Vísir - 06.12.1940, Blaðsíða 2

VÍSIR
tr
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson
Skrifst.: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12
(Gengið inn frá Ingólfsstræti)..
Símar 1 6 6 0 (5 línur).
Verð kr. 2.50 á mánuði.
Lausasala 10 og 25 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Vetrar-
hjálpin.
EYKVÍKINGAR eru allra
manna hjálpsamastir. Það
hafa þeir ávalt sýnt, er eitthvað
hefir á bjátað, hvort sem hlut
liafa átt að máli borgarar höf-
uðstaðarins, eða menn úr öðr-
um landshlutum. Reykvíkingar
hafa ávalt hrugðið við fyrstir
manna og ótalið mun það fé,
sem héðan hefir runnið til bág-
staddra víðsvegar um land, og
hefir þó aldrei verið leitað langt
yfir skamt, þegar um hjálpar-
starfsemi hefir verið að ræða.
Það liafa þau reynt líknarfé-
lögin, sem starfað hafa liér í
hænum.
1 dag hefur Vetrarhjálpin
starfsemi sína, en það er sú
starfsemin, sem mestu liefir
miðlað til fátækra og þurfandi
á undanförnum árum, enda
starfar hún að tilhlutun bæjar-
stjórnar og nýtur styrks úr
bæjarsjóði. Að þessu sinni
verður starfinu hagað á sama
hátt og undanfarin ár, enda
verður framkvæmdastjórinn
hinn sami, Stefán A. Pálsson
kaupmaður, sem á undanförn-
um árum hefir sýnt hinn mesta
dugnað í þessii starfi, enda afl-
að sér ahnenns trausts og vin-
sælda fyrir það.
í ár hefir verið meira um at-
vinnu, en nokkru sinni fyr liinn
síðasta áratuginn, en þess ber
þó að gæta, að þessi atvinnu-
aukning og aukið veltufé kem-
ur ekki að öllu leyti almenn-
ingi til góða, með því að aukin
dýrtíð á öllum sviðum hefir
lagt lóð sín á metaskálarnar
þar á móti. Einkum hefir flýr-
tíðin bitnað þungt á þeim, sem
erfiðast liafa átt um vinnu-
hrögðin, þ. e. a. s. gamalmenn-
um og hinum, sem vegna
heilsuleysis hafa ekki þrótt eða
getu til að stunda erfiðisvinnu
að staðaldri, en draga fram líf-
ið með margskyns ílilaupa-
vinnu, sem ekki hefir gefið
verulega mikið fé í aðra hönd.
Á þvi leikur enginn vafi að nóg-
ir eru níauðstaddir hér í bæ,
sem hjálpar þurfa með, og
Reykvíkingar munu njiðla þess-
um mönnum með þeim mun
meiri ánægju, sem getan er
meiri.
Vetrarhjálpin birti í morgun
ávarp til almennings, þar sem
gerð er grein fyrir starfinu ár-
ið 1939---40, en þá var út-
lilutað af Vetrarhjálpinni: Af
matvælum 979 sendingar fyrir
samt. kr. 20.864.73, af mjólk
8879 ltr. kr. 3.575.84, af kolum
89.000 kg. kr. 8.197.20, af fatn-
aði 7.900 flíkum fyrir kr.
30.158.36, og var þannig sam-
tals úthlutað alt starfstímabilið
fyrir kr. 62.796.13.
Þeir, sem gjafir þessar fengu,
voru 334 einstaklingar og 709
fjölskyldur, sem á framfæri
smu höfðu 1381 barn, og má
af tölum þessum marka hve
þörfin hefir verið brýn fyrir
hjálp þá, sem veilt var.
í ávarpi sínu getur Vetrar-
hjálpin þess, að þegar séu tekn-
ar að streyma inn beiðnir frá
fálæku fólki og fyrirspurnir um
starfsemina í ár, og sé auðsætt
að víða sé þröngt í búi, einkum
hjá öldruðu fólki, og verði því
hjálp öll þakksamlega þegin.
Er vakin athygli á því í ávarp-
inu, að það séu ckki aðeins pen-
ingagjafir, sem til greina komi,
heldur og matvæli og fatnaður,
og Vetrarhjálpin mun að þessu
sinni, sem undanfarin ár, starf-
rækja saumastofu, breyta fatn-
aði og sjá um aðgerðir og
hreinsun eftir þörfum. Það skal
fram tekið að skrifstofa Vetr-
arhjálparinnar verður að þessu
sinni að Tryggvagötu 28, neðstu
hæð, og er hún opin alla virka
daga kl. 10—12 f. h. og kl. 2
—6 e. h., en símanúmerið er
1267. Gjöfum verður einnig
veitt móttaka í Franska spítal-
anum, en þær sóttar til lnnna,
sem þess æskja.
Aðalúthlutun Vetrarlijáípjir-
innar fer fram fyrir jólin, og
er því áriðandi, að þeir, sem
hugsa sér að láta eitthvað af
hendi rakna, til þess að gleðja
fátæka og liruma, geri það hið
skjótasta. Þarf ekki að efa, að
Reykvíkingar munu nú sem fyr
leitast við að gera öllum gleði-
leg jólin.
Síðastliðinn miðvikudag var
kveðinn upp í hæstarétti dóm-
ur í málinu: Eigendur og vá-
tryggjendur S.s. Dixie og farms
þess gegn skipaútgerð rikisins.
Urðu úrslit málsins þau, að á-
frýjendur voru dæmdir til að
greiða Skipaútgerðinni 280 þús.
kr. í björgunarlaun og kr. 8.500
í málskostnað. Málavextir eru
þeir, að 1. desember 1939 misti
norska skipið Dixie skrúfuna.
Var það þá statt 100 sm. suður
af Vestmannaeyjum. Varðskip-
ið Ægir dró Dixie til Re)rkja-
víkur. Skipið, ásamt farmi, kol-
um, vistum og farmgjaldi var
metið á kr. 2.226.293.00. Sjó-
dómur Reykjavíkur dæmdi
Skipaútgerðinni kr. 300 þús. í
björgunarlaun og kr. 12.500 —
í málskostnað, en i hæstarétti
voru björgunarlaunin, eins og
áður segir, lækkuð í kr. 280
þús. og málskostnaður fyrir
báðum réttum ákveðinn kr.
8.500.—.
Hrm. Pétur Magnússon flutti
málið af hálfu áfrýjanda, en
Garðar Þorsteinsson hrm. af
hálfu Skipaútgerðarinnar.
Hættusvæðið
minnkað.
•
I»ad færist vcstur
um V2 grádu.
Lesin var upp í útvarpið í
gærkveldi auglýsing frá vita-
málastjórninni til báta fyrir
Norðurlandi, um að hlusta á
tilkynningu, sem send myndi
verða frá loftskeytastöðvun-
um á ísafirði og Siglufirði
síðar um kveldið.
Tilkjmning þessi var um
að hættusvæðið, sem tilkynt
hafði Verið um í s.I. viku,
hefði verið minkað, fært um
hálfa gráðu í vestur.
Náði það í fyrstu frá 66° n.
br., eða frá Skaga við Dýra-
fjörð og austur að 22° v. I.,
eða að Geirólfsgnúp á Strönd-
um.
Nú hefir þetta verið rýmk-
að svo, að austurtakmörk
svæðisins eru 22°30' (22 gr.
og 30 mín.) v. 1., eða rétt
austan við Hælavíkurbjarg.
Við þessa rýmkun losnar
nokkur hluti Strandagr-unns
og Hornbanka undan bann-
inu. Auk þess auðveldar þetta
nokkuð samgöngur við Norð-
urland.
Frá bæjaritjórn:
Hitaveitan - Báta-
höfn - Götunöfnin
/ #
Bæ.]arst]ornarfundur var haldinn í gær og voru þar
vms mál til umræðu. Áður en gengið væri til dagskrár
inintist Guðm. Ásb.jörnsson, forseti bæ.jarstjórnar,
Péturs heitins Halldórssonar, borgarst.jóra með stuttri
ræðu. Að ræðunni lokinni risu bæ.jarfulltrúar úr sæt-
um sínum, en síðan var lesið upp bréf frá K. Langvad,-
verkfræðingi H. & S., þar sem hann t.jáði bæ.jarst.jórn
samúð sína við andlát borgarstjóra.
Meðal þeirra mála, sem á ,
dagskrá voru, var Hitaveitan. |
Skýrði Bjarni Beriediktsson frá
himum síðustu ráðstöfunum í |
því efni.
Skýrði hann frá því m. a.,
að þótt alls ekki sé vonlaust að
fá megi efnið frá Danmörku,
þá hafi þó bæjarráð ákveðið að
leita fyrir sér um efni annars-
staðar. Hefði því verið ákveð-
ið, að óska þess við ríkisstjórn-
ina, að hún leitaði til breska
sendiherrans hér um að Bretar
hefði milligöngu í þessu máli
— að útvega tilboð í efni í Eng-
landi.
En þótt þreifað yrði fyrir sér
í Englandi — og jafnframt í
Ameríku — þá verður samt
ekki liætt við að reyna að fá
efnið, sem liggur i Kaupmanna-
höfn. 1
Bæjarráðið hefir leitað um-
sagnar lögfræðinga um það,
liver heri áhyrgð á efninu, sem
er ennþá í Kaupmannahöfn, en
sú álitsgerð er eigi fullgerð.
Þá var og rætt um galna-
nöfnin nýju, sem Vísir skýrði
frá i gær. Kvað Bjarni Bene-
diktsson það líklegt, að hygg-
ingarnefnd myndi samþykkja
jiessi nöfn, nema e. t. v. Sælún.
Hin nöfnin eru Höfðatún, Sam-
tún, Miðtún, Ilátún og Nóatún.
Þá var og rætt um lengingu
Sólvallagötu. Lagði Bjarni
Benediktsson til að Kirkju-
garðstígur og Hólatorg yrði
ekki sameinuð Sólvallagötunni,
heldur væri hún látin byrja á
sama stað og áður.
Rætt var um bátalægi í höfn-
inni í sambandi við fundargerð
hafnarstjórnar. Voru gefnar
þær upplýsingar í þessu, að
vegna efnisskorts í sumar hefði
framkvæmdir í þessu máli fall-
ið niður. En bráðlega yrði rann-
sakaður staður fyrir smáháta í
höfninni.
Bátalegan, sem ætlað er að
gera vestur við Grandagarð, er
ætluð hátum af öllum stærðum.
Hún er mikið mannvirki og
tekur tíma að fullgera liana,
svo að smábátaeigendur gela
ekki beðið eftir henni.
Til umræðu var líka að leigja
skátum jörðina Úlfljótsvatn.
Vildi Har. Guðm. að skátum
yrði gert að skyldu að vinna
þar að jarðabótum,, vegna þess,
að ekki var minst á að þeir ætti
að greiða neina leigu. H. G. bar
þó ekki fram tillögu um þetta.
Var samþykt að leigja
Bandalagi íslenskra skáta jörð-
ina. Er ætlun skátanna að reka
þar búskap og kenna skátum
alla algenga sveitavinnu.
Esja tekur
niðri.
Esja tók niðri í síðustu
strandferð sinni. Var skipið
statt á Húnaflóa, á leið milli
Bitrufjarðar og Hvammstanga
í dimmviðri.
Skipið laskaðist mjög lítið,
aðeins ein plata ílfnaði lítils
háttar og ekki meira en svo, að
hægt var að láta viðgerð fara
fram án þess að skipið færi i
Slipp.
»Stjórnmála-
menskatt
—o--
Fyrirlestur til styrktar
starfsemi Sumargjaf ar
— Barnavinafélagið Sumar-
gjöf hefir í fyrsta sinni á þess-
um vetri rekið dagheimili og
barnagarð, og hefir aðsókn
reynst svo mikil, að um 80 börn
dvelja þannig á vegum félags-
ins. Hefir það bækistöð sína á
Amtmannsstíg 1 og 1 Vestur-
borg, og hefir allur rekstur
gengið vel og greiðlega það sem
af er vetri. Fjárhagurinn er að
sjálfsögðu frekar þröngur, en
þeim mun meiri dugnaðurinn
og áhuginn frá hendi forustu-
manna félagsins.
Nú nýlega hefir prófessor
Guðbrandur Jónsson tilkynt
stjórn Suniargjafar, acj hann
hafi ákveðið að gefa félaginu
allan ágóða af fyrirlestri, sem
hann ætlar að halda í Nýja Bíó
! næstkomandi sunnudag kl. M/2
! e. h., og ennfremur mun liann
gefa félaginu fyrirlesturinn sér-
prentaðan í 500 eintökum .
Fyrirlesturinn nefnist:
„Stjórnmálamenska“, en ekkért
hefir prófessorinn viljað láta
uppi um efni hans að öðru leyti.
Telja þó kunnugir að þar muni
„slegið á létta strengi“, og eins
og kunnugt er, er prófessorinn
manna fyndnastur og orðhepn-
aslur, þannig að eklci þarf að
efa, að fyrirlesturinn mun
verða f jölsóttur. Það er nú langt
um liðið frá því, að almenningi
liefir gefist kostur að hlýða á
prófessor Guðbrand, og ætti
þannig að vera vel undir það
búinn, að veita lionum áheyrn
að nýju, — ekki síst þar eð
menn styrkja gott málefni, sam-
timis því, sem þeir njóta ánægj-
unnar við að hlýða á fyrirles-
arann.
Góður afli og
mikil atvinna
á Siglufirdi.
Fréttaritari Visis á Siglufirði
símaði hlaðinu í morgun, að
gæftir væru þar nú stirðar og
frekar erfitt tiðarfar. Þegar á
sjó gefur er afli aftur sæmileg-
ur og stundum ágætur, einlcum
ef róið er á Slcagagrunn. Hlut-
ur í róðri er þetta frá kr. 50,00
til 70,00, en hæsti heildarhlutur
á háta er kr. 1500—1600. Er
m.b. Hjörtur Pétursson afla-
hæstur, en hann liefir stundað
róðra frá því i septemberlok.
Atvinna er nú með mesta
móti á Siglufirði og afkoma al-
mennings sæmileg. Einkum er
nrikil vinna við liið nýja hrað-
frystihús. Tók það til starfa
lrinn 12. júní i sumar og hefir
þegar sent frá sér 5400 kassa af
frystum og flökuðum þorski,
ýsu og rauðspettu. Frystihúsið
hefir aðeins tvö vélakerfi, en
vinnan hefir gengið gfeiðlega
og að óskum.
Islaodsmeistðrarnir
sioruöu
Vestuianuaeyinoa.
Úrslitin i Handknattleiks-
kepninni í gær urðu þau, að
Ivarlaflokkur Hauka úr Hafnar-
firði vann karlaflokk Ármanns
með 25:24. En í kvennakepn-
inni sigraði flokkur Ármenn-
inga Vestmannaeyjastúlkurnar
með 13:6.
I kvöld keppa Valur og Vík-
ingur (2. fl. karla) og Vest-
mannaeyjastúlkurnar við kven-
flokk Hauka. Iíepnin fer fram
í íþróttahúsi Jóns Þorsteinsson-
ar. —
Merkilegur háskóla
fyrirlestur.
Á sunnudaginn flytur pró-
fessor Guðmundur Thoroddsen
mjög merkilegan fyrirlestur
fyrir almenning í hátíðasal Há-
skólans.
Er þetta þriðji fyrirlesturinn
fyrir almenning, sem liáskóla-
lcennarar flytja, en á sunnudag-
inn var flutti próf. Niels Dung-
al fyrirlestur um skammdegið
og áhrif þess á heilsufar manna.
Hlýddi fjöldi manns á þann
fyrirlestur.
Fyrirlestur próf. Guðmundar
Thoroddsens verður um
krabbamein. Mun marga fýsa
að fræðast um það af vörum
próf. Guðmundar. Fyrirlestur-
inn hefst kl. Z1/^.
Morgenthau sammála
Jesse Jones.
London í morgun.
Morgenthau, fjármálaráð-
herra Bandaríkjanna, liefir lýst
yfir því að hann sé sammála
Jesse Jones, formanni lána-
stofnunar Bandaríkjanna, að
það sé áhættulaust, að lána
Bretum. -— Sir Frederick Phil-
ips, fjármálasérfræðingur
breska fjármálaráðuneytisins,
sem nú er kominn vestur, hefir
byrjað viðræður sínar við
stjórnmálamenn- og fjármála-
sérfræðinga. í dag ræðir hann
við Morgenthau.
Horfir vænlega, að Bretar fái
lán eftir þörfum i Bandaríkjun-
um.
Hjúskapur.
23. nóv. s.l. voru gefin saman
í hjónaband ungfrú Matthildur
Maríasdóttir og Einar Sigurbjörns-
son. Heimili þeirra er á Skeggja-
götu 16.
, 100 miljöoir dollara
til þess að reisa
flugvélaverk-
smiðjur
London í morgun.
Til marks um það hversu
mikil láherslu er nú lögð á það
vestra, að efla flugvélafram-
leiðsluna, er það að flugvéla-
framleiðendur hafa lagt 100
milj. dollara í nýjar flugvéla-
verksmiðjur, en verkamönnum
í slíkum verksmiðjum hefir
fjölgað á einu ári úr 28.000 í
165.000 og fer enn fjölgandi.
4. stjórnmálanám-
skeið SjálfstæðisfL
senn á enda.
Nú um helgina lýkur fjórða
stjómmálanámskeiði Sjálfstæð-
isflokksins. í því tilefni hélt
Miðstjórn Sjálfstæðisflokksins
þátttakendum þess samsæti í
' gær.
j Sumir hinna ungu manna
liéldu ræðu þarna í gærkveldi
og voru það þessir: Jónas
Magnússon frá Strandarhöfða i
Rangárvallasýslu, er mælti fyr-
ir minni Islands, Páll Daniels-
son frá Bergsstöðum á Vatns-
nesi, er mælti fyrir minni Sjálf-
stæðisflokksins, Ásólfur Páls-
son frá Ásólfsstöðum, er talaði
um samstarf sveita- og kaup-
staðafólks, Eyjólfur ísfeld frá
Eskifirði, er talaði um þátttöku
æskunnar í stjórnmálunum, og
Baldur Skarphéðinsson frá
Hróarsstöðum í Axarfirði, er
talaði um starf stjórnmálaskól-
ans.
i Fleiri ræður voru og lialdnar.
| Tveir þátttakendanna, þeir Ás-
ólfur Pálsson og Sig. Þorbjarn-
arson frá Geitaskarði, skemtu
með tvísöng.
Samsæíið fór ágætlega fram
og var hið ánægjulegasta.
I.O.O.F. 1 = 1221268'/,=
Æfintýri Lawrence í Arabíu,
eftir Lowell Thomas, eru nýkom-
in út í þýSingu Páls Skúlasonar.
Þetta er mikil bók, prýdd fjölda
mynda og með afbrigðum skemti-
leg. Fjallar hún um einn mesta og
fífldjarfasta æfintýratnann þessar-
ar aldar. Bókarinnar verður nánar
getiÖ siðar.
Næturakstur.
Aðalstöðin, Lækjartorgi, sími
1383, hefir opið i nótt.
000ííí>»00t>0öís0tí0íi00ííí>0!ií50íií>ííísíi00íí0í>ö00í>i3í5t>0íst5í5öö00íííxs0«
p Hjartanlega þakka ég auðsýnda ástáð og vmáttu
|| á sextugsafmæli mínu.
g KjartanÓlafsso n.,
OOOOOOÖOtStSOtSOOOtÍOOOtSOOOOöOOOOQöQOOÖÖÖtÍÖOtÍOÖtÍOÖOOöööCOt
DAMEIKIIB
í Oddfellow-húsinu laugardaginn 7. des.
kl. 9 l/i. — Húsið opnað kl. 9.
DANSAB UPPI 0« \IIUtI
Aðgöngumiðar seldir í Oddfellow frá kl. 6 á
laugardag.
AÐEINS FYRIR ÍSLENDINGA.
Zophonías Thorkelsson
vantar tvö herbergi og eldhús eða heila hæð. — Húsgögn þurfa
að fylgja.-
Menn snúi sér til Kristjáns GuðlaUgssonar ritstjóra Vísis. —
Sími 1660.-