Vísir - 14.12.1940, Side 1

Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Slmi:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, laugardaginn 14. desember 1940.
290. tbl.
Bretar hefja innrás í Libyu
Italir flytja lierlið og lierg’ösrn frá iiardia
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgún
ótt ekki hafi verið neitt opinberlega tilkynt
um það enn, hversu langt frá Sidi Barrani It-
alir séu komnir á undanhaldi sínu á strönd-
inni, frá Sidi Barrani vestur á bóginn, er víst, að Bretar
reka enn flótta ftala, og að öngþveiti og fát er víða ríkj-
andi í liði ítala. I fréttastof ufregnum er talið, að Bretar
muni ekki láta sér nægja, að reka ítali úr Egiptalandi,
heldur elta hersveitir þeirra inn í Libyu, og þegar hafa
borist fregnir, sem benda til, að ítalir sjálfir óttist slíka
innrás, því að flugmenn, sem hafa flogið yfir strendur
Egiptalands og Libyu, segja að herflutningalestir séu
á leið vestur á bóginn, frá Barida, einni aðalbækistöð
ftala á Libyuströnd, vestur á bóginn.
t
Grikkir herða sóknina - -■
hvattir til nýrra dáða
vegna sigurs banda-
manna í Egiptalandi.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Fregnir frá Grikklandi herma, að Grikkir herði sókn-
ina þrátt fyrir óhagstæð veðurskilyrði, og sé Grikkjum
það kappsmál, að reka ftali út úr Albaniu. Er það gríska
hernum ný hvatning, að bandamenn hafa unnið jafn
glæsilegan sigur og reynd ber vitni, við Sidi Barrani.
„Vér hendum þeim í sjóinn“, heyrist hvarvetna, þar
sem grískir liermenn eru saman komnir.
Fyrir norðvestan og norðan Pogradec eru enn hríðar og harð-
viðri. Hefir verið mikið barist fyrir norðan og norðvestan borg-
ina og Grikkjum veitt betur, þótt ítalir hafi fengið allmikinn liðs-
styrk á þessar slóðir. — Mikið er líka barist við Klisura og Tele-
pina, og eru líkur til, að Grikkir hertaki þessar borgir þá og
þegar. Grikkir hafa hrakið úrvals Alpaherdeild á. brott frá ram-
lega víggirtum stöðvum í grend við. þessar borgir. Eins og fyrti
daginn beittu Grikkir byssustingjunum.
Það var opinberlega tilkynt í Aþenuborg í gær-
kveldi, að Grikkir hefði alls tekið til fanga 200 yfir-
foringja og 7000 hermenn aðra. Þama með eru ekki
taldir fangar þeir, sem teknir hafa verið undanfarna
daga. — Ennfremur hafa Grikkir tekið mikið her-
fang, 120 fallbyssur, 55 skriðdrekabyssur, 250 her-
flutningabíla, bifhjól, skriðdreka o. s. frv., vélbyssur
og riffla í hundraða og þúsundatali, skotfæri o. s. frv.
Er því bersýnilegt, að ítalir
ætla ekki að láta sér verða hið
sama á og í Sidi Barrani, þar
sem Bretar umgkringdu mikið
lið og náðu óhemju hergagna-
birgðum á sitt vald. ítalir geta
ekki reitt sig á að fá meira af
hergögnum frá ftalíu, vegna
hafnbanns Breta, og liggur því
mikið við, að þeim takist að
koma í veg fyrir að Bretar nái
hergögnum þeirra. En ekkert
sýnin betur hversu mikill árang-
ur hefir orðið af sókn Breta,
reynist það rétt, að ítalir verði
að flýja langt inn í Libyu með
leifar innrásarhers síns og her-
gögn. f fyrstu bjuggust menn
við, að ítalir myndi veita við-
nám við Sollum eða Bardia, en
breski flotinn vermir ítölum
þar sivo, að þeir haldast þar
ekki við. Auk þess er um lát-
lausa sókn að ræða af hálfu
breska flughersins og flugvéla
breska flotans, en margar flug-
stöðvar. ftala í Afríku þegar
eyðilagðar.
. .í tilkynningum breska flug-
hersinsjfrá Kairo segir, að flug-
herinn hafi haldið uppi sókn án
þess nokkurt lát yrði á í 36 klst.
(Þetta var tilkynt í gærkveldi).
Þá var því haldið fram, að við
fangatöluna hafi bæst margar,
þúsundir. Fullyrt er, að a. m. k.
30.000 fangar hafi verið teknir,
en sú tala getur Kka orðið n\un
hærri. Alls hafa verið hertekn-
ir 5 hershöfðingjar, og voru 3
þeirra komnir til Kairo í gær,
en tveir til voru á leiðinni þang-
að. Annar þeirra er Sebastian-
ini, sem hafði yfirstjórn á hendi
við Sidi Bar.rani. Fangarnir eru
fluttir til austlægari staða í
Egiptalandi (Mersa Matrouh og
þaðan í fangabúðir) í herflutn-
ingabifreiðum, sem Bretar hafa
hertekið af ítölum. Svo hröð
var árás hinna bresku vélaher-
sveita, að þeir voru komnir inn
í bækistöðvar, þar sem nokkur
hundruð hermenn voru fyrir., er
áttu sér einskis ills von, og gáf-
ust þegar upp, stundum alt að
því 500 menn í einu. Það er við-
urkent af hinum ítölsku herfor-
ingjum, sem teknir hafa verið
til fanga, að sóknin hafi komið
ftölum gersamlega á óvai.t. —
Einn þeirra hefir viðurkent, að
hún hafi verið vel undirbúin og
aðdáanlega framkvæmd.
Dagsskipan frá
Wavell herforingja,
í dag var birt í London dag-
skipun Wavell’s yfirlierforingja
og var hún send hersveitunúm,
sem taka þátt í sókninni, er hún
hófst en ekki hirt fyrr en þetta.
í dagssldpan sinni sagði Wa-
vell, að liver maður yrði að
gera skyldu sína, því að sigur-
sæl sókn kynni að hafa úrslita-
áhrif í styrjöldinni og stytta
liana um marga mánuði. Wa-
vell kvað Itali liafa miklu meira
lið, en „vér erum betur æfðir,
liöfum betri hergögn og erum
markvissari“. Því meiri árang-
ur sem næst, sagði hann, því
fyrr lýkur styrjöldinni og því
fyrr komumst vér til hinna frið-
sælu lieimila vorra.
í ýmsum fregnum segir, að
ítölsku hermennirnir séu illa
útbúnir og baráttukjarkur
þeirra lamaður.
I breskum fregnum árdegis í
dag segir, að svo mikill fjöldi
ítalskra hermanna sé tekinn til
fanga, að ógerlegt sé að kasta
tölu á þá. I Bug Bug náðu Bret-
ar feilcna hergagnabirgðum, en
þar var ein aðalbirðastöð ít-
alska hersins undir sóknina.
5,Sunfish“ sökkvir
4000 smálesta
þýsku skipi.
London i morgun.
Það var tilkynt i London í
gær, að breski lcafbáturinn
„Sunfish“ hefði sökt 4000 smá-
lesta þýsku flutningaskipi á leið
til Þýskalands frá Noregi. Var
skipið fullhlaðið, sennilega
málmgrjóti. — Skotið var tund-
urskeyti á annað 4000 smálesta
skip þýslct. Var það olíufluln-
ingaskip. — Þá varpaði Hud-
son-flugvél sprengju á 7000
smál. skip undan Ilollands-
ströndum og hæfði það. Sá flug-
maðurinn til skipaflota, rendi
sér niður og varpaði sprengjun-
um á stærsta skipið.
FRAMSÓKN GRIKKJA
STÖÐVUÐ?
í Rómaborgarfregnum er
vitnað í tilkynningar frá her-
stjórn ítala í Tirana, höfuðborg
Albaníu, og segir þar að fram-
sókn' Grikkja hafi verið algjör-
lega stöðvuð, og hafi ítalir kom-
ið sér ramlega fyrir í nýjum
varnarstöðvum fyrir norðan
Argyro Castro.
BRESKA HERSKIPIÐ
ENTREPRISE KOMIÐ
TIL MONTEVIDEO.
. .Fregn frá Montevideo hetrm-
ir, að breska beitiskipið Enter-
prise sé kömið þangað, til þess
að taka olíuforða og vistir. Her-
skipið var að leita að þýska
hjálparbeitiskipinu, sem barðist
' við Carnaravon Castle, en fann
það ekki.
Alþjúðastjórniii
í Tanflier svift valfli
London í morgun.
Breska stjórnin hefir gert
ráðstafanir til þess að bera
fram mótmæli út af þvi í Tang-
ier og i Madrid, að Spánverjar
hafa svift alþjóðastjórnina í
Tangier valdi og leyst upp al-
þjóðalögregluna. Hvort látið
verður sitja við mótmælin ein
Verður ekki sagt um að svo
stöddu.
Það, sem hefir verið að ger-
Fregn frá Struga í Jugoslaviu
hermir, að einhver mesta orusta
í Albaníustyrjöldinni sé nú háð
við Tepelina. Grikkir sækja að
borginni í hálfhring, en ítalir
veita öflugt viðnám. Er iðulega
barist í návígi og sumar stöðv-
ar hafa ýmist ítalir eða Grikkir
ávaldi sínu.
ast í Tangier, að undanförnu,
hefir vakið nokkurn ugg í
Bretlandi, og liafa þessi mál
verið rædd i þinginu. Ef Spán-
verjar víggirða Tangier er yfir-
ráðum Breta yfir Gibraltar-
sundi meiri hætta búin en áður.
HLTLER OG VON RIBBEN-
TROP Á DULARFULLU
FERÐALAGI. ERU ÞEIR Á
LEIÐ TIL FUNDAR VIÐ
MUSSOLINI.
London í morgun.
Columbiaútvarpsstöðin birti
fregn um það í nótt, að Hitl-
og von Ribbentrop væri lagð-
ir af stað frá Berlin, en ekki
er kunnugt um ákvörðunar-
stað þeirra. — Samkvæmt á-
reiðanlegum fregnum getur
United Press fullyrt, að hvor-
ugur þeirra er nú í Berlín. —
Þýskir embættismenn vilja
ekkert um það segja, hvár
þeir séu, en orðrómur er á
kreiki um, að þeir séu á leið
til nýs fundar við Mussolini.
ELSTA DAGBLAÐ Á
ÍSLANDI 30 ÁRA í DAG.
VÍSIR er í dag 30 ára og kom fyrsta tölublað hans
þannig út fyrir almennings sjónir hinn 14. desember
1910. Stofnandi blaðsins var Einar Gunnarsson cand.
phil.
VÍSIR er þannig elsta dagblað á íslandi, og ruddi
brautina fyrir slíkri blaðaútgáfu hér á landi. Hefir blað-
ið frá upphafi notið sérstakra vinsælda, ekki síst hér í
höfuðstaðnum.
VÍSIR þakkar í dag öllum vinum blaðsins og vel-
unriurum ómetanlegan styrk á liðnum árum, og gerir
sé vonir um að verða hans aðnjótandi áfram, þannig
að elsta dagblað íslands geti orðið, er fram líða stundir,
stærsta og vandaðasta dagblað á íslandi.
VÍSIR setti markið hátt í upphafi og og mun á þess-
um tímamótum setja það enn hærra, þannig að upp-
fyltar verði bestu óskir viðskiftavina blaðsins.
VÍSIR mun minnast þessa afmælis að nokkru í jóla-
blaði sínu, og verður þar rakin saga og þróun blaðs-
ins í stórum dráttum.
VÍSIR þakkar í dag 30 ára vinsemd Reykvíkinga og
annara, hér á landi og erlendis.
Árni Kristjánsson og Björn
Ólafsson héldu 2. háskólahljóm-
leika sína í gærkveldi, og -var
hvert sæti skipað í hátíðasal há-
skólans.
Léku listamennirnir að þessu
sinni lög eftir ýmsa Norðni’-
landahöfunda, svo sem: Grieg,
Sibilius, Sigfús Einarsson, Karl
Runólfsson, Þórarinn Jónsson
o. f 1., og fengu hinar ágætustu
undirtektir. Urðu þeir að leika
nxörg aukalög, áSur en fullnægt
var kröfunx og hrifningu áheyr-
enda.
Hljómleika þessara verður
íxánar getið síSar.
Skítanir söfnuiu nærri
2000 krónum uieira en
i fyrra.
I gærkvöldi söfnuðust kr.
246.35 til Yetrarhjálparinnar í
þeirn götum bæjarins, sem skát-
arnir áttu ófarið um í fyrra-
kvöld. Auk þess fengu þeir
nokkrar fatn’aðargjafir.
Ilafa skátarnir alls safnað kr.
7850.73 á þessu ári, en það er
nær tveim þúsundxmx kr. nxeira
en í fyrra, þvi þá söfnuðust kr.
5930.88. Ber þessi aukning vitni
uxxx vaxandi skilniixg alixxenn-
ings á hjálparstarfi Vetrai’hjálp-
ariixnar.
Enn eru ef til vill xxxax’gir, senx
eklci liafa verið heima, þegar
skátarnir komxt á heimili
þeirra, en vildu hinsvegar láta
eitthvað af hendi rakna, föt eSa
peninga til Vetrarhjálparinnar.
Þui’fa þeir ekki annað en að
lningja í síma 1267, og verða
gjafii-nar þá sóttar heim,. Vetr-
arhjálpinni er mikill grciSi
gerður með því að láta vita um
gjafirnar sem fyrst.
til Bálfarafélags
íslands.
Sanxkvænxt tilkynningu fi’á
Bálfarai’félagi íslands hefir
hlutafélagið Kol & Salt sent því
5000 kr. gjöf til byggingar bál-
stofunnar. Þessi raxisnarlega
gjöf er send i tilefni af 25 ára
afmæli hlutafélagsins.
Kol & Salt er nxákfll sómi að
þessum höfðingsskap til styrkt-
ar nytsömu íxxálefni, sexxi fjöldi
nxaixna í þessunx bæ ber fyrir
brjósti. Ef fleiri félög gerSi slíkt
hið sama, mundi ekki þui-fa
lexxgi að bíða þess að bálstofan
yrði bygð. Nú liefir eitt fyrir-
tækia’iðið á vaðið, og nx,un það
von margi’a, að fleiri komi á
eftir.
í byggingarsjóði bálstofunn-
ar er nú um 35 þúsund krónui’,
en það er eltki meára. en fjórði
hluti þess, sem þarf til bygging-
arinnar. Reykjavík mún vera
eina liöfuSborgin í Norðui’álfu,
þar senx engin bálstofa er. En
1 óvíða er hennar jafn. mikil þörf
i og llél’. '
í HuHdrað bestu ljóð á ísleuska tungu.
2. útg., aukin og endufbaáUprent-
uð á ágætan pappír qg bxjndin í al-
skinn, er nýkomin ut.. Fyrri útgáf-
an var meS Öllu uþþseld, því bók-
in hlaut hvarvetna álmenriingshylli.
En þessi útgáfa er ein af allra vönd-
uSustu og glæsilegustu bókaútgáf-
um, senx sést hafa hér á landi. —
Jakob J.óh. Smári valdi kvæ'Öin, en
Leiftur h.f. gaf bókina út.
cr>
VISIR kemur út í fyrramálið.
•- " >*■' 'í«h "
AtGLÍSIHOAR þnrfa að vcrða koiniiar í seinasta lagl fyrfr kl. 9 í kvöld.