Vísir - 22.01.1944, Síða 1

RJtstjórar:
Kristján Guðiaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð)
Ritstjórar
Blaðamenn Slmn
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 llnur
Afgreiðsla
34. ár.
Reykjavík, laugardaginn 22 janúar 1944.
* v • '»v r_,4-r
18. tR
Stórárás á
Magdeburg í nótt
Minni árás á Berlín.
lioftsókn Breta var haldið ó-
fram i nótt og ráðizt á Magde-
hnrg og Berlin.
Aðalárásin var gerð á Magde-
búrg. Var varpað á borgina
rúmlega 2000 smál. sprengja, en
árásin á Berlin var minni, og er
þess þó getið, að ekki hafi verið
itm Moskito-érás að ræða. Éinn-
ig var ráðizt á borgir íhernumdu
löndunum. Alls misstu Bretar
•SS^flugvélar í nótt.
Arásin á Berlín í fyrrinótt var
sá harðasta, sem nokkuru sinni
iiefir verið gerð á borgina. Meira
en 2300 smálestum sprengja var
varpað til jarðar á hálfri klukku-
stund. Hefir því alls verið varp-
að á borgina um 16,500 smál.
siðan 18. nóvember.
Skýjafar var mikið yfir borg-
inni og gátu brezku flugvélarn-
ar þvi flogið lægra en venjulega.
Orustuvélar Þjóðverja komu
seint á vettvang og undir lok á-
rásarinnar varð mjög lítið vart
við þær. Bendir það til þess, að
Þjóðverjar hafi ekki búizt við
árás á Berlin og haft flugvélar
sínar langt burtu frá borgnni.
Dcfudarárás
á Ltoudon.
Þjóðverjar svörðu árás Breta
á Berlín með því að senda fleiri
flugrvélar til London en undan-
farið í gærkveldi.
Loftárásahættan stóð lengur
en hún hefir gert um margra
vikna skeið og loftvarnabyssur
borgarinnar sendu upp magn-
aðri skotlirið en gert hefir verið
síðan orustan um London var
háð og hundruð leitarljósa léku
um himininn. Sprengjum var
varpað i nokkurum hverfum
borgarinnar.
Átta vélar voru skotnar niður
og hafa ekki verið skotnar niður
eins margar þýzkar flugyélar á
einni nóttu í sex mánuði.
fkviknun.
ran
Um kl. 9.40 í gær var slökkvi-
liðið kallað að bakhúsi við
Tjarnargötu 3.
Eldur hafði kviknað í tré-
smíðaverkstæði, sem er í hús-
inu og var almikill reykur, þeg-
ar alðkkviliðið kom á vettvang.
Gekk greiðlega að slökkva eld-
inn, en nokkurt tjón varð í
vinnustofunni af eldi og vatni.
n
Orustan um Róm er hafin
Umkringdir á fjóra
vegu.
Hringurinn þrengist nú óð-
um um japanska liðið, sem er
króað inni milli Sio og Saidor.
Ameríska liðið, sem gekk á
land hjá Saidor, fyrir fáeinum
vikiun, hefir sótt enn lengra upp
á land, en jafnframt sækja
Ástralíumenn vestur eftir
ströndinni fró Sio. Sjást merki
þéss, að vörn Japana milli þessa
bðs og Ástralíumanna, sem
sækja til Madang úr Ramu-daln-
um í suðri sé að bila.
Argentínar fang-
elsa brezkan
ræðismann.
Ríkisstjórnin í Argentínu hef-
ir handtekið aðalræðismann
Breta í Buenos Aires.
Ræðismanninum er gefið að
sök að liafa unnið að njósnum
og liaft um sig heilan njósnara-
félagsskap. Segist argentínska
stjórnin munu liandtaka og
hegna hverjum þeim manni,
sem gerist svo ósvífinn að stofna
utanríkisstefnu landsins í
hættu.
í Bretlandi liefir eldcert verið
um það sagt, hverjum augum
brezka stjórnin lítur á þetta
mál.
jeioir
Hraðbátaárás
á Madang.
Hraðbátar bandamanna hafa
gert djarflega árás á höfnina I
Madang á Nýju-Guineu.
Fátt var skipa í höfninni, svo
að hraðbátamir urðu að láta
sér nægja að eyða skotfærum
sínum á flutningapramma, sem
voru hlaðnir herliði. Fjórum
prömmum var sökkt og er talið,
að 160 Japanir hafi farizt með
þeim.
Þá hafa flugvélar gert lág- |
flugsárás á Hansa-flóa og var
20 prömmum sökkt þar. Flug-
vélar hafa einnig sökkt tveim
birgðaskipum og einu 5000
smálesta hergagnaskipi, sem
voru á leið til Nýju-Guineu.
Reykjavíkurbær hefir auglýst
garðyrkjuráðunautsstarf bæj-
arins laust til umsóknar og voru
umsóknir eftirtaldra manna
lagðar fyrir bæjarráð i gær.
Ásg. Ásgeirsson, Sólvallag. 32.
Ásgrimur Jónsson.
Bjarni F. Finnbogason.
Jón Arnfinnsson, Baldursg. 4.
Jónas S. Jónsson.
Magnús Ki-istjánsson, Eskihlíð.
Paul. V. Michaelsen,
Fagrahvammi.
Sigurður Elíasson, Grettisg. 68.
Sigurður Sveinsson, Egilsg. 32.
Veiting þessa starfs mun
verða tekin til meðferðar á fundi
bæjarráðs næstk. fimmtudag.
Vísitalan 263 stlg;
Vísitala framfærslukostnað-
ar fyrir janúarmánuð er fjór-
um stigum hærri en fyrir des-
ember, eða 263 stig, samkvæmt
útreikningi Kauplagsnefndar og
Hagstofunnar.
Hækkun vísitölunnar stafar
aðallega af hækkun á brauð-
verði, syo og liækkun á erlendri
vefnaðarvöru.
Ástralía og Nýja Sjáland liafa
gert með sér viðtækan sáttmála,
en liann verður eklci birtur fyrr.
en eftir stríð.
Landganga bandamanna
langi að t»aki Þjoðver|m
Flugvallarstæði fundið í
Vestmannaeyj um.
Mikill áhugi fyrir flugsamgöngum við land
w í Eyjum.
Viðtal við þrjá unga fiugmenn.
FJugmennirnir þrir, þeir
Alfred Elíasson, Kristinn
Olsen og Sigurður öláfs-
son, sem komu frá Kanada
rétt fyrir jólin, en þar höfðu
þeir lokið flugprófi og
starfað síðan sem kennárar
á vegum kanadiska flug-
hersins, hafa undanfarið
unnið að atliugunum á
frekari flugsamgöngum hér
innanlands.
í gær komu þeir hingað til
Reykjavílcur frá Vestmannaeyj-
um, en þar höfðu þeir dvalið
vilcutima, talað við bæjarstjórn
og aðra ráðandi menn í Eyjum
uin möguleika á flugsamgöng-
um milli Reylcjavíkur og Vest-
mannaeyja. Jafnframt at-
huguðu þeir slcilyrði fyrir
flugvallargerð á Heimaey,
og telja sig hafa fundið þar
stað, sem auðvelt sé að gera
flugvöll á.
Vísir hafði tal af þeirn félög-
Tortímingarorustu suð-
austur af Leningrad.
Miklð þýzkt lið i kepkví.
R
Vichy-stjómin hefir stofnað
herdómstóla um land allt, en
venjuleg hegningarlög landsins
eru úr gildi numin.
ussar hafa umkringt
mikið þýzkt lið fyrir
suðaustan Leningrad og er
nú háð þar rnikil orusta.
Allar flutningaleiðir Þjóð-
verja liafa verið rofnar og
virðist ekkert bíða þeirra
nema tortíming eða upp-
gjöf.
Blaðamenn í Moslcva lílcja
Leningrad-sólcnum Rússa við
sókn þeirra hjá Byelgorod í
sumar, þegar þeir rufu varnir
Þjóðverja á löngu svæði og
unnu milcinn sigur. Varnir
Þessi mj’nd gefur dálitla hugmynd um örðugleilca þá, sem bandamönnum mæta á Ítalíu. Her-
menn verða tíðum að bera nauðsynjar sínar langar Jeiðir og allsstaðar er aur og bleyta.
Þjóðverja reyndust engan veg-
inn eins sterkar og við hefði
mátt búast, ef tekið er tillit til
þess, hvað lengi hafði verið
unnið að þeim.
Sterkar varnir.
Rússar sóttu að báðum fylk-
ingarörmum Þjóðverja, því
að þeir vildu elcki sækja
beint framan að virkjun-
uni þarna, sem eru talin
tvímælalaust sterkust af öll-
um virkjum Þjóðverja. Ber
hernaðarsérfræðingum saman
um það, að aðferð Rússa muni
liafa reynzt happadrjúg.
Að öðtui leyti má segja það,
að land er mjög hentugt til
varnar þarna vegna votlendis.
Lið frá mörgum
héruðum Rússa.
Hershöfðingjarnir Govorov
og Maretzlcov hafa milclu liði
á að skipa og er það víðsvegar
að, en megnið af því er frá
Sibiriu, Úral-héruðunum og
Mið-Rússlandi. Sú staðreynd, að
þarna er lið frá Sibiriu, þykii’
benda til þess, að Rússar húist
eklci við neinu af Japana hálfu,
að minnsta lcosti cldci í vetur.
Sókninni er lialdið áfram á
öllurn vígstöðvunum fyrir norð-
an Umen-vatn, og Rússar segj-
ast einnig hafa unnið noklcuð
milli Pripet- og Beresina-
a
ánna.
um i gær og innti þá fregna
af förinni til Eyja. Þeim sagðist
frá á þessa leið:
— Við fórum héðan úr
Reykjavik til Vestmannaeyja á
iniðvikudaginn í síðustu viku og
var tilgangur fararinnar að
rannsaka möguleika fyrir að
komið verði ú föstu farþega- og
póstflugi milli lands ög Eyja.
í fyrsta lagi milli Vestmanna-
eyja og Reykjavíkur og ef til
vill milli Vestmannaeyja og
staða á suðurlandsundirlendinu.
í Vestmanaeyjum ræddum við
þessi mál við bæjarstjóra og
marga aðra álirifamenn þar i
kaupstaðnum. Mættum við
hvarvetna miklum áhuga fyrir
þessu málefni og er óhætt að
fullyrða, að Vestmannaeyingum
er hið mesta íkappsmál, að bót
verði ráðin á samgönguvand-
ræðum þeim, sem nú eru svo
mikil.
Það liefir yfirleitt verið talið,
að erfitt væri að lialda uppi flug-
samgöngum til Vestmannaeyja,
sölcum veðra og óhaglcvæmra
skilyrða til flugvallargerðar. Við
rannsökuðum sérstaklega bæði
J>essi slcilyrði, og hvað viðvikur
lendlingaslcilyrðum teljimi við
oldcur hafa fundið stað, þar sem
unnt er að gera flugvöll, er sé
nógu stór, án mjög mikils til-
lcostnaðar. Staðurinn, sem okk-
ur fannst álitlegastur fyrir flug-
völl, er á háeyjunni, rétt fyrir
austau prestsetrið Ofanleiti.
Þaðan er mest fjarlægð til allra
liæstu fellanna, er rísa upp á
eynni, en þau valda oft mjög
miklum misvindum. Vegna þess
að staðurinn, er við ákváðum
beztan fyrir flugvallarstæði, er
svo hátt upp á eynni, ættu mis-
vindar fra fellunum ekki að geta
valdið neinum verulegum erfið-
leikum.
Vestmannaeyingar mundu
vilja leggja mikið að sér til að fá
hættar samgöngur við land, og
er mikill áhugi meðal allra að-
ilja í lcauptúninu fyrir að hefja
flugvallai'gerðma sem fyrst.
Verzlunin við út-
lönd 1943.
Á síðastliðnu ári hafa Bretar
keypt íslenzkar afurðir fyrir 190
milljónir króna, og er það nokk-
uru nieira (13—14 millj. kr.)
en þeir hafa áður keypt héðan
á einu ári.
|Útflutningurinn tii Banda-
rikjanna hefir aulcizt um rúm-
lega helming frá þvi árið 1942.
Þá nam hann 18.6 millj. kr. Út-
flutningurinn til Spánar hefir
aukizt um rösklega millj.
lcr., en aftur á móti tekið alveg
Talið að land-
gangan sé ná-
lægt Terrac-
ina.
Sókn hafin í Liri-
dalnum.
¥Tm kl. 8 i tnoffíim vaf
w gefin út tilkynning um
það í Alsír, að hersvéitir
úr fimmta heraum hefði
gengið á land á vesturströnd
ítalíu langt að baki varna-
stöðvum Þjóðverja.
Landgangan hófst rétt lyrir
dögun í morgun og voru notaðir
íjölmargir lendingarbátar. Lið-
ið, sem þarna var teflt fram,
var mjög fjölmennt, svo sem sjá
má af því, að strandlengjan, sem
það tók á vald sitt, er marga
lcílómetra á lengd.
Áður en landganga hófst voru
gerðar geysiliarðar loftárásir á
stöðvar þær, sem Þjóðverjar
liafa á valdi sinu, en herskip
bandamanna veita landgöngu-
liðinu milcinn stuðning. Þjóð-
verjar voru alveg óviðbúnir
þessari landgöngu bandamanna
og var í fyrstu lítið um varnir.
Meðal liðs þess, sem þama
herst af Iiálfu bandamanna, em
brezkar og amerislcar vilcinga-
sveitir. Alexander hershöfðingi
stjórnar sjálfur þessari land-
göngu.
Tilgangurinn.
Það hefir valdið bandamönn-
um mestum erfiðleikum á vest-
urströndinni hversu sæbrött hún
er, og árnar eru strangar og
vatnsmiklar á þessum tima árs.
Ei' gert ráð fyrir þvi, að kmd-
gangan liafi verið framkvæmd
milli Terracina og Rómaborgar,
en þar er sléttlendi mikið og
hægt að koma við miklum
fjölda skriðdreka.
Með þessari landgöngu geta
bandamenn neytt Þjóðverja til
þess að lialda undan úr hinum
sterku fjallastöðvum sínum.
Sókn í Liri-dalnum.
Jafnframt því, sem gengið var
á land, var hafin sókn i Liri-
dalnum til þess að dreifa kröft-
um Þjóðverja. Hafa ekki borizt
nákvæmar fregnir af þessum
hemaðaraðgerðum, en þó er vit-
að, að bandamenn beita miklu
liði.
Síðustu fregnir herma, að
Iandgangan hafi átt sér stað um
40. km. suður af Róm.
fyrir liann til Portugals á síðasta
ári. — Þangað seldum við vör-
ur fyrir 2.6 millj. lcr. árið 1942.
önnm* lönd, sem við höfum
selt vörur til, eru Færeyjar, Ir-
land, Grænland, Kanada og
Ástralia, en útflutningurinu
þangað er hverfandi litill og
hvergi yfir liálfa millj. lcr., nema
til Irlands, er lceypti af okkur
vörur fyrir 815 þús. kr.
Mest var flutt út af isfislci, eða
fyrir 109 millj. kr., freðfislci
fyrir 31 millj. kr., sildaroliu fyr-
ir 27 millj., lýsi fyrir 20 millj.
og freðkjöt fyrir 10 millj. kr.