Vísir - 21.08.1944, Síða 3
VISIR
HVAÐ BER
^göma!
't3t af grein sem biriist í Morg-
unbláðinu fyrir nolckuru ætla
<eg áð minnast svolitBð á Hljóm-
skálablettinn; liöfundur segist
líka vilja lieyra álit annara.
.Hljómskálagarðurinn er nú
orðinn eini staðurinn okkar
Reykvikinga þar sem hægt 0er
áð njóta alíslenzkrar náttúru-
fegurðar. Mér finnst, að bann
ætti að vera hvildar- og
skemmtistáður, og er það illa
farið, ef vegurinn þarf endilega
að liggja í gegnum hanii (getur
elcki vegurinn legið bak við
iiúsiii).
Hljómskálabletturinn er svo
lítill að hann má ekkert missa.
Nú hefir verið dreift xim hann
birkihríslum og taka þær sig
ljómandi vel út og vonandi
kemur upp mikið af blömum og
blómábeðum sem að undan-
förnu, en eg er anzi hrædd um
að vanti víðar krana heldur en
nú er til að geta vökváð brísl-
urnar. Það ætti ekki að þurfa
að bera mikið á því, að einn
lágur krani væri á stöku stað.
Svo er það fuglalífið á Tjörn-
inni og i syðra séfinu, sem kem-
ur manni til að dreyma að mað-
ur sé kominn upp til fjalla.
I
„Við fjallavötnin fagurblá
liýr friður, tign og ró.“
Nú héfir eitthvað af fuglun-
um fælzt i burtu, en það er svo
-mikið eftir, svo það gerir ekki
æins til fyrir það og vonandi
verður bægt að bæta við það
aftur, ef þeir ekki koma af
sjálfu sér. En að breinsa sefin.
og alla Tjörnina væri vafalaust
mjög nauðsynlegt og vildi eg
snúa máli mínu til ungu pilt-
anna með það. í hverju sveitar-
felagi liafa ungmennafélögin
flest einhvern blett til að leggja
Tækt við sér til ánægju ög þroska
í samráði við sveitarstjórnina.
Telpurnar gætu kannski lilúð að
blömunum og komið sér upp
fallegum þjöðbúningum meðan
clrengirnir þeirra væru að
hreinsa Tjörnina og ef til vill
prjönað lianda þeim fallegar
skautapeysur til vetrarins, því
að ekki má gleyma gildi Tjarn-
arinnar með skautasvellið.
Að afloknu vefki ætti svo að
vera skemmtun þar sem stúlk-
urnar mættu rléttum og smelck-
legum þjóðbúningum, og allir
dönsuðu af míkiTli list og fjöri
víkivaka og alls'konar dansa og
leiki, sem víð kunnum svo mik-
ið af, ef við hara nennum að
æfa þá.
Þegar eg mínníst á skauta-
svellið væri kannske viðeigandi
að hafa eitthvað af Tjósum, en
þá við stóru tjörnína. Þar gætu
mislit ljós ugglaust tékið sig
vel út, en þó ekkí ef tunglsljós
er eða norðurljós.
HljómlistarhöIIinní er naum.
ast bægt að amast við, því að þá
. kafnar bletturinn undir nafni,
en vel kynni eg við að nálægt
þessum stað kæmi fallegt, ís-
lenzkt málverkasafn — og lísta-
safn. — En ekki lizt mér á
það, að farið yrði að hafa þarna
kvikmyndahús eða hótel. Aftur
á móti er stórt svæði suður af
Hljómskálagarðinum sein vírt-
ist að veitti ekki af að taka fyrir
almenning og finnst mér, að
það gæti fremur heitið útlenda
nafninu Park, ef endilega þyrfti
að skíra einhvern skemmtistað
hér útlendu nafni. En eg held
að þá sé lítið orðið eftir af
skáldagáfunni okkar íslendinga,
ef við getum ekki yfirelitt fund-
ið íslenzk nöfn á alla okkar
skemmtistaði. Hér í Hljóm-
skálagarðinn kemur ákaflega
mikið af gestum, börn frá fyrsta
ári, konur sem hafa stutta frí-
stund, klæða sig upp og skreppa
niður á Hljómskálablett með
börnin sin og njóta þarna hvíld-
ar í skauti náttúrunnar, eldra
fólk, sem á bágt með að komast
langt frá. heimilum sínum og
yfirleitt sér maður þarna fólk á
öllum aldri og alla daga. Þá
er að minnast á baðstaði.
Eg er innilega sammála í því, að
nauðsynlegt væri, að til væri
volg sjóböð, en það væri ,svo
víða hægt að hafa það annar-
staðar en hér, og ef um al-
mennan baðstað væri að ræða
virtist meira gaman að skreppa
svolítinn spotta til að fara þang-
að heldur en bara niður í
Hljómskálagarð, annaðhvort
suður á Grímsstaðaholt eða alla
leið inn að Eiði og þá i bíl eða
bát. Allir verða að vera jafn-vel-
komnir til allra skemmtistaða.
Slcemmtistaðirnir eiga áð eins
að vera þannig að þeir bjóði
lieilnæmi og ánægju.
Okkur verður oft á áð vitna
til annara þjóða hvemig þær
hafi eitt og annað og það er
ósköp eðlilegt. Það á maður að
gera og læra af reynslu og
kunnáttu annara og bæta svo
sinni eigin kunnáttu og reynslu
við. Eg hefi ferðazt víða um
Norðurlönd og séð baðstaði og
víða munu þeir liggja nokkuð
frá miðbæunum og betur fynd-
ist mér viðeigandi ef ælti að búa
til baðstað með stóru lióteli,
og allskonar trjágróðri að svo-
lítinn spotta væri að fara þang-
að.
Tilhlýðilegt fyndist mér, að
ein skemmtun væri háldin ár-
lega i alislenzkum stíl, 'og ef út-
lendingar væru þá staddir hér
að leyfa þeim einnig aðgang að
þeim skemmtunum. Við böld- j
um alveg okkar stil þó einhver j
óviðkomandi horfi á okkur. Það j
er eins og svo margt smávegis,
sem er þjóðlegt, sé að liverfa.
Það er til dæmis orðið mjög erf-
itt að fá falleg landslagskort
keypt og ekki beldur kort af
fallegu íslenzku fólki. Á þessum
listasýningum sér maður ekki
nokkura mynd af þokkalegri ís-
lenzkri konu, beldur bara
kanske ófreskjum í íslenzkum
búning. Eitt slíkt málverk sá eg
einu sinni svo stórt, að það náði
næstum um allan einn vegginn
á Listamannaskálanum og var
það víst málað af danskri konu.
Fremur kemur þó fyrir að sjá-
ist falleg og eðlileg andlit á sjó-
mönnum, en alveg útilokað með
sveitamenn. Þeir eru látnir vera
svo óeðlilega andstyggilegir eins
og' forðum' í Trípólileikhúsinu.
Þegar eg minnist á útlend
nöfn á skemmtistöðum, þá detta
mér i liug skemmtanir utan-
lands sem eg hefi verið á. Þær
eru nefndar eftir einhverju
landi og hafðar í þeim stíl sem
einkennir það land, en þær
standa sjaldan lengur en eina
viku og eru varla hafðar nema
annaðhvert ár eða svo. Það er
dálítið gaman fyrir þá sem litið
bafa farið að koma á þessa staði.
Eiginlega deilast skemmti-
svæði i fjóra hluta: 1, rólega,
listræna skemmtigarða, 2, úti-
vistargrasfláka (þarks), 3,
íþróttasvæði, 4, baðstaði.
Flestar borgir eiga þessháttar
staði. í grasflákunum «g_ í
skemmtigörðunum situr fólk
oft við vinnu sína. í Englandi
sá. maður iðulega kvenfólkið í
strætisbílunum með prjöna og
sauma með sér. Og hvar sem
maður mætti fólki í „pörkun-
um“ ávarpaði það mann glað-
lega og þýðlega. I Sviþjöð, Dan-
mörku og Englandi geri eg eng-
an greinarmun á fólki að því
leyti, og í sjálfri Lundúnaborg
fannst mér fólk sem varð á vegi
mínum vera eins og íslenzkt
sveitafólk hvað þetta snerti, en
i Reykjavílc er fölk alltof „ner-
vöst“, það er nærri þvi hrætt
við að tala við ólcunnuga.
Jæja, eg er nú víst komin
nokkuð langt frá hljómskála-
blettinum, en eg hefi þá aðeins
fært mig til að borfa vestur yfir
og sjá endurspeglast í Tjörninni
liáan gufuströk, sem er hver,
sem nú hefir verið settur við
brúarendann og sé sólina hverfa
logagyllta bak við Landakots-
kirkjuturninn.
Guð blessi ísland og íslenzka
náttúrufegurð, og gefi að við
Reykvilcingar megum njóta
liennar að svo miklu leyti sem
hægt er og láta sem flesta njóta
hvíldar og ánægju með oklcur.
F.
Normandie.
Frli. af 1. síðu.
kominn alla leið til Signu og
leitast það við að komast aust-
ur yfir ána með öllu móti. Eru
allir „sótraftar á sjó dregnir“,
til þess að þetta megi verða og
sums staðar leggjast hermenn
meira að segja til sunds til að
forða sér.
Skipulegt
undanhald.
Þýzka herstjórnin segir, að
undanhald hersveita hennar sé
skipulegt, enda þótt banda-
menn geri harðar árásir á það,
bæði á landi og úr lofti. Þjóð-
verjar segja einnig, að banda-
niönnum liafi mistekizt að loka
Falais-bliðinu og hafi allt liðið
komizt þaðan.
lnnilegustu þakkir *flyt ég öllum þeim mörgu, fjær
og nær, er glöddu mig með heimsóknum, gjöfum og
árnaðaróskum á sextugsafmæli mítiu.
Halldóra Sigurðardótíir, Siglufirði.
!búð óskast.
Þeim, sem getur leigt mér íbúð, ,1—3 herbergl og eldhús,
get ég útvegað duglega stúlku í vist. Borga fyrirfram. Tilboð
sendist Vísi fyrir þriðjudagskvöld, merkt: „Lilla“.
Matsvein
vantar á Mb. SKÁLAFELL. Upplýsingar I síma 5470 og 2745.
Eldfast gler
N ý k o m i ð.
K. EINARSSON & BJÖRNSSON
Kvikmyndastjörnur:
Ævisaga BETTY GRABLE með 20 úrvalsmyndum
er að koma út.
LEIKARAÚT GÁFAN.
TILKVNNING.
Hér með tilkynnist viðskiptavinum mínum á Islandi, að
eg hefi, ásamt Mr. Arthur Smith, skipamiðlara og út-
gerðarmanni, stofnsett í Grimsby skipaafgreiðslufirma,,
skrásett undir nafninu „The Hekla Agencies Ltd.“, skrif-
stofa, 79, Cleethorpe Road (rétt við höfnina). Við mun-
um taka að okkur afgreiðslu flutnings- og fiskiskipa að
öllu leyti, upp- og útskipun o. s. frv. Við viljum einnig
benda háttvirtum skipstjórum og útgerðarmönnum á, að
í sambandi við skipaafgreiðsluna höfum við löggilta toll-
sölu á tóbaki, vindlingum, áfengi og öllum tollvörum tií
skípa og höfum undanfarið afgreitt íslenzk skip með toll-
vörur, ásamt mörgum brezkum, stjórnar og fiskiskipum.
Eg vil'geta þess, að Grimsby-firmað er óskylt Odds-
son & Co. Ltd., Hull, sem ég verð framkvæmdarstjóri fyr-
ir eftir sem áður.
Með von um að verða aðnjótandi viðskipta íslenzkra
útgerðarmanna og skipaeigenda munum við gera allt, sem
í okkar valdi stendur til að viðskiptin verði sem ánægju-
iegust í alla staði.
Virðingarfyllst,
Guðmundur Jörgensson.
Auglýsing
frá atvinnu- og samgöngumálaráðuneytinu.
Með skírskotun til auglýsingar ráðuneytisins, dags.
14. þ. m., um kaup á fiskibátum frá Svíþjóð, tilkynnist
hér með að þeir, sem óska að gerast kaupendur bátanna,
verða að senda ráðuneytinu skriflega staðfestingu á fyrri
umsókn sinni fyrir 26. þ. m., ásamt greinargerð um
greiðslumöguleika sína.
Reykjavík, 18. ágúst 1944.
Húsgrunnur
eða lóð óskast á góðum stað. Hálfbyggt hús kæmi til
greina. Tilboð sendist blaðinu fyrir 25. þ. m. merkt:
„12 3“.
Tveir vörubílar,
nýir eða nýlegir, /2—1 tonns og V/i tonns, óskast
til kaups.
Asbjörn Ólafsson.
Heildverzlun. Grettisgötu 2. Sími 5867 og 4577.
Manníjölgun
áíslandisíðustuár.
Hin eðlilega mannfjölgun^
eða mismunurinn á töhi Iifandi
fæddra og dáinna, var 1284 ár-
ið 1941, eða 10%o miðað vi$
meðalmannfjölda ársins.
Ef engir mannflutningar
væru til landsins eða frá þvþ
myndi þessi tala sýna, hve mik-
ið fólkinu hefði fjölgað á árinu.
En vegna flutninga til og frá
landinu getur fólksfjölgun hafa
orðið meiri eða minni.
Fyrstu árin eftir 1930 er
fólksfjölgunin töluvert meiri
heldur en viðkoman samkvæmt
skýrslum um fædda og dána.
Árin 1934—37 er mannfjölgun
aftur á móti minni heldar en
viðkoman, árín 1938—40 híns-
vegar meiri, en 1941 aftur
minni, svo að mannflutningar
frá landinu virðast hafa þá ver-
ið meiri en inn í það. I eftirfar-
andi yfirliti er samanburður á
mannfjölguninni samkvæmt
skýrslunum um fædda og dána.
Fæddir um-
fram dána.
1931 ... 1523
1932 ... 1 50T
1933 ' ... 1372
1934 ... 1410
1935 ... 1149
1936 ... 1304
1937 ... 1080'
1938 ... 1167
1939 ... 1203
1940 ... 1280)
1941 ... 1284
Ef manntölm væru jafn-
nákvæm, þá befðu uálægt
700 manns flutzt til landsins
umfram þá, sem fariS hefðu
burt frá landinu, á ármiuml931
—41. (Ur Hagtíðindum)'.
BEZT AÐ AUGLÝSA í VÍSI
Handknattleiksmótið:
Valur vann mótið
Úrslitaleikirnir í bandknatt-
leiksmótinu fóru fram í gær-
kveldi. Hófust þeir kl. 8. e. h.
með því að Víkingur og Ilaukar
kepptu. Leikar fóru svo að Vík-
ingur vann með 10 mörkum
gegn 4.
Þegar að loknum þessum
kappleik hófst önnur keppnii,
milli Vals og Ármanns. Lyktaðl
henni með því, að Valur sigraðf
með 8 mörkuin gegn 4 og vann ■
•þar með mótið og hlaut að laun-
um bikar þann, sem um er
keppt á mótinu og Glímufélag-
ið Ármann gaf í þessu skyni
fyrir nokkurum árum. Keppt
hefir verið um bikar þennan 4
sinnum og vann Valur hann i
fyrstu 2 skiptin, Víkingnr þar
næst (í fyrra) og Valur nú aftur
í 3, sinn. Alls þarf að vinna bik-
ar þennan 5 sinnum til þess að
hljóta liann til eignar.
Aðeins 9 af 11 keppendum í
liði Hauka mættu til Ieiks ii
gærkveldi.
Meistaramótið heldnr
áfram í kvöld.
Meistaramót Í.S.Í. Iieldur á-
fram i kvöld og hefst á íþrótta-
vellinum kl. 8 e. h.
í kvöld verður keppt í þess-
um greinum í Tugþrautinni:
100 m. hlaupi, langstökki,
kúluvarpi, hástökki og 400 m.
hlaupi.
Á meðan á tugþraufar-
keppninni stendur, fer fram
keppni i 10 km. hlaupi.
Starfsmenn mótsins ern
heðnir um að mæta kl. 7.45 £
kvöld. Aðgangur verður ö-
keypis.
Annað kvöld heldur mótið
enn áfram og verður þá keppt
í síðara hluta tugþrqutarinnarr
110 m. grindahlaupi, kringlu-
kasti, stangarstökki, spjótkasti
og 1500 m. lilaupi.
Er það síðasta keppni Meist—
aramótsins í ár.
I