Vísir - 12.02.1942, Blaðsíða 1
Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri 1
Blaðamenn Simi:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 Ifnur
Afgreiðsla
32. ár.
Reykjavík, fimmtudaginn 12. febrúar 1942.
13. tbl.
Japanir tilkynna
fall Ninsapore,
Bensindropinn dýrmætari en
bióðdpopinn*
en Bretar §kýra frá mikluna
kardögfum á eyjimni í gær - - -
Mannvirki hinnar
fiotahafnar
miklu
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Fregnum Breta og Japana um bardagana ber eng-
an veginn saman. Japanir segjast hafa brotið á
bak aftur mótspyrnu brezka hersins kl. 8 í gær-
morgun, og voru þessar fregnir endurteknar í þýzka
útvarpinu. í morgun herma Berlínarfregnir, að íogn-
uður mikill hafi gripið japönsku þ.jóðina, og hafi klukk-
um verið liringt um land alt til þess að fagna sigrinum.
Af brezkum fregnum er hinsvegar ekki sjáanlegt, að
Singaporeey öll né héldur horgin sé enn á valdi
Japana, þótt fregnirnar að öðru leyti beri það með sér
að allar líkur séu til, að Bretar bíði þar ósigur, og verði
að hverfa á hrott.
í brezkum fregnum snemma í morgun er sagt frá því, að
Japanar hafi haldið áfram að setja lið á land í gær. Lið þetta
var flutt yfir sundið í smábátum og var mörgum sökkt, en Jap-
anar létu það ekki á sig fá og héldu liðflutningunum áfram.
Jafnframt var haldið uppi loftárásum á stöðvar Breta á eynni
og Hurricaneflugvélar, sem hafa bækistöðvar á Singapore og
öðrum eyjum, voru til varnar. Ekki er um það getið, að Japanar
liafi reynt að koma fallhlífahermönnum á Iand.
Bardagarnir í gær voru ákaf-
lega harðir vestan megin á eynni
og þar urðu Bretar að láta und-
an síga. Hersveitir Breta og
Ástralíumanna, sem voru kró-
aðar inni, urðu að béita byssu-
stingjunum til þess að ryðja sér
braut til brezka meginhersins.
Austanmegin á eynni hefir ekki
verið barizt af nándar nærri
<ems mikilli liörku og virðist svo
sem Bretar hafi haldið stöðvum
sínúm þar.
Brezk og hóllenzk lierskip
hafa haldið áfram að flytja fólk
á brott frá Singapore.
í gær var vikið að því i Lund-
únafregnum, að Japanar hefði
tilkynnt, að þeir væru komnír
•að úthverfum Singaporéborgar,
■en ekkert var niinnst á þær til-
kynningar Japana, að Singapore
sé fallin. En það var tilkynnt í
London í gær, að verið væri að
eyðileggja mannvirki flota-
hafnarinnar, til þess að örugt
væri, að Japanar fengi þéirra
ekki nöt.
Bretar voru í 20 ár að full-
lcomna flotahöfn sína í Sínga-
pore og vörðu til þess 60 millj.
stpd. Allt var niiðað víð árás á
Singapore frá sjó, en svo virð-
ist sem virkið sé í þann veg-
Inn að falla, af því að ekki var
einnig rriiðað við það, að árás
yrði gerð á borgina landmegin
írá, né heldur var 'þess gætt að
hafa nægilega öflugan flugher
"Singapore og flota Breta þar til
verndar.
Bíða menn nú frekari fregna
til þess að komast að raun um,
hvort réttari sé fréttaflutriingur
Japana eða Breta. Meðan Brét-
ar hafa fótfestu á eynni hafa
þeir tækifæri til að leitast við að
rétta hlut sinn, ef þeir flytja áð
aukinn Iiðsafla. Og við Singa-
pore er mikið lierskipalægi, þótt
■mannvirki flotahafnarinnar séu
'.eyðilögð.
I frekari fregnum frá Lon-
HOLLENDINGAR SÖKKVA
5 JAPÖNSKUM HERSKIP-
UM VIÐ AMBOINA.
Fregnir frá Bataviu herma,
að Hollendingar hafi grand-
að 5 japönskum herskipum í
nánd við Amboinaey, en þar
hafa (eða höfðu) Hollend-
ingar flotastöð, en Japanar
gerðu innrás á eyna, og mun
bardögum ekki lokið. Tvö
herskipanna rákust á tund-
urdufl, en hin voru skotin í
kaf. Hér var um að ræða 3
beitiskip, tundurspilli og kaf-
bát.
H
Þessi mynd sýnir ijóslega, hversu mjög er þrengt að Japönum lieima fyrir, til þess að herir
þeirra f.(eli fengið allt, sem þeir hafa m,esta þörf fyrir. Ekillinn á myndinni var bilstjóri áður,
en hefir nú tekið gömlu kerruna hans föður sins í notkun. Benzín er dýrmætara en mannsblóð
don segir, að mönnum hafi Iétt
mikið, er fregnir hárust i nótt
beint frá Singapore, eftir að
engar beinar fregnir höfðu bor-
Ist í 14 klst., en að sjálfsögðu
hafa sígurfregnir Japana vakið
mikinn ugg meðal almennings í
Bretlandi. í fregnum þessum er
sagt frá því, að Bretar hafi orðið
að láta undan siga á vesturliluta
Síngapore. Ekki verður séð af
fregnum þessum livar víglínan
er nu.
Blöðin í London eru á einu
máli um það, að fall Singapore-
borgar sé yfirvofandi, en telja
nökkurn veginn vist að her-
sveitir Breta geti varizt nógu
lengi, tll þess að tefja fyrir Jap-
önum, svo að Unnt verði að
flytja á hrott meginhluta setu-
liðsins og vopnabirgðir allar.
Blöðin segja, að það muni
ékki vekja örvæntingu meðal
þjóðarinnar, þótt Singapore
falli, heldur verði ósigurinn til
þess, að Bretar sameinist til
nýrri átaka af öllum mætti, í því
augnamiði að stemma stigu við
framsókn möndulþjóðanna
éins fljött og auðið er.
Kínverjar koma Bretum
til hjálpar.
Bretar játa nú, að Japanir
hafi komizt yfir Salweenfljót
og tekið Martaban. Hafa brezk-
ar flugvélar gert árásir á stöðv-
ar Japana við Möulmaín og
Martaban. Rangoon hefir slopp-
ið við loftárásir undangengin
dægur og kann það að vera
vegna þess, að Japanar beita nú
öllum þeim flugvélum, sem
þeir geta, í só’kninní á Singa-
pore.
Fregriir hafa borízt um, að
ldnverski herinn i Birma sé far-
inn að láta á sér bæra og liefir
komið til átaka míllí hans og
Japana. Ekki er þó getið um
nema smábardaga enn sem
korriið er.
Hart flotafor-
ingi biðst
lausnar.
Helfrich tekur við.
Það var tilkynnt í London og i
Washington í gær, að Hart |
flotaforingi, yfirmaður hins
sameinaða flota handamanna á
A. B. D. A. (American-Britain-
Dutch East Indies-Australia)-
svæðinu, eða Hollenzku Austur-
Indíum og þar í nánd, hefði beð-
izt lausnar vegna heilsubrests.
Jafnframt var tilkynnt, að Hel-
frich flotaforingi Hollendinga
þar eystra, hefði verið settur
eftirmaður Harts.
Hart var áður yfirmaður
Asiuflota Bandaríkjamanna, en
var skipaður flotaforingi á A. B.
D. A.-svæðinu 4. jan: — Hel-
frich er 55 ára og hefir verið
mikinn hluta æfi sinnar í Ind-
ium og þar er heimili hans.
Hann er dugandi flotaforingi og
sérfræðingur í tundurdufla og
kafbátahernaði. Undir hans
stjórn hefir hollenzki flotinn í
Austur-Indium getið sér liið
mesta oi'ð og yfirleitt vekur
frammistaða Hollendinga
mikla aðdáun hvarvetna.
Hersveitir McArthurs verjast
af sama hai’ðfengi og áður. Þó
má segja, að nú sé hlé á bardög-
um, en menn McArthurs hafa
enn komið í veg fyrir tilraunir
Japana til þess að setja lið á
land og hafa þeir eyðilagt marga
háta fyi'ir þeim.
Þá hafa amerískar orustu-
flugvélar ráðist á 6 japanskar
flugvélar. Skutu þær 4 niður í
einu vetfangi, en báðar hinar
löskuðust svo, að þær hröpuðu
til jarðar.
Á Hongkongvígstöðvunum
eru Kínvei-jar í sókn og leitast
nú við á nýjan leið að rjúfa
samgöngur Japana milli Hong-
kong og Kowloon.
Þjóðverjar liafa
sent 15 herfylkí
til Suður-Ukrainu
Fregnii' frá Rússlandi að
undanförnu hera með sér, að
þótt Rússar séu enn í sókn hafi
mótspyrna Þjóðvérja magnazt
víða, enda halda þeir áfram að
senda varalið frá Þýzkalandi og I
hernumdu löndunum. Sagt ei', i
að Þjóðverjar hafi sent 15 lier- j
fvlki eða um 250.000 manna
varalið til Suður-Ukrainu, en
auk l>ess hafa þeir sent mikið
varalið til Smölensk og heilt
herfylki skíðamanna til þess að
lijálpa hinu innikróaða liði í
Rzliev. Hersveitir Timochenko
nálgast liægt Dnjeprfljót, en
miklir hardagar eru enn liáðir
við Kharkov, Kursk og»á Krím-
skaga, að þvi er virðist án veru-
legra hreytinga á aðstöðunni
undangengin dægur: A Lenin-
gradvigstöðvunum og Smol-
enskvigstöðvunum hafa Rússar
lelvi ðallmarga bæi og þorp.
Átta nýir strætisvagnar
bætast vijájessu ári.
Tveir þeirra eru næstum fullgerðir.
I STUTTU MALI.
Sprengjutilræði eru aftur að
færast i vöxt í Frakklandi og 3
Frakkar hafa verið teknir af
lífi í París.
Ymsar fregnir lierma, að
möndulveldin heri fram nýjar
kröfur við Frakka. Japanar
munu hafa auga á Madagaskar.
Hitler vill fá aukirin stuðning,
beinan eða óbeinan, í Lihyu-
styrjöldinni. Bandarikin liafa
t sent Yichystjórninni harða orð-
' sendingu út af birgðaflutning-
unum um 'Tunis til Libyu.
Þjóðverjar eru að koma sér
upp flotastöð i Narvik i Noregi.
Munu kafbátar þaðan eiga að
herja á skipalestir á leið til
Rússlands og frekari áform
raunu Þjóðverjar hafa í huga, að
því er talið er, með flotastöð
þessari. Allir 'ibúar Narvikur
verða fluttir á broff.
Franco hershöfðingi og dr.
Salazar forsætisnáðherra Snán-
ar eru nú í Sevillu til þess
! að ræða sameiginleg vandamál.
Brezkar sprengjuflugvétar
gerðu árásir á Þýzkaland i nótt.
Á næstunni munu tveir nýir
strætisvagnar verða teknir í
notkun, en. alls munu Strætis-
vögnum Reykjavíkur bætast
átta nýir vagnar á þessu ári.
Ásgeir Ásgeirsson, formaður
félagsins, gaf blaðinu þessar
upplýsingar, þegar það átti tal
við Jiann fyrir helgina. Félagið
festi kaup á tíu dieselbílum í
Þýzkalandi fyrir þrem árum, en
gjaldeyrisástand landsins leyfði
þá ekki innkaup. Af þeim átta
bilum, sem væntanlegir eru á
bessu ári, eru nú tveir tilbúnir,
eða því sem næst. Þeir eru að
visu ekki af þeirri gerð eða
stærð, sem æskilegast væri, en
um val var ekki að ræða. Þá á
félagið von á 4 dieselbílum með
næstu ferðum frá Ameríku, en
yfirhygging þeirra tekur veru-
legan tima. Loks hefir félagið
tryggt sér til vara tvær bensín-
bifreiðar, sem væntanlega eru á
Jeið til landsins.
Er Ásgeir hafði látið blaðinu
Dansskóli Rigmor Hansson.
Æfingin fyrir fullorðna, sem
átti að vera i kvöld, er frestað
til næsta fimmtudagskvölds.
Nemendasamband Kvennaskólans.
Þeir, sem ætla að gefa muni á
hlutaveltu Nemendasanibandsins,
j eru vinsamlega beðnir a‘Ö korrja þéim
í Kvennaskólann í dag, 12. febrúar,
kl. 5—7 e. h.
Aðalfundur
Nemendasambands Gagnfræða-
skólans í Reykjavík var haldinn 10.
febr. 1942 í Alþýðuhúsinu. Á fund-
inum var kjörin stjórn og gengið
frá lögunum. 1 stjórninni eiga sæti:
Ingi R. Helgason, forseti, Ingvar
Ingvarsson, Jóhann Gíslason, Unn-
ur Nikulásdóttir, Hreiðar ólafsson,
Skúli Magnússon og Karl Sigurðs-.
son. — Almennur áhugi ríkir innan
sambandsins á málefnum þess.
Áheit á Hallgrímskirkju
i Saurbæ, afb. Vísi: 3 kr. frá
A.K. 10 kr. frá S.D. 20 kr. frá
S.J.S.
í té þessar upplýsingar, snérist
talið að árásunum, sem gerðar
hafa verið á félagið, og göturn-
ar í bænum.
„Eg hefi ekki íiirt um að
svara þeim ómaklegu árásum,“
sagði Ásgeir, „vegna þess að eg
treysíi þvi, áð vinsældir félags-
ins og dómgreind almennings
mundu reynast því nægileg
vörn. Þetta hefir heldur ekki
brugðizt, enda tekur skýrsla
Björns Blöndals af öll tvímæli
um óréttmæti árásanna.
Annars er kominn tími til
þess að allir vegfarendur, hvort
sem þeir eru fótgangandi eða í
einverjum farartækjum, geri
samtök sin á milli og veki þá
öldu, senr nægi til þess að hrinda
af stað gagngerum umbótum á
götum bæjarins. Það mál þolir
enga bið og þolinmæði bæjar-
búa er að þrotum komin. Fjöldi
gatna í úthverfum bæjarins er
raunverulega ófær bifreiðUm
og viðhald aðalgatnanna er i
hörmulegu ólagi. Getur því þá
og þegar komið til alvarlegra
truflana á hinni akandi umferð
bæjarins og verður það að telj-
ast hið mesta alvörumál.“
3000 vegabréf
afhent.
JMORGUN var búið að af-
henda um 3000 végabréf í
lögreglustöðinni, en það er um
tíundi hluti allra þeirra vega-
bréfa, sem afhent verða.
Lögreglustjórinn hefir sagt
blaðinu, að fólk taki þessari ráð-
stöfun vel, en Ijósmyndararnir
hefði svo mikið að gera, að þeir
hefði vart undan að afgreiða
vegabréfamyndirnar. Eru það
myndatökurnar, sem á stendur
til þess að afhending vegabréf-
anna geti gengið enn hraðar.