Vísir - 03.10.1940, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, fimtudaginn 3. október 1940.
228. tbl.
Banda-ríkiii §enda
135 lierskip tfl vard-
græslu í Atlantishafi.
Kerga^naráðherra
Hitlers.
FRITZ TODT, sem, bygði Sieg-
friedhnuna, var nýlega gerður
að hergagnaráðherra Þýska-
lands af Hitler. Hann á að sam-
ræma framleiðslu allra skot-
færa og hergagna.
nrt i
iil 03
EINKASKEYTI.
London í morgun.
Samkvæmt áreiðanlegum
heimildum í Stokkhólmi er hú-
ist við, að gripið verði til sams-
konar ráðstafana í Hollandi sem
í Noregi innan skamms, þ. e. að
sett verði á stofn nazistastjórn
og starfsemi allra stjórnmála-
flokka annara en nazista bönn-
uð. — i
Paderewski hafður í
haldi á Spáni.
Einkaskeyti frá United Press.
London i morgun.
Fregn frá Zaragoza á Spáni
hermir, að yfirvöldin þar hafi
haft Paderewski, pólska píanó-
snillinginn heimsfræga, í haldi
i 5 daga. Fregnum ber ekki
saman um hvort hann hefir
verið settur i varðhald eða ekki,
en hann hefir a. m. k. ekki feng-
ið að fara ferða sinna.
Paderewski er maður aldrað-
ur. Hann er frægur sem stjórn-
málamaður ekki siður en sem
pianisti, og hann var fyrsti for-
seti Póllands eftir endurreisn
þess upp úr heimsstyrjöldinni.
Hann er nú forseti pólska þjóð-
xáðsins og mun vera á leið vest-
ur yfir haf.
"Útvarpið í kyöld.
Kl. 19.30 Hljómplötur: Tónverk
eftir Sibelius. 20.00 Fréttir. 20.30
'Einleikur á celló (Þórhallur Árna-
son):/ Sónata í C-dúr, eftir Mar-
cello. 20.50 Frá útlöndum, 21.10
Útvarpshljómsveitin: Forleikur a'Ö
•óperunni „Tatarastúlkan", eítir
íBalfe.
Willkie vill láta hluta
ameríska flugflotans i
hendur Breta, ef
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Það kemur æ skýrara í ljós, að Bandaríkin ætla að
vera við því búin, að sporna gegn öllum til-
raunum Þjóðverja til þess að treysta aðstöðu
sína til þess að ráða yf ir Atlantshaf i. Margir hátt settir
Bandaríkjamenn haf a margsinnis lýst yfir því, að Bret-
ar séu til varnar í „fremstu varnarlínu Bandaríkjanna"
og þess vegna eru Bretar studdir sem mest í styrjöld-
inni, þótt enn sé ekki komið til beinnar þátttöku. I gær-
kveldi var tilkynt mjög mikilvæg ákvörðun í Washing-
ton, sem hnígur í sömu átt, að auka öryggi Bandaríkj-
anna og jafnframt verður Bretum til stuðnings. Það
hefir verið ákveðið að senda flota mikinn — 125 her-
skip — til varðgæslu og æfinga á Norður-Atlantshaf i. í
þessum flota verða ný herskip, deildir úr Atlantshafs-
flota Bandaríkjanna og strandgæsluskip, en með þess-
um flota starfa margir flugvélaflokkar.
Wendell L. Willkie, forsetaefni republikana í Banda-
ríkjunum, sagði í kosningaræðu í Cleveland, Ohio, í gær:
„Ef eg verð kjörinn forseti mun eg beita mér fyrir
því, að Bretum verði veittur sem mestur stuðningur í
hetjulegrj vörn þeirra. Bretar eru eina þjóðin í heimin-
um, sem nú berst til þess að halda frelsi sínu og sjálf-
stæði.
Eg mundi vera tilleiðanlegur tíl, að ganga enn lengra
í stuðningnum við Breta, en til þessa, og það þótt af leið-
ingin yrði, að ekki yrði hægt að auka flugflota Banda-
ríkjanna eins ört og ráð er fyrir gert. JÞví lengur sem
Bretar þrauka, því betur getum við búið oss undir að
verja land vort."
Þessi ummæli Willkie eru skilin þann veg af sumum,
að ef þörf krefði yrði Bretar látnir fá flugvélar amer-
íska flugflotans, sem Bandaríkin bætti sér svo upp jafn-
harðan. Ummæli Willkie leiða í ljós svo skýrt sem verða
má, að afstaða stjórnarinnar í Washington gagnvart
Bretum verður hin sama hvort það verður Willkie sem
sest að í Hvíta húsinu, eða hvort Roosevelt situr þar
kyr.
Miklar loftárásir á her-
stöðvar Þjóðverja.
Rólegt í London.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — .
London í morgun.
Flugmálaráðuneytið ameríska tilkynti í morgun, að s. 1. nótt
hefði breskar sprengjuflugvélar gert harðar árásir á hernaðar-
staði í Þýskalandi, m. a. í Ruhr og Rínarbygðum og víðar, en á
Berlín er ekki minst að þessu sinni. Það er kunnugt, að íbúar í
Ruhr urðu að hafast við í loftvarnabyrgjum í nótt.
Nánari tilkynningar verða birtar síðar.
í London var kyrrara s. 1. nótt en að undanf örnu og komust
miklu færri flugvélar inn yfir borgina en undangengnar nætur.
Ein þýsk f lugvél var skotin niður yf ir Bretlandi í gærkveldi.
Árásunum var aðallega beint gegn London og stöðumj suð-
austurhluta landsins. íkveikjusprengjum var varpað á borgir
í Skotlandi og Norðvestur-Englandi, en þar sem eldur kom upp
var hann fljótlega slöktur. Manntjón og eigna var með minsta
móti.
Breskir hlaðaineim utan
.af la'ntóbyBlrínl skoða
skemrtirnar í London.
London i morgun.
Breska stjórnin bauð fjölda
mörgum blaðamönnum utan af
landsbygðinni til þess að kynna
sér með eigin augum hvaða tjón
hefir-orðið i London. Blaða-
mennirnir f óru um alla borgina
að vild. Þeir koinust að þeirri
niðustöðu, að það hefði verið
„allslæmt sumstáðar", en yfir-
Myndin sýnir eina af mörgum þýskum flugvélum, sem Bretar hafa skotið niður. Nokkurir
Lundúnabúar fengu leyfi til að halda sýningu á flugvélinni og kostaði sixpence að fá að sjá
hana, en allur inngangseyrir var lálinn renna i „Spitfire"-sjóð. Á spjaldinu við stél flugvélar-
innar stendur: Made in Germany — Finished in Britain. (Smíðuð í Þýskalandi — „Kláruð" í
Bretlandi).
CHAMBERLAIN KVEBDR
___________ f
' I
Ilaisgi iicfii* fiikvcéið að hiú$ast
lan§nar - - vcgriia lieilsabrests.
EINKASKEYTIfrá United Press. London í morgun.
I
Neville Chamberlain, fyrv. forsætisráðherra Bret-
lands, hefir — að því er fullyrt er samkvæmt áreiðan-
legum heimildum, ákveðið að biðjast lausnar frá em-
bætti sínu í stjórninni, og jafnframt mun hann segja
af sér flokksfonnenskunni í íhaldsflokknum. Cham-
beiiain mun hafa tekið ákvörðunina að ráði lækna sinna
Sagt er, að læknar Chamber-
lains hafi Iagt mjög fast að
honum, að láta af störfum. Eins
og kunnugt er hefir Chamber-
lain átt við hnignandi heilsu að
búa að undanförnu. Hann var
um tíma í sjúkrahúsi og var
þá gerður á honum uppskurður
vegna innvortis meinsemdar.
Var það fyrir nokkurum vik-
um. Þrátt fyrir það, að Cham-
berlain fengi ekki fullan bata,
tók hann til starfa á ný. Var
hann hyltur af öllum þingheimi,
er hann tók sæti sitt á ný i neðri
málstofunni. En hann gat ekki
sótt þiiigfundi áfram, vegna
lasleika. — Hann er á undan-
haldi i striðinu við vanheilsuna.
Chamberlain hefir komið
mjög við sögu undangengin ár
og raunar alla tíð fra því, er
hann hóf þátttöku i stjórnmál-
um. Hann treysti þvi lengi vél,
að unt yrði að jafna deilumálin
friðsamiega, en loks gaf hann
upp alla von um það. Chamher-
lain setti metnað sinn i að veita
stjórninni forstöðu áfram, þrátt
fyrir alt, en gagnrýnin fór
stöðugt vaxandi og kröfurnar
um nýjan forsætisráðherra. —
Tók þá Chíirehill við, sem
kunnugt er, ^.en hann bauð
Chamberlain sæti i stjórninni.
Átti Chamberlain og. sæti i
stríðsstjórninni.
Það var staðf est i London ár-
degis í dag, að Chamberlain
hefði beðist lausnar. Sir John
Anderson tekur við embætti
hans. Nokkurar breytingar aðr-
ar eru gerðar á stjórninni.
leitt miklu minna tjón en þeir
höfðu búist við. Allir leggja þeir
áherslu á, að alt viðskiftalíf og
alvinnu dafnar sem áður.
CHAMBEBLAIN
Serrano Suner
er enn í Rómaborg.
Hann hefir ekki umboð til þess
að semja fyrir spönsku
stjórnina.
London i morgun.
Það er nú talið nokkurn veg-
inn vist, að ekki muni til þess
koma, að Spánn fari í styrjöld-
na að svo stöddu, með Þýska-
landi og Italiu.
í Englandi er leidd athygli að
því, að þótt Serrano Suner sé
innanríkisráðherra, fór hann
aðeins sem leiðtogi falangista
(eða fasista) á Spáni til Berlín-
ar og Bóipaborgar, og án þess
að hafa í- höndum umboð til-
þess að semja fyrir hönd
stjórnar sinnar.
Eftir komuna til Bómaborg-
ar for Suner á fund Mussolini.
í gær ræddi hann við Ciano
greifa. Var búist við, að Suner
mundi ræða á ný við" Musso-
lini, en ekkert varð af þvi við-
tali.
Áfengisbækurnar eru
nú til.
í dag hófst afhending áfeng-
isbóka hjá sakadómara í Bind-
indishöllinni. Bækurnar- kosta
eina krónu og fá þær allir, sem
eru a. m. k. 21 árs að aldri, hafa
ekki gerst sekir um leynivínsölu
eða bruggun, eða verið bannað
með dómi að kaupa og neyta á-
fengis.
Bækurnar gilda i eitt ár, að
þessu sinni til ársloka 1941, en
misnotkun varðar missi hennar'
í 6 mán., ef ekki liggur þyngri
refsing við því, lögum sam-
kvæmt. Tilkynni lögreglustjór-
ar eða dómarar útsölum áfeng-
isverslunarinnar um brot i
sambandi við þetta. Hver lög-
reglustjóri heldur skrá yfir þá,
sem fengið hafa áfengisbók i
umdæmi hans og lætur Áfeng-
isversluninni og jifengisvarnar-
nefnd i té afrit af henni.
Bækurnar hljóða á nafn og
er óheimilt að framselja þær. 1
þeim skal vera sýnishorn af rit-
hönd eiganda (fult nafn), er
hann ritar á skrifstofu lögreglu-
stjóra eða hreppstjóra við mót-
töku bókarinnar, en þeir votta
undirskriftina.
I veitingahúsum má aðeins
selja áfengi með fullri máltið
og aðeins kl. 12—2% og 7 til
11%'.
Deila uoi ÍOO
flug:¥élar.
London i morgun.
Deila er upp komin milli
Frakka og Bandaríkjamanna
um 100 flugvélar, sem geymdar
eru á Martinique, sem er frönsk
nýlenda i Vesturálfu. Flugvél-
arnar voru seldar áður en
Frakkar gáfust upp. Banda-
ríkjamenn vilja nú kaupa flug-
vélarnar aftur, en franska
stjórnin þorir ekki að selja þær,
vegna þess að Þjóðvejar telja
það óheimilt vegna vopnahlés-
skilmálanna. Óttast Þjóðverjar,
að Bandarikin muni láta Breta
fá flugvélarnar, þegar Frakkar
hafa afhent þær.
Tilkynning hefir verið gefin
út um það, að herlið frá S.-Af-
ríku hafi undanfarnar vikur
barist við Itali á Turkana-víg-
stöðvunum í Kenya.