Vísir - 08.04.1942, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. haað).
Ritstjóri
Blaðamenn Síml:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 tínur
Afgreiðsla
32. ár.
Reykjavík, miðvikudaginn 8. apríl 1942.
57. tbl.
Rússnm veitir betnr í ógnrlegnm
Foftbardögnm, sem nli ern háflir yfir
anstnrvtgstöðTunnm - - -
613 þýzkar flugvélar skotnar niður
seinustu 10 daga, eða 5 þýzkar
móti hverri rússneskri.
Kesseliing gerir til-
raun til þess að lama
viðnámsþrótt íbúanna
á Malta.
Hættumerki yfir 2000
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Fregnirnar um feikn hörð átök í lofti vekja lang-
samlega mesta athygli af öllu, sem fregnast
frá Rússlandi um þessar mundir, því að bar-
dagar milli vélahersveitra liggja niðri víða, vegna þess
að vorbatinn er að koma. Þjóðverjar hafa undangengna
daga goldið slíkt afhroð í loftbardögum við Rússa, að
helzt verður jafnað við hið mikla flugvélatjón þeirra í
orustnnni um Bretland.
Eins og fyrr er getið skutu Rússar niður 119 þýzkar
flugvélar s. 1. sunnudag og misstu aðeins 17, en í fyrra-
dag (mánudag) skutu Rússar enn niður 79 þýzkar
flugvélar og misstu sjálfir aðeins 19, en undanfarna
10 daga hafa Rússar grandað fyrir Þjóðverjum
samtals 613 flugvélum og misst aðeins 120 og læt-
ur því nærri, að fyrir hverja rússneska flugvél sem
grandað var hafi verið eyðilagðar fimm þýzkar
þessa dagana.
Þótt Þjóðverjar séu öflugir í lofti eiga þeir erfitt að
þola slík töp til.lengdar, einkanlega er þeir samtímis
verða fyrir miklu flugvélatjóni annarstaðar (Malta).
Svo gífurlegt flugvélatjón sem hér á sér stað, sam-
fara stórkostlegum loftárásum á verksmiðjur, sem
vinna að flugvélaframleiðslu (í Frakklandi og Þýzka-
landi) hefir lamandi áhrif á vorsóknaráform Þjóð-
verja. — Sannanir fást daglega fyrir því, segir í rúss-
neskum fregnum, að Þjóðverjar eru farnir að nota
hergögn, sem upphaflega var ekki tilætlunin að nota
íyrr en í vorsókninni, svo sem grænmálaða skriðdreka
og svo framvegis.
Vorsóknin er ekki byrjuð enn þá, en átök þau, sem nú eiga
sér stað eru einskonar forleikur að vorsókninni, sem báðir aðil-
ar búa sig undir af mesta kappi. Þjóðverjar eru enn í varnar-
aðstöðu og leitast nú við, með loftárásum sínum og gagnáhlaup-
um, að fá aðstöðu til þess að komast í sókn og vera hvarvetna
í sóknaraðstöðu, er leysingunum linnir, en Rússar eru jafn-
staðráðnir í, að komast hvergi úr þeirri sóknaraðstöðu, sem
þeir hafa verið í í allan vetur, því að allt frá því í desember hef-
ir víðast verið um sókn að ræða af þeirra hálfu, og er enn. Her-
sveitir Stalins gera hörð áhlaup á öllum vígstöðvum, var símað
frá Moskvu í morgun.
Uni 100 þýzkar flugvélar,
sem gerðu tilraun til árásar á
Leningrad um páskana, fóru
hrakfarir mestu, því að 18 voru
skotnar niður, en enn fleiri
löskuðust og hinar urðu frá
að hverfa, án þess nokkurri
þeirra tækist að komast inn ýf-
ir horgina.
einnig að leysa af Volgu, verð-
ur hægt að flytja olíu í fljóta-
skipum norður eftir landi, og ,
verður Rússum að þessu feikna
léttir. (
Á Kalininvígstöðvunum og
miðvígstöðvunum hefir Rúss-
um orðið talsvert ágengt sein-
ustu daga og tekið mörg þorp.
sinnum.
Flugsveitir Kesselrings á Sik-
iley hafa nú haldið uppi feikn
hörðum loftárásum á Malta í
4 daga samfleytt, en hættu-
merki vegna loftárása hafa nú
verið gefin alls yfir 2000 sinn-
um á eynni, frá því er styrjöld-
in hófst.
Loftárásirnar í gær voru ef
til vill hinar hörðustu, sem íbú-
ar Malta hafa liaft af að segja.
Flugvélar Þjóðverja komu í
fimm stórliópum og létu
sprengjunum rigna yfir eyna.
Að minnsta kosti 4 sprengju-
flugvélar Þjóðverja, — senni-
lega 5 voru skotnar niður j
og urðu allar fyrir skotum úr !
loftvarnabyssum, en alls liafa j
verið slcotnar niður undan- |
farna 4 daga 34 flugvélar, en
margar fleiri hafa laskast.
Talið er, að því er segir í
Lundúnafregnum, að Kessel-
ring sé að reyna að lama við-
námsþrótt íbúanna á Malta, en
þess sést enginn vottur, að hon- i
um muni takast það.
\
LOFTÁRÁSÁ ALEXANDRIA.
í páskaloftárásinni á Alex-
andri varð manntjón meira en
í fyrstu var talið, eða 52 drepn-
ir og 80 særðir.
Amerískur kafbátur
sökkvir tveimur
japönskum skipum.
, Tillcynning frá Washington
hermir, að ameriskur kafbátur
hafi sökkt 2 japönskum skipum
á Kínahafi hinu syðra. Ann-
að var 10.000 smálestá milli- ,
I
ferðaskip, en hitt 5000 smálesta j
flutningaskij). Amerískir kaf-
bátar hafa nú sökkt samtals 53
japönskum skipuip, en alls lief- j
ir Bandarikjaflolinn sökkt 78 !
herskipuni og 105 flutninga-
skipum, sem voru í flutningum
undir vernd japánskra bet skipa.
Rússar hafa nú fengið mikið
af Hurricane, Spitfire og Toma-
Iiawk orustuflugvélum, og hefir
það veitt þeim mikinn stuðn-
ing. Þjóðverjar hafa með loft-
árásum sínum að undanförnu
reyní að hrifsa til sin aftur yfir-
ráðin í lof-ti, ,en ekki tekizt það,
vafalaust meðfram og mikið
vegna þess, að Rússar hafa
fengið mergð orustuflugvéla
frá bandamönnum sínum.
Mest er barist sem stendur
á Vyazma og Bryanskvígstöðv-
unum. Rússar hafa komist yfir
Efri Dvinu og sækja fram til
Durova. Á Bryanskvígstöðvun-
um hafa Rússar tekið 5 víggirta
staði, en Bryansk sjálf er talin
umkringd að mestu.
Allan ís hefir nú leyst af
Kaspialiafi, og leiðir af því, að
ojiuflutningar geta nú hafisl
frá Krasnovodsk og Baku til
Astrakan, og þar sem ísa er nú
]snir fteris sóktiii á
Bituiskiia oe i Btrna
Fregnir frá Washington i
gærkveldi herma, að Japanir
herði sóknina á Bataanskaga
og hafi orðið nokkuð ágengt.
Gífurlegt manntjón er í Jiði
beggja.
Á Sittangvígstöðvunum í
Burma er hlé á bardögum, en
á Irrawaddyvígstöðvunum, þar
sem Bretar eru til varnar,
sækja Japanir enn fram. Bret-
ar hafa tekið sér stöðu við
Thayetmyo, um 05 km. fyrir
norðan Prome. — Byrjað er
að eyðilcggja sements og olíu-
viunsluslöðvar á þessum slóð-
um, svo að Japanir fái þeirra
ekki not.
í tilkynningu frá Washington
segir, að ameilskir kafhátar
hafi sökkt einu japönsku fluln-
ingaskipi og tveimur oliuflutn-
ingaskipum á siglingaleiðum við
Japan og á siglingaleiðum á
Suðvestur-Kyrrahafssvæðinu.
Alls'hafa amerískir kafbátar
nú sökkt 51 japönsku skipi.
Bandaríkjaflotinn hefir mi
grandað samtals 28 kafbátum
óvinanna. Knox flotamálaráð-
herra tilkynnti í gær, að miklu
færri skipum hefði verið sökkt
við strendur Bandarikjanna vik-
, una sem leið en vikurnar þar á
undan.
Hollenzkur kafbátur sökkvir
18.000 smálesta japönsku skipi.
Hollenzkur kafbátur, sem ný-
kominn er til hafnar í einu landi
bandamanna, hefir sökkt 18.000
Slæniai' horfnr nm
isamliómnlag inilli
Brcta og Indrerjn.
Líklegt, að hinum endurskoðuðu tillögum
brezku stjórnarinnar verði hafnað.
Miklar líkur eru til, að Sir Stafford Cripps heppnist ekki að
fá indversku flokkana til þess að fallast á hinar endurskoðuðu
tillögur brezku stríðsstjórnarinnar, þótt hún hafi ^lakað all-
mikið til, að því er talið er. Munu Bretar nú hafa fallist á, að
Indverjar fari með landvarnamálin. En þótt horfurnar séu mið-
ur góðar er Sir Stafford enn að reyna að bjarga við málunum
og full vissa um endanleg úrslit fæst ekki fyrr en í fyrsta lagi í
fyrramálið, en þá mun Sir Stafford loks gera grein fyrir svör-
um indversku flokkanna.
Um afstöðu Móhammeðstrúarmanna verður kunnugt i dag,
en talið er að Kongressflokkurinn hafi hafnað tillögunum, og
hefir afstaða leiðtoga Kongressflokksins vakið hin beizkustu
vonbrigði í Bretlandi.-
1100 norskir prestar
segja af sér í mót-
mælaskyni gegn
ofsóknum Kvislings
Næstum öll prestastéttin
norska hefir nú sagt af sér í
mótmælaskyni gegn baráttu
Kvislingsstjórnarinnar gegn
kristninni í landinu. Er talið, að
hér sé um allt að því 1100 presta
að ræða, og hafa þeir tilkynnt
kirkjumálaráðuneyti Kvislings
ákvörðun sína. Gerðu prestam-
ir grein fjrir ákvörðun sinni í
kirkjunum á páskadag. Kváðust
þeir mundu hlýða rödd guðs og
samvizku sinnar, en ekki Kvisl-
ings, og taka sér dæmi Berg-
gravs biskups og hinna biskup-
anna sér til fyrirmyndar. —
Þetta hefir komið Kvisling í
hinn mesta bobba og blöð hans
ógna prestum og segja, að þeir
hafi stofnað til byltingar og
stappi næst, að þeir hafi sagt
stjórninni stríð á hendur.
Akranesing;ar
Iiyguja iundlaug:
Skezn.xn.tun haldin til ágóöa fyrir bygginguna.
Margt er nú á döfinni merkra framfaramála og fyrirtækja
hjá þeim Akurnesingum, sem að vísu hefir verið hugsað áður,
en virðist nú hafa fengið byr undir vængi, bæði vegna góðrar
afkomu og líklega einnig vegna þeirra tímamóta er nú hafa
orðið í sögu Skipaskaga, er Akranes fékk kaupstaðarréttindi.
Hinsvegar láta brezkir stjórn-
málamenn þær skoðanir í ljós,
að afleiðingarnar af stefnu Kon-
gressflokksins í þessu máli verði
ekki eins hættulegar og ella, þar
sem svo virðist sem leiðtogar
allra indversku flokkanna séu
staðráðnir í að sameina þjóðina
gegn Japönum, hvað sem líður
tillögum brezku stjómarinnar.
Pandit Nehru, sem að allra
ddómi er nú áhrifamestur ind-
verskra stjórnmálamanna, hefir
algerlega vísað á bug tilraunum
Japana til þess að sannfæra Ind-
verja um, að Japanar kæmi sem
vinir Indverja til þess að hjálpa
þeim í sjálfstæðisbaráttu þeirra.
Vér höfum dæmin fyrir augun-
um — í Kóreu og Kína og ann-
arstaðar, sagði Pandit Nehru í
ræðu í gær.
Áherzla er lögð á það í Lon-
don, að tilboð breta um sjálf-
stjórn Indlandi til handa standi
áfram.
Leiðtogar Kongressflokksins
gerðu sér áreiðanlega vonir um
það í gærkveldi, að Roosevelt
forseti myndi gera tilraun til
þess að miðla málum í deilunni,
en stjórnmálamenn í London
telja fremur ólíklegt, að Roose-
velt geri tilraun til þess að hafa
áhrif á skoðanir og stefnu
Churchills í þessum málum.
Samkvæmt seinustu l'regn-
um frá Indlandi hefir Kon-
gressflokkurinn enn til at-
hugunar tillögur Breta. Hélt
aðalnefnd flokksins fund í
morgun, sem stóð í fullar 3
klukkuslundir, og framhalds-
fundur verður haldinn síð-
degis í dag.
Sir Stafford Cripps mun
kveðja blaðamenn á sinn
fund á háregi á morgun og
gera grein fyrir svörum Ind-
verja.
ROMMEL
AÐ FARA
Á STÚFANA.
í dag árdegis var tilkynnt
í London, samkvæmt fregn
frá Kairo, að hersveitir
Rommels væru farnar á stúf-
ana og myndu koma frekari
fregnir um þetta þá og þegar.
Að svo stöddu verður ekk-
ert fullyrt um það, livort liér
er um hernaðaraðgérðir í
stórum stíl að fæða eða ekki.
smál. japönsku oliuflutninga-
skipi á siglingaleiðum i nánd við
eyna Java.
Eitt af því, sem einna fyrsí
mun komast í framkvæmd, eða
á komandi sumri, er bygging
sundlaugar. Verður liún byggð
í miðjum kaupstaðnum, ör-
skammt frá rafstöðinni og vatn
liilað í laugina þaðan, með ein-
hverjum ödýrum ráðum, sem
eg kann ekki deili á. Barnaskól-
inn er þar skammt frá, og gagn-
fræðaskóla mun eiga að byggja
á næstu grösum, svo að allt virð-
ist þetta „með ráðum gert“ og
af miklu Iiyggjuviti.
Það stóð einmitt svo á, að
kvennadeild Slysavarnafélags-
ins á Akranesi liélt skemmtun
FRÉTTIR
í STUTTU MÁLI.
llelfrich flotaforingi Hollend-
inga í Austur-Indíum hefir ver-
ið skipaður yfirmaður flota,
flughers og landhers Hollend-
inga á Suðvestur-Kyrrahafs-
svæðinu.
Bandaríkjamenn fljúga nú
spreúgjuflugvélum daglega yfir
úthöfin . til landa samlierja
sinna. 25 sprengjuflugvélar
fulllilaðnar varahlutum o. s. frv.
fara daglega frá Bandaríkjun-
um af stað til Bretlands og stór-
um sprengjuflugvélum er nú
fJogið daglega til vigstöðvanna á
Asíu- og Kyrrahafssvæðunum.
Stokkhólmsfregnir slcýra frá
bardögum viða á landamærum
Ungverjalands og Rúmeníu.
Fregnir hafa borizt um leyni-
samning milli þeirra ríkja, sem
ásælast héruð, sem Ungverjar
ráða yfir. Meðal þessara landa
eru Rúmenía og Slovakia. —
Fregnirnar hafa vakið ugg í
Ungverjalandi.
Norskir kennarar i hundraða-
tali eru nú í fangelsum og fanga-
búðum.
til ágóða þessari sundlaugar-
byggingu, meðan eg dvaldi á
Skaganum, um páskana, og leit
eg þar inn. Er nú búið að dubba
mikið upp á samkomuhúsið
(Báruna), og salakynnin orðin
miklum mun vistlegri en áður
var, — t. d. nýbúið að setja í
danssalinn nýtt forláta gólf úr
efni, sem eg kann ekki að nefna.
Ekki var nú svo mikið í þessa
skemmtun spunnið, sem oft var,
meðan eg þekkti til á Akranesi,
— enda mun aðal-„spenningur-
inn“ hafa verið út af því, hvern-
ig nýja gólfið myndi reynast.
Voru siunir unglingarnir jafn-
vel svo bráðlátir, að þeir réðu -
ekki við fæturna á sér á með-
an á skemmtiatriðunum stóð.
Fyrirgefánlegt er það, ef til vill,
af þvi. að svona stóð á (með
gólfiðj — en.annafs er Indíán-
um helzt hætt við sliku bráð-
læti. Og það vekur gremju hjá
þeim, sem greitt hafa fjórar
krónur til þess að njóta góðrar
skemmtunar. Og þarna var
raunar góð skemmtun, snjöll
ræða, áheyrilegur upplestur og
ágætur' söngur. Ljáði eg söngn-
um sérstaldega eyra, eftir þvi
sem unnt var. Frú Sigriður Sig-
urðardóttir söng nokkur lög
með undirleik frá Guðmundu
Sigurðardóttur. Naut frú Sigríð-
ur sín sérlega vel í tveim lögun-
um — Vögguljóði eftir Brahms
og Ave Maria eftir Kaldalóns.
Söng frúin í útvarpið fyrir
skemmstu og líkaði söngur
hennar ágætlega. Mun hún þó
ekki hafa notið sín þar fyllilega
cg ætti að syngja þar oftar, þvi
að hún hefir mikla og fagra
rödd og sönglistin er henni í
blóðið borin. Væri gaman að
vita, hvað hlustendum fyndist
um söng frúarinnar, ef þeir ættu
þess kost að heyra til hennar,
þegar hún er „i éssinu sínu“.
Þessi skemmtun var ágætlega
sótt og á'eg von á þvi, að sund-
lauginni hafi þar áskotnast
vænri sjóður.