Vísir - 05.09.1942, Blaðsíða 1
Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiöjan (3. hæð)
Ritstjórar
Blaðamenn Simi:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 llnur
Afgreiðsia
32. ár.
Reykjavík, laugardaginn 5. september 1942.
180. tbl.
I^mlinrkosinii
Alfonso Lopez, sem liér birtist
mynd af, hefir veriö endurkos-
inn forseti Columhia í Suður-
Ameriku. Hann var áður mót-
fallinn því, að Columbia fetaði
um of í fótspor Bandaríkjanna,
en nú hefir hann heitið þeim,
fullum stuðningi.
Ntult ogr laggott.
lbúar Saarbrúcken geta nú
leitað- inn i virki Siegfried-lín-
unnar, ef árás er gerð á borgina.
Hefir verið ákveðið að breyta
nokkurum þeirra í loftvarna-
skýli.
Henry Kaiser, skipasmíða-
kóngur Bandaríkjamanna, hef-
ir setið fund með yfirmönnum
hers og flota Bandaríkjanna og
helztu mönnum framleiðslumál-
anna, til að ræða um framleiðslu
risaflugbáta.
•
Gyðinganefnd Bandaríkjanna
i Washington hefir sent Vichy-
stjórninni mótmæli fyrir að
framselja til Þjóðverja Gyðinga,
sem. komizt höfðu frá Þýzka-
landi.
•
Eddie Rickenbacker, fréegasti
flugmaður Bandarikjanna 1917
—18, hefir spáð þvi, að Banda-
ríkin muni hafa 15 milljóna
manna her áður en styrjöldinni
verður lokið, og þar af verði
300.000 flugmenn og 3 millj.
annara manna í flughernum.
•
Frá 15. desember til 15. febrú-
ar á næsta ári verður öllum
ítölskum skólum lokað til að
spara kol. Italir fá megnið af
kolum sínum frá Þýzkalandi.
•
Sextán hollenzkir þorgarstjór-
ar hafa verið settir af embætti
vegna f jandskapar við Þjóðverja
og sjö þeirra hafa verið teknir
í gislingu.
•
3.000.000 manna starfa nú í
vopnaverksmiðjum í Bandaríkj-
unum.
•
1 síðasta mánuði gerðu Bretar
12 næturárásir og 5 dagárásir á
Þýzkaland og herteknu löndin.
•
Fregn frá Vichy hermir, að
stór spjöld hafi verið sett upp
í öllum strandhéruðum Frakk-
lands, alit af 15 km. upp í land,
þar sem birtar eru leiðbeiningar
um hegðun íbúanna, ef strand-
högg eða innrás verður gerð.
Loftárás á Bremen.
Brezkar flugvélar fóru til á-
rásar á Bremen í nótt. Ráðizt var
á skipasmíðastöðvar og önnur
framleiðslutæki.
11 brezku flugVélanna fénist.
800.000 nienn sækja
að linsratl.
Barizt vid úthverfi borgarinnar.
Rússar afþakka amerískan her.
EINKASIÍEYTI FRÁ UNITED PRESS, New York, í morgun.
Erlendir blaðamenn í Rússlandi telja nú, að ekki
geti verið færri menn í sókn Þjóðverja til Stal-
ingrad en 800.000, auk um 3000 skriðdreka
og rúmlega 1000 flugvéla. I gær voru hæstu áætlanir
blaðamanna hálf milljón manna (25 herdeildir), en
síðan hefir ofsi sóknarinnar aukizt enn og Þjóðverjar
sótt^nn fram. /
Þjóðverjar tilkynntu í gær, að þeir væru komnir að
Stalingrad að vestan, en Rússar gera hvorki að játa né
neita, en í London er jiað almennt talið, að nú sé barizt
við sjálf úthverfi borgarinnar, að einhverju leyti að
minnsta kosti. Jafnframt er gert ráð fyrir, áð Rússum
muni vaxa fiskur um hrygg, ef leikurinn berst inn í
borgina ,þvi að þá verður hvert hús varið meðan þess er
nokkur kostur.
*
Þingmenn í Bandaríkjunuin liafa skýrt frá því, að Sovét-
stjórnin liafi afþakkað boð frá Bandaríkjunum um það, að am-
erískur her verði sendur til Rússlands, til liðveizlu við rauða
herinn. Rússar tilkynntu amerisku fulltrúunum, sem buðu
þetta, að þá skorti ekki menn, þrátt fyrir ofsa bardaganna við
Þýzkaland.
Sem dæmi um ofsann og
grimmdina í bardögunum við
Stalingrad er j>ess getið, að á
einum stað hafi Rússar eyðilagt
40 þýzka skriðdreka á einum
degi, 16 á öðrum stað og 25 á
þeim þriðja. Þjóðverjar halda
sem, fyrr uppi látlausum loft-
árásum á borgina, þvi að um
hana far nær öll þau skotvopn
og aðrar birgðir, sem varnar-
lierinn notar. Rússneski flugher-
inn segist liafa slcotið niður 47
þýzkar flugvélar á 40 mínútum
í einni af fjöldaárásum Þjóð-
verja.
Suður hjá Novorossisk hafa
Þjóðverjar enn neytt Rússa til
undanhalds og þokazt nær borg-
inni. Herskip úr Svartahafsflota
Rússa taka þátt í vörn borgar-
innar með þvi að skjóta á hægra
fylkingararm Þjóðverja, sem
nær niður að sjó.
Af bardögunum við Terek-
ána eru fregnir engar að heitið
getur. Bawzt er heiftarlega um
brúarstæði, en landslagið er
mjög gott til varnar.
Suður af Kaluga segja Þjóð-
verjar að Rússar hafi reynt að
rjúfa varnir þeirra með stór-
skotaliði og skriðdrekum. Kveð-
ast Þjóðverjar hafa eyðilagt 91
skriðdreka i þessum tilraunum
Rússa. I loftárás Rússa á þýzkan
flugvöll voru 24 flugvélar
skotnar niður af 37, sem árásina
gerðu.
Þjóðverjar slcýra frá þvi, að
stórskotalið þeirra og flugvélar
liafi sökkt sex flutningaskipum
á Volga á einum degi, auk f jölda
smiáskipa. Fljótið er um 8 km.
á breidd á þeim slóðum, þar sem
Þjóðverjar segjast komnir að
því.
Ofnasöfnun.
Þýzka stjórnin býr sig nú
undir vetrarhernað i Rússlandi
sem óðast og er t. d. byrjað að
safna léttum ofnum, sem auð-
velt er að flytja, auk hlífarfata,
skinna og ullarfatnaðar, er byrj-
að var að safna fyrir nokkurum
vikum.
Framleiðöndum hefir verið
gert að skyldu að láta af hendi
fjórðung framleiðslu sinnar og
í ráði er, samkvæmt fregnum
frá Sviss, að gera húseiegndum
einnig skylt að afhenda eitthvað
áf sínum ofnum.
Fregnir frá London herma, að
þýzkur höfuðsmaður hafi skrif-
að í „Militár Wolchenblatt“, að
það væri skylda foringja að
skjóta hvern þann hermann,
sem sýndi óttamerki, því að ein-
staklingurinn sé ekkert, þegar
viðhalda þurfi samheldni og ein-
beittni fjöldans.
1000 snekkjur
gegn kafbátum.
Bandarikin eru að smíða 600
snekkjur til kafbátavarna, en
1000 smáskip önnur verða tekin
til þessarar þjónustu, svo að alls
verða 1600 snekkjur og smáskip
til að berjast við kafbátana bráð-
lega.
Byrjað var á fjöldafram-
leiðslu þessara 600 snekkja fyr-
ir nokkuru og gengur hún afar-
.fljótt, því að þær eru smíðað-
ar i mörgum lilutum, og settar
sanian i skipasmíðastöðvunum.
Auk þeirra er verið að breyta
1000 smáskipum og hraðskreið-
um vélbátum, svo að þau geti
tekið þátt í kafbátabaráttunni.
I byrjun ársins taldi Knox
flotamálaráðherra, að öxulríkin
mundu hafa um 500 kafbáta í
hernaði í loks ársins.
Kínverjar missa borg.
Kínverjar hafa misst aftur
smáborg norðvestur af Kinhwa,
sem þeir tóku fyrir fáeinum dög-
um.
Harðir bardagar standa um
Kinhwa og var það japanskur
liðsauki á leið til borgarinnar,
sem lirakti Kínverja úr smá-
borginni þar fyrir norðvestan.
Stilwell liershöfðingi kom í
gær til Chungkings frá Nýju
Delhi og tilkynnti þá, að flug-
vélar Bandaríkjamanna hefði,
gert árás á Nanchang.
Loítíriii! ð BiÉpest.
Budapest, höfuðborg Ung-
verjalands, hefþ- nú orðið fyr-
ir fyrstu loftárás sinni, sem
var gerð í nótt sem leið. Voru
það níssnéskar flugvélar, er
fóru þenna leiðangur, ekki
minna en um 1500 km. hvora
leið.
Árásin stóð í tvær klukku-
stundir og einu sinni heyrðist
ægileg sprenging í borginni,
sem yfirgnæfði allar aðrar.
Flugvélar Rússa, sem fara
í árásarferðir til Berlinar,
Budapest og annarra jafn
f jarlægra staða, eru með sér-
stakri vængtegund, sem gerir
þeim kleift að fljúga óvenju-
lega hátt. Hreyflar þeirra eru
líka útbúnir með loftdælu,
em sér hreyflunum fyrir
nógu lofti, þótt þrýstingurinn
sé orðinn mjög lítill í þessari
hæð.
Barizt aftur í gær
í Egiptalandi
Bardagar voru á allstóran
mælikvarða í gær í Egiptalandi,
en er kveldaði hættu þeir og
öxulherirnir fóru aftur til sinna
fyrri stöðva.
Herstjórn Bandaríkjamanna í
Egiptalandi tilkynnir, að amer-
ískt skriðdrekalið hafi tekið þátt
í bardögum tvo fyrstu dagana
og eyðilagt allmarga skriðdreka
öxulherjanna.
Að næturlagi undanfarið hafa
Bretar sent fram verkfræðinga-
sveitir til að sprengja upp skrið-
dreka þá, sem legið hafa eftir,
þegar öxulherirnir hafa snúið
undan. Hafa 39 skriðdrekar ver-
ið sprengdir í loft upp á þenna
hátt.
Þjóðverjar tilkynna, að flug-
sveitarforinginn Marseilles, sem
er í flughernum i Afríku, hafi
nú grandað 125 flugvélum, þar
af 16 á einum degi.
Worsk liáikola-
hátíð í London.
S.I. miðvikudag héldu Norð-
menn í London upp á árshá-
tíð háskólans, með því að inn-
ritaðir voru nýir stúdentar, flest
stúlkur.
Um kveldið var haldin veizla
með 250 stúdentum, eldri og
yngri, og þaðan var Churchill
sent skeyti, þar sem Bretum, var
þökkuð gestrisni þeirra og liann
sjálfur hyltur sem foringi Breta.
Meðal ræðumanna var Noel
Baker þingmaður, sem lýsti því,
hversu mikilvægan þátt Norð-
menn ætti i styrjöldinni, m. a.
vegna þess, hve verzlunarfloti
þeirra er stór.
Heyskortur er nú svo mikill
í Noregi, að ströng skömmtun-
arákvæði hafa verið sett. Hestar
setuliðsins fá þó hey án skömmt-
unar.
í Londondeppy
Fyrsta bækistöð Bandarikjamanna i Evrópu var London-
derry í Norður-lrlandi. Myndin sýnir ameriska sjóliða og tund-
urspilla í höfn þar.
Þjóðverjar endurskipu-
leggja njósnakerfi sitt
Vegna þátttöku Amerikuþjóða í striðinu.
Þýzka leyniþjónustan hefir tekið algerum stakkaskiptum
síðustu mánuði, segir í grein í Lundúnablaðinu Daily
Telegraph.Stafar þetta af styrjaldarþátttöku ýmsra Am-
eríkuþjóða og allskonar erfiðleikum í Austurlöndum.Síðan opin-
berum skrifstofum Þjóðverja í þessum löndum hefir verið lok-
að, hefir sambandið rofnað eða bilað meira og minna milli aðal-
stjórnar njósnaranna heima og einstaklinganna, sem verkin
vinna. Hefir því orðið að endurskipuleggja þessa starfsemi. —
Þýzka blaðið, sem gefið er
út í London — Die Zeitung —
skýrir ,ft\á þvd, að yfirstjórn
njósnasveitanna hafi verið lögð
beint undir stjórn Hitlers. Með
ítalir reknir á flótta.
ítalir hafa flutt 62 albanska
stúdenta — þar á meðal 14
stúlkur — í fangabúðir á Italíu,
fyrir að sýna mótþróa og stofna
til óeirða.
Hjá Premeti hafa albanskir
skæruflokkar rekið af höndum
sér ítalskan lierflokk, sem hafði
verið sendur til að refsa Albön-
um'.
Götubardagi
í Belfast.
Lögreglan í Belfast og 6 með-
Iimir írska lýðveldishersins
háðu bardaga í vesturhluta
borgarinnar í gærkveldi.
Enginn lögregluþjónanna
særðist, en tveir vegfarendur —
þar ó meðal litil telpa — urðu
fyrir skotum. Lögreglan skýrir
svo frá þessu, að I. R. A.-menn-
irnir hafi skotið á hana fyrir-
varalaust með léttri vélbyssu,
en liún snerist þegar lil varnar.
Einn maður hefir verið liand-
telcinn og er hann grunaður um
að liafa verið einn af árásar-
mönnunum. Var hann vopnaður
skammbyssu.
því móti getur hann samræmt
starfsemi njósnaranna hernað-
araðgerðum sinum og pólitisk-
um fyrirætlunum.
Upplýsirigastarfsemi Þjóð-
verja er í þrennu lagi og hafa
þessir aðilar hana með hönd-
um: Njósnadeild hersins, undir
stjórn Canaris, flotaforingja,
Samband Þjóðverja erlendis og
Gestapo.
Tvær aðalstöðvar.
Madrid var áður éin af aðal-(
bækistöðvum þýzku njósna-
starfsejninnar, en til þess að
hún vekti ekki eins mikla at-
hygli var hún fyrir nokkuru
flutt til Vigo og þar eru líka
bækistöðvar Geslapo fyrir
Pyreneaskagann og Norður-
Afríku.
Faupel hershöfðingi og for-
seti spænsk-amerísku stofnun-
arinnar i Berlín, sem var sendi-
herra Þjóðverja á Spáni meðan
á borgarastyrjöldinni stóð og
hjálpaði við skipulagningu fal-
angistaflokksins, er nýkominn
til Spánar til að auka menning-
arsambandið við Þjóðverja, að
þvi er látið er i veðri vaka. Starf
hans á að vera að skipuleggja
utanríkisdeild falangistaflokks-
ins.
Önnur aðalbækistöð — fyrir
Austurlönd — liefir verið sett á
fót í Tyrklandi. Þar Tæður von
Papén. Miðstöðiii er þö ekki i
bustað hans i Ankara) heldur í
sumarhöll hans i Istanbul. Þar
Frh. á 3. siðu.