Vísir - 18.07.1940, Blaðsíða 1
Ritstjóri
Ðiaðamenn Sími:
Augiýsingar S 660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsia
30. ár. Reykjavík, fimtudaginn 18. júií 1940. 163. tbl.
Roosevelt kosinn forseta-
efni demokrata í fyrstu um-
íerð á flokksþingi þeirra.
Kr það I f^r§ta ikifti, §em úrilit fáit í fyrstn
nmferð á flokki|»iug;i í Itandaríkjnnnin.
ISINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Fregnir frá Chicago herma, að Roosevelt forseti
hafi verið kosinn forsetaefni demokrata á
flokksþinginu í Chicago í gærkveldi. Var hann
vaKnn forsetaefni þegar í fyrstu umferð og eru engin
dæmi þess áður, að forsetaefni hafi verið kosið þegar í
fyrstu umferð á flokksþingum í Bandaríkjunum. Hlaut
Roosevelt 946 og þrettán þrítugustu atkvæða, en Farley
72 og tuttugu og sjö þrítugustu atkv., Garner 61 atkv.,
Tydings 9V2 atkv., Hull 5% atkv. — Alls voru greidd
1095 Vz atkv.
Þegar úrslitin voru lesin upp lagði Farley til, að allur
'þingheimur samþykti Roosevelt sem forsetaefni með
lófataki, og var Roosevelt þannig valinn forsetaefni
með lófataki og fagnaðarópum alls flokksþingsins.
Að þessu loknu frestaði flokksþingið störfum þar til
kl. 2 e. hád. í dag.
Það var Lister öldungadeildarþingmaður frá Ala-
bama, sem lagði formlega til, að Roosevelt yrði valinn
forsetaefni.
Hann komst m. a. svo að orði:
„Roosevelt er leiðtogi vor og enginn getur komið til
greina sem leiðtogi demokrataflokksins nema hann.
Ef gerlegt er að varðveta friðinn, mun honum hepnast
það betur en nokkurum manni öðrum. Ef styrjöld er
óhjákvæmileg, erihonum manna best treystandi til þess
að leiða þjóðina íil sigurs í þeirri baráttu, sem fyrir
höndum er.
Til þess að Bandaríkin liði ekki undir lok verðum vér
að styðja hann af fremsta megni allir sem einn, — vér
verðum að krefjast kess, að hver einasti Bandaríkja-
maður leggi fram alla krafta sína.“
Utanríkismálanefnd flokksþingsins samþykti stefnuskrá fyr-
ir'flokkinn í kosningunum. Er hún í sex höfuðatriðum:
1) Bandaríkjaþjóðin er staðráðin í að styrjöld, sem geisar í
Evrópu, Asíu og Afríku, skuli ekki breiðast út til Vestur-
álfunnar.
2) Vér erum því mótfallnir, að Bandaríkin taki þátt í styrj-
Öidum í öðrum heimsálfum.
3) Vér erum því mótfallnir að Bandaríkin sendi her, flota
eða flugher til annara landa, nema ráðist hafi verið á Bandaríkin.
4) Vér viljum að Monroekenningunni verði stranglega
framfylgt.
5) Utanríkismálastefna vor á framvegis sem nú að hvíla á
þeim grundvelli, að efla öryggi vors eigin lands svo að þjóð vor
geti orðið friðarins.
6) Lýðræðisþjóðum, sem hafa orðið fyrir ofbeldi og ágengni,
skal veitt aðstoð eftir því, sem lög heimila, og ekki farið svo
langt í þeirri aðstoð, að flytja verði herafla Bandaríkjanna úr
landi.
Mikill fögnuður var ríkjandi
á flokksþinginu alla siðastliðna
nótt. Fulltrúar hvers rílds um
sig samþyktu Roosevelt sem
forsetaefni á nýjan leik. Full-
trúarnir gengu í fylkingum, en
fánar voru bornir fyrir, blásið í
lúðra og fögnuður látinn i ljós
á margan annan hátt.
Roosevelt fær opinbera til-
kynningu frá þinginu í dag um
kosninguna, og mun liann að
líkindum flytja útvarpsræðu í
kvöld og búast mehn við, að
liann muni fallast á að vera í
kjöri.
Blööin í New York
um loftárásir Breta
á Þýskaland.
London í morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
Blöðin i New York gera að
umtalsefni tilraunir Þjóðverja
til þess að gera litið úr árangr-
inum af loftárásum Breta. New
York Times birtir fregn um
það, þegar breskar sprengju-
flugvélar gerðu árás á Balsberg-
úthverfið í Berlín, hafi þá orðið
svo miklar skemdir á talsíma-
kerfinu, að það sé ekki enn hú-
ið að kippa því í lag, þótt árás-
in hafi verið gei-ð 22. júní. —
Feikna tjón hefir orðið af völd-
um árásanna á Rulir, þvi að
þar hefir varla liðið svo ein
nótt, að ekki hafi verið gerð
loftárás. — Ileimildarmaður
blaðsins í Berlín segir, að allir
Ruhrbúar viti um tjónið af
völdum loftárásanna og hver
einasti þeirra viti um eða þekki
einhvern, sem hafi særst eða
beðið hana í loftárásunum.
London í morgun.
Pan-ameríska ráðstefnan
verður sett í Havana næstkom-
andi sunnudag og sækja hana
fulltrúar 21 lýðveldis i Vestur-
álfu.
Ráðstefnan tekuf til meðferð-
ur uppkast að samkomulagi,
sem Cordell Hull, utanvikis-
málaráðherra Bandaríkjanna,
hefir samið, og miðar að sam-
tökum í fjárhags-, viðskifta- og
útflutningsmálum allra lýð-
velda Vesturálfu.
Undirróðursstarfsemi nasista
mun verða rædd á þinginu.
Það er til marks um, að Þjóð-
verjar telja það ekki litlu skifta,
hvaða ákvarðanir verða teknar á
ráðstefnunni, að þeir hgfa sent
orðsendinu til Costa Rica, Nic-
aragua og Guatemala og óskað
þess, að ekki verði tekin fjand-
samleg afstaða gegn Þýskalandi
á ráðstefnunni.
Japönskum her-
skipum sökt við
strendur Kína.
London í morgun.
Fregnir frá Shanghai herma,
að Japanir séu byrjaðir að
framkvæma hafnbannið nýja,
við Hongkongflóa og viðar.
Hafa þeir komið liði á land þar,
en Kínverjar segjast verjast, og
hafa skemt mörg japönsk her-
skip. með skothrið úr strand-
virkjum. Einnig segjast þeir
liafa sökt japönsku herskipi i
ósum Linpoárinnar.
London í morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
Konoye prins tók að sér í gær
að mynda stjórn í Japan. —
Yosuke Matsuoka hefir tekið að
sér að vera utanríkismálaráð-
herra. — Yfirmaður hersins
hefir ákveðið að leggja til, að
Tojo herforingi verði skipaður
hermálaráðherra. Er því talið
vist, að honum verði falið að
gegna því starfi.
Hér birtist mvnd af einum af hinum, hraðskreiðu, þýsku tundurskeytabátum, sem liern-
aðarsérfræðingar álíta, að muni liafa mikla þýðingu, ef til árásar kæmi á England. Þess-
ir bátar eru 93 fet á lengd.
Sérstakir dómstólar settir
t
i
á stoín í Bretlandi vegna
styrjaldarástandsins.
Frumvarp til laga urn stofnun sérstakra dómstóla í Bretlandi
liggar nú fyrir breska þinginu. Dómstólar þessir eru settir á
stofn vegna styrjaldarástandsins, og eiga þeir að starfa á svæð-
um, þar sem innrás er gerð eða Ioftárásir, til þess að dæma í
málum manna, sem nota sér ástandið til að fremja afbrot, svo
sem gripdeildir, eða ef upp kemst um njósnir og aðstoð veitta
innrásarher o. s. frv. Með stofnun þessara dómstóla er komið í
veg fyrir að herréttur dæmi í slíkum málum og er sá einn höfuð-
tilgangurinn með frumvarpinu.
Eins og það var lagt fyrir
þlngið, var elcki gert ráð fyrir
kviðdómendum eða að hægt
væri að skjóta málum til æðri
dómstóla. Ef kveðinn yrði upp
liflátsdómur í slíkum dómstóli
getur hinn dómfeldi þó skotið
máli sínu til innanríkisráð-
herrans. Þetta fyrirkomulag
þólti mörgum þingmönnum
ekki nógu frjálslegt og verða
lagðar fram breytingartillögur,
þar sem gert er ráð fyrir, að
þegar um þyngstu refsingu sé
að ræða, megi skjóta málinu
til æðri dómstóla. Varð sam-
komulag um það á fundi þing-
manna í gær, að breytingar í
þessa átt vrði gerðar á frum-
varpinu.
Frumvarp þetta er mikið
rætt í breskum blöðum, og liefir
það sætt nokkurri gagnrýni í
blöðunum, og sýnir gagnrýni
blaðanna vakandi ábyrgðartil-
finningu þeirra, sem blöðunum
ráða, og að enn sem fyrr ríkir
fult skoðanafrelsi og prent-
frelsi í Bretlandi, þrátt fyrir
styrjaldarástandið. Daily Tele-
graph segir, að hér sé um svo
róttækár breytingar að ræða, að
þingið verði að iliuga þær mjög
vandlega en segir, að sú gagn-
rýni hafi ekki við neitt að styðj-
ast, að þegnarnir verði raun-
verulega að búa við liernaðar-
lög, því að hinir nýju dómstól-
ar taki aðeins til meðferðar
vissar tegundir afbrota, sem
lieppílegra sé að þeir fái til með-
ferðar en herréttir. Frelsi ein-
staklings er ekki í hættu vegna
þessara laga, segir blaðið, held-
ur er því veitt meira öryggi.
Daíly Mail segir, að hér sé um
nýtt dómsmálakerfi að ræða, og
leggur áherslu á, að dómstól-
arnír starfi aðeins þar sem
grípa þarf til neyðarráðstafana
af völdum striðsins. í venjuleg-
um dómstólum sé ekki hægt að
taka til meðferðar þau afbrot,
sem þessum dómstólum er ætl-
að að dæma í, með nægilegum
hraða. Tilgangurinn með hin-
uin nýju lögum er vafalaust á-
gætur, segir blaðið, en almenn-
ingur óg þingið verða að gefa
nánar gætur að því að dómstól-
arnir ræki starf sitt eins og vera
ber.
Raunverulega
fangar.
London í morgun.
Blaðið New York Post skýrii
frá þvi, að ræðismenn erlendra
þjóða í hinum hernumdu lönd-
um Þjóðverja séu undir svo
ströngu eftirliti, að þeir geti
ekkert samband liaft við ætt-
ingja og vini og fái jafnvel ekki
leyfi til að fara út, nema með
sérstöku leyfi. Sumir þessara
ræðismanna liafa engan póst
fengið í langan tíma.
London í morgun.
Times birtir grein um kaf-
bátahernað Þjóðverja í Heims-
styrjöldinni og yfirslandandi
styrjöld, og er bent á að í júni
1918 og i júní í ár hafi verið
sökt skipum, sem voru álíka
margar smálestir samtals, eða
um 200.000, en í júní 1917, þeg-
ar hinn ótakmarkaði kafbáta-
hernaður Þjóðverja var að
byrja, var sökt skipum, sem
voru samtals 4 milj. smálesta.
Einkaskeyti til Vísis.
Siglufirði í morgun.
Þessi skip koniu í gær og í
nótt til Siglufjarðar: Jón Finns-
son—Viðir 150 mál, Hjalteyrin
110, Sildin—Fanney 200, Kári
500, Freyja 400, Björninn 500,
Stella 850, Hrefna 600, Vestri
250, Gunnbjörn 450, Fylkir 500,
Austri 500, Njáll 400, Villi 150,
Gijlveig 350, Grótta 500. Öll
skipin bíða löndunar. Austan-
stormur er á miðunum og lítið
hægt að eiga við síld. Fjöldi
skipa hafa spreggt næturnai-.
Þráinn.
Myndin sýnir skotturn á breskri sprengjuflugvél.