Vísir - 20.04.1942, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjórl 1
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 Ifnur
Afgreiðsla
32. ár.
Reykjavík, mánudaginn 20. apríl 1942.
67. tbl.
Grnndvöllnr að sókn bandamanna lagðnr
með viðræðum Marshalls og Churchills.
Huiei'andi leiftursóku í lofti
upphafið.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
aily Express í London lætur í ljós þá skoðun í
morgun, að leiftursóknin í lofti, sem banda-
menn nú heyja á hernumdu löndin og Þýzka -
landj sé fyrsti árangurinn af viðræðum Marshalls, Hop-
kins, Churchills og herforingjaráðsins brezka. Blaðið
telur, að náðst hafi samkomulag um, að hafa mikinn
amerískan flugher á Bretlandseyjum, sem hafi not
brezkra flugstöðva, og verði flugher þessi og flugher
Breta undir sameiginlegri stjórn, viðgerða- og öll flug-
stöðvasamvinna verði sameiginleg. Árangurinn af
viðræðunum er þegar farinn að koma í ljós og fyrsti
mikil árangurinn er leiftursóknin, sem nú er háð, og
er forleikur að allsherjarsókn bandamanna, sem var
aðalmálið á dagskrá.
Loftárásirnar á stórborgir Japan
sköpuðu fát og mikinn kvíða.
Loftvarnamerki í gær, en engar flugvélar komu
fil árása.
Það kemur alltaf greinilegar í ljós í fregnum Japana, að jap-
anska þjóðin var óviðbúin loftárásum í stórum stíl, og árásirn-
ar á 4 stærstu borgir landsins hafa komið mjög óþægilega við
menn. Japanska þjóðin taldi sig nokkurn veginn örugga — en
sér nú að öryggið var blekking. Hver þjóðarleiðtoginn á fætur
öðrum reynir að draga úr kvíða þjóðarinnar, — Shigemitsu,
fyrrverandi sendiherra í London, sagði í gær, að þetta væri
ekkert samanborið við loftárásirnar á London o. s. frv. Annar
leiðtogi sagði: „Vér verðum að vera rólegir — vér megum ekki
æðrast — annars klappa Bretar og Bandaríkjamenn saraan lóf-
unum.“ — Hættumerkin í gær munu hafa verið, gefin í æfinga
skyni eða þá, að þau voru gefin af völdum kvíða og fáts. — í
fyrri fregnum segir svo:
Gamli og nýi tíminn.
Hernaðarsamvinna Breta
og Bandaríkjamanna.
^ameiginkgfar loftárásir •
sameigrinlegr strandhögrgf.
Marshal 1 yfirhershöfðingi Bandaríkjamanna, sem dvalizt
hefir í London ásamt láns- og leigulagasérfræðingi Roosevelts,
Harry Hopkins, til þess að ræða við Churchill, brezka herfor-
ingjaráðið o. s. frv., kannaði lið Bandaríkjamanna í Norður-
írlandi í fyrradag, og var Hopkins viðstaddur.
Við þetta tækifæri gáfu þeir ýmsar upplýsingar, varðandi
hinar mikilvægu viðræður í London, sem nú er lokið, til dæmis,
að Bandaríkjamenn og Bretar fara hér eftir sameiginlega
til loftárása frá ýmsum helztu flugstöðvum á Bretlands-
eyjum,
að sérstaklega æfðar, amerískar úrvalshersveitir (task
troops) munu framvegis gera strandhögg með brezku
strandhöggssveitunum (commandoes),
að Bandaríkjamenn hafa mikið lið reiðubúið til þess að
bæta við lið það, sem þeir þegar hafa sent til Norður-
írlands, og verður það sent því til eflingar í „stríðum
straumum“.
Þegar Marshall ávarpaði her- ^
mennina, sagði hann, að þeir j
væru forverðir mikils hers, og
mikið væri undir því komið, að
þeir leystu hlutverk sitt af hendi
af hinum mesta dugnaði og
kappi, en allstaðar þar sem
Bandarikjamenn hefðu slíka
forverði, á íslandi, Grænlandi,
Kyrrahafseyjum, Ástraliu og
víðar, gætu þeir tekið sér til
fyrirmyndar Bandarikjaher-
mennina á Filipseyjum, „sem
eru oss öllum“ — Sagði Mars-
hall — „skínandi fordæmi“.
Hopkins sagði við blaðamenn,
að framleiðslan í Bandaríkjun-
um væri alltaf að aukast og gat
hann sérstaklega skipasmíðaá-
foi-ma rikisstjórnarinnar, en á
þessu ári og næsta smíða Banda-
ríkjamenn samtals skipastól,
sem er 23 milljónir smálesta.
Hafa Bandaríkjamenn nýlega
sett met í tundurspillasmíði —
þ. e. tundurspilli var hleypt af
stokkunum 2 mánuðum tæpum
eða 60 dögum eftir að kjölurinn
var lagður.
Hopkins kvað ekki nóg að
framleiða meira en andstæðing-
arnir. „Sigur vinnst ekki nema
með því að herjast af kappi“,
sagði hann, „og unna fjand-
mönnunum engrar hvíldar og
það verður lialdið uppi stöðug-
um árásum á þá hér eftir“.
Ýmsir þing- og hernaðarleið-
togar í Bandaríkjunum taka í
sama streng og segja, að loft-
árásirnar á Filipseyjar og stór-
borgirnar í Japan, séu upphaf
mikillar sóknar. Er m. a. bent
á, að þar sem bandamenn hafi
nú bolmagn til þess að halda
uppi sókn í lofti samtímis á
stöðvar Þjóðverja í hernumdu
löndunum og Þýzkalandi, á
stöðvar Japana á Timor og Nýju
Guineu og stöðvar þeirra á Fil-
ipseyjum og á Japan sjálft, megi
telja, að nú séu tímamót í loft-
styrjöldinni, og bandamenn
komnir yfir örðugasta hjallann,
en það sé rétt, sem raunar öllum
ber sairian um, að sigurinn sé
einna mest kominn undir því,
að hafa yfirráðin í lofti. En jafn-
framt kemur æ skýx-ara í ljós,
að það fer að styttast sá tími,
sem eftir ei', þar til Bandaríkin
fara að beita landherjum sínum
meira en gert hefir verið.
Marshall yfirhershöfðingi og
Harry Hopkins, sem — eins og
segir í framanskráðri fregn —
könnuð.u lið Bandaríkjamanna
í Norður-Irlandi á laugardag,
voru komnir vestur um haf í
gærkveldi. Munu þeir hafa
flogið vestur í sprengjuflugvél.
— Þegar eftir komuna hélt
Hopkins áfram til New York
til þess að gefa Roosevelt
skýrslu um hinar mikilvægu
viðræður í London.
Bretuxn og Bandaríkjamönn-
um þykir kenna mikils ósam-
ræmis í fréttaflutningi Japana
um, loftárásinar á borgir Jap-
ans, en tilkynningar Japana
leiða þó í ljós, að sprengjum
hefir vei’ið vai’pað á fjórar jap-
anskar stói’borgir, Tokyo, Yoko-
liama, Kobe og Nagaya. Loft-
varnamerki voru gefin á svæði,
sem er yfir 800 ldlómetrar að
lengd. Japanskeisari virðist hafa
áhyggjur miklar af loftárásun-
um, því að eftir árásirnar fór
forsætisráðhei'i'a Japans tvívegis
á fund hans, svo og innanríkis-
ráðherrann. Árásin vii’ðist liafa
komið Jápönum mjög óvörum.
Þeir segjast hafa skolið niður 9
áf flugvélunum, sem árásirnar
gerðu, og sýnir það, að hún hefir
vei’ið í stórum stíl, ef það þá
reynist rétt, að svo margar flug
vélanna voru skotnar niður. I
sumum tilkynningum Japana
segir, að hernaðarlegt tjón lxafi
orðið lítið, og fjandmennirnir
reyn.t að hæfa sjúkrahúsin og
xbúðai'húsahvei'fi. Þykir þetta
nxinna nxjög á tilk. Þjóðvei'ja,
sem sjaldan játa hernaðarlegt
tjón í loftárásum Bi'eta. í öðrum
tilk. Japana er lögð einkenni-
lega mikil áherzla á að taka
fram, að samgöngur liafi elcki
truflazt. Mikið lof er borið á þá,
sem unnu að því að hindra út-
breiðslú elds.
BARIZT Á LUZON. —
SEBU-BORG FALLIN.
Bandaríkjamenn og Filips-
eyingar berjast enn á Norður-
Luzon. Hafa þeir gert árásir á
stöðvar Japana, sprengt í loft
upp skotfærabirgðir o. s. frv. —
Á Corregidor blaktir fáni
Bandaríkjamanna enn. í skot-
hríðinni í gær varð fánastöngin
fyrir broti úr kúlu og hrökk
sundur fánastrengurinn, og
lækkaði nú fáninn óðum, en 3
hermenn, einn þeirra Filips-
eyjabúi, drógu fánann að hún
aftur, þrátt fyrir ægilega skot-
hríð, og brátt blakti stjörnufán-
inn aftur við hún yfir virkinu.
Borgin Sebú á Sebúeyju er
nú á valdi Japana. Bandaríkja-
menn og Filipseyingar kveiktu
í borginni áður en þeir yfirgáfu
hana. Framhald er á bardög-
um á Sebú og Panay.
Næturlæknir.
Jónas Kristjánsson, Grettisgötu
8i, simi 5204. Næturvörður í Ing-
ólfs apóteki.
Finnax gera 9 gagn-
áhlaup milli Onega
og Ladoga.
Ógurlegf mannfall í liði
þeirra. — Rússar sækja
enn fram
Þegar Rússar höfðu brotist
gegnum víggirðingar Finna
norðanstur af Leningrad, milli
vatnanna Onega og Ladoga og
sótt fram nokkura kílómetra,
gerðu Finnar samtals 9 gagn-
áhlaup til þess að reyna að ná
aftur stöðvunx, sem þeir böfðu
unnið að að víggirða mánuðum
sanxan, en eftir rússneskum
fregnum að dæma bárú gagn-
áhlaupin engan árangur, og
sækja Rússar enn fram, en
Finnar bafa beðið mikið mann-
tjón, um 1000 Finnar fallið og
nxörg þúsund særzt. Finnar
sendu marga skriðdreka fraiu,
er þeir gerðu gagnáhlaup siu.
Á Kalininvígstöðvunum liafa
3000 Þjóðvei'jar fallið í seinustu
barxlögunx og á Leningradvíg-
stöðvunum um 1600. — Hers-
liöfðingi Þjóðvei'ja þai', von
Leeb, er sagður fallinn í ónáð,
en einn aðstoðax’hei'foringja
hans liefir tekið við. Engar stað-
festar fregnir lxafa borizt um
þetta.
Að undanförnu virðist bafa
dx-egið úr loftoi’ustum. Seinustu
■ daga s. 1. viku var flugvélatjón
beggja lítið. Á föstudag t. d.
voru skotnar niður aðeins 6
þýzkar flugvélar.
LOFTÁRÁSIN Á AUGSBURG.
SJÖ AF TÓLF LANCASTER-
FLUGYÉLUM SKOTNAR
NIÐUR.
Flugvélarnar, sem fóru til á-
rása á Augsburg, flugu þangað
í björtu, og komu þær fimrn,
sem ekki voru skotnar niður,
lieim laust fyrir miðnætti, Bret-
ar vissu, að þeir yrðu að leggja
• mikið í sölurnar í þessari árás,
á leið yfir bernumin lönd og
Þýzkaland sjálft, leið, sem er
lengri en fiá Isle of Wight til
Shetlandseyja, og söniu leið lil
í baka. Flugvélarnar fóru næstum
alla leiðina í aðeins 25—35
enski'a feta Kæð. Fyxir sunnan
| París í'éðust þýzkar orustuflug-
I vélar á þær og voru þá 4 skotnar
i niður. Sprengjum var varpað
Það héfir lengi verið viðkvæðið, að vélarnar — og þá er belzt
átt við bílana — hafi gert hestinn óþai'fan, gert liann að eins-
konar „lúxusvöru“. En vetrarhernaðurinn í Rússlandi hefir
sannað það, að enn er „þarfasti þjónninn“ ekki úr sögunni, því
að þóf t bilum og skriðdrekum hafi ekki verið fært í fannkyng-
inu og kuldunum á austurvígstöðvunum, hefir hesturinn sanxt
kornizt sína leið. — Myndin er af rússneskum riddara á reið
framlijá þýzkum skriðdreka, sem skilinn hefir verið eftii'. —
á ákveðnar verksmiðjudeildir í
Augsburg, eins og til var ætlazt,
þar sem framleiddir eru diesel-
mótorar.í kafbáta, og í Messer-
schmittflugvélarnar, og varð af
mikið tjón.
Churebill hefir sent yfirmanni
flughersins skeyti og þakkað
honum afrek það, sem flug-
mennirnir, er stjórnuðu Lan-
caster-flugvéluninn í þessum
flugleiðangri, inntu af liendi.
Orsök þess, að Lancasterflug-
vélarnar fíugu svo lágt á leiðinni
til Augsburg er sú, að þær hafa
þá betri tök á að verjast á flug-
inu. Kom það í ljós, er margar
Messerschmitflugvélar réðust á
þær fyrir sunnan París, er 4
Lancasterflugvélar voru skotn-
ar niður og margar Messer-
schmitflugvélar. — Lancaster-
flugvélarnar, Stirling og Hali-
faxflugvélamar eru allar f jögra
hreyfla flugv. og sambærileg-
ar við Fljúgandi virkin og' Li-
berator sprengjuflugvélarnar
amerísku. Ekki hefir heyrst
fyrr, að Lancasterflugvélar
hefðu farið í sprengjuleiðangur
fyrr en nú til Augsburg.
FRÉTTIR
í STUTTU MÁLI.
Ekkei't hefir enn verið látið
uppskátt um livax' Berggi'av
biskup er uiðui' kominn. Talið
er, að haxin lxafi verið fluttur á
afskektan stað, og sé þar háður
ströngu eftii'liti lögreglunnar.
Pandit Nehru hefir enn livatt
alla Indvei’ja til að sameinast
gegn Þjóðvei'jnm og Japönum.
111 öfl knýja þá áfram, sagði
hann, og ef þeir sigra, er Ind-
verjum búinn ævarandi þi’æl-
dómur.
Amerísk fljúgandi vii'ki frá
Indlandi liafa gert árásir enn af
nýju á hafnarboi’gina Rangoon
í Burma.
Kaupskip, senx nýkomið er til
bafnar í Höfðaborg í Suður-Af-
í'ikxi, grandaði kafbát á leiðinni.
Petain og Laval hef ja
samvinnu.
Doriet, einum samherja
Lavals sýnt banatilræði.
Petain flutti stutt útvai'psá-
vai-p í gæi'kvéldi til frönsku
þjóðarinnar. Hann kvað sam-
vinnu nú liafna milli sín og La-
val á hættulegum tínia, eins og
í jxiní 1940, en nxinntist ekki á,
segja Bretar, er hann lét taka
Laval fastan í desember 1941.
— „Lavál fer með utan og inn-
aririkísmál með yfirstjórn land-
varnanna og er ábyrgúr gagn-
vart mér“, sagði Petain.
Laval lagði áherzlú á það við
blaðaménn í gær, að Petain
tæfði ekki afsalað sér neinu
valdi, og Þjóðverjar segjast eng-
in afskipti tiafa haft af þvi, sem
gerðist meðan sanxið var unx
stjórnai'skiptin.
Er litið svo á í Bretlandi, að
Laval og Þjóðverjar séu að
reyna að draga úr beiskju
frönsku þjóðarinnar yfir því,
að Laval hefir tekið við. Fregn-
ir berast daglega urn ái'ásir á
þýzka hermenn og í morgun
barst fregn um, að sprengju
liefði verið varpað að Doriet ein-
urn samherja Laval, en hann
sakaði ekki. Einn maður særð-
ist.
Kafbáturinn kom upp á yfir-
borðið og var hafin skothríð af
fallbyssum kafbátsins á kaup-
skipið, seni galt kafbátsmönn-
um í sömu mynt. Fjórða fall-
byssuskot kaupskipsmanna mun
liafa lent á „viðkvænxum“ stað,
þvi að ógurleg sprenging vax'ð í
kafbátnum og sökk hann á
skammri stundu.
3 pólsk herfylki, æfð í Rúss-
landi, eru kornin til Persiu.
Þann 26. jan. s. 1. var skólum
í Vínarborg lokað vegna þess að
eldsneyti var ekki fyrir hendi til
að liita skólana upp. Elztu nem-
endur barnaskólanna voi’u i
þess stað látnir selja farmiða
í sporvögnum.