Vísir - 29.04.1942, Page 2

Ví SIR
VÍSIR
D A G B L A Ð
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIH H.l'.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson
Skrifst.: Félagsprentsmiðjunni
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12
(Gengið inn frá Ingólfsstræti)
Símar 1 6 6 0 (5 línur).
Verð kr. 3,00 á mánuði.
Lausasala 15 og 25 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Framsóknarílokkur-
inn og kosningarnar.
Sjálfsta^Sisflokkurinn liefir
verið í einhliða sanistarfi
við Framsóknarflokkinn þrjá
seinustu mánuðina. Þótt sú
samvinna liafi verið eftir von-
um, að minnsta kosti á yfir-
borðinu, fer því fjarri að sjálf-
stæðismenn yfirleitt hafi frá
öndverðu gert sér miklar gyll-
ingar um það, að hér gæti orðið
um að ræða langvinna frambúð-
arskipun. Sjálfstæðisflokkurinn
byggir tilveru sina á þvi, að
reyna að taka jafnt tillit til allra
stétta þjóðafélagsins. Af því
leiðir, að flokkurinn á mjög erf-
itt með að vera nema aðeins um
stundarsakir, í einhliða sanv
vinnu við noklcurn stéttarflokk,
Jivort sem það er stéttarflokkur
bænda eða launamanna. Rér
stendur svo á, að- samstarfs-
flokkui-inn liefir löngum j>ótt
býsna ráðríkur og ekki alls kost-
ar tilhliðrunarsamur. Honum
liefir með ýmsu framferði sínu
tekizt að vekja á sér andúð í
Jiópi sjálfstæðismanna. Af þess-
um sökum var frá upphafi ljóst,
að sambúð þessara tveggja
flokka lilyti að verða ýmsum
vandlívæðum bundin.
Nú er svo komið að dagar
þessarar einliliða stjórnarsam-
vinnu virðast bráðlega munu
taldir. Ráðherrar Framsóknar-
flokksins hafa lýst þvi yfir, að
þeir muni gera framgang kjör-
dæmamálsins að fi’áfararatriði.
Það má telja alveg víst, að full-
ur þingmeirihluti sé fyrir hendi
um þá lausn málsins, sem Fram-
sóknarflokkurinn getur ekki
sætt sig við. Þess vegna bendir
allt til þess, að kosningar fari
fram í vor, enda þótt ekki verði
neitað, að með því sé all nærri
liöggvið jxiirri þingsályktun,
sem samþykkt var svo að segja
einróma 15. maí í fyrra vor.
*
Framsóknarflokkurinn liefir
sótt það mjög fast, að kosningar
yrðu. Og liann liefir engan bil-
bug látið á sér finna, jafnvel
þótt á það liafi verið bent, að
Jcomast mætti lijá þeim ólijá-
Jívæmilega ófriði, sem af kosn-
ingum leiðir, með því móti að
liefja að nýju samstarf á víð-
tækara grundvelli en nú er, helzt
svo að allir f Iokkar þingsins taki
á sig ábyrgð af stjórnarstörfum
með einhverjum liætti.
Það er ekki vitað, að stjómar-
forustan Iiafi látið svo lítið, að
grennslast eftir því, hvort ger-
legt væri að koma á slíku sam,-
starfi. Er þétta því undarlegra,
þegar þess er gætt, að valdhaf-
arnir virðast allir á einu máli
um það, að hin aðsteðjandi
vandamál séu svo margvísleg og
erfið viðfangs, að þjóðinni sé
höfuðnauðsyn að fullur einhug-
ur ríki. Þessi einstrengingslega
afstaða Framsóknarflokksins
hefir orðið til þess, að ýmsir þeir
menn, sem til skamms tíma
hefðu getað hugsað sér að leysa
vandamálin, án kosninga, með
því að koma á víðfæku sam-
starfi, hafa nú misst þolinmæð-
ina og sjá enga leið út úr ógöng-
unum, nema kosningar.
Að þessu athuguðu virðist
það geta legið fyrir á hverri
stundu, að sjálfstæðismenn
verði að hugsa til stundarsam-
vinnu við þá flokka, sein nú eru
i stjórnarandstöðu. Má vera að
mörgum sjálfstæðismanni þyki
með þessu farið úr öskunni í
eldinn. En um það tjáir ekki að
sakast. Framsóknarflokkurimi
hefir vafalausl gert sér það full-
Ijóst, að Jiað kemur ekki lil
mála að Sjálfstæðisflokkurinn
gangi til kosninga, án Jiess að
viðunandi lausn fáist í kjör-
dæmamálinu. Með því að skella
skolleyrunum við Jieim bend-
ingum, sem fram liafa komið
um stofnun nýrrar samstjórnar
á víðtækum grundvelli, og með
Jiví að halda kosningakröfunni
liiklaust fram, lcnýr Framsókn-
arflokkurinn þannig fram taf-
arláusa lausn kjördæmamálsins
og Jiar af leiðandi samvinnu
þeiira flokka, sein að málinu
standa, þar ,til Jiví er borgið í
örugga höfn.
★
Sjálfstæðismenn liugsa auð-
vitað ekki Jil samvinnu við sós-
íalistaflokkana, neina aðeins
um lausn kjördæmamálsins. Og
sósíalistaflokkarnir gera sér
vafalaust ljóst, að Jiað gæti orð-
ið til Jiess að tefja fyrir lausn
Jiessa eina sameiginlega höfuð-
máls, ef reynt væri að blanda
óskyjdum málum saman við
það.
Framsóknarmenn láta drýg-
indalega yfir því, að Jieir muni
auka fylgi sitt við kosningar. En
ef þeir flokkar, sem að kjör-
dæmamálinú standa, vinna sam-
an af einlægni, þar til yfir lýk-
ur, eru engin líkindi til að svo
verði. Þótt sjálfstæðismenn hafi
að vonum takmarkað traust á
Alþýðuflokknum og kommún-
istum, er engin ástæða til að
væna Jiessa flokka um óheilindi
í kjördæmamálinu. Þessvegna
er ástæðulaust að óttast, að þeir
veiti Framsókn nokkursstaðar
stuðning þegar kosið er um
kjördæmamálið eitt. Hér verð-
ur að ganga svo frá hnútum,
að fyrir það sé tryggilega girt,
að Framsókn komi neinum
brellum við. Úr því hún vill
endilega knýja frarn kosningar,
verður hún að taka afleiðing-
unum. a
Starí Ferðafélagsins
á sJ. ári.
Aðalfundur Ferðafélags ís-
lands var haldinn í gærkveldi í
Iðnó.
Félögum fjölgaði verulega á
s. 1. ári, eða um 600, og eru nú
samtals um 3500. Er F. I. þvi
eitt af stærstu félögum landsins.
Starfsemin á s. 1. ári dróst
nokkuð saman. Farnar voru 30
ferðir með samtals 900 Jiátttak-
endum. Árið 1940 voru um 2000
þátttakendur i ferðum félags-
ins. Stafar Jietta m. a. af því,
hversu erfiðlega gekk að útvega
bíla. Má búast við þvi, að Jiað
gangi enn ver i sumar.
Félagsgjöld voru hækkuð um
helming á fundinum í gær.
Sumargjöf
60-70 þús. kr.
hafa safnazt.
Meira en 60 þús. króna hafa
safnazt til Sumargjafar síðan á
fimmtudaginn, barnadaginn.
Peningastraumurinn til fé-
lagsins heldur áfram og býst
það við að sjóðirnir gildni all-
mikið ennþá, áður en söfnunin
verður á enda.
í fyrra komu inn 40 þúsund
Vetrarvertfðm lieftr
víða§t gresigid
freg:leg:a.
Bæði veðrátta og fiskileysi
eiga sök á því.
Tt flabrögð í verstöðvunum' yfirleitt má telja með
lakara móti á þeirri vertíð, sem senn er á enda
hér sunnanlands oí( afkoma bátanna er að jafnaði ekki
góð. Það sem m. a. hefir valdið því er það, að veðrátt-
an hefir verið.óyenjulega umhleypingasom og gæftir
því með lakara móti og raunverulega m.jög slæmar.
Landssainband íslenzkra útvegsmanna hefir látið Vísi
í té eftirfarandi upplýsingar urn vertiðina á hinum ýmsu
verstöðvum umhverfis landið.
Vestmannaeyjar: Undanfarið
liafa verið Jiar sifelldar ógæftir,
hinsvegar befir afli Jiar verið
góður á öll veiðarfæri, Jiegar
gefið liefir á sjóinn.
Siglufjörður: Þar hefir að
undanförnu engirin afli verið á
grunnmiðum og minni bátar
J)ví ekki róið. Stærri bátar hafa
á djúpmiðum aflað um tvö til
þrjú lonn i róðri. En fiskimenn
norður þar vonast nú hvað út
hverju eftir fiskitegund, sem
vanalega gerir vart við sig þar
á þessum tíma vors.
Norðfjörður: Enginn afli þar
enn, sem teljandi er, eða á nær-
liggjandi fjörðum.
Djúpivogur: Þar hefir að und-
anförnu verið dágóður hand-
færafiskur.
Hornafjörður: Að undan-
förnu liefir afli þar verið mis-
jafn — allt frá þrem, til fjórtán
skippundum á bát, en borizt
Iiefir á land í verstöðinni frá 40
-—70 smálestir á sólarhring.
Þórshöfn: Upp úr áramótun-
um var þar góður afli, allt fram
i miðjan apríl. Síðan hefir afli
verið tregari, enda lítið róið,
vegna gæftaleysis.
Hólmavík: Á Hólmavík var
afli sæmilegur i marzmánuði,
eða allt að 3000 kg. á stærri bát-
ana og 1000 kg. á hina smærri.
Rétt er að geta J>ess, að þar er
mikið rim trillur, en fáir stórir
Jiilbátar. Afli er J>ar nú tregur
á innmiðum, en allgóður úti í
Húnaflóa.
ísafjörður: í síðustu róðrum
hefir meðalafli á 15 smálesta
báta verið um 2 til 4 smálestir,
en virðist hinsvegar fara minnk-
andi. Lítið hefir verið róið á
ísafirði nú síðustu dagana.
Eskifjörður: Þar hefir ekkert
vei’ið sótt á sjó að undanförnu
og útlit dauft, enda ekki hægt
að róa þar eystra nú, sakir stór-
straums, frá Stöðvarfirði til
Seyðisfjarðar. Fjöldi færeyskra
fisktökuskipa liggur nú á öllum
Austfjarðahöfnum.
Dalvík: Þorskafli við Eyja-
íjörð hefir að undanfömu verið
afar tregur. Nóg er þar um fisk-
tökuskip, einkum Færeyinga.
Patreksfjörður: Siðan er
róðrar byrjuðu í febrúar hafa
aflabrögð á Patreksfirði verið
góð og virðast vera það enn, en
gæftir hafa hamlað veiðum. —
Bátaútgerð á Patreksfirði fer nú
vaxandi.
Húsavík: Fyrir og um pásk-
ana var ágætur afli á Húsavík,
enda veiddist þá smásíld (loðna)
á víkinni. Síðan hefir afli verið
fremur lélegur, enda skortur á
fceitu, sem fiskimenn þar hafa
þurft að sækja til Akureyrar.
Faxaflói: Það má yfirleitt
segja, að vertíðin við Faxaflóa
liafi verið með allra lakasta
móti og það eru aðeins „beztu“
krónur á sömu tekjuliði og hef-
ir því söfnunin í ár gengið
meira en 50% betur það sem
af er.
bátarnir, sem viðunanleg af-\
koma er á. Á Akranesi mun afli
yfirleitt liafa verið betri en í
Keflavík og Sandgerði, og í gær
fengust á báta frá Akranesi
frá 6 til 10 tonn. Samfara treg-
um afla við Faxaflóa hefir svo
gæftaleysi verið með fádæmum
mikið, og J>að er sérstaklega í-
skyggilegt, að ekki hafa veriö
farnir nema 7 til 8 róðrar í apríl-
mánuði, en bátaeigendur og
sjómenn vona jafnan, að sjó-
sókn geti haldizt sæmilega stöð-
ug i apríl.
í sambandi við sölu fisksins úr
verstöðvunum í fiskflutninga-
skipin er vert að geta þess, að
færeysk fisktökuskip safnast nú
í svo að segja bverja veiðistöð,
ásamt íslenzku flutningaskipun-
um og valda mjög miklum töf-
um hjá islenzkum skipum i J>ví,
að fá fiskinn. Frá áramótum
hafa t. d. milli 60 og 70 Færey-
ingar siglt með ísvarinn fislc frá
íslenzkum liöfnum en á sama
tíma eru ekki í förum nema 29
íslenzk fiskflutningaskip. Öðru
máli var að gegna i haust, J>eg-
ar fara varð eftir ákvæðum fisk-
sölusamningsins um að jafn
mörg færeysk og íslenzk skip
mætlu kaupa fiskinn, en eftir að
slakað var á þessum ákvæðum
hafa Færeyingarnir orðið í
svona miklum meirihluta og ís-
lenzku skipin J>vi oft þurft að
bíða tímunum saman eftir fiski.
Þetta ætti að taka til endur-
skoðunar, að minnsta lcosti á
þann hátt, að Islendingar sætn
að öðru jöfnu fyrir færeyskum
skipum eða að tala færeyslcu
skipanna verði takmörkuð.
í febrúar siðastliðnum var
gefin undanþága frá fisksölu-
samningnum um það, að is-
lenzk fiskfhitningaskip mættu
taka fisk á Breiðafirði til april-
loka. Nú hefir þessi undanþága
verið framlengd til júníloka, og
munu sjómenn og eigendur ís-
lenzku fiskflutningaskipanna að
sjálfsögðu fagna þeirri ráðstöf-
un. —
Frá hæstarétti:
Timburkofínn víkur fyrir stórhýsi
ísafoldarprentsmiðju.
Útburðargjörðin nær fram að ganga
í dag var kveðirin upp dómur
í hæstarétti í málinu ísafoldar-
prentsmiðja h.f. gegn Sigríði
Erlendsdóttur. Málavextir eru
þeir, að í júnímánuði 1941
keypti áfrýjandi húseignina nr.
5 við Þirigholtsstræti í þeim til-
gangi að rífa húsið, sem er lítið,
og byggja stórhýsi í staðinn.
Stefnda bjó í húsinu og hafði
búið þar um margra ára skeið.
Áfrýjandi fór þess nú á leit
við stefndu, að hún flytti úr hús-
inu og bauðst til þess að útvega
henni liúsnæði annarsstaðar, eu
með J>ví að það gekk illa, byggði
áfrýjandi hús við Reykjaveg, er
liann ætlaði henni til ibúðar. En
er til kom vildi stefnda ekki
liverfa úr Þingholtsstræti 5, þótt
henni stæði þannig annað hús-
næði til boða og bað J>á áfrýj-
andi um útburð á henni. Urðu
úrslit J>ess máls J>au í liæsta-
rétti, að útburðurinn var lcyfð-
ur og segir svo i forsendum
bæstaréttardómsins.
„Áfrýjandi er eigandi smá-
hýsis J>ess, er stefnda hefir til
afnota, og lóðar J>eirrar, er það
stendur á. Er áfrýjandi kominn
langt á leið með kjallaragröft
stórhýsis á lóð þessari, en smá-
hýsið er honum til tálmunar við
áframhald verksins. Það verð-
ur þess vegna að telja, að af-
notahagsmunir stefndu af smá-
liýsinu séu svo hverfandi litlir
i samanburði við nauðsyn á-
frýjanda til athafna á lóðinni,
að hún verði af Jæim ástæðum
að víkja þegar í stað úr húsnæð-
inu. Um bótarétt stefndu á hend-
ur áfrýjanda verður ekki dæmt
í máli þessu, þar sem J>að úr-
lausnarefni ber ekki undir fó-
geta. Ekki þykir efni vera til að
kveða á um tryggingu handa
stefndu, með þvi að trygging
var boðin í héraði, en hvorki
umboðsmaður stefndu né fó-
geti töldu ástæðu til að taka þvi
boði.
Eftir atvikum þykir rétt, að
málskostnaður í héraði og fyrir
hæstarétti falli niður.“
Hrm. Einar B. Guðmundsson
flutti málið af hálfu áfrýjanda,
en hrm. Guðm. Guðmundsson
af hálfu stefndu.
Skídaskáli Ármanns
reistur í sumar.
Vísir hafði sem snöggvast tal af Ólafi Þorsteinssyni,
sem er einn af st jórnarmeðlimum Glímufélagsins Ár-
manns og innti hann eftir fréttum um það, livernig
gengi með byggingu Ármannsskálans. Honum sagðist
svo frá:
Eins og menn rekur minni
til brann skáli sá, sem Ármenn-
ingar áttu uppi í Jósepsdal, til.
kaldi-a kola, nú rétt eftir síð-
ustu áramót. Var þetta hinn
mesti hnekkir fyrir félagið og
var þegar hafizt handa um und-
irbúning að byggingu nýs slcála.
Miðar þessurn undirbúningi
vel áfram og er riú búið að gera
bráðabirgðateikningu að skála-
byggingunni. Er hún gerð af
Skarphéðni Jóhannssyni bygg-
ingameistai'a. Ekki er enn víst
hvort þessi teikning verður not-
uð, en miklar líkur eru til þess,
að svo verði.
Aðferðin, sem notuð var til
þess að safna saman fé til bygg-
ingarinnar var sú, að félags-
mönnum voru fengnir listar,
sem þeir fóru með til kunningja
sinna og annarra félagsmanna.
Frh. á 3. síðu.
Röskur
unglingspiltur
óskast nú Jægar til afgreiðslu
og sendiferða.
Kaupfélag Borgfirðinga
Sími: 1511".
Hús
Vil kaupa lítið liús, í eða
utan við bæinn. Tilboð send-
ist um verð og útborgun og
allar nánari upplýsingar
fyrir 1. maí, merktr „Hús-
eign“.
Stúlku
vantar strax í eldhúsið á
Elli- og hjúkrunarheimilið
Grund. Uppl. gefur ráðskon-
an.
2 lóðir
með hverahita
undir sumarbústaði, eru til
sölu á einum fegursta stað á
Suðurlandsundirlendinu. —
Tilboð, merkt: „Þægindi“,
leggist inn á afgr. Vísis fyrir
föstudagskvöld.
LAHD
i nágrenni bæjarins, með
góðu ibúðarhúsi ásamt
gripahúsi, er til sölú eða
skipta á húsi í bænum.
Staðurinn er ágætur fyrir
svína- og hænsarækt. Lyst-
hafendur leggi bréf i póst-
hólf 45, merkt „1234“, fyrir
3. mai n. k.
7 manna
blll
model 1934, i góðu standi tíl
sölu. Til sýnis fyrir framsm
Miðbæjarbarnaskólann í dag
kl. 4—6 og 8—9.
Vörublll
til sölu Chevrolet, lengri
gerð, í góðu standi. Til sýnis i
Shellportinu við Lækjarg. frá
kl. 6 í dag.
Gulrófur
Rauðrófur.
Ágætar kartöflur.