Vísir - 03.03.1944, Blaðsíða 1
Rltstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð)
Ritstjórar Biaðamenn Slmii
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri Afgreiðsla S llnur
34. ár.
Reykjavík, föstudaginn 3. marz 1944.
idMMiw.iW.TT'
51. tbl.
Skotinn nið-
ur yfir Berlin
£o slapp aír kiom
Þjjóðvei'ja.
iEiintýr ensks blaðamanns.
Brezkur blaðamaður, er var í
f lugvél, sem var skotin niður yf-
ar Berlin, hefir sloppið úr haldi
og símað blaði sínu um ævintýri
áín.
Maður þessi, Lawrence Ben-
nett, starfar fyrir Lundúnablað-
ið Daily Express. Hann var
sendur í árásarför til Berlínar
aðfaranótt 3. desember og var í
Lancaster-vél.
Á leiðinni til Berlínar gerðist
lítið markvert. Við og við sá-
ust nætur-orustuvélar Þjóð-
verja, en þær voru jafnóðum
hraktar á brott. Þjóðverjar lýstu
með kastljósum sínum undir
skýin, sem brezlui vélarnar
flugu yfir, til þess að nætur-
orustuflugmönnunum gengi
betur að koma auga á þær.
Þegar komið var yfir Berlin,
loguðu stórir eldar í borginm.
En þá byrjaði ,ballið‘, þvi að alit
í einu kom þýzk næturorustu-
vél brunandi frá vinstri. Flug-
■maðurinn enski reyndi að forða
vél sinni, en tókst það ekki, þvi
að hún var miklu þyngri i vöf-
urn en þýzka vélin. Fallbyssu-
kúlur frá Þjóðverjanum fóru í
gegnum bol ensku flugvélarinn-
ar, lentu í báðum hreyflum
hægra megin og stöðvuðu þá.
Rétt á eftir lcomst eldur i ben-
zíngeyma vélarinnar og sprungu
þeir með ógurlegum hávaða.
Öllum í flugvélinni var skip-
að að varpa sér útbyrðis tafar-
laust. Bennett gerði hið sama
og aðrir, en þegar hann leit nið-
ur og sá eldhafið, rann honum
kalt vatn milli skinns og- hör-
unds. Honum fannst hann hljóta
að lenda í bálinu og liljóta þar
ægilegan dauðdaga. Sprengjur
þutu framhjá honum á allar
liliðar og hann var líka lirædd-
ur um að einhver þeirra mundi
lenda á fallhlif hans og eyði-
leggja hana.
En Bennett varð heldur hug-
arhægra, er hann sá glampa í
vatn eða tjörn fyrir neðan.
Hann reyndi að toga i strengi
fallhlífarinnar, svo að hann
kæmi niður í vatnið og eftir
fáeinar sekúndur tókst það.
Hann sölck upp að mitti í leðju
og slý og var alveg ósjálfbjarga,
en þá varð hann var við manna-
ferð á vatnsbakkanum og innan
stundar komu tveir menn á báli
út til hans. Þeir drógu liann upp
og reru með hann til lands.
rsiifji
Mikil mannvirki í
smíðum.
Meðan amerískar flugvélar
halda uppi loftsókn af kappi frá
Marshall-eyjum, er unnið dag
og nótt að hernaðarmannvirkj-
um á eyjunum.
Afkastamiklar vinnuvélar
voru settar á land jafnskjótt og
búið var að brjóta mótspyrnu
Japana á bak aftur, og eru þær
nú notaðar til að slétta land og
ryðja fyrir stórkostlega flug-
velli, auk þess sem unnið er að
haf narmannvirkj um vegna
flotadeildanna, sem þarna eiga
að hafa bælcistöðvar.
Undanfarna daga hafa ái’ásir
verið gerðir á Náuru, Ponape og
Kusaie i Carolina-klasanum,
auk þess sem bvað eftir annað
hefir verið ráðizf á eyjar i Mar-
sliall-eyjaklasanum sjálfum.
Bandamenn
ræða flusrmálin.
Alþjóðaráðstefna um flugmál
mun verða haldin á næstunni að
tilhlutan Bandaríkjanna.
U tanríkismálaráðuney tið í
Washington hefir haft ráða-
gerðir á prjónunum um þetta
og hefir þegar sent stjórnum
. Bretlands og Rússlands boð um
að koma til viðræðna um ])essi
, mál. Munu þessi ríki koma sér
j saman um tilhögun þá, sem þau
I telja bezt að bafa á málunum
'■ og vinna síðan að frekari undir-
i búningi, unz hægt er að hefja
framkvæmdir.
SÖFNUN FYRIR DANI.
Gjafir i söfnun handa dönsk-
í um flóttamönnum eru nú þegar
i farnar að berast. Fyrstu gjafirn-
| ar, sem borizt hafa eru frá
i Hjalta Jónsyni framkvæmda-
stjóra, 5000.00 krónur og frá
í frú Lenu Kampmann í Hafnar-
firði 5000.00 krónur.
Hann var hafður í haldi um
nóttina, en næsta morgun var
hann afhentur tveim liðþjálfum,
sem áttu að fara með hann i
fangabúðir. En á leiðinni þang-
að tókst honuin að sleppa frá
vörðunum og komast til þess
staðar, sem hann sendi fréttina
frá.
„En það verður að vera leynd-
armiál til striðsloka, ef ekki
lengur, hvar eg er og hvernig eg
komst hingað“, segir Bennett að
lokum.
Það er erfitt að finna skjól þarna fyrir kúlum Þjóðverja og
sprengjum, en liermenn bandamanna verða samt að brjótast
þar áfram. Myndin er tekin í Cassino-dalnum og i húsunum
hafa Þjóðverjar komið fyrir mörgurn vélbyssum.
Endurskipun brezka hers-
ins fyrir innrásina er lokið.
Rúmenar á
biðilsbuxunum.
Fregnir frá Ankara herma,
samkvæmt upplýsingum frá
Budapest, að Rúmenar fari nú
að dæmi Finna og leiti fyrir
sér um friðarskilmála hjá
Rússum.
Eiga Rúmenar að sögn að
hafa sent sendinefnd flugleið-
is til Stokkhólms og er það
hlutverk hennar að ná sam-
bandi við frú Kollontai sendi-
herra Rússa þar í borg og
spyrjast fyrir um skilyrði
þau, sem Rússar setji fyrir
friði.
Anzio:
Bandamenn
rétta hlnt
§lnn.
Bandamenn hafa tekið allt
það land aftur á Anzio-svæðinu,
sem Þjóðverjar náðu á þriðju-
dag.
Clark hershöfðingi var í gær
á vígstöðvunum og sagði liann,
að Þjóðverjar hefði beitt þrem
lierdeildum, þegar mest gekk á,
en samt tókst þeim ekki að
vinna neitt verulega á. Þeir
sóltu fram á 1000 m. breiðu
svæði og komust alls 1500 m.
inn i varnir bandamanna, en
voru þá hraktir smám saman
aftur.
Óvíst um ákvarð-
anir Finna.
Af engu er hægt að ráða
hvorn kostinn Finnar munu
taka, ganga að skilmálum
Rússa eða berjast til þrautar
með Þjóðverjum.
Bandamenn töldu, er skilyrði
Rússa voru gerð kunn, að þau
væri svo væg, að friður mætti
teljast tryggður milli Rússa og
Finna. En Finnar í Stokkhólmi
hafa siðan sagt frá vaxandi
svartsýni í IJelsinki og blöðin
þar i borg hafa sum talið skil-
málana óaðgengilega.
Ýmsar flugufregnir hafa ver-
ið á lofti, eins og venjulega, ]ieg-
ar opinberar fregnir vantar.
Ein slík fregn hermir, að finnsk
samninganefnd sé farin til
Moskva. En réttast er að leggja
ekki trúnað á neitt nema opin-
berar lilkynningar um slík mál
sem þetta.
2 Norðmenn líflátnir.
Tveir Norðmenn hafa enn
verið teknir af lífi af Þjóðverj-
um.
Annar maðurnn átli lieima í
Þrándheimi en hinn i^Narvik.
Þeim var gefið bið sama að sök,
að hafa haft í frannni undirróð-
ur gegn Þjóðverjum og aðra
slíka „þjóðhættulega“ starfsemi.
Afkoma pikissjóðs 1943:
Tekjur 43.790 þús. kr.
umfram áætlun.
Grjöldin urðu tæpl. 32 millj. meiri
en áætlað var.
Björn Ólafsson fjármálaráð-
herra flutti á þingi í dag ræðu
um afkomu ríkissjóðs á síðast-
liðnu ári. Fara hér á eftir nokk-
ur atriði úr ræðunni.
Tekjurnar urðu samtals um
109,542 þús. lcr., en á fjárlögum
höfðu þær verið áætlaðar 65,752
þús. kr., og fóru þvi 43,790 þús.
kr. frám úr áætlun. Tekjurnar
urðu meiri en fjárlög gerðu ráð
fyrir á nær öllum liðum skatta-
og tollatekjanna og fór verðtoll-
urinn mest fram úr áætlun.
(Hann nam alls 33,871 þús. ltr.,
en var áætlaður 21,500 kr. og
fór því 12,371 þús. kr. fram úr
áætlun.
Finnn þessara liða gáfu þó
minna^af sér en búizt hafði ver-
ið við og varð lækkunin mest
á fasteignagjöldum, sem urðu
606 þús. kr„ en höfðu verið á-
ætluð 850 þús. kr.
8 ára þræikunarvinna
fyrir nauðgunar-
tilraun
Amerískur hermaður hefir
verið dæmdur í átta ára þrælk-
unarvinnu fyrir nauðgunar-
tilraun.
Hermaður þessi réðist á 15-
ára gamla stúlku á Kaplaskjóls-
vegi að kveldi 16. febrúar. Sló
hann hana niður og reyndi að
nauðga henni, en er bíl bar þar
að, lagði hann á flótta. Litlu síð-
ar var maðurinn liandtekinn.
Hermaðurinn var sviptur öll-
um borgaralegum réttindum og
rekinn úr hernum með skömm.
j Gjöldin urðu alls um 50%
meiri en áætlað var. Þau voru á
fjárlögum áætluð 61,236 þús.
kr„ en urðu 93,133 þús. kr„ eða
j 31,897 þús. kr. umfram. Mestur
hluti útgj aldaaukningarinnar
stafar af greiðslum samkvæmt
sérstökum lögum, en þær námu
19,708 þús. króna.
Á fjárlögum hafði verið gert
ráð fyrir 4,516 kr. tekjuafgangi,
en samkvæmt reikningi varð
hann talsvert meiri, eða 16,409
þús. kr.
Rússar fara á
snið við Narva
og Pskov.
Itússar sækja fram bæði fyr-
ir norðan og sunnan Peipus-
vatn og hafa komizt framhjá
Narva að norðan en eru að kom-
ast á snið við Pskov að sunnan.
Þótt Rússar hafi ekki tilkynnt
fyrr en i fyrradag, að þeir liefði
brolizt vestur yfir Narva-ána
hófu þeir þegar tilraunir til að
komast yfir ána, þegar þeir
komu að henni 4. febrúar. En
bakkarnir voru rammlega víg-
girtir og það tók langan tíma
að rjúfa varnirnar.
Rússar tóku í gær 30 bæi fyr-
ir sunnan og suðvestan Pskov.
Tvær borganna voru við járn-
brautina milli Pskov og Polotsk,
en framundan er borign Osti’ov,
sem er um 50 km. fyrir suðvest-
an Pskov við járnbrautina til
Dvinsk.
Skíðamót Reykjavíkur fer
fram 12., 18. og 19. marz.
Sunnudaginn 12. marz hefst
Skíðamót Reykjavíkur að Kol-
viðarhóli og er það Skíðadeild í.
R„ sem stendur fyrir mótinu að
þessu sinni. Mótið heldur svo á-
fram laugardaginn 18. og sunnu-
daginn 19. marz.
Á sunnudaginn 12. marz fer
fram brun karla, eldri en 35 ára
(d-flokkur), brun drengja 13—
15 ára, brun kvenna, svig karla
16—35 ára (a-flokkur), svig
karla 16—35 ára (b-flokkur),
svig karla 16—35 ára (c-floklc-
ur), svig drengja 13—15 ára,
svig kvenna og svig karla eldri
en 35 ára (d-flokkur).
Laugardaginn 18. marz verð-
ur keppt i skíðagöngu 20—32
ára (a- og b-flokkur) og skíða
ganga 17—19 ára,
Sunnudaginn 19. marz fer
fram skiðastökk karla 17—19
ára, skíðastökk karla 20—32 ára
og brun karla 16—35 ára.
Dregið verður um röð kepp-
enda í Í.R.-húsinu miðvilcudags-
kvöld 8. inarz kl. 8,30.
Mönnum heldur
íækkað en vopna-
búnaður stórum
bættur.
i Ákveðið hefir verið að nafna-
I kall fari fram við mark hálfri
kst. áður en keppni hefst.
Koma þarna fram allir beztu
I skíðamenn höfuðstaðarins, og
þarf ekki að efa, að keppnin
verður skemmtileg og spenn-
andi.
Verkstjórafélag
Reykjavíkur 25 ára.
Verkstjórafélag Reykjavíkur
er 25 ára í dag.
Það var stofnað 3 marz 1919.
Voru stofnendur 27 talsins, og
fyrstu stjórn þess skipuðu þeir
Bjarni Pétursson formaður, Jón
•lónatansson ritari og Jóhannes
Iljartarson gjaldkeri, en Jó-
hannes er sá maðurinn, sem
lengst hefir setið i stjórn félags-
ins, eða samtals í 18 ár. Þann 3.
marzl937var hanngerður fyrsti
heiðursfélagi Verkstjórafélags-
ins.
Verkstjórum var það ljóst, er
Montgomery fær betri
her en 8. herinn.
Vy að er búið að endur-
* skipulegg ja brezka her-
inn, svo að hann er nú bú-
inn betri vopnum að tiltölu
við mannfjölda en flestir
aðrir herir í heiminum og er
reiðubúinn til inni'ásar.
Þetta var aðalefnið i: ræðu
brezka liermálaráðherrans, er
hann ræddi um skipulagsbreyt-
ingar hersins á þingi í gær.
Sir James skýrði frá því, að
mönnum hefði verið fækkað i
hernum að undanförnu og hefði
iðnaðinum verið fengnir þeir til
umráða. Mjög margir liermenn
væri lil dæmis farnir að vinna i
flugvélaiðnaðinum, enda væri
meira starfslið við framleiðslu
stórra sprengjuflugvéla en allra
liergagna fyrir landherinn til
samans.
Þar við bættist, sagði Sir
James, að vegna allra vélanna,
sem nútimaher byggðist á, yrði
að hafa enn meiri mannfjölda
til flulninga að baki vígstöðv-
anna en áður.
Meira skotmagn.
En þótt „skottið“ sé orðið
lengra á hernum með þessu og
„tennurnar“ heldur færri, sagði
Sir James ennfremur, þá eru
þær tennur, sem eftir eru, miklu
lengri og hárbeittar. Vopn her-
mannanna eru braðskeyttari og *
færri hermenn en áður geta sent
fjandmönnunum miklu fleiri
skot en með eldri vopnum.
Betri en 8. herinn.
Við þessum her á Montgomery
að taka, nýkominn heim frá
hinum glæsilegu sigrum sinum
með áttunda hernum i .Afríku,
á Sikiley og Italíu, sagði Grigg.
En hann mun ekki verða fyrir
neinum vonbrigðum af þessum
lier, sem hann fær nú til um-
ráða, því að liann mun vera enn
betri en áttundi herinn og er þó
ekki heiglum hent að standa
lionum á sporði.
Þjóðverjar
hljóta að bíða ósigur,
sagði Grigg að síðustu. Þeir
hafa ekki nægan mannafla til
að stemma stigu við flóðöldunni
á austurvígstöðvunum, halda
stöðu sinni á Ítalíu, veita Þýzka-
landi flugvernd, halda Balkan-
þjóðunum niðri og vera viðbún-
ir á öllum þeim stöðum, sem
bandamenn geta gengið á land
i Frakklandi, Belgíu, Hollandi,
Danmörku og Noregi.
þeir stofnuðu félagið, að ýms at-
riði, sem við komu störfum
þeirra, þurftu umbóta og úr-
lausnar, og bezta ráðið til að
ráða fram úr þeim úrlausnar-
efnum, væri að sanxeinast i fé-
lag.
Þau viðfangsefnin, sem félag-
ið beittu sér einna fyrst fyrir,
Framb. á 2. síðu.