Vísir - 18.04.1941, Blaðsíða 1
Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
31. ár.
Reykjavík, föstudaginn 18. apríl 1941.
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
87. tbl.
Þjóðverjar senda fram
sveitir slnar fll þess afl
úrsiit í Grikklandi
Bretar og Grikkir viður-
kenna, að horfurnar séu
alvarlegar.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Ifregnum, sem bárust til London í gærkveldi seg-
ir, að Þjóðv. tefli fram úrvals vélahersveitum
sínum og fótgönguliði til þess að knýja fram
úrslit í Grikklandi. Sækja Þjóðverjar fram með ógrynni
skriðdreka, en auk þess nýtur fótgönguliðið stuðnings
flugvélafjöIda.Hafa Þjóðverjar svo hundruðum skiptir
af Stuka steypiflugvélum og Messerschmidt flugvélum
og nota þessi hergögn sín eins og þeir stöðugt hefði af
nógu að taka. Einn af hermálasérfræðingum Bretlands
sagði í útvarpsfyrirlestri í gærkveldi. að Hitler sparaði
ekki mannslífin fremur en Napoleon hefði gert á sínum
tíma. Ekkert annað skipti máli, en að knýja fram sigur-
inn sem fyrst og til þess er öllu fórnað.
Til marks um það hversu mikið kapp Þjóðverjar leggja í
séknina er, að á einum af 3—4 stöðum, þar sem þeir leggja mest-
an kraft í sóknina, tefla þeir fram 10 herfylkjum, auk flughers.
Þetta er um 200.000 mánna lið, og eftir því mun ekki fjarri að
^álykta, að þeir hafi þegar um milljón manna í eldinum í Grikk-
landi og Albaníu. Það er fyrir sunnan Servia, sem þeir hafa
þessi 10 herfylki, en þótt Þjóðverjar hafi getað sótt þar nokkuð
fram, hefir mótspyrna verið afar hörð, og feikna manntjón í
liði þeirra. Flugvélar þeirra hafa komið í svo þéttum hópum,
að Ástralíumenn hafa skotið allmargar niður með Brenn-vél-
byssum sínum.
Eftir fregnum í gærkveldi að
dæma, hafa Þjóðverjar ekki enn
tekið Grevena, en miklir bar-
dagar standa þar yfir, og eins
fyrir norðari Kalabaka, sem er
„lykillinn að Þessalíusléttunni.“
Austar sækja þeir fram, við Ser-
via, sem fyrr var sagt, og einnig
meðfram sjónum, eftir veginum
frá Saloniki til Aþenu. En bvar-
vetna er hinni hörðustu mót-
spyrnu að mæta. Það éru Nýja
Sjálandsmenn, sem eru til varn-
ar í skarðinu í Olympsfjöllum.
í London var tekið fram í
gærkveldi, að ekki einn einasti
brezkur hermaður hefði verið
fluttur fró Grikklandi, — og, að
varnir Breta og Grikkja hefði
livergi bilað, Þjóðverjar hefði
hvergi rofið fylkingar þeirra,
eða brotizt í gegn, eins og sagt
er, þótt Bandamen liafi orðið
að hörfa undan sumstaðar.
Þjóðverjar hafa nú fengið að-
stöðu til þess að herja á Grikki
á vígstöðvunum í Albaníu,
vegna þess, hversu farið hefir í
Júgóslaviu, og eru líkur til, að
Grikkir verði að hörfa úr Al-
baníu, til þess að samræma
varnir sínar þar og í Norður-
Grikklandi. Er því ekki leynt í
Grikklandi né Englandi, að al -
varlega horfir.
Horfumar í Jugoslaviu.
1 London er bent á, að frá
Júgóslavíu sé litlar fregnir að
liafa, nema þær, sem eru undan
þýzltum og ítölskum rótum
runnar. Er meðal annars á það
bent, að fregnin um uippgjöf
júgóslavneska hersins, sem
Þjóðverjar segja að gangi í gildi
kl. 12 í dag, hafi ekki verið
staðfest annarsstaðar. Og víst er
um það, að eftir svissneskum
fregnum að dæma í morgun,
var í morgun barizt víða í
Júgóslaviu, þótt herinn lyti ekki
lengur einni og sömu stjórn. Og
jafnvel þótt herstjórn Júgóslava
kunni að liafa fallist á uppgjöf,
getur vel farið svo, að einstakir
herir haldi áfram smáskæru-
hernaði gegn Þjóðverjum.
Loftárásirnar á Belgrad
voru hryllilegar.
Nýjar fregnir hafa borizt um
ógnirnar í Belgrad, er borgin
var lögð í rústir í loftárásum
Þjóðverja. Eftir fyrstu árásina
voru margar byggingar, sem
stjórnardeildirnar höfðu aðset-
ur sitt í, í rústum, en heil hverfi
stóðu i björtu báli, og á einni
aðalgölunni taldi brezkur blaða-
maður 200 lík. Talið er að í loft-
árásunum á þessa óvíggirtu
borg hafi alls 10000 manns far-
ist. Menn féllu við liúsdyr sín-
ar, heldur en flýja, en stjórnin
hafði lagt í'íkt á við menn, að
yfirgefa eklci heimili sín. En
loftárásirnar lcomu mönnum
mjög á óvænt og loftvarnir
Belgrad voru ekki í neinu lagi.
Þjóðverjar reyna
einnig að knýja
fram úrslit í Libyu.
Bretar eru 1 sókn
sem stendur.
Það, sem einna mesta athygli
vekur nú í Libyustyrjöldinni, er
að framsókn Þjóðverja hefir
stöðvast, og Bretar eru þar i
sókn, og beita flota, flugher og
landher. Nýju áhlaupi Þjóð-
verja á Tobruk liefir verið
hrundið, en framvarðasveitir
Breta frá Sollum hafa farið í
skýndileiðangra með ágætum
árangri — og tekið samtals um
1500 fanga, aðallega Þjóðverja,
undangengin dægur. Undan-
farna 1 daga hefir verið hlé á
framsókn Þjóðverja.
Brezkur hermálasérfræðing-
úrvalsher-
knýia fram
ur telur, að eins og Bretar hafi
gert of lítið úr hernaðarstyrk-
leik Þjóðverja í Afríku, eins
hafi Þjóðverjar gert of litið úr
þvi, hvers Bretar og Ástralíu-
menn eru megnugir í lofti, þvi
að Þjóðverjar eru nú farnir að
nota hraðfleygari flugvélar en
áður í Libyu og befir aðstaða
Þjóðverja batnað mikið við að
fá flugvöllinn í Benghazi,. en
þrátt fyrir þessa bættu aðstöðu
er brezki og ástralski flugber-
inn í sókn, en með aðstoð flot-
ans hefir Þjóðverjum verið bak-
að mikið tjón, m. a. með árás
á skriðdrekaþyrpingu, þar sem
voru 100 skriðdrekar.
Aðstaða Breta hefir batnað
undanfarna daga, og það er ekki
sizt þvi að þakka, að þeir hafa
enn mikið lið í Tobruk, að Þjóð-
verjar liafa ekki getað haldið
áfram sóluiinni í fullum krafti.
En þó eru menn varaðir við of
mikilli bjartsýni í London, og
vel megi vera, að Þjóðverjar séu
að búa sig undir sókn til
Egiptalands. Yist ,er, að Bretar
búa sig undir það livað sem fyr-
ir kann að koma.
Það er við Mersa Malruk,
sem Bretar hafa skipulagt
varnir sínar aðallega —1 og það
höfðu þeir raunar gert áður en
þeir hófu sókn sína, til þess að
verða fyrri til en Graziani, og
ekki þarf að efa, að þeir hafa
treyst varnir sínar þar síðar. í
skyndiáhlaupi Breta við Tobrulc
tóku þeir 800 fanga og eyði-
lögðu 20 skriðdreka. Það er tal-
ið líklegt, að Þjóðverjar kunni
að hafa yfir að ráða í Libyu um
600 skriðdrekum og nóg herlið
til þess að senda fram í skrið-
drekaáhlaupi og mikinn flug-
her. Bretar gera sér ljóst, að það
kunni að verða mjög hörð átök
á landamærum Egiptalands og
Libyu, en að ýmsu horfir vel,
og þeir eru öruggir um úrslita-
sigurinn.
9000 fangar komnir
til Addis Abbeba.
Enn hafa ehgar áreiðanlegar
fregnir borizt af viðræðum er-
indreka hertogans af Aosta og
Cunninghams herforingja. Ital-
ir segja, að liertoginn hafi engan
erindreka sent, en í London er
að eins tekið fi'am, að Bretar
ætti að vita betur en Italir hvað
er að gerast í Abessiníu.
Alls eru nú komnir 9000 fang-
ar til Addis Abbeba, en' yfir
helmingur þeirra er ítalir.
Liðhlaupar úr nýlenduher It-
ala í Suður-Abessiníu eru nú
gengnir í lið með Suður-Afríku-
mönnum og liérsveitum Haile
Selassie.
Seinustu fregnir frá Grikk-
landi herma, að nú sé harðast
barist tá Olympsvigstöðvunum,
einkanlega fyrir sunnan Servia
og við Katerina á ströndinni.
Ástraliumenn hafa hrundið
hverju áhlaupi Þjóðverja á fæt-
ur öðru og liefir Þjóðverjum
hvergi tekist að brjótast í gegn.
VON PAPEN Á
FÖRUM HEIM.
Von Papen sendiherra Þýzka-
lands leggur af stað heimleiðis í
dag frá Ankara, til þess að gefa
LONDON I SÁRUM.
Mynd þessi sýnir hversu ástatt var í London eftir eina loftárás flugmanna Hitlers. — Þann-
ig og kannske enn ver er nú umhorfs i fjölda mörgum hverfum borgarinnar, eftir loftárásina
miklu í fyrrinótt.
Loftárásin á London
í fyrrinótt.
Árás á borg í Suður-
Euglanði í nðtt.
Allan daginn í gær var unnið
að björgunarstarfi í London. —
Eldur logaði í sumum hverfum
fram eftir degi. Margar kirkjur
skemmdust eða gereyðilögðust
í áriásinni og byggingar þriggja
kunnustu stórverzlana borgar-
innar. Tjón varð meira og
minna í fjölda mörgum hverf-
um.
Skýrslur um manntjón hafa
ekki verið birtar.
Árás á borg í Suður-
Englandi í nótt.
Loftárás varð gerð á borg á
suðausturströndinni í nótt sem
leið. Hún mun ekki hafa verið
líkt þvi eins hörð og lárásin á
London, en stóð þó í nokkurar
stundir.
I London er tekið fram í til-
efni af þvi, að Þjóðverjar segja,
I að þeij- hafi verið að hefna sín
fyrir seinustu árás á Berlín, með
árásinni á London, að hótanir
Þjóðverja muni ekki hafa nein
áhrif iá brezku þjóðina. Þjóð-
verjar séu að reyna að koma því
lil leiðar með bótunum að ekki
verði gerðar árásir á Berlín.
Með jjessu kannast þeir í raun-
inni við, að Göring hefir orðið að
eta það ofan í sig, er liann sagði,
að brezkar flugvélar skyldi
aldrei komast inn yfir Bei'lín.
Árás á
innrásarbækistöðvarnar.
Brezkar sprengjuflugvélar
fóru í gær yfir Frakkland til
árása á innrásarbækistöðvar
Þjóðverja þar.
Seinustu fregnir herma, að
borg sú á suðurströndinni, sem
varð, fyrir árás í nótt sem leið,
hafi verið Portsmouth.
Eftir fyrstu fregnum að dæma
var manntjón miklum mun
minna en œtla mætti og eigna-
tjón tiltölulega lítið, miðað við
það, að margar flugvélar tóku
þátt í árásinni, sem stóð í nokkr-
ar klukkustundir.
stjóm sinni skýrslu. Er talið í
Ankara, að hann kunni að halda
kyrru fyrir í Berlín margar vik-
ur.
i
Lioftárás
á Berlin
í nótt.
London í morgun.
Brezkar sprengjuflugvél-
ar gerðu árás á Berlín í nótt.
Enn hefir ekki verið birt
nein tilkynning um árás
þessa frá brezka flugmála-
ráðuneytinu, en Þjóðverjar
viðurkenna í fregnum sín-
um, að brezkar flugvélar
hafi komist inn yfir borg-
ina. Einnig er getið um árás-
ir á borgir í Norðvestur-
Þýzkalandi.
Fréttaritari „Dailv Mail“ i
Lissabon liefir haft tal af kunn-
ingja sínum, sem nýkominn er
til Porlúgal, og var maður þessi
staddur í Berlín, þegar brezki
flugherinn gerði liina miklu
árás sína á miðhluta Berlínar.
Lýsti hann árásinni á þá leið, að
hún liefði verið ótrúlega mikil.
Til dæmis gat hann þess að ein
sprengja liefði sprengt upp
heila húsaþyrpingu, og stóð þar
tæplega steinn yfir steini, svo
að engu var líkara en að húsin
hefðu horfið með öllu. Á „Unter
den Linden“ognærliggjandi göt-
um var hristingurinn svo mikill,
að helzt líktist jarðskjálfta, enda
féll fólk unnvörpm á götuna.
Fréttamaðurinn kvaðst " liafa
leitað skjóls í kjallara liótels
þess, er hann bjó í, en þótt þessi
loftvarnakjallari væri útúinn
sérstaklega með það fyrir aug-
um að deyfa hljóðfrá sprenging-
um, þá lieyrðust sprengingarnar
samt greinilega þangað niður.
Klukkan hálffjögur um morg-
uninn var loks gefið merki um
að hættan væri liðin lijá, og fót
lieimildarmaðurinn þá upp á
þak liótelsins, en þaðan gat
hann séð viða um miðbæinn.
Hvert sem litið var, loguðu eld-
ar, og slökkvilið og herlið unnu
að því að kæfa eldana þangað
til langt fram á næsta dag.
Heimildarmaðurinn bætir þvi
við, að Þjóðverjar taki loftárás-
um mjög illa, og beri sig miklu
ver en Bretar, en um það þvkist
bann geta dænit, því að hann var
staddur í Loudon í september i
fyrra, þangað til skömmu eftir
að liinar lirikalegu loftárásir
Þjóðverjar hófust á þá borg.
Bálfaraíélaginu
berst gjöf
Bálfarafélagi Islands hefir
borizt 500 kr. gjöf frá ekkjufrú
einni austanfjalls.
Gefandinn óskar ekki að láta
nafns síns getið, en gjöfinni á
að verja til byggingar bálstofu.
Saltfiskaílinn.
Samkvæmt skýrslu Fiskifé-
lags íslands var saltfiskaflinn
15. marz s.1. orðinn 913.76 smál.
miðað við fullverkaðan fisk.
Rúmlega tveir þriðju þess
magns var í Sunnlendingafjórð-
ungi, eða 625.12 smál.
I marzlok var fiskaflinn hins-
vegar kominn upp í 4610.58
smál. og eru rúmlega 3900
smál. í Sunnlendingafjórðungi.
Til samanburðar má geta þess
að 31. marz 1940 nam, saltfisk-
aflinii — miðað við fullverkað-
au fisk — 6.409.32 smál. og á
sama tíma 1939 14.003.77 smál.
Skólaskýrsla
Gagnfræðaskóla
Reykvíkinga
Skólaskýrsla Gagnfræðaskóla
Reykvíkinga fyrir skólaárin
1937—40 er nú komin út.
Hefst skýrslan á minningar-
grein um Pétur heitinn Hall-
dórsson, borgarstjóra, er var
formaður skólanefndar frá upp-
hafi árið 1928 til dauðadags.
Skýrslan gefur glöggt yfirlit
yfir starfsemi skólans, sem er
orðín mjög mikil, skýkjr frá
prófum, skiptingu kennslu með-
al kennara og loks birtast þar
reikningar skólans þessi þrjú
skólaár, og inntökuskilyrði í
skólann.
Þessi þrjú ár liafa alls 218
nemendur gengið undir gagn-
fræðapróf í skólanum.