Vísir - 06.02.1945, Blaðsíða 6

Þriðjudaffinn 6, febrúar 1945.
$
i—
»— - ■ » h-i.i ■ ■■,
ÍEVÍÐSJÁi
1========
Þvottakonur breyta
vinnutíma í stjórnar-
skrifstofum.
Það er satt, að það er víð-
'fív vinnu- eða starfsstúlkna-
teysi í heiminum en hér á
[Xslandi■ Og það er lika víðar
en hér í Reykjavíkí sem þær
'hafa getað fengið kröfum
fiínum framgengt og breytt
ijafnvel vinnustundum hjá
jþeim, sem þær starfa fyrir.
jSkemmtilegt dæmi um þetta
er frá Svíþjóð, þar sem
\þvottakoniir neyddu utan-
fríkisráðuneytið til að breyta
pinnutíma hjá sér.
Fyrsta nóvember síöasllið-
■ inn gengu í gildi í Svíþjóð
'ný lög um vinnutíma vinnu-
\stúlkna og þvottakvenna.
'fiefir það leitt til þess, að
utgnríkisráiðune.ytið i Stokk-
jrtólmi og ýmsar aðrar opin-.
'þerar stofnanir, sem höfðu!
,opnar skrifstofur frá kl. 10
•~-6, liafa mí opið frá 0—5. |
■Stafar þetta af því, að
þvottakonurnar mcga ekki
istarfa lengur á degi hverjum \
'en til kl. 7. Þá á vinnutími |
i(þeirra að vera á enda, en
■það gal hann ekki orðið, I
nema þær kæmust fyrr að j
til að þvo skrifstofurnar.
Lögin, sem hér um ræðir,
íeyfa þó að unnið sé lengur,
)ef konurnar fá greitt kaup
fyrir yfirvinnu eða frí í stað-
inn, en það er ekki liægt að
'igefa nema á heimilum, en
lögin ná líka til þeirra. Þó
ná þau ekki að ölln leyti til
þeirra kvenna, Sem gæta
fbarna. Þær fá ekki eins hátt
fyfirvinnukaup, því að barna-
gæzlan er ekki talin eins erf-
ið og venjuleg vinna, nema
<ef til vill í sárafáum tilfcll-
p.m.
Síðan stríðið hófst hafa
'faun vinnustúlkna í Svíþjóð
tvöfaldazt og húsmæður
'þjóða auk þess allskonar
jfríðindi, sem hér eru einnig
iixlþekkt. Konur lutfa nefni-
lega flykkzt í verlcsmiðjur,
e.n um „Bretasjoppur“ er þar,
Iekki að ræða.
í sambandi við gildistöku
Iþessara nýju laga, má geta
Iþess, að I. nóvember Í9,i,i
voru 25 áir liðin, síðan önn-
'íCr. lög gengu í gildi sem tak-
raarka vikulegan vinnutíma
<við ð8 klst. Nú ná þau lög
til éinnar milljónar manna.
Daiisiár stóSs-
póðaæenn verða
lögsóttir.
Frelsisráð Dana vill aö
mcnnum verði refsað fyrir að
auðgast á stríðsárunum með
fstarfsrækslu fyrir Þjóðverja.
Ráðið gaf út, rétt eftir ára-
mótin, samlcvæmt Frit "Ðan-
Hiark, tilkyniiingu, þar sem
Stungið er upp á því, að þeir,
sem haii safnað óhemju fjár
já stríðstimunum, roeðan aðr
:ir hafi átt bágt með að draga
fram lífið, verði látnir sæta
þ.byrgð fyrir.
Vill ráðið meðal annars, að
iéignir manna, sem hafa getað
dregið að sér miklar eigur,
iVerði gerðar upptækar, menn-
irnir verði dæmdir í sektir
fiða mál hafin gegn þeim og
lögin látin ná aftur fyrir sig,
þar sem um alvarleg brot
reynist að ræða.
VÍSINDIN
OG
VERULEKINN.
Undirrót allra lasta
ágirndin kölluð er.
(H. P.)
Þessi orð flugu mér í hug,
þegar eg hafði lesið grein Dr.
Bj. Sig. í Mbl. 30. s.l. um
Dagskipan Sigurjóns á Ála-
fossi. Mér datt í hug, hvort
ágirndin væri farin að grípa
Dr. Bj. svo föstum tökum, að
hann sæi ekkert nema pen-
inga og hagnað við það með-
al, sem hann álítur einskis
virði. Og ábyggilega stendur
Dr. Bj. Sig. opin leið til hvaða
ríkisstjórnar sem er — þeg-
ar hann kemur með jafn-gott
meðal og Áli er við mæði-
veiki og garnaveiki í sauðfé
—- og þá verður nafn hans
skráð Dr. Dr. Dr. o. fk, —
en hingað til hafa tians lækn-
ingatilraunir aðeins jafnast
við saltið, kamfóruna og
steinolíuna. Þess vegna geíur
hann ekki búizt við að lians
saga sé enn skráð landinu
til sóma — og nokkur ríkis-
stjórn taki mark á honum
sem sérfræðingi.
Eg eða mitt fyrirtæki er
ekki í miklu áliti hjá Dr. Bj.
Sig. og hans líluim, cn cg
befi aldrei haft og mundi
ekki hafa í minni þjónustu J
jafn ómerkilegan mann sem |
Dr. Bj. Sig. er og hefir
enginn minna þjóna Dr. að
nafnbót, því framkoma hans
í svo alvarlegu máli, sem
rannsóknir á lilóðprufum
hafa sýnt, eru fádæmi, —og
er það liart, að Dr. Bj. Sig.
skulj. ekki gcta hpft orðrétt
eftir mér það, sem eg sagði
við hann undir vitni á skrif-
stofu Sæm. Friðrikssonar, —-
að eg vildi ekki láta hann
rannsáka blóð úr kindum frá
mér, því eg sagði að hann
segði ósatt — og eg endur-
tek það hér á ný.
Hann bað mig að gefa sér
eftir sína skýrslu um blóðið
úr „Hafnarf jarðarkindun-
um“ með því loforði, að
hann skyldi rannsaka og gefa
mér hlutdrægnislausa skýrslu
um blóð úr þeim kindum,
sem eg sendi, — og mætti eg
rugla mínum númerum!
En eg áleit og álít enn, að ef
eg hcfði gefið það eftir, þá
væri starfsemi hans einskis
virði, — og þá rengdi liann
eklci að blóðið, sem eg sendi,
væri úr réttum kindum, — i
enda hefi eg vitni frá þvi að
eg tók blóðið iir kindunum
á Álafossi, þar tiJ eg afhenti
það á slcrifstofu hr. Sæm.
l'riðrikssonar — og Asg. Ein-
arsson er vitni að því, að það
blóð, sein eg tók, var sízt
minna en það, sem hann tólc
i sin glös, enda gefur Dr. Bj.
Sig. sjálfur mjög lélegan
vitnisburð um starfsemi
þcirrar stofnunar, sem liann
sdjórnar, því hann lýsir
því yfir, að það sé eiginíega
ekkert mark hægt að taka á
skýrslum frá hans rannsókn-
arstofu. Og er það mögulegt,
að vinnuljrögð liaus liafi ver-
ið eintómur handaliófsleikur
— og að liann hafi aldrei
hugsað sér að sannleikurinn
gæti lcomizt þar í samband,
og sízt samvizkan. -
Og að kvarta undan því,
að eg birti opinberlega þau
vottorð, sem okkar æðsta
menntastofnun gefur út, —
sanna hvaða mann liann hef-
ir það geyma. En bað er satt,
V ÍSIR
að Dr. Bj. Sig. vísaði hr.
bónda Ólafi Jónssyni, Reynis-
vatni, til starfsstulku sinnar
um úrskurð á dauðameini
hinna veiku kinda, og vill nú
elcki taka ábyrgð á- þessari
dagskipan sinni. — Vottorð
01. J. hljóðar svo:
„lág undiritaður Olafur
Jónsson, bóndi, Reynisvatm,
votta þetta: Þær 6 kindur,
sem voru sendar til S. P., Ála-
fossi, til lækninga, voru allar
dæmdar í s.l. nóv. til dauða
af RannsÖknarstofit Háskól-
ans, blóðprufudeildinni,
vegna garna vei kissj ú kdóms.
Kindurnar höfðu þessi
númer: 25, 31, 47, 51, 39, 38.
p. t. Reykjavík, 11. jan. 1945.
(sign.) Ólafur Jónsson
Reynisvatni.“
Sjón er sögu rikari.
Það sem eg á við, með því
að segja bændum að lækna
kindina áður en hún verður
mikið veik, er reynsla mín
nm verkanir veikimiar í
kindunum. Þegar þær hafa
gengið lengi með veikina, þá
eru lungun sundurgrafin,
þess vegna getur kindin elcki
lifað, (en máske getur Dr. Bj.
Sig. skaffað kindunum ný
lungu?). Eg bendi a að taka
veikina þegar hún er á byrj-
unarstigi í slímhimnunni
— því þaðan. grefur hún sig
áleiðis inn í lungun.
Það scm hneykslar Dr. Bj.
Sigurðsson milcið, er að cg
bendi á að nota volga ný-
mjólk úr 2—3 kúm við inn-
gjöfina á mcðalinu „Ála“ —
er af þeim einföldu ástæð-
um, að hin nýju vísindi hafa
sagt mér, að mjólkin væri
misjafnlega feit úr kúnum,
en til að tryggja það, að hin-
ar mjög veiku kindur fái þá
beztu mjólk, sem .til er á
hcimilinú, þá bdndi'c g á þessa
einföldu leið, að blanda
mjólkina.
Eg hefi trúað og trúi enn
þeirri rannsóknardcild Ilá-
skólans, sem rannsakar fit-
una í mjólkinni, og eg geri
það svo lengi sem eg fi.nn
þar ekki hin svívirðilegu aur-
spor Dr. Bj. Sigurðssonar.
Eg hefi vottorð dýralækn-
anna, hr. Sig. E. lilíðar yfir-
læknis, sem vottar að ‘kind-
urnar, sem cg tók lil lækn-
inga, voru mjög mikið veik-
ai', -— Ásg. Einarsson vottar
að kindurnar voru með lung-
un full af mæðiveiki -—• og
nokkrar læknuðust — og þær
lifa enn. En eg hefi líka
vottorð um jiað, að 3 kind-
ur, sem eg var beðinn að gera
lækningatilraun á s.l. vetur,
voru af dýralækni sagðar
vera svo frískar, að það var
ekki hægt að gefa þeim vott-
orð um að þær væru mæði-
veikar, svo eg tók þær ekki,
en jiessar kindur voru allar
dauðar úr mæðivciki innan
3ja mánaða. — Það er á
þessu stigi veikinnar, sem á
að taka kindurnar og lækna
jiær. Og j)að þýðir elckert
fyrir Dr. Bj. Sig. að snúa út
úr jiví, j>ví tíminn og reynsl-
an er hæstaréttarúrskurður í
j)essu máli.
Og ef Dr. Bj. Sig. heí’ir
löngun til jæss'að segja l’rá
j>ví aftur sem staðreynd, acð
bændur liafi ekki vit eða
þekkingu á mæðiveikinni, bá
skal hann halda fyrirlestur
um j)að innan sinna herbúða,
en ekki halcla j)vi fram í op-
inberu blaði.
Eg vil upplýsa J>að, sem
merluir bóndi sagði við mig
s.l. vor, að hann sagðist geta
sannað, að ])eir sendimenn,
sem sendir höl’ðu verið í vissa
sveit. er liann tiltók, frá vís-
indastofnunum hér í Rvík,
hefðu borið veikina milli
bæja, -— því þar sem j)eir
fengu að koma inn í fjár-
þar kom veikin upp, —- cn
þar ko mveikin upp, —- en
þar sem bændurnir stóðu við
dyrnar og sögðu ekki inn
hér, húsið er lokað, — j)ar
var féð heilbrigt.
Þetta er af því, að vísinda-
maðurinn Dr. Bj. Sig. hefir
ekki vit á að sótthreinsa sig
eða sína þjóna, þeir eru
j)ví stærstu smitberarnir, —
og lækningin hefir vcrið j)essi
„dagskipan“ til bændanna:
Málið þið hornin á kindunum.
Þessa dagana heyrast mjög
háværar raddir um að vís-
indin eigi að leysa spursmál-
ið,— en hefi ég tekið nokkuð
frá þeim, þar sem Dr. Bj. Sig.
segir að mitt meðal sé lítils
virði? — En hve lengi á að
biða eftir mæðiveikismeðali
visindanna? Er ekki búið að
bíða í 10 ár, eftir þeim veru-
leika ?
Þessar einkennilegu mót-
sagnir benda til j)ess, að eitt-
hvað sé að bresta í herbúðum
vísindanna við reynsluna á
meðalinu Ali. — Því bænd-
urnir sjá kindurnar, sem
voru á grafarbakkanum, lifna
við aftur og verða þeim að
liði.
Og þegar þeir tímar koma,
sem sanna að læknisfræðin er
ekki fulllærð eim, j)á undrar
engan J)ó hægt sc að lækna
mæðiveikina og aðra sjúk-
dóma, sem talclir hafa verið
ólæknandi. —
Og meðalið Ali breiðist nú
eins ört út meðal bænda eins
og mæðiveikin gerði, eftir að
henni var hleypt á land, —
og vonandi verða vísinda-
mennirnir jafn máttlausir í
að hindra útjbreið'slu Ála eins
og jieir voru og cru í j)ví, að
hindra útbreiðslu veikinnar.
Sigúrjón Pétursson,
Alafossi.
Hægt að aka hí! íi!
Hornafjarðar.
Búizt við hlaupi í
Skeiðará.
Fréttabréf frá Hannesi á
Núpsstað, ritað síðara hluta
janúar:
Síðasta haust var umhleyp-
ingasamt, en vcðrátta fremur
mild, fénaður víða ekki tek-
inn á gjöf fyrr en um jól. —
Nýja árið byrjaði með bleytu-
liríð og síðan snjókomu
fyrstu vikuna, en nú í -vilcu
hefir verið norðan stormur,
svo varla hefir verið um
gángandi, enda hefir snjór
allur rokið burt. öll vötn ísi-
lögð, svo að Jíkindum væri
bílfært lil Hornai’jarðar.
Kkki hléypur Skeiðará, en
farnir eru menn að búast við
henni. Þó er ómögulegt að
segja neitt víst um |>að. „Hún
er lengi að stálma á stund-
um. en býst þá líka betur
til.“ Skeiðará var fremur
vatnsmikil í baust og fram
eftir vetri, én nu er hún aftur
mjög lítil, og |>ykir það eklu
góðs viti. Þo getur ástæðan
verið eðlileg, vegna |)urr-
viðris nú síðun um áramót.
KAUPHÖLLiN
er miðstöð verðbréfavið-
skiptanna, — Sími 1710,
BÆJARFRETTIR
^íæturlæknir
■ La'knavarðstofan, sínii 5030,
Næturvörður
er í Reykjavikur Apóteki.
Næturakstur.
Bs. Hreyfill, sími 1033.
Fjalakötturinn
sýnir revýuna Allt í lagi lagsi
í kyöld kl. 8.
Leikfélag' Reykjavíkur
sýnir danska sjónleikinn Alfhót
annað kvöld kl. 8.
Uerklaskoðunin
gengur vel. í gær vorcr skoðað-
ir 344 manns, er búa við Lauga-
veg, og verðiir haldið áfram við
að skoða menn úr húsum við
Laugaveg næstu daga.
Nýtt tímarit
hefir horizt hlaðinu. Er það
mánaðarritið Verðandi, gefið út
á Akranesi. Ritstjóri er ólafur B.
Björnsson. Ytri frágangur er allur
hinn vanda'ðasti. Forsíðumynd er
eftir Rikarð Jónson. Efni: Á-
varpsorð, Um víða veröld, eftir
J. M., Tvær gamlar auglýsingar,
settar upp til fjalla, Hallgrímur
Pétursson eftir Guðbrand Jóns-
son, ísland og skáldin, Sjö aldir,
eftir Gils Guðmundsson, Jón land-
læknir Hjaltalín, Þorsteinn Jóns-
son járnsmiður og koria hans Guð-
rún Björnsdóttir, Langlíf þjóð,
eftir Þorstein Briem, Nokkur
merkisár í sögu þjóðarinnar, Jón
Þorláksson frá Bægisá, Tveggja
alda minning eftir Gils Guð-
mundsson, Sýnishorn af þýðing-
um Jóns Þorlákssonar og sýnis-
horn af kvæðum hans og lausa-
visum. Þættir úr íslenzkri blaða-
niennsku, I. Þegar íslendinga-
þragur var kveðinn, eftir Gils
Guðntundsson og Bólunenntir, eft-
ir Gils Guðflmndsson. — Efiiið
er hæði fróðjegt og skemmtilegt
og bendir margt til þess, að svo
fróðlégt rit sem þetta, muni ná
niiklum vijisæiduni meðal þjóð-
arinnar.
Útvarpið í k“öld.
Kl. 18.30 Dönskukennsla, 1. fl.
19.00 Enskukennsla, 2. fl. 20.01)
Fréttir. 20.25 Tónleikar Tónlistar-
skölans: Sónata í g-moll op. 5,
fyrir cello og píanó, eftir Beet-
hoven (Dr. Edelstein og Árni
Kristjánsson). 20.45 Erindi: Frá
Grikkjum, III.: Miklagarðsríkið
og Múhamed. (Sverrir Kristjáns-
son sagnfræ'ðingur). 21.10 Illjóm-
plötur: Lög lcikin á píanó. 21.20
íslenzkir nútímahöfundar: Hall-
dór Kiljan Laxness les úr skálcl-
ritum sínum.' 21.45 Orgelleikur i
Dómkirkjunni (Páll ísleifsson: a)
Passacaglia í B-dúr éftir Fresco-
haldi. h) Preludia og huga í Es-
dúr, eftir .1. S. Bach. 22.15 Frétt-
ir. Dagskrárlok.
Grímudansleilc
heldur íþróttafélag Reykjavík-
ur næstk. laugardagskvöld, 10. þ.
m., í Ilöðli, Laugaveg 89. Sjá nán-
ar í augl. i blaðinu i dag.
Árshátíð
knattspyrnuj'élagsins „Valur"
vérður i Tjarnarcafé laugardag-
inn 10. febrúar, og hefs með borð-
haldi kl. 8. Ymisleg skemmtiatriði.
Vestfirðingamót
verður haldið næstk. föstudags-
kvöld að Hótel Borg, og hefst með
inn 10. febr., og hefst me'ð borð-
verða: Ræður, söngur,' gantanvís-
ur og dans.
löggiltur skjalaþýðari
(enska).
Suðurgötu 16. Sími 5828.
Heinia kl. 6—7 e. h.