða
björgunarbátana, afturmaptrið,
geými, sem er rígfestu^ við
dekkið, matarkistu og björgun-
arbeltakistu og sópaði þessu
öllu útbyrðis.
Fróði var á leið til veiða', þeg-
ar brotsjórinn skall á honum.
Lá skipið á hliðinni í liálfa klst.
og úrðu skipverjar að moka til
lcolum og salti, til þess að það
gæti rétt sig aftur.
Sjór komst í skipið, en vegna
þess að dælurörin sprungu,
urðu skipverjar að ausa skipið
með fötum. — Síðan tóku þéir'
það ráð, að kynda bál á þilfari
skipsins og báru á það alt laus-
legt, sem þeir gátu án verið. i
Tveir breskir togarar sigldu
framhjá Fróða, en sintu ekki
neyðarmerkjum hans, en síðan
fylgdi þýskur togari línuveiðar-
anum til Garðskaga.
Fróði kom hingað kl. 7 í gær-
kveldi.
BRETAR SENDA NEFND
TIL SPÁNAR.
'ýi Halifax lávarðqr sagði, að
breska stjórnin væri nú að
skipuleggja nefnd, sem send
verður til Spánar. Nefnd þessi
fær það hlutverk að. tryggja
liagsmuni Breta á Spáni, miðað
við núverandi kringumstæður,
og leggja grundvöll áð því að
auka viðskifti og samvinnu
Breta og Spánverja í framtíð-
inni; Néfnd þessi á að leggja
fram tillögur um viðreisn Iands-
ins, en það er alment búist við,
að Bretar séu reiðubúnir til
þess, að leggja fram fé til hins
mikla viðreisnarstarfs, sem
vinna þarf.
ir
Japanir öska, aí ítalska
þjóíin nái takniarki
sínn.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London í morgun.
Frá Rómaborg er símað, að
japanski sendiherrann, Shira-
tori, hafi í viðtali vð Popola di
Roma, vikið að deilu ítala og
Frakka. Sagði Shiratori, að Jap-
1! anir hefði að sjálfsögðu hina
mestu samúð með Itölum og
óskuðu þess, að þeim mættii
auðnast að ná því takmarki,
sem þeir hefði sett sér.
United Press.
HALIFAX VONGÓÐUR UM
AÐ FRAKKAR OG ÍTALIR
SÆTTIST.
Halifax lávarður gerði einnig
að umtalsefni horfurnar á því,
hvort auðið mundi verða að
jafna deilur Frakka og ítala.
Halifax lávarður sagði, að hann
hefði hinar bestu vonir, að úr
mundi rætast og samkomulag
nást um alþjóðamálin. Að sínu
áliti horfði ekki ískyggilega
vegna deilu Itala og Frakka.
Samkvæmt þeim upplýsingum,
sem breska utanríkismálaráðu-
neytið hefði fengið, væri engar
Iíkur til, að ófriður yrði út af
deilum Frakka og ítala.
United Press.
TlgbDnaðaranknifig
: Breta.
Osló, 16. febrúar.
Á fundi í neðri málstofunni
í gær lýsti fjármálaráðherra
Bretlands yfir því, að útgjöldin
til landvarnanna yrði aukin um
400—800 miljónir sterlings-
punda á fimm ára tímabilinu,
sem endar 1941—1942. — Sam-
anlögð útgjöld til landvarna
næsta ár nema 580 milj. stpd.
Smálestatala breskra lier-
skipa í smíðum 1938 nam
-39.000, en á yfirstandandi ári
nemur hún 660.000 — NRP-FB,
Frú Jóhanna Jóhannsdóttir,
söngkona er nýkomin til bæjar-
ins vestan úr Ögri, þar sem frúin
á heima nú. Söngfélag'I.O.G.T.
hefir ráÖiÖ frúna sem söngkennara
fyrir Í.O.G.T.-kórinn, yfir febrúar-
mánuÖ.
.TACQUINOT DE BESANGE,
franskur trúboði i Kina, sem hefir unnið mikið og gott starf í
þágu kínverskra harna, í Slianghai og víðar, alt frá þvi styrjöld-
in liófst. Hér sést hann í lióp munaðarlausra barna í Shanghai.
— Á svæði í Shangha'i, þar sem 130.000 manns búa á venjuleg-
um Jtúnum, sá faðir Besange um úthlutun á matvælum handa
250.000 manns.
Azana
vill frid
aðmírálana og stjórn flotastöðv-
arinnar. Ýmsar tilgátur hafa
komið um það, hvert höfuðum-
ræðuefni Miaja og flotaforingj-
anna muni vera. Tilgátur hafa
komið fram, að floti lýðveldis-
ins muni hafa sig meira í
frammi en verið hefir, en aðjrir
ætla, að Miaja hafi rætt við þá
um ráðstafanir til þess að verja
Carthagena, ef herskip þjóðern-
issinnæ skyldi gera árás á borg-
ina. .
Óvíst er, þegar þetta er sím-
að, hvort Miaja er enn í Carta-
gena.
Unityd Press.
AZANA.
Azana, forseti spænska lýð-
veldisins hefir ákveðið neitað
að verða við þeirri áskorun
Negrins forsætisráðherra og del
Vayo, utanríkimsálaráðherra
spænska lýðveldisins, að hverfa
aftur til Spánar. — Ríkisforset-
inn, sem nú dvelst í París, tel-
ur vonlaust með öllu, að lýð-
veldisherinn geti sigrað úr því,
sem komið er og framhald
styrjaldarinnar muni leiða af
áf sér tilgangslausar blóðsút-
hellingar. Vill hann ekki stuðla
að því, að framhald verði þar á.
NRP.-FB.
Miaja á ráðstefnn í
Cartagena, flotahöfn
lýðveldisins.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
Lendon í morgun.
Frá Madrid er
sí'mað, að Miaja
hershöfðingi hafi
farið skyndilega
til Cartahagena,
flotahafnar lýð-
veldissinna á
Miaja. austurströnd
Spánar, og ráð-
fært sig við yfirstjórn flotans,
I. R. fær frægan
skfðakennara I
næstn vikn
íþi'Óttafélag Reykjavíkur hef-
ir undanfarið staðið í sambandi
við erlend skíðasambönd ogein-
staka skíðagarpa um að fá
hingáð urvals skíðakennara.
Meðal' annars gerði það lilraun
lil að fá hinn lieimsfræga Tony
Seelos hingað lil lands í fyrra-
vetur -- frægasta skíðakennara
sem nú.er uppi. En það fórst því
miður fyrir.
Nú undanfarið hefir í. R.
leitað fyrir sér hj'á skíðasam-
handinu sænska, og með þeim
árangri, að nú fá þeir hingað
einn þektasta skíðalcennara
Svía, G. Tuveson. Hefir í. R.
borist skeyti úm það, að Tuve-
son sé væntanlegur með „Lyru“
næstkomandi þriðjudag.
Samlcvæmt viðtali sem tíð-
indamaður Vísis liafði í morg-
un af Jóni Kaldal form. Skíða-
deildar í. R-, mun félagið efla
til slcíðanámskeiða að Kolviðar-
hóli, og' það fyrsta mun liefjast
í næstu viku.
Er atorka I. Ht-inga fyrir
skíðamálum einstök í sinni röð,
og það er eins og félaginu hafi
með óbilandi viljaþreki og
Frh. á 7. síðu, 1. dálki.