Vísir - 14.08.1943, Blaðsíða 1

Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiöjan (3. hæð)
33. ár.
Reykjavík, laugardaginn 14. ágiist 1943.
Ritstjórar N
Blaðamenn Siml:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 llnur
Afgreiðsla
183. tbl.
15 heiðursmerki fyrir þátt-
töku í henni.
Fimmtán brezkir og ind-
verskir hermenn hafa verið
sæmdir heiðursmerkjum fyrir
langa víkingaferð, sem þeir fóru
inn í Burma í sumar.
Það var skýrt frá þvi fyrir
nokkuru, að brezkur víkinga-
flokkur hefði verið margar vik-
ur í Burma og gert Japönum
marga skráveifu, meðan liann
var þar. Ilvöttu víkingarnir
landsmenn til að vinna skemmd-
arverk á mannvirkjum Japana
og gerðu það einnig sjálfir, en
þar að auki upprættu þeir
margar afskekktar setuliðs-
stöðvar Japana.
Foringi þessa flokks var
Orde Charles Wingate, liers-
höfðingi, sá hinn sami, sem und-
irbjó uppreist i Abessiniu, áður
en Bretar gerðu innrás i landið
veturinn 1940. Wingate var sá
eini mannanna, sem var vanur
að vera á ferli í frumskógum,
en hinir lærðu það fljótlega,
enda liefðu þeir ekki komizt lifs
af, ef þeir hefði ekki gert það,
Meðal þeirra ,sem var í leið-
angrinum var major einn að
nafni Brendar Ferguson, sem
hafði þægilegt og rólegt starf
við herforingjaráð Wavells, en
sagði því lausu, til að fara til
Burma. Hann var einu sinni
sendur með nokkurum mönn-
um til að sprengja upp járn-
brautarbrú og þegar hann sá
liana þeytast hátt í loft, sagði
hann: „Nú veit eg, að mig hefir
alla ævi langað til að sprengja
brýr í loft upp.“
í öðrum leiðangri banaði
Ferguson fjórum Japönum en
þjónn lians sjö. Segir Ferguson
svo frá þessu ,að hann hafi
morgun einn komið inn í þorp,
þar sem fjórir menn sátu um-
hverfis varðeld og spiluðu á
spil. Hann grunaði ekki, að þeir
væri Japanir, gekk til þeirra og
heilsaði þeim. Þegar einn þeirra
leit við, sá hann, að hann var
„gulur“. „Síðan hefi eg ekki
verið hræddur við Japani,“
sagði Ferguson, „því að þeir
urðu bókstaflega skelfingu
lostnir, þegar þeir komu auga
á mig. Eg þreif upp hand-
sprengju, losaði um öryggisnál-
ina og henti henni síðan í eld-
inn, en kastaði mér á jörðina
um leið. Það var ekki eins auð-
velt fyrir þjóninn minn, að
drepa hina Japanina, en hann
drap þá engu að síður.“
Flugvélar voru látnar færa
leiðangursmönnum matvæli, en
samt urðu þeir oft að ferðast
matarlausir langar leiðir. Þeir
nærðust þá á bambusrótum, átu
gras og suðu jafnvel kyrki-
slöngu, sem þeir drápu.
Þeir ferðuðust um landsvæði,
sem var samtals 25.000 ferldló-
metrar, og enginn þeirra féll í
leiðangrinum.
Aras á
Bandamenn hafa nú í fyrsta
kipti gert loftárás á Vínarborg
eða borg fast við hana.
Liberatorflugvélar frá Libyu
fóru í gær til árásar á liergagna-
verksmiðjur í Wiener-Neu-
stadt, Sunnan við Vín. Ná-
kvæmar fregnir eru ekki fýrir
hendi, en þó er vitað, að engin
amerisku flugvélanna fórst.
Herir Rússa í sókn á 500
km. víglínu.
t»eir eru að iieita má í
úthverfum Karkov.
Byrjadir nýja sókn milli
Bryansk og Viasima.
Afimm hundruð kílómetra svæði af r|issnesku
vígstöðvunum er nú barizt af miklu kappi og
grimmd. Rússar eru allsstaðar í sókn á þessu
svæði og þeir sækja víðast hratt fram. Þeir hafa undan-
farnar vikur tekið þorp og smáborgir í hundraðatali og
jafnvel þúsundatali, eyðilagt mikið af hergögnum fyrir
Þjóðverjum, fellt miikinn fjölda liðs þein*a og tekið
nokkur þúsund fanga.
Rússar tilkynntu um enn eina sókn í gærkveldi. Hún er sú
nyrzta af þeim, sem þeir hafa enn liafið, er milli Bryansk og
Viazma. Virðist henni vera stefnt í áttina til Smolensk, sem
er eitt liöfðuvirki og birgðastöð Þjóðverja á þessum hluta víg-
stöðvanna. Þjóðverjar höfðu skýrt frá hörðum bardögum þarna
í nokkra daga, en Rússar þögðu þangað til í gær.
I herstjórnartilkynningunni
rússnesku í gær, var frá þvi
greint, að þessi sókn hefði í upp-
liafi vei’ið í tvcnnu iagi. Annir
s' knarherinn stefndi úr norð-
a uslri til suðvf f Uirs, en hina
úr suðaustri til í.orðvesturs.
Tnnan þessa horns, par sem her-
irnar áttu að ná saman, var borg
in Spasdemiensk, scm er við
jarnbraulina til LrnUensk, um
120 km. fyrir snðaustan liana,
en um 140 km. norður af Bry-
nnsk.
Sóknin hófst fyrir nokkrum
dögum — ekki tiltekið nánar —
og brutust þá báðir sóknarher-
irnir í gegn á 20 og 15 km svæð-
mn Sóltu þejr niest fram 50
km. og tóku 100 smáborgir og
þorp og þéttbýl byggðarlög,
meðal annars Spasdemiensk og
fleiri járnbrautarstöðvar.
Þessi nýja sókn virðist benda
til þess, að Rússar geti liafið
þæi hernaðaraðgerðir, sem þeir
vilja og hvar sem er, éins og
brezkur hernaðarsérfræðingur
sagði fyrir fáeinum dögum. Þvi
verður neldur ekki neitað, að
Rússn: virðast fara sinu fram
núna, þrátt fyrir harðvítuga
vörn Þjóðverja.
1—2 km. frá
Karkov.
Herstjórnartilkynningin sagði
einnig frá því, að Rússar hefði
brotizt enn nær Karkov. Tóku
þeir þorp, sem er aðeins 1—2
km. frá úthverfunum, en ann-
arsstaðar eru þeir heldur fjær
henni. Þeir tóku alls um 30 þorp
Ráðstefnan vestra:
Herforingjarnir
byrja viðræður
Yfirmenn allra herforingja-
ráða Bandaríkjanna eru komn-
ir til Quebec.
Þeir eru Marshall hershöfð-
ingi, King flotaforingi og Arn-
old, yfirmaður flughersins am-
eríska. Þeir hefja þegar í stað
viðræður við brezku foringjana,
en síðan skila þeir sameiginlegu
áliti til Churehills og Roosevelts.
Talsmaður brezku stjómar-
innar befir látjð svo um mælt,
að eðh ráðstefunnar væri þann-
ig, að þátttaka Rússa væri ekki
nauSsynleg.
og smáborgir, þar á meðal Los-
evo, sem er fyrir austan borg-
ina, ekki langt frá henni.
Á Bryansk-svæðinu tóku þeir
enn fleiri staði, eða 60 samtals.
Þeir hafa meðal annars teldð
járnbrautarbæ, sem er aðeins 6
km.. frá Tsjekovo og 60 fra
Bryansk.
■
I.
Bandaríkjamenn á Bretlandi
eiga að vera við því búnir á
hverri stundu, að þaðan verði
hafin innrás.
Jacob Devers, hershöfðingi
Bandaríkjamanna á Bretlandi,
sendi foringjum sínum orðsend-
ingu um þetta í gær. Hann
sagði, að innan stundar mundu
amerísku hersveitirnar hefja
sókn yfir mjóu sjóræmuna, sem
er milli Bretlands og megin-
landsins og hver maður yrði að
vera viðbúinn því fyrirvara-
laust.
„Þess verður ekki langt að
bíða, að nazisminn verður dautt
blað í veraldarsögunni,“ sagði
liann að lokum.
Ráðuneytin fiutt
fá Berlin.
Það er nú byrjað að flytja
ráðuneytin þýzku frá Berlín og
segja sænsku blöðin, að þau
verði öll flutt.
Tvö ráðuneyti hafa þegar
verið flutt suður til Vínarborg-
ar og er annað þeirra utan-
ríkismálaráðuneytið. Hefir
ekki verið farið dult með það,
■ hvert þessi ráðuneyti hafa verið
' flutt, en hinum nýja dvalarstað
1 eins ráðuneytisins er lialdið
leyndum — hermálaráðunevt-
isins.
BRÚARSMÍÐI Á NÝJU GUINEU.
Lokaárásin á
Kiska bráðlega.
Síðan farið til Kurileyja.
Það hefir verið kyrrð á nyrztu
vígstöðvunum á Kyrrahafi und-
anfarið, en í Washington er hún
talin „lognið fyrir storminn“.
Bandarikjamenn verða að ná
Kiska, áður en þeir geta fyrir al-
vöru hafið hernaðaraðgerðir
gegn Japan úr norðri og þeir eru
húnir að búa svo um sig á Attu,
síðan þeir tóku þá eyju, að það
er almennt talið, að þeir sé næst-
um tiíbúnir til lokaárásarinnar
á Kislca.
I Wasliington er jafnvel talað
um það, að næsta skref Banda-
rlkjanna eftir töku Kiska yrði
að ná Paramusliiru á Kuril-eyj-
um, sem tvær árásir hafa verið
gerðar á. Fyrr munu Banda-
ríkjamenn ekki geta gert veru-
legar árásir á Japan.
Eiehelberger hershöfðingi, einn a fyfirmönnum amerísku her-
sveitanna á Nýju-Guineu, athugar brúargerð á eynni, sem inn-
bornir menn hafa verið fengnir til að vinna að.
Þrír menn skipta
rekaspíritusnum
milli sín
Raonsókn erbráðilega lokid.
Ð ANNSÓKNIN'NI í ÁFENGISEITRUNARMÁL-
■^INU heldur áfram, og getur settur bæjarfógeti ekki
gefið neinar upplýsingar um gang málsins, eins og sakir
standa, og ekki fyrr en rannsókn er svo langt komið, að
veigamikil atriði verði í ljós leidd.
Frá öðrum heimildum hefir
Visir frétt, að áhöfn vélbáts hafi
fundið spíritustunnuna fyrir all-
nokkru á reki. Skipstjórinn
skipti vínandanum milli sín og
tveggja hátverja annara, og
komu þeir sér saman um að
láta ekki uppskátt um fundinn.
Ætlunin mun hafa verið að
koma vínandanum í verð á þjóð-
hálíðinni, þegar markaður var
nægur, en eitthvað mun þessi
fyrirætlun liafa tafizt, sökum
þess að skipverjar voru ekki ör-
uggir, nema um eitraðan spiri-
tus væri að ræða. Einn skipverja
seldi livorki af hluta sinum né
gaf, annar drakk sjálfur eitt-.
Innanrikisráðuneytið brezka
hefir nú fyrirskipað, að auð hús
skuli tekin leigunámi handa hús-
næðislausu fólki, því að* lítið
sem ekkert hefir verið byggt af
nýjum húsum í stað þeirra, sem
farið hafa i loftárásum, en hins-
vegar streymir fólk nú aftur til
borganna, þvi að fyrirsjáanlegt
þykir, að loftárásir verði ekki
aftur gerðar á enskar borgir
í stórum stíl.
hvað, hinn þriðji neytti ekki á-
fengis, en lét eitthvað litilsliátt-
ar af hendi.
Allt það fólk, sem einlivers
neytti af vökvanum, var að ein-
hverju leyti kunnugt skipstjóra
þessum eða skipshöfninni, og er
þvi ólíklegt talið, að mikil brögð
hafi verið að sölu drykkjarins.
Hinsvegar er málið mjög al-
varlegt og horfir illa fyrir þeim,
sem sekir eru um að hafa dreift
vinandanum, hvort þeir hafa
gefið hann eða selt, en meira er
ekki hægt um málið að segja
á þessu stigi, enda verður að
ræða þau mál mjög varlega,
sem í rannsókn eru, jafnvel þótt
í öðrum. landshluta sé.
Þjdðierjar á undan-
lialdi á næ§tum allri
víglíiiiiiiiii á Nikiiey.
Brottflutningur þeirra halda áfrara.
Sterkasta virki Þjóðverja á Sikiley er fallið og
her þeirra.er á undanhaldi til strandar víðast
hvar á víglínunni. Bandaríkjamenn fóru inn
í Randazzo kl. 7.35 árd. (ísl. tími) og höfðu hersveitir
þeirra og Breta þá barizt í heila viku rétt fyrir utan
borgina. En síðast voru farin að sjást merki þess, að
hersveitir Þjóðverja við borgina væru orðnar örþreytt-
ar.
Á ströndunum sækja fylkingaramar handamanna á af kappi,
en þeim sækist seint. Virðist 8. brezki herinn einkum eiga við
við örðugleika að striða, enda er miklu auðveldar að tefja fram-
sókn hans, þar sem þar er um miklu styttri viglínu að ræða.
Undanfarna daga hefir hann aðeins sótt frarn 1—2 km. á dag.
Stúlkunum í brezka kvenflug-
hernum hefir nú verið boðið
uppá að læra að fljúga, og eru
inntökuskilyrðin til námsskeið-
’ anna m. a. þau, að þær sé
mínnst 5 fet og 5 þuml. á hæð
(165 cm,). Umsóknir sti-eyma
nú að.
Flutningar Þjóðverja yfir
sundið hakla áfram og virðist
þeim ætla að takast hann að
miklu leyti, enda er aðstaða
jieirra mjög góð, til að veita
bátunum vernd á leiðinni yfir.
Flugsveitir hsnKhunanna halda
þó wppi árásum á „ferjurnar“,
en leið jieirra er svo stutt, að
lítill tími gefst til árása hverju
sinm.
Loftárásir á
Milano og Torino.
Brezku . flugvélamar, sem
vor.i sendar í fyrnuótt, til tið
varpa sprengjum á Milano og
Torino, liöfðu hátt á annað þús.
smálesta af sprengjum meðferð-
is. Bróðurparturinn, eða rúm-
lega 1000 smálestum, var varp-
að á Milano og stóð árásin þó
aðeins í hálfa klukkustund. —
Segja flugmennirnir, að loft-
varnaskothrið hafi verið mjög
líf il, svo að þeir hafi getað kast-
að tölu á sprcngikúlurnar, sem
sprungu í lofti.
Fregnir fra Sviss lierma, að
tvær af járnbrautarstöðvunum
i borginni hafi verið eyðilagðar,
norðurbrautarstöðin og mið-
brautarstöðin. Vörða engar
jámbrautarsamgöngur við Sviss
í nokkra daga, vegna tjónsins.
Árásin á Torino stóð jafn-
lengi.