Vísir - 27.07.1942, Blaðsíða 1
Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
,Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiöjan (3. hæð)
Ritstjórar
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 ilnur
Afgreiðsia
32. ár.
Reykjavík, mánudaginn 27. júlí 1942.
146. tbl.
Barizt í návígi undanfarna
3 dagá í Rostov.
Nýjar vígstöðvar
á meginlandinu
Mesti hópfundur sem um
getur á Trafalgar Square
krefst athafna.
Hópfundir voru lialdnir víða
i Bretlandi i gær, til J>ess að
livelja til þess, að hafist væri
handa um innrás á meginland-
ið. Menn heimta nýjar vígstöðv-
ar af æ meiri festu. A Trafalgar
Sqnare í London safnaðist múg-
ur 'manns og voru niargar ræð-
ur haldnar og krafist nýrra víg-
stöðva. af festu og einurð. Með-
al ræðumanna var kanadiskur
lxermaður, sem á sjö bræður,
sem allir berjast á vigstöðvun-
um i Rússlandi.
Taíið er, að 60.000 manns
hafi verið saman komnir á
Trafalgar Square og er þetta
mesti hópfundur þar, sem um
getur fyrr eða síðar.
Þjóðveijar segjast komnir suður
yfir Donfljót.
Mikil loftárás á
Duisburg í fyrri-
nótt
Rússneskar flugvélar yfir
Austur-Prússlandi.
Brezki flugherinn gerði mikla
árás á Duisburg í Ruhr í fyrri-
nótt. Dáginn áður voru gerðar
árásir í björtu á Mannheim og
Frankfurt. — 1 gær flugu^rezk-
ar flugvélar yfir Duisburg og
loguðu þar þá miklir eldar í
hafnarhverfunum. —I fyrrinótt
var einnig varpað sprengjum á
flugstÖðvar Þjóðvefja í Hollandi
og Belgiu. — Úr öllum leiðöngr-
um brezka flugflotans í fyrri-
nótt voru fimmtán flugvélar
skotnar niður og var ein þeirra
orustuflugvél.
Tvær þýzkar flugvélar voru
skotnar niður yfir norðaustur-
strönd Englands sömu nótt.
Það er opinberlega tilkynnt
í London, að hundruð
brezkra sprengjuflugvéla
hafi í nótt gert 91. árásina
á Hamborg. 29 flugvélar
æru ókomnar úr árásarleið-
angrinum. — Flugskilyrði
'voru góð. Engar loftárásir
voru gerðar á Bretland í
nótt, en dreifðar árásir í
morgun. Skotið var af vél-
byssum á fólk á leið til
vinnu á bæ í Midlands og
sprengjum varpað á nokkra
staði í norðvestur og suð-
austurhluta landsins. —
Hættumerki voru gefin tví-
vegis í London, eri engum
sprengjum varpað.
1 nött var gerð mikil loft-
árás á Tobruk.
Viö ¥oponesh eru Þjóð-
verjar á undanhaldi.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Þjóðverjar tilkynna, að hersveitir þeirra séu
, komnar yfir Don, fyrir sunnan Rostov (sem
stendur í nokkurri fjarlægð frá ósunum), og
hafi þetta tekizt þrátt fyrir erfið skilyði (fenjaland)
og sterka vörn Rússa. — Rússar staðfesta þetta ekki í
sínum fregnum, en segja að barizt sé áfram grimmilega
á Rostovsvæðinu. í nágrerfni og útjöðrum Rostovborgar
hefir verið barizt í návígi undanfarna 3 daga. Hver
smáblettur, sem Þjóðverjar taka, er vættur blóði, og
sörnu sögu er að segja við Novo Charkessk norðaustur
af Rostov.
\
Á Tsymlyanskaya-vígstöðvunum leitast Þjóðverjar við að
komast yfir fljótið á breiðu svæði, en við Voronesh eru Rússar
áfram í sókn, þrátt fyrir öflug gagnáhlaup Þjóðverja. Sænskir
fréttaritarar í Berlín síma blöðum sínum, að horfurnar séu all-
ískyggilegar fyrir Þjóðverja á þessum vígstöðvum. Á Bryansk-
vígstöðvunum suðvestur af Moskvu veitir Rússum einnig betur,
enn annarstaðar hvarvetna veitir Þjóðverjum betur og hafa
unnið allmikið á. — Rússar segja, að á 3 vikum hafi þeir eyði-
lagt 328 skriðdreka og 189 fallbyssur á einum hluta Voronesh-
vígstöðvanna.
Kínversk lið sækir fva'm vest-
ur á bóginn á 20 kilömetra
svæði við Hangcli-Nanchang
járnbrautina, sem þeir náðu á
sitt vald í seinustu viku. Her-
sveitir þeirra hafa nú gert árás-
ir á tvo hæi, í Kweiki-Yingtan-
línunni. Nokkurar líkur eru lil,
að Japanar verði að liörfa til
Nanchang, en þar hófst sókn
é
þeirra í maí s. 1.
f öði'Uhi fregnuin í morgun
segir svo:
Sú liætla er yfirvofandi, að
Þjóðverjar, sem stöðugt flytja
meira lið til Rostovvígstöðv-
anna, brjóti alla mótspyrnu
Rússa þar á bak aftur. I víg-
stöðvafregn til Pravda segir, að
hinar látlausu árásir margfalt
öflugra liðs séu farnar að mæða
Rússa. Pravda- segir, að rúss-
nesku hermennirnir hafi átt í
bardögum dag og nótt, án þess
að fá nokkura livild.
Þjóðverjar hafa ruðst inn í
Rostov á mörgum stöðum. All-
an daginn í gær sóttu Þjóðverj-
ar frani i þéttum skriðdreka-
sveita- og fótgönguliðsfylking-
um og knúðu Rússa til frekara
undanhalds.
Við Tsymlyanskaya hafa
Þjóðverjar náð öruggri fótfestu
sunnan lárinnar. ■— Manntjón
Þjóðverja og hergagna er gífur-
legt og margfalt meira en Rússa,
segir í fregnum frá Moskva. —
Markmið Hitlers er ekki aðeins
nýir landvinningar, heldur að
brjóta alla mótspyrnu Rauða
hersins á bak aftur. Er það1 álit
margra hermálasérfræðniga.
Þetta hefir honum þó ekki tek-
izt og má þalcka það hersnilli
Timochenko marskálks, sem
tókst að tefja fyrir Þjóðverjum
lengi vel, og bjarga meginhern-
um frá gereyðingu, þótt and-
stæðingarnir væru liðfleiri og
betur útbúnir. Gizkað er á, að
í Rostov-sókninni einni hafi
Þjóðverjar 600.000 manna lið
og yfir 2000 skriðdreka. —
Rússar eru sagðir hafa gereytt
75. ]>ýzka herfylkinu við Vor-
onezh. — Yfirmaður setuliðsins
í Rostov hefir fyrirskipað, að
hvert hús í borginni skuli not-
að sem virki og barizt í borg-
inni til liins ítrasla.
f fregnum frá Rússlandi í
gær segir enn, að orustan á Ro-
stov-svæðinu geisi áfram og sé
oft barist í návígi. Þjóðverjar
senda æ meira af skriðdtekuin
og varaliði til vigstöðvanna, lil
jtess að reýna að knýja fram
úrslit, en Rússar játa, að Þjóð- ’
verjar liafi brotizt í gegn á Ro-
stovvígstöðvunum á tveimur 1
stöðum. Með þessu er ekki átt
við, að þeir hafi brotizt gegnum
allar virkjaraðir Rússa, og eftir ,
öllum fregnum frá -Rússlandi
að dæma, er Rostov ekki enn á \
valdi Þjóðverja. Þjóðverjar .
hafa þó lialdið áfram framsókn
sinni og er nú barist við út-
liverfi borgarihnar. Þjóðverjar
endurtaka hinsvegar, að þeir
hafi lekið Rostov. Þeir segjast
einnig hafa tekið Novo Char-
kesk, en Rússar hafa ekki játað
það, og einnig segjast Þjóðv.
hafa tekið bæinn Aksaiskye,
sem er við járnbrautina milli
Novo Charkessk og Rostov.
I gær var frá því sagt í rúss-
neskum fregnum, að Þjóðverj-
ar héldu áfram tilraunum sín-
um til þess að komast yfir Don
við Tsymlyanskaga, og í Lond-
on er álitið, að þeir geri slíkar
tilraunir á stærra svæði en áð-
ur, og játað er, að Rússar séu
þarna í varnarstöðu. Þjóðverj-
um tókst að koma nokkurum,
framsveitum yfir fljótið, og
náðu þar fótfestu, og^grófu sér
skotgrafir. Þjóðverjum var þo
að þessu skammgóður vermir,
því að rússneski flugherinn
gerði harðar árásir á þessar
stöðvar, en fótgöngulið Rússa
upprætti þar næst herflokka
þessa.
Fyrir vestan Voronesh eru
Rússar enn i sólcn og hafa lekið
nokkur hundruð fanga og 45
fallbyssur og vélbyssur.
x Á Bryanskvigstöðvunum, hafa
Rússar byrjað ái'ásir og tekið
nokkur byggð svæði.
Síðustu fréttir.
Þjóðverjar tilkynna að þeir
hafi sótt fram 16 km. fyrir sunn-
an Rostov. — I Rostov sprengja
Rússar hús í loft upp, til þess
að reyna að stemma stigu við
framsókn Þjóðverja. — Talið
er að Þjóðverjar muni nú freista
að sækja fram í áttina til norð-
austurhluta Kákasus.
Ntntt og; lag;g;ott.
Japanskar flugvélar hafa gert
næturárásir á Port Darwin í
Ástraliu og Townsville í
Queenslandi. Manntjón varð
ekki og annað tjón lítið.
•
Franskir ættjarðarvinir hafa
gert árásir á þýzka hermenn í
Brest og víðar og tiafa um 50—
60 Þjóðverjar fallið í þessum
bardögum. — Þá liafa franskir
verkamenn eyðilagt vopna-
verksmiðju, sem stanfaði fyrir
Þjóðverja.
•
Þjóðverjar hafa fyrirskipað
skömmtun á kartöflum í Nor-
egi og er ástæðan talin, að ella
verði ekki hægt að safna nögum
birgðum til vetrarins. —
Skariimturinn er 3 pund á
mann á viku.
e
Rússar saka Laval um að
vinna að þvi, að hersveitir úr
fastalier Frakka verði séridar
til austurvigstöðvanna, Þjóð-
verjum til hjálpar. Blaðafulltrúi *
rússnesku stjórnarinnar i Ivubi-
shev minnti Laval á, að Frakk-
ar ættu enn i styrjöld við Þjóð-
verja.
•
! í fregnum frá Kairo í gær seg-
ir, að ekki hafi verið um neina
meiriháttar bardaga að ræða,
en stórskotalið heggja hafði sig
nokkuð i frammi. Einnig kom
til átaka milli framvarðasveita.
Stórar sprengjuflugVélar banda-
manna gerðu árásir á Tobruk
og stöðvar Þjóðverja á Ivrit. —
Nálægt Porl Said voru 2 ítalsk-
ar flugvélár (S-79) skotnar nið-
ur og gerðar voru árásir á 2
þyzkar (Junkers 88); Var önn-
ur skotin niður, en hjn laskað-
ist. — Loftárásir á eyna Malta
voru ekki í stórum, stíl.
•
Franskir frelsisvinir hafa gert
árás á þýzka setuliðsstöð í Be-
sancon, nálægt svissnésku landa
mærunum, og fellt 45 þýzka
hermenn.
ú
. Kunnur franskur hagfræðing-
ur, André Philip, er nýkominn
til .Lopdon til þess að ganga í
lið De Gaulle. — Gestapo var
stöðugt á hælum lians í tvo
mánuði, en Philip tókst að lok-
um að komast’yfir landamærin.
#
I gær var birt í London fregn
bess efnis, að Þjóðverjar hefði
látið taka af lífi 250.000 manna
í Póllandi, frá stríðsbyrjun.
•
Brazilíska -stjórnin liótar
gagnráðstöfunum, ef Þjóðverj-
ar láta ekki Iausa alla Brazilíu-
menn í Frakklandi, sem hand-
teknir hafa verið.
•
í útvarpi frá Ankaar segir
eftir lyrkneska hlaðinu Ulus, að
hvað sem liði horfunum i Rúss-
landi og Egiftalandi verði engin
breyting á afstöðu Tyrkja í
styrjöldinni, þeir verði hlutlaus-
ir áfram, en grípi til vopna verði
á þáyi-áðist.
•
„Dagbladet“ í Stokkhólmi
birti Berlínarfregn i gær, þess
efnis, að Himmler, yfirmaður
Gestapo, hafi farið fram á að-
stað allra Berlinarhúa til þess
að handsama hrennuvarga, sem
á hverri nóttu kveiki í íbúðar-
húsum í Berlín. Mijjón ríkis-
marka er heitið ])eim, sem gqfur
upplýsingar, sem leiða til hand-
tölcu sökudólganna.
Bretar hafa nú flugvélaverksmiðjur víða í jörðu niðri, í
gömlum, tæmdum námum og slíkum stöðum. Mynd þessi
er af verksmiðjustúlkum, seiri vinna í flugvélaverksmiðju í
gamalli námu 20 metra niðri í jörðinni. — í verksmiðjum
þessum er unnið allan sólarhringinn, og liafa menn engar
áhyggjur af loftárásum.
Nú er mánuður liðinn fná því
að Laval hófst handa um að
slofna lier sjálfboðaliða til að
bérjast gegn Rússum. Áformað
var að senda 350.000 manna
Iier, . en aðeins 16.000 „buðu
sig fram“.
®
Orðrómur er á kreiki um það
meðal stjórnmálamanna í
London, að Beaverbrook lá-
varður fái brátt sæti i stríðs—
stjórninni á ný. Beaverbrook lá- (
varður liefir að undanförnu !
gengið fram fyrir skjöldu og
krafizt nýrra vígstöðya til að
lélla undir með Rússum,
•
Gandhi segir i tímariti sinu,
Harijan, sem út kom í gær, að
ef Japanir geri innrás í Indland,
muni Indverjar veita þeim mót-
spyrnu af öllum mætti.
•
Rússar birta fregn um, að
Gestapomenn hafi skotið af
vélbyssum á hafnarverkamenn
í Hamborg. Verkamennirnir
réðust inn í matvælaskemmu,
til þess að né sér í eitthvað mat-
arkyns vegna svengdar, þegar
Gestapomenn komu, grýttu þeir
])A, en Gestapomenn gripu þá til
vélbyssna sinna. í fyrri styrjöld
liofust innanlandsóeirðir, sem
voru upphaf upplausnar heima
fyrir, með óeirðum hungraðra
manna í Berlín.
tóku þátt í árásum á Norður-
Frakldand, er 9 Focke-Wulf-
flugvélar voru skotnar niður, 2
brezkar og 1 amerisk. Focke-
WuIf-flugVélar þessar eru nýj-
ustu orustuflugvélar Þjóðverja.
Ameríkumenn liafa nýjar flug-
vélar, sem fara með allt að 500
km. hraða og að sumrá áliti
taka öllum öðrum orustuflug-
vélum fram.
Brezkar flugvélar voru enn
yfir Þýzkalandi í nótt, en” í
fyrrinótt varð mikið tjón af á-
rásum þeirri á Duisburg, Hom-
berg og Mörs, og er játað í til-
kynningum Þjóðverja, að mikið
tjón hafi orðið. Þjóðverjar
segjast hafa valdið miklu tjóni
í árás á Middelsborough.
Rússneskar flugvélar eru nú
að kalla á hverri nóttu yfir
Austur-Prússlandi og hafa meg-
inárásirnar jafnan verið á Kön-
igsberg, þar sem íniklir eldar
liafa komið upp í miðhluta
borgarinnar og iðnaðarhverfun-
um. Einnig varð þar ægileg
sprenging í vopnabúri her-
gagnaverksmiðju. •
Breskar, amerískar
og rússneskar j
flugvélar —
í árásuzn á stöðvar Þjóð-
verja s.l. sólarhring, f
í gær og í nótt lierjuðu brezk-
ar, amerískar og rússneskar
flugvélar á Þjóðverja. Flugvél-
ar úr ameríska flugliernum
Næturlæknir.
Úlfar Þórðarson, Sólvallagötu
18. Sími 4411. — Næturvörður i
Reykjavíkur apóteki.
Útvarpið í kvöld.
Kl. 19.25 Hljómplötur: Lög leik-
in á bíó-orgel. 20.00 Fréttir. 20.30
Sumarþættir: Gylfi Þ. Gíslason.
20.50 Hljómplötur: Danssýningar-
lög eftir Berners. 21.00 Upplestur:
„Locksley-liöll“, kvæ'Öi eftir Tenny-
son (Þórarinn Guðnason læknir).
21.20 Út'varpshljómsveitin: Syrpa
af alþýðulögum. Einsöngur (fr'ú
Helga Jónsdóttir: a) Salómon
Heiðar: Eg fæddist upp til fjalla.
b) Þór. Guðmundsson: Kveðja. c)
Piccolomini: Ora pro nobis. d)
Salómon Heiðar: Vagga, vagga, e)
Adolf Hesse: Ritornerai fra poco.
21.55 Fréttir.