Vísir - 23.09.1941, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri 1 1 Slmi:
Blaðamenn
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri Afgreiðsla J S Ifnur
31. ár.
Reykjavík, þriðjudaginn 23. september 1941.
217. tbl.
Kharkov næsta markið.
ÞJoðverjar eigra ofarna þangað
aðein§ 60 kilometra. — Rússar
vinna sigra á miðvígfstöðvnnnm.
EINKASKEYTI frá Uhited Press. London í morgun.
Brezku og amerísku sendinefndirnar eru komnar
til Moskva til þess að ræða við Rússa hversu
hraða megi aðstoð þeim til handa. I gærkveldi
var tilkynnt, að flugvélar, sem fluttu nefndarmenn,
hefði lent heilu og höldnu á rússneskri grund. Það er
kunnugt, að Molotov verður formaður amerísku nefnd-
arinnar. En um leið og nefndarmennirnir koma horfir
jafn ískyggilega fyrir Rússum í Ukrainu, nema við
Odessa, en á miðvígstöðvunum hafa þeir unnið all-
mikla sigra. Við Murmansk situr við sama. Á Bretlandi
smíða menn skriðdreka af kappi þessa viku handa
Rússum og er búist við meiri vikuframleiðslu en nokk-
uru sinni. Maisky sendiherra og frú hans voru viðstödd,
er fyrstu skriðdrekarnir voru fullbúnir í verksmiðju í
Midiands, og skírði frúin fyrsta skriðdrekann Stalin,
en sá næsti hlaut nafnið Voroshilov o. s. frv.
SMOLENSK „AFTUR 1 FRÉTTUNUM“.
Smolensk „er aftur í fréttunum“, eins og sagt var í enskum
fréttum í gærkveldi og í gær. Rússar hafa unnið allmikla sigra
á miðvigstöðvunum á Jelnya og Yarasevo svæðunum. Fregnir
Rússa um þessa sigra eru staðfestar í fregnum fréttaritara á
vígstöðvunum. Yið Jelnya hefir hersveitum Timochenko tekizt
að knýja Þjóðverja á undanhald og liafa Rússar náð á sitt vald
svæði, þar sem eru um 32 þorp. Þjóðverjar liafa neyðst til að
hörfa undan 20 kílómetra,
TÍU HERFYLKJUM TVÍSTRAÐ.
Á þessum slóðum hafa Rússar tvístrað tíu þýzkum herfylkj-
um og hafa þýzku hermennirnir neyðst til að skilja eftir ó-
grynni hergagna. Þjóðverjar eru nú tæpa 20 kilómetra fyrir
vestan Jelnya og enn á undanhaldi.
ÞEIR LÆRÐU AF ÞJÓÐVERJUM.
Fréttaritarinn segir, að Rússar hafi unnið sigur sinn með þvi
að fara að dæmi Þjóðverja og senda fram tvo heri sinn úr livorri
áttinni og sameina þá, en króa svo inni það lið, sem er milii
armanna. Rússar erU nú, að því er virðist, að klemma Þjóð-
verja inni i Smoíensk, milli tveggja slíkra fylkingararma. Þjóð-
verjar játa, að mikil gagnáhlaup hafi verið gerð af hálfu Rússa.
á þessum slóðum.
LENINGRAD — ÖSEL.
Það er barizt af sama kappi og áðuf víð Leningrad og rúss-
nesk herskip taka þátt í bardögunum. Er skotið af byssum þeirra
á vélahersveitir Þjóðverja á strandlengjunni. Þjóðverjum virð-
ist ekkert hafa orðið ágengt á þessum vígstöðvum undangeng-
in dægur eða upp updir viku.
Á Ösel er enn barizt. Eins og getið var í Visi í gær segjast
Þjóðverjar hafa tekið Arensburg, höfuðborg eyjarinnar, og
sögðust þeir aðeins eiga eftir að hreinsa til austan til á eyjunni.
1 gærkveldi játuðu Þjóðverjar, að Rússar berðist á Ösel af hinu
mesta ofurkappi.
Hér hefir verið að undan-
förnu amerískur liershöfðingi,
Rrigadier-General Clarence L.
Tinker, sem er foringi flugliðs,
landliers Bandarikjanna. Er
hann hér á eftirlitsferð til að
kynna sér aðbúnað ameriska
flughersins hér. Tinker, liers-
höfðingi mun vera ánægður
með það, hvernig flugherinn
ameríski hefir komið sér fyrir
og rækir störf sín.
Nygaardsvold og Svíar.
Ummælum mótmælt.
í tilefni af viðtali því við Jo-
han Nygaardsvold, forsætisráð-
herra Norðmanna, eftir H. C.
Taussig, sem birt var í Vísi s. 1.
laugardag, hefir blaðinu borizt
eftirfarandi bréf frá sendifull-
trúa Svía.
Hershöfðingi á
eftirlitsferð.
KHARKOV — ODESSA.
Ef horfið er aftur suður á bóginn, til Ukrainuvígstöðvanna,
kemur eftirfarandi í ljós, eftir fregnum að dæma:
Meginher Rússa í Kiev virðist hafa komizt undan og berst
hann með hinum hersveitunum sem innikróaðar eru austan
Kiev. Þjóðverjar játa, að Rússar geri þar harðar árásir. Her-
sveitir Rússa, sem sóttu fram hjá Kremenchug eiga nú ófarn-
ar, að sögn Þjóðverja, 60—70 km. til Kharkow, hinnar miklu
iðnaðarborgar Ukrainu. — Við Odessa suður við Svartahaf
hefir aðstaða Rússa batnað, að sögn sjálfra þeirra, og hafa
Þjóðverjar neyðst til þess að senda Rúmenum, sem þar eiga í
vök að verjast, liðsstyrk nokkurn.
ÞJÓÐVERJAR BÚA SIG UNDIR VETRARHERNAÐ.
Fregnir hafa borizt um, að Þjóðverjar búi sig nú undir vetr-
arhernað. Öll skíði í landinu verða tekin í notkun handa hern-
um. Eftir ummælum í einu þýzku blaðanna að dæma er eklci
ólíklegt, að Þjóðverjar láti sér nægja að berjast í vetur á línunm
Leningrad—Azovshaf, en vitanlega verður að taka öllum slík-
um ummælum af mestu varúð.
I STUTTU MALI
Ný stjóm hefir verið mynduð
í Iran. Flestir ráðherranna í frá-
farandi stjórn eiga sæti í þess-
ari. ,
Verkamenn í Arras í Norður-
Frakklandi hafa gert verkfall
og megn óánægja er meðal
franskra bænda í Pas de Calais
fylki. Líflátsdómur var kveðinn
upp í París í gær yfir einum
manni, en 31 voru dæmdir í
fangelsi. Um 200 manns hafa
verið handteknir í París í sam-
bandi við umferðarbannið.
Reykjávlk, déii 22, september
1941,
Herr Rédáktör.
' I lördagsnumirét áV Eder
árade tidning puMicé'rádés éft
intervjuuttalande av Norske
S tatsminis tern Nygaax'dsvóÍd,
vari förekommef bland annat
följande passus:
„Island? Det ár nu det
enda av de nordiská lánd-
erna, som icke kuvats ellér
styres av det land, som söker
ödelágga alt det som ár dyrt
ocli heligt för nordiska mán.“
Detta ár andra gángen inom
mycket kort tid, som Norges
Statsminister finner tillbörligt
att anvánda sig av den islánnska
piæssen för att bára falskt
vittneshörd mot mitt land gen-
om att indirekt pástá, att
Sverige styres frán Berlin.
Sásom Sveriges. hárvarande
reþresentant förklarar jag hár-
med, — under fþrutsáttning
alt intervjuaren rátt átei’givit
Stalsministerns ord — att denna
ovárdiga insinuation ár och
förblir till hundi-a procent sann-
AMERÍSKU SKIPI SÖKKT
Á SIGLINGALEIÐ
TIL ÍSLANDS.
Seint í gærkveldi var til-
kynnt í London, að sökkt
liefði verið á siglingaleið til
íslands skipinu Ping Star.
>859 smálestir. Skipið sigldi
undir Panamafánanum, en
var áður danskt skip, eitt
þeirra, sem Bandaríkjastjórn
lagði hald á og tók í notkun.
— Það var tekið fram í
fregnum í gærkveldi, að ekki
væri kunnugt um hvort
skipshöfninni hefði verið
bjargað.
Það er ekki kunnugt með
hverjum hætti Pink Star var
sökkt, segir í síðari fregnum.
Skipinu var sökkt 45 sjórníl-
um sunnar en Sessu var
sökkt og vita menn ekki
hvort skipshöfnin liefir kom-
ist lífs af. Á skipinu voru 34
menn, meðal þeirra nokkurir
Bfetar, Kanadamenn og einn
íri, og sennilega einnig ann-
ara þjóða menn.
Ekki er kunnugt um það,
hvernig skipinu var sökkt, en
líklega var því sökkt með
tundurskeyti.
Gylfaginning.
Vegna Snorra afmæíisins hefir
•Vilhj. Þ. Gíslason undirbúið nýja
útgáfu af Gylfaginning Snorra
Sturlusonar. Verður framan við
hana ritgerð, en fyrir aftan all-
langar skýringar og bókin prýdd
mörgum myndum, nýjum og úr
gömlum fágætum ritum. Einnig
varða þarna handritasýnishorn. —
Þetta er i fyrsta sinn, sem Gylfa-
ginning er gefin út sérstök hér á
landi, en aðrar þjóðir hafa þar ver-
ið á undan okkur. í ritgerðinni, sem
er framan við bókina, ræðir V.Þ.G.
um Gylfaginning og Snorra, heim-
ildir hans, form og stíl, um goða-
fræðina og ýmsar skoðanir og skýr-
ingar á henni o. fl. ísafoldarprent-
smiðja h.f. gefur ritið út.
Garðar Gíslason . : "
stórkaupmaður hefir sett á stofn
skrifstofu í New York og gerir við-
skipti fyrir íslendinga því greiðari.
Sjá augl.
Bifreiðarslys.
Maður að nafní Tryggvi ólafs-
Son, Baugsveg 33, Skerjafirði, varð
fyrit biffeíð trnl Ii-leytið í gær-
rríorgun. Hafði tilkynning um slys
þettá kornið á íö’gfeglustöðina kl.
19.40 í gærkvöldi Og vaf hún gefin
frá Landspitálanúfii. 1
Næturlækríir.
Kristbjörn Tryggvasorí,- Skóla-
vörðústíg 33, áími 2581. Nætur-
verðir í Ingólfs apóteki og Lauga-
vegs apóteki.
Útvarpið í kvöld.
19.30 Hljómplötur: Lög éftir
Gershwin. 20.00 Fréttir. 20.30 a)
Frá Snorra-hátíð í Reykholti (H.
Hjv.). ) „Vig Snorra Sturluson-
ar“; kvæði Matth. Jochumssonar.
(Þorst. Ö. Stephensen les). c) Kafl-
ar úr Heimskringlu (Árni Palsson
prófessor). d) íslenzk lög.
ingslös, liur ofta án Stats-
minister Nygaardsvold anser
passande att upprepa den.
Med utmárkt högaktning
Otto Johansson
Sveriges Chargé d’Affaires.
Snorranefnd í
Reykholtskirkju-
garði.
Frá v. til h.
Guðjón Samúels-
son húsameistari
rikisins, Stefán
Jóh. Stefánsson-
félagsmálaráðh,,
Jónas Jónsson al-
þm., Ólafúr Thors
atvin numálaráðh.
og Sigurður Nor-
dal prófessor. Þeir
standa á Sturl-
ungareit, en þar
mun SnorriSturlu-
son vera grafinn.
í baksýn er Beyk-
holtskirkja. Önn-
ur kirkjuklukkan
er frá miðöldun-
um, e. t. v. gefin
af Snorra Sturlu-
syni, þvi í Reyk-
holtsmáldaga er
þess getið, að
hann hafi gefið
kirkjunni klukku.
Ekkert spurzt tll Jarls-
ius 120 daga.
Talinn af með 11 mönnum.
Þ. 3. þessa mánaðar lagði línuveiðarinn Jarlinn af stað frá
Fleetwodd áleiðis til Vestmannaeyja. Síðan eru nú liðnir 20 dag-
ar og á þeim tíma hafa engar spurnir borizt af honum, svo að
menn eru nú úrkula vonar um að skipið, sé ofan sjávar.
Fyrirsþurnir háfa verið gerð-
ar um skipið í Englandi, en ekki
borið neinn árangur, því að þar
hefir heldur ekkert frétzt um
það, eftir að það lét í haf á-
leiðis til íslands.
Eins og ofar getur voru ellefu
bienn á skipinu. Þeir voru þess-
ir: — i( - '<■ * 3
tu *i» m
Jóhannes Jónsson, sldpstjóri,
Öldugötu 4, Reykjavík. Fædd-
ur 22. apríl 1877. Ókvæntur.
Guðmundur Matthíasson Thord-
arson, stýrimaður. Búsettur í
Kaupmannahöfn. Var staddur
í Englandi þegar Danmök
var hertekin. Fæddur i Rvik
26. janúar 1904. Kvæntur.
Átti 1 bai’n.
Eyjólfur Björnsson, 1. vélstjóri,
Óðalsbóndi í Laxnési, Mos-
fellssveit. Fæddur 23. febrúar
1883. Kvæntur. Átti 3 börn.
Jóhann Sigurjónsson, 2. vélstj.,
Siglufirði, Fæddur 12, jjebr,
1897. Kvæntur. Átti 2 börn og
1 fósturbarn.
Sigurður Gíslason, kyndari, Óð-
insgötu 16, Rvik. Fæddþr 21.
janúar 1915. Ekkjumaður. —
Átti 2 börn.
Dúi Guðmundsson, kyndári,
Síglufirði. Fæddur 4. fehrúar
. 1901, Ókvænfur. Áttí 1 barn
og aldraðá foreldrá.
Halldór Bjornsson, ríiatsS’éiml,
Ihgólfsstráéti 24, Rvik. Fædd-
úr 20. febhúar 1920. Ókværít-
úr.
Ragnar Guðmúndsson, háséti,
Gufá, Mýrasýslu. Fæddur 13.
ágúst 1911. Ókvæntur.
Konráð Ásgeirsson, háseti, Bol-
ungavík. Fæddur 22. júli
1912. Ókvæntur.
Sveinbjörn Jóelsson, háseti.
Skólavörðustig 15, Reykja-
vík. Fæddur 23. nóvember
1923. Ókvæntur.
Theodór Óskarsson, háseti, Ing-
ólfsstræti 21, Rvík. Fæddur
22. febrúar 1918. Ókvæntur,
Jai-linn var smíðaður úr járni
1890, 190 smál. að stærð og einn
stærsti línuveiðari okkar. —
Hann var eign sameignarfélags-
ins Jai’linn, þ. e. Óskars Hall-
dórssonar og barna hans, og
var einn eigandinn, Theodór
Óskarsson, á skipinu.
250 vörubíl-
ar komnir til
landsins.
í gær var byrjað að skipa á
land þeim 259 vörubílum, sem
Bifreiðaeinkasalan hafði fest
kaup á vestur í Ameríku.
Flestir bílanna eru af Chevro-
let- og Ford-gerð, en nokkrir eru
smiðaðir i Studebaker verk-
smiðjunum. Bílarnir eru i köss-
um og þarf að setja hjólin und-
ir þá, smíða stýri^hús, pall o. fl„
áður en þeir eru fullgerðir.
Alls munu a. m. k. 700 um-
sóknir hafa horizt um nýja bila
til einkasölunnar. Er því vanda-
verk að úthluta þeim, og var fyr-
ir uokkuru skipuð leyninefnd til
að sjá um það.
Reikningar
þeir, sem GarÖyrkjusýningin á
að borga, verða greiddir i dag og
á morgun kl. 2—5 síðd. í sýning-
arskálanum.
Fertugsafmæli
á í dag Axel Kr. Skúlason viÖ
klæðáverzlun Andrésar AndréSson-
ar. Héfir hann starfað þar að mestu
leyti síðan hann var 14 ára, fyrst
seríi séndisvéinn, síðar klæðskera-
nemi og sveinn og nú um allmörg
ár sem meistari víð i. flokks sauma-
stofuna.
Samtíð og saga
heitir rit, sem Isafoldarprent-
smiðja h.f. gefur út að tilhlutun
Háskóla Islands. Er þetta safn rit-
gerða þeirra, sem prófessorar há-
skólans fluttu í fyrra fyrir almenn-
ing. Fyrirlestrarnir eru átta tals-
ins og fluttu þá þeir Sigurður Nor-
dal, Ólafur Lárusson, Magnús Jóns-
son, Ágúst H. Bjarnason og Níels
Dungal.
Hjónaefni.
Nýlega hafa opinberað trúlofun
sína ungfrú Ingibjörg Alexanders-
dóttir og-Cpl. J. W. Johnson lög-
regluþjónn í enska hernum.