Vísir - 05.02.1941, Page 1
Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri Blaðamenn Sími:
. Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur"
Afgreiðsla
31. ár.
Reykjavík, miðvikudaginn 5. febrúar 1941.
28. tbl.
Þjóðverjar hraða innrá
undirbúningnum —
Æfingar fara fram í Noregi, Danmörku,
Hollandi, Belgíu og Frakkandi.
ir S‘eg’81
j£Sl»Ö8SBfiBBl.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Fregnir liafar borist frá Lissabon, þar sem gerð er grein fyrir innrásaráformum
Þjóðverja, eftir ýmsum heimildum. Segir i fregnum þessum, að innrásarundirbún-
ingnum sé haldið áfram af hinu mesta kappi i Noregi, Danmörku, Holiandi, Belgíu og
Fraiíkiandi. Hafi Þ jóðverjar dregið að sér mikið iið og f jölda skipa. M. a. fiskiskip
og smáskip. Æfingar fara fram að staðaldri og eru fiskimenn í fyrrnefndum löndum
látnir aðstoða — m jög gegn vil ja sínum, — við þ jálfun hins þýzka herliðs.
Þýzku hermennirnir kváðú síður en svo vera fúsir
til þess að taka þátt i þessum æfingum, og er sagt, að
kvisast hafi jafnvel þeirra meðal um innrásartilraun,
sem á að hafa verið gerð s. 1. sumar eða haust. En þá
Var hellt olíu í sjóinn milli innrásarskipanna og kveikt í
og særðust f jölda margir hermenn af brunasárum, en
aðrir dóu kvalafullum dauða, Það hefir mikið
verið um það deilt, hvort nokkur slík innrás hafi átt sér
'stað. I brezkum fregnum hefir verið vikið að þesSari
innrásartilraun í seinni tið, en Þjóðverjar hafa neitað,
að nokkur slik innrásarilraun hafi átt sér stað, en orð-
rómurinn um hana er sýnilega enn á kreiki.
Loftárásir á
innrásarhafnirnar í nótt.
í morgun snemma var til-
kynnt, að brezkar sprengjuflug-
vélar hefið gert árásir á flota-
liafnir Þjóðverja og innrásar-
bækistöðvar þeirra í hernumdu
löndunum. Einnig voru gerðar
árásir á iðnaðarborgir í Rulir.
Frekari fregnir um árásirnar
eru væntanlegar.
Það er kunnugt, að þetta var
mesta loftárásin, sem Bretar
hafa gert á Þýzkaland síðastlið-
inn hálfan mánuð.
Lík ítalskra her-
manna rekur á
land í Júgóslavíu
Fregnir frá Júgóslavíu herma,
að fjölda mörg lík ítalskra her-
manna liafi rekið á land á
ströndum Júgóslavíu.
Hefir nýlega verið sökkt
nokkurum herflutningaskipum
Itala á leið til Albaniu og er tal-
Íð, að margt hermanna hafi
drukknað.
!IKj
Talsmaður grísku herstjórn-
arinnar sagði í gær, að líkur
væri til, að ítalir væri að yfir-
gefa Tepelini. Eldur logar víða
í borginni og bendir það til, að
ítalir hafi kveikt í forðabúrum
sínum þar, og ætli nú að forða
sér. Frá Tepelini liggur vegur til
Vallona. Víst er, að aðstaða ítala
í Tepelini hefir orðið erfiðari
með degi hverjum að undan-
förnu, og fyrir nokkurum dög-
um bárust fregnir um, að ítalir
væri að yfirgefa borgina. Eru
meiri líkur til, að fregnirnar
re.vnist réttar nú.
Grikkir hafa tekið ramlega
víggirtar fjallastöðvar fyrir
norðan Kimari við Adriahaf.
Darlan gefur
Petain skýrslu.
EINKASKEYTI FRÁ U. P.
London í morgun.
Darlan, flotamálaráðherra/
kom aftur til Vichy í gær og fór
þegar á fundPetain’s marskálks.
Því næst ráðgaðist Petain við
Darlan, Flandin, utanríkisráð-
herra og Huntzinger, hermála-
ráðherra. Búist er við, svari Vi-
chy-stjónarinnar við kröfum-
Hitlers næstu daga.
£ sumum fregnum segir, að
Laval heimti mikil völd. Útvarp-
ið í Stuttgart hefir varað Frakka
við að trúa á sigur Breta. Þeir,
sem það gera, voru sakaðir um
léttúð og „landráð“. Var jafn-
framt boðað, að Bretaveldi
mundi hrynja í rústir í ægilegri
sókn en í Póllandi og Frakk-
landi — og varnir Breta bila enn
skjótara en Pólverja og Frakka.
Seinustu fregnir lierma, að
Darlan muni fara til Parísar í
dag með svar Hitlers. Lausa-
fregn hermir, að Laval vilji
verðg innanríkisráðherra og fá
einnig í hendur yfirstjórn lög-
reglumálanna.
„Times“ farast þarinig orð
um atbui-ði siðustu daga:
„Samningáumleitanir nazista
og Vichy-stjórnarinnar hafa
náð hámarki sínu með för Dar-
lan’s til Parísar. Sú staðreynd,
að það var yfirflotaforinginn,
sem fyrir valinu varð, en eklci
Fl’andin utanríkismálaráðherra,
bendir eindregið til þess, að
lcröfur Þjóðverja snúist aðal-
lega um framsal franslca flot-
ans og flotahafna beggja vegna
Miðjarðarliafs.“
Bretar
í sókn á
öllum víg-
stöðvum
í Afríkn.
Rádherrar biöjast
lausnar i Balkan-
löndum.
London í morgun.
Markowitz, dómsmálaráð-
herra í Júgóslavíu, hefir beðist
lausnar frá störfum. Enn sem
komið er er ekki kunnugt hver
er orsölc lausnarbeiðninnar.
Þá hefir landbúnaðarniSherra
Einkaskeyti til Vísis frá U. P.
London í morgun.
I gærkveldi var tilkynnt í
London, aÖ hersveitir Breta
væri í sókn á öllum víg-
stöðvum í Afríku. Nílarher-
inn hefir tekið Cyrene, 50
enskar mílur fyrir vesan
Derna og er mótspyrna af
hálfu ítala lítil. Bretar eru
enn 130 mílur frá Benghazi
í Eritreu sækja Bretar fram
til Karin, við járnbrautina,
um 70 mílur frá Asmara
og Massawa. Frá Barentu,
en þar tóku Bretar marga
fanga, reka þeir flóttann
austur á bóginn.
Bretar eru nú lcomnir yfir
Gondæi'fljót i Abessiniu og a.
m. lc. 30 mílur enskar innar inn
i landið á þessum slóðum.
Suður-Afrikuhersveitir liafa
telcið nýjar stöðvar í Suður-
Abessiníu og um 100 fanga.
Abessiníumenn valda ítölum
æ meira tjóni. Hafa þeir setið
fyrir herflokkum Itala og gert
árásir á þá. Leynislcyttur Abess-
iníumanna eru hvarvetna á
ferðinni.
Milcill hergagnaflutningur á
scr stað frá Karthoum til Abess-
iníu.
Svipaða sögu er að segja frá
Norður-Abessiniu. ítalir eru þar
enn á undanlialdi. 1 Suður-
Abessiníu treysta hersveitir
Suður-Afrikumanna aðstöðu
sina og sælcja lengra fram.
Sömuleðis i Somalilandi. Þar
hefir Suðurafríkanski flugher-
inn eyðilagt 6 flugvélar fyrir ít-
öíum. Alhnargir fangar liafa
verið teknir.
Brezlci flugherinn gerði árás-
ir nýlega á flugstöðina við Ben-
gliazi og lcom þar upp milcill
eldur. Einnig varð járnbrautar-
stöðin í Barce fyrir skemmdum
i loftárás.
Búlgaríu beðist lausnar. Hann
er Þóðverjavinur mikill og var
nýlega í Þýzklandi.
Vekur lausnarbeiðni hans
mikla athygli.
Þótt verzlunarsáttmáli Bandarikanna og Japans sé fvrir I
nokkru úr gildi fallinn, kaupa Japanir engu minna vestan hafs
en þeir gcrðu áður. Andúð er mikil i Bandarikjunum gegn þess-
ari verzlun og hún kemur fram í ýmsu. Stúlkurnar, sem sjást
á myndinni, eru andvigar því að Japönum sé seldir gamlir járn-
brautarteinar, því að piltarnir þeirra hafa verið kallaðir í lier-
inn og lcúlur eru gerðar úr járninu og má nota þær gegn þeiiri.
Skipið, sem sézt að baki þeim, er japanskt og á það að taka
járnið.
Lloyd lávavð-
ui* látinn.
London í morgun.
Lloyd lávarður lézt um, mið-
nætti síðastliðið. Hann veiktist
fyrir þremur vikum, og var á
batavegi, en laust fyrir helgina
síðastliðnu var tillcynnt, að
hann hefði verið fluttur i
sjúkrahús. Kunnur brezkur
læknir, IJorder lávarður, stund-
aði hann. En Lloyd lávarði varð
eklci bjargað. Honum þyngdi
stöðugt frá því á laugardags-
lcvöld, þar til hann lézt í nótt
sem leið, eins og að framan er
getið.
Lloyd lávarður, nýlendu-
málaráðherra, var einn af mik-
ilhæfustu ráðherrum í brezku
stjórninni. Hann var 61 árs að
aldri. Þingmaður varð hann
1910 í fyrsta sinn, en gegndi
mörgum mikilvægum embætt-
um, var landstjóri i Bombay og
Egiptalandi og Sudan. Hann
ferðaðist um Austurlönd og
hafði mikinn áhuga fyrir Aust-
urlandamálum. Flugskírteini
féklc Lloyd lávarður 58 ára og
var hann svo slyngur flugmað-
ur, að hann liafði aflað sér rétt-
inda til að stýra Hurricaneflúg-
vél (orustuflugvél) hjálpar-
laust.
Starfsþrek Lloyd lávarðs var
mikið og hann var maður skjót-
ráður og vildi framkvæma allt
fljótt og skipulega, en liann
hafði mikla skipulagningar-
hæfileilca.
Þegar Halifax lávarður varð
sendiherra varð Lloyd lávarður
(10. jan.) fyrirsvarsmaður
stjórnarinnar í lávarðadeildinni,
en vegna veikindanna mun
hann elclci hafa haldið þar nema
eina ræðu eftir að liann tók við
embættinu.
Vísir átti í morgun tal við Jónatan sakadómara
Hallvarðsson, og skýrði hann blaðinu svo frá
að dómsmálaráðherra hefði fyrirskipað máls-
höfðun samkvæmt 10. kap. hegningarlaganna gegn öll-
um þeim mönnum, sem riðnir eru við dreifibréfsmálið.
Þessir menn eru þeir, er hér greinir:
Eggert Halldór Þorbjarnarson, fæddur 26. september 1911.
Hallgrímur Baldi Hallgrimsson, fæddur 12. nóvember 1910.
Eðvarð Kristinn Sigurðsson, fæddur 18. júlí 1910.
Ásgeir Pétursson, fæddur 15. febrúar 1906.
Haraldur Bjarnason, fæddur 1. júní 1908.
Helgi Guðlaugsson, fæddur 20. marz 1906.
Guðbrandur Guðmundsson, fæddur 7. september 1892.
Allir liafa þessir menn sélið i gæzluvarðhaldi að undanförnu,
en aulc þeirra, er einn maður við málið riðinn, sem elcki hefir
verið settur í gæzluvarðhald, en mál verður einnig liöfðað gegn
lionum. Heitir liann Guðmundur Björnsson og er 36 ára að aldri.
Allt eru þetta ungir menn, sem að undanförnu liafa helgað
sig kommúnistaflokknum og unnið ósleitulega fyrir hann.
X. kapituli liegningarlaganna fjallar um landráð, og má því
búast við að refsing sú er hinir ákærðu liljóta, verði þeir sekir
fundnir, muni verða allþung.
Þá hefir dómsmálaráðherra einnig fyrirskipað máls-
höfðun g-egn ritstjórum Þjóðviljans, þeim Einari 01-
geirssyni og Sigfúsi Sigurhjartarsyni cand. theol., sam-
kvæmj 2. málsgrein 121. greinar hegningarlaganna,
vegna skrifa þeirra um dreifibréfsmálið, en það ákvæði
er svo hljóðandi:
„Hver, sem opinberlega og greinilega fellst á
eitthvert þeirra brota, er í X. eða XI. kafla
laga þessarar getur, sæti sektum, varðhaldi
eða fangelsi allt að 1 ári“.
Loks hefir dómmálaráðherra fyrirskipað málshöfðun gegn
SIGURÐI BENEDIKTSSYNI póstmanni fyrir meint brot á 10.
kap., sem og 18. kap. hegningarlaganna, en 18. kap. f jallar um
brot, sem hafa í för með sér almannahættu.
Rannsókn í málum allra þessara manna mun vera að mestu
eða öllu lokið, og gerði sakadómari ráð fyrir að hann myndi
gefa blaðamönnum fyllri upplýsingar í dag um rannsóknina.
Hámarksverð á
ísfisk í Bret-
landi.
Eftir öllum líkum að dæma
virðist nú ákveðið, að sett
verði hámarksverð á ísfislc í
Bretlandi. Samkvæmt fregn,
sem Vísir hefir frá London,
er gert ráð fyrir, að fundur
verði haldinn 12. þ. m. um
málið, þar sem fulltrúar fislc-
sala og útgerðarmanna i
Bretlandi munu ganga frá
meginatriðum í sambandi við
hámarksverðið. Þetta verður
eklci gert með lagasetningu,
heldur frjálsum samtökum
útgerðarmanna og fisksala.
Reipdráttur hefir lengi verið
um livort gera skyldi þessar
ráðstafanir, en óánægja hef-
ir farið vaxandi í Englandi
vegna liins háa fiskverðs,
sem verið hefir undanfarið,
og er talið að matvælaráð-
herrann hafi sett fisksölum
þá kosti, að hámarksverð
yrði ákveðið með lögum eða
með frjálsum samtökum.
Þeir tólcu síðari kostinn.
Samkvæmt upplýsingum í
enska blaðinu „The Fish Tra-
des Gazette“ 19. janúar s.l.
er gert ráð fyrir, að hámarks
verð á þorski verði 70 shill
ings hvert „kit“ (10 stone —
140 lbs.) Þetta samsvarar um
£ 56 fyrir tonn af fiski. Tog-
ararnir mundu þá selja ar
meðaltali í ferð fyrir £ 6—
7000 og er það allt að helm-
ingi minna en verið hefir
undanfarið.