Vísir - 21.06.1941, Síða 1
Ritstjóri:
Kristján Guðiaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. ftæð).
31. ár.
Reykjavík, laugardaginn 21. júní 1941.
t Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri . 5 linur
Afgreiðsla
139. tbl.
BREZK BLÖÐ VIUA BANDALAG VIB RÚSSA
\
ef tfl þýzkrar 11 Rúisislaud kemnr.
Lundúnablaðið Daily Express heldur áfram að hafa forystuna meðal brezkra
blaða í því, að kref jast þess, að Bretar gerist samherjar Rússa, ef Rússland
verður fyrir árás af nazista hálfu.
„Ef her Stalins ákveður að berjast, með eða án leyfis hans, verð im vér að gera reiðu-
búnir til þess að styðja rússneska herinn á hvern þann hátt, sem vér getum“, segir
blaðið.
Stjórnmálafréttaritari Times segir, að fregnir varðandi liðssafnað Rússa og Þjóðverja
séu stöðugt til athugunar í London, og sé brezka stjórnin að reyna að komast að niður-
stöðu um, hver tilgangurinn sé með liðssafnaði þessum. Er ekki hægt að segja hvort
liðssafnaðurinn standi í sambandi við afstöðu Rússa til Þríveldabandalagsins og algera
samvinnu Rússa við Þjóðverja, eða hyort Þjóðverjar eru að bera fram nýjar kröfur,
og þá einnig algerlega óvíst, hvernig við þessum kröfum verður snúist. Berjast Rússar
eða slaka til, ef slíkar kröfur hafa verið fram bornar? Það er aðalspurningin.
Þögfii í Hoskva -
l¥ý|ar »tang>a§tríðsfreg:nir«
i i*á Berlln.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
ULvarpið í Moskva birtir ekkert um æsinga- og'
taugastríðsfregnir þær, sem breiddar eru út
um Rúmeniu, Finnland og fleiri lönd, og víð-
ar, „en frá Berlin koma nýjar taugastriðsfregnir.“ Er
þvi haldið fram i brezkum fregnum, að aðferð nazista
sé sú, að koma því svo fyrir, að hlutlausir fréttaritarar
fái ákveðnar upplýsingar og sími þær blöðum sínum,
og frá hlutlausu löndunum berist svo fregnirnar út um
heiminn, og átti menn sig því síður á, að þær séu af
þýzkum toga spunnar.
Horfurnar virðast vera jafn ískyggilegar og fyr —
ef ekki ískyggilegri.
Sérstaka athygli vekur fregn um það, að viðræður séu byrj-
aðar eða i þann veginn að byrja, milli sendiherra Rússa i Berlín,
og von Ribbentrops, og er jafnvel sagt, að sendibex-rann muni
í'æða við Hitler þá og þegar. Jafnframt berast fregnir um mik-
inn hei'naðarlegan viðbúnað í Finnlandi, Rúmeníu og víðar.
Finnar bafa mikinn hernaðai'legan undirbúning, en Þjóðvei'jar
efla sitt lið bvarvetna við landamæi'i Rússlands, en Rússar hafa
hei'æfingar í vesturbéruðum lands síns og viðar, og bafa dregið
að sér aukið lið í Eysti'asaltsríkjunum, sem þeir innlimuðu
(Eistland, Lettland og Lithauen).
Óstaðfestar fregnir hafa bor-
ist um miklar loftvai'nai'áðstaf-
anir í Finnlandi og Rússlandi.
Þannig er sagt, að byx-jaður sé
bróttflutningur fólks fpá
Moskva, Odessa, Iviev og fleiri
lxelztu boi'gum Sovét-Rússlands.
1 Finnlandi hefir landvarnaráð-
liei'i'ann tilkynnt, að fóllc í Hels-
ingfoi’S sem vilji komast á brott
fái til þess aðstoð hins opinbera.
Ritskoðun liefir vei'ið komið á i
Finnland.
Rússar birta litið sem ekkert
um þetta en segja þó ítai’Iega
fi'á lieræfingum sínumog er tek-
ið fram, að mai'gar beztu her-
sveitir þeirra taki þátt i þeim.
Frá Stokkhólmi liafa boi’ist
fi-égnir um mikinn viðbúnað
Rússa í Eystrasaltslöndunum.
Afstaða Tyrkja.
Afstaða Tyrkja vekur sér-
staka athygli um þessar mundir
vegna þýzk-tyrkneska sáttmál-
ans. En Sarajoglu tók fram í
gær, til frekari áhei’zlu því, sem
segir i sáttmálanum sjálfum, að
lionum sé ekki beint gegn neinni
annari þjóð
og breyti liann í engu afstöðu
Tyrkja gagnvart Bretum og
Rússum. — Þá sagði hann við
sendiherra Breta í Ankara, að
Tyrkir hiyndi ekki lofa Þjóð-
. verjum að fara með herlið
eða liergögn yfir tyrknesk
lönd.
Fær brezki sendiherrann
skriflega yfirlýsingu liér að lút-
andi.
Ástralíumönnum
þokar í áttina
til Beyrut.
Damaskus ófallin.
Samkvæmt fregnum snemma
í morgun sækja Ástralíumenn
fram hægt og hægt í áttina tál
Beyrut. Við Mersa Yum þar sem
Vichyhersveitir eru sagðar inni-
króaðar eru háðir harðir bar-
dagar. Yfirleitt er harðast barist
á miðju svæðinu milli Dam-
askus og strandar.
Fyrir sunnan Damaskus hafa
verið liarðar orustur. Brezkar
og indverskar hersveitir hafa
hætt þar aðstöðu sína, en frjáls-
ir Frakkar liafa lirundið hörðu
áhlaupi og hvergi hopað. Nokkr.
ar nýjár stöðvar hafa fallið í
hendur handamanna við Dam-
askus eftir hárða bardaga, en
ljóst er að vörnin þar er miklu
snarpari en bandamenn bjugg-
ust við.
Nkipatjónið
miiina I inaí
en marz og:
april.
London i morgun.
Skipatjón Breta af völdum
stríðsins varð minna i mai en i
marz og apríl, þrátt fyrir það,
að Bretar urðu fyrir óvanalega
miklu sldpatjóniáMiðjarðarhafi
austanverðu i mai. Einnig er
þess að geta, að þjóðverjar liafa
fært út kviarnar, reynt að
granda skipum lengra burtu,
þar sem kafbátum er ekki eins
hætt, og eins og ávalt er farið
er á nýjar brautir, þar sem
komið er að óvörum, er um
meiri árangur að ræða í byrj-
un en síðar. Aðalatriðið er —
þótt skipatjónið sé gífurlegt —
að það er minnkandi — og að
miklar likur eru til að það fari
enn minnkandi. Æ fleiri ný skip
korna til sögunnar, kyrrsett
skip eru tekin í notkun o. s. frv.
I maí misstu Bretar 73 skip
samtals 355 þús. smál., banda-
menn Breta 20 slcip, samtals 92
þús. og hlutlausar þjóðir 5 skip,
samtals 14 skip, alls 98 skip.
461 þús. smál. í marz var skipa-
tjónið 505 þús. smál. og í apríl
581 þús. smál.
Bandaríkin raunveru-
lega komin í stríð við
Þýzkaland á úthöfun-
um.
Roosevelt forseti sendi þjóð-
þinginu sérstakan boðskap í gær
varðandi árásina á Robin
Moor. Er forsetinn harðorðari
í þessari orðsendingu sinni í
garð Þjóðverja en í nokkurri
ræðu, sem hann hefir haldið.
Sagði liann að það væri sannað
mál, að kafbátur sem hvorki
sýndi fána sinn eða önnur þjóð-
armerki hafi sökkt skipinu og
skilið fólkið eftir í rúmsjó i opn-
um %mábátum. Yar Roosevelt
liarðorður um þetta grimmdar-
leysi, sem hann kvað þátt í
RAUÐI HERINN hefir verið endurskipulagður eftir Finn-
landsstyrjöldina og er hafður til taks. '
hernaðaraðferðum Þjóðverja.
Með tilliti til ofheldisaðferða
Þjóðverja annars.taðar sagði
Roosevelt, að líta mætti á árás-
ina sem aðvörun til Banda-
rikjamaiina um, að skipum
þeirra væri hvergi óhætt. Hér
hefði verið rekið fyrsta skrefið
til þess að ná yfrráðunum á liöf.
unum og í lieiminum yfrileitt.
Vér höfum ekki hörfað und-
an — og ætlum ekki að gera
það, sagði Roosevelt.
ÍO. loftárása-
nóttin á
Þýikaland.
London í morgun.
Brezkar sprengjuflugvélai'
flugu yfir norðvesturhluta r
Þýzkalands í nótt og mun hafa
verið varpað sprengjum yfir
helztu flotahafnir Þjóðverja, en
ítarlegar fregnir um þessar á-
rásir verða ekki fyrir hendi fyrr
en seinna í dag. Það er þó kunn-
ugt, að þessi árás var einn lið-
urinn í hinum endurteknu stór-
árásum, sem margir tugir, ef
ekki hundruð flugvéla taka
þátt í. Vekja þessar stórárásir
Breta æ meiri eftirtekt — og er
algerlega sókn af þeirra hálfu
í loftstyrjöldinni nú. Talsvert
er um það rætt, að flugvélatjón
þeirra er tiltölulega langtum
minna en flugvélatjón Þjóð-
verja var í loftárásunum á
Bretland (sem nú liggja Jfð
kalla niðri í bili) og þá jafn-
framt, að Þjóðverjar veita
miklu minni mótspvrnu en
brezka flugliðið.
Ekki er Ijóst, hvernig á þessu
stendur, hvort Þjóðverjar hafa
ekki enn skipulagt varnir sínar
með tilliti til þess, að loftárásir
Breta yrði í jafnstórum stíl og
nú er komið í ljós, eða þeir
safna meginhluta loftflota síns
til átaka annarsstaðar (í Rúss-
landi?).
Loftárásir Þjóðverja á Bret-
land í nótt voru óverulegar og
tjón lítið og undangengna 10
daga, sem sókn Breta í lofti
hefir staðið, hafa aldrei verið
gerðar neinar stórárásir á Bret-
land.
3 þýzkar flugvélar voru
skotnar niður í gær.
Dansleik
heldúr glímufél. Ármann í Odd-
fellowhúsinu í kvöld kl. io. Dans-
aS verÖur bæði uppi og niÖri. Sjá
nánar i augl.
Úrslitaleikirnir, sem frestað var
í i. fl., fara fram í dag. Kl. 5
keppa Fram og Víkingur, en síðan
fer fram úrslitaleikurinn milli Vals
og K.R.
Neðanmálsgreinin í dag:
ERNEST BEVIN,
f yrr um li af narverkamaður,
sem varð verkamálaráðherra
i stjórn Churchills i mai 1940.
Messur á raorgun.
1 dómkirkjunni kl. 11, síra Bjarm
Jónsson.
í fríkirkjunni kl. 2, síra Árni
Sigurðsson.
/ kaþólsku kirkjunni í Landákoti:
Lágmessa kl. (d/2 árd. Hámessa kl.
10 árd. Bænahakl og prédikun kl.
6 síðd.
Prestastefna íslands
verður í ár haldin á Akureyri og
hefst næstk. fimmtudag kl, 1. Mun
hún stánda í þrjá daga og hefjast
að venju með guðsþjónustu, þar
sem síra Sveinn Víkingur á Seyðis-
firði prédikar, en biskúpinn og síra
Friðrik Rafnar, vígslubiskup,, munu
þjóna fyrir altari.
AgnaryKl. Jónsson
var 15. maí síðast. skipaður vara-
.ræðismaður íslands í New-York,
frá sama degi að telja.
Dr. tlieol.
Jón Helgason biskop
75 ára
Dr. tlieol. Jón Helgason bisk-
up er 75 ára í dag. Það er ekki
langt síðan biskupinn lét af
störfum, og raunar hefir hann
ekki látið af störfum enn, þó
liann liafi látið af embætti.
Biskupinn er og hefir ávallt
verið mikill starfsmaður. Hon-
um vannst tími til, jafnframt
umsvifamiklu biskupsembætti,
að sinna víðtækum ritstörfum,
sem hann nú liefir meira næði
til að sinna, og liefir það Jiegai’
borið ávöxt og á vonandi enn
eftir að bera ávöxt um margra
ára skeið.
Reykjavikurbær má ekki sizt
vera þakklátur fyrir ritstörf
lians, því hann hefir lagt meiri
skerf til þess en nokkur annar,
að varðveita sögu bæjarins og
myndir iú’ bæjarlífinu á liðnum
árum. Biskupinn liefir að visu
haft öllum öðrum betri aðstöðu
til að sinna þessu starfi, þar eð
hann liefir jafnhliða þekkingu
sinni og rithöfunda-hæfileikum
getað beitt listamannshæfileik-
um sínum til að draga upp
myndir úr sögu bæjarins, sem
engin orð gætu komið í staðinn
fyrir.
Þetta eiga eklci að vera nein
minningarorð. Hins vildum vér
óska oss öllum til handa, að vér
fengjum, sem fyrst tækifæri til
að minnast nýrra verka frá
hendi Dr. Jóns biskups Helga-
sonar.