Vísir - 19.02.1945, Qupperneq 2

2
V I S 1
Mánudaginn 19. febrúar 1945.
íslenzkir námsmenn vestan hafs eiga að fá fulikomin vinnuréttindi hér heima
Skíðalandsmótið
Þeir standa lnSFkoelega fafnfætis möimtmi,
>
sem hafa sfrmdað itám i Evrépu.
Viðtal við Dr. Björn Guðíinnsson.
||jcm Guðfinnsson mag.
er fyrir skömmu kom-
inn heim frá Bandaríkjun-
um, en þangað fór hann í
júlímánuði s.l., meðal ann-
ars til lækmnga. Björn fór
fyrst vestur til Rochester í
Minnesotaríki, en þar er
einhver frægasa heilsu-
verndarstöð í heimi, The
Mayo Climc.
Vísir hefir snúið sér til dr.
Björns og átt viðtal við hann
um fcrðalagíð í lieild. Hefir
liann frá mörgu að scgja, því
að meirililuta þess tima, sem
tiann eyddi vestan hafs ferð-
aðist hann milli ýmissa
stærstu liáskólanna og annara
menntastofnana. Revndi
hann sérstaklega að gera sér
far um að hitla islenzku
námsmennina en þeir eru
margir hverjir gamlir nem-
endur Björns.
Bvölin á Mayo.
— íslendingar, sem koma
tii Mayo, segir dr. Björn,
njóta þar sérsfcaklega tvcggja
íslendinga, en það eru \>eir
ófeigur J. Öfeigsson, sem gat
sér þar góðan orðslír fyrir
mörgum árum og Kristján
Jónásson, Kristjánssonar
læknis, sem nú dvelur þar við
nám, ásamt önnu konu sinni.
Vinnur Anna við sjúkrahús i
hænum en Kristján er að
ljúka framhaldsnámi og
vinnur við hinar ýmsu deildir
stofnunarinn'ar.
Eg dvaldi i tvo mánuði við
Mayo og styrkti sú reynzla,
cr. eg fékk af stofnuninni
þennan tima, allt það bezla,
scm mér liafði verið sagt um
þessa frægu heilsuverndar-
stöð. Stofnunin licfir yfir að
ráða hinum færuslu sérfræð-
ingum í liverri grein og þús-
úndir karla og kvenna koma
jjangað livaða næfa til að fá
meina sinna bót. Bærinn, sem
Mavostöðin liefir aðsetur sitt
i er’fremur lítill, tæplega eins
mannmargur og Revkjavik,
en gestir í bænum, sem lang-
flestir eru fólk i leit að heilsu-
bót eru oft fleiiáen allir íbúar
bæjarins til samans.
Eg ferðaðist nokkuð umj
Minnesotaríkið, eftir að eg fór
frá Mayo en þar var eg í tvo
mánuði. Kom eg meðal ann-
ars til Minneapolis, en þar
dvelur nú annar fjölmennasti
námsmannahópurinn að
lieiman við nám í ríkisháskól-
anum, sem er einn stærsti og
viðurkenndasti háskóli lands-
ins. Eg dvaldi þrjá sólar-
hringa í Minneapolis og hitti
flesta námsmennina. Virtust
mér þeir allir vera ánægðir,
en yfirleitt hafa þeir mjög
mikið að gera. Einnig hitti eg
Hjálmar Björnsson ritstjóra,
en hann hefir átt heima i
Minneapolis og verið þar rit-
stjóri eins stærsta blaðsins í
miðvestur ríkjunuin síðan
hann fór liéðan af landi hurt
fyrir nálega liálfu öðru ári.
Kvíði fyrir heimkomunni.
— Eg varð þess talsvert
viða var, að námsmennirnir
ólu nokkurn kvíða fyrir þvi
viðhorfi, sem komið hefir
fram hér heima í einstökum
lilfellum, gagnvart atvinnu-
réttindum þeirra, er stundað
hafa nám við ameríska liá-
skóla. Er það vissulega mál,
sem vert er að taka til ýtar-
legrar alhugunar, ekki sízt
þar sem fjöldamargir cfni-
legir námsmenn munu ljúka
námi i ýmsum hagnýtum
fræðum á næstunni.
Að minum dómi er alger-
'ega óþarft að bera hviðhoga
fyrir því að þeir sem s.tundaö
hafa nám við ameríkanskar
menntastofnanir kunni ekki
eins vel til sinna hluta og þeir
seni numið liafa við evróp-
iska háskóla. Að því leyti er
eg kynntist háskólunum vest-
an hafs virlist mér ]>eir vera
mjög fullkomnir. Aðal mun-
urinn á þeim og evrópisku
háskólunum skilst mér að
liggi í fyrirkomulagi kennsl-
unnar. í amerísku háskólun-
um er námið meira skipulagl
og líkara að fyrirkomulagi
því, sem tíðkast í mennta-
skólum á Norðurlöndum. Yf-
irleitt kom mér starfsemi
skólanna þannig fyrir sjónir,
að námsfólkið væri mjög
önnum kafið og yrði að
leggja mjög míkið að sér
við námið, til að geta skil-
að þeim árangri, sem talinn
er nauðsynlegúr.
?ileðal fslendinga
á Austurströndinni.
-— Eftir dvöl mma í mið1
ríkjununi Jiéll eg aftur líl
austurstrandárinnar. Var cg
um tíma i New York en fór
síðan til Cornell og háskól-
ans i lþöku. Þar er prófess-
or Ilalldór Hermannsson. En j
Halldór þessi er sem kunn-j
ugt er - bókavörður hins
fræga Fiskesafns í íþöku. Er
það talið vera eitl fullkomn-
asta safn norrænnabóka utan
íslands og ef til vill í veröld-
inni, að minnsta kosti i sum-
um greinum. Hefir Halldór
verið yfirmaður þess í marga
áratugi og leyst af hendi o-
metanlegt starf i þágu is-
lenzkrar menningar.
Frá Cornell fór eg til Hop-
kins háskólans í Baltimore.
Þar er frægur Islendingur
kennari. Það er Dr. Stefán
Eiúarsson.
Dr. Stefán Einarsson hefir
nýlokið við að sentja íslenzka-
enska kennslubók og er bók-
in nú komin út. Er bókin hin
fullkomnasta að mínum
dómi. Kemur sér mjög vel að
fá slíka kennslubók í íslenzku
fyrir enskumælandi fólk, þar
sem engin sambærileg hók
hafi verið til, er væri nógu
hentug og fullkomin í þeim
efnum. A Stefán vissulega
miklar þakkir skildar fyrir
að hafa samið þessa hók og
gefið hana út.
Dr. Stefán hefir nú í smíð-
um bókmenntasögu síðari
alda.
Dr. Vilhjálmur Stefánsson
landkönnuður dvelur i New
York uin jtessar mundir.
Hann vinnur meðal annars að
miklu ritverki um næringa-
efnafræði, en eins og kunn-
ugt er hefir hann áður haldið
fram vissum skoðunum í
þeim efnum, sem vöktu
niikla athygli. Landkönnuð-
urinn er hinn heilsubezti og
mjög ern þótt hann sé kom-
inn á sjötugs aldur. Kona
hans vinnur einnig að ýmsurn-
ritstörfufn með manni sínum
auk þess sém hún er aðal-
bókavörður liins mikla og
fræga bókasafns dr. Vii-
hjálins er að mestu fjallar um
heimskautamálefnin.
Eg hitti einnig Steingrím
Arason kennara, en hann hef-
ir dvalið í New York síðan
styrjöldin hófst, ásamt konu
sinni. Heimili þeirra hjóna
stendur öllum íslendingum
ojtið, sem til horgarinnar
koma og er þar öllum tekk'
af hinni mestu alúð og gest-
risni. Það mun óhætt að
segja að fáir einstaklingar
hafi greitt eins vel götu ís-
lenzkra námsmanna, er kom-
ið hafa vestur um haf styrj-
aldarárin eins og Steingrímur
Arason, þótt margir hafi ver-
ið þeim innan handar. Veit eg
til að hann hefir veitt mörg-
um námsmanninum ómetan-
lega hjálp bæði hvaö snertir
ýmsar upplýsingar, sem oft
er erfitt að fá og cinnig hefir
liann útvegað mörgum náms-
styrki.
fslandsvinur.
— Eg vil ekki sleppa að
minnast á ameríkanskan'
mann, sem einnig hefir verið
íslendingum er komið ltafa
vestur til náms, að mjög|
miklu liði. Þessi maður er
John Watkins. Hann lauk nú
alveg nýlega doktorsnrófi i
norrænum fræðuni frá há-
skólanum í Cornell.
Mr. Watkins hefir lengi
starfað á vegum The Aine-
rican Scandinavian Founda-
tion, og hefir hann nú aftur
tekið þar við staríi. Greiðir
liann mjög fyrir islenzkum
námsmpnnum í hvívetna á
vegum þessarar stofnunar.
Að siðustu vil eg minnasl
hinnar miklu alúðar og lið-
veizlu, sem eg naut af hálfu
Tlior Thors sendiherra og
Helga P. Briem aðalræðis-
manns í New York. Eru það J
vissulega mikilsverðir full-
trúar, sem íslendingar eiga
þar á að skipa.
Bandaríkjamenn
og stríðið.
Bandaríkjamenn tala lít-
ið um stríðið, en vinna þeim
mun meira að undirbúningi
lokasigursins.
Yfirleitt var mér tekið for-
kunnarvel allsstaðar þar sem
eg fór. Mér komu Banda-
ríkjamenn þannig fyrir sjón-
ir, að þeir væru hispurslaus-
ir, frjálslyndir og vingjarn-
legir í allri framkomu, segir
dr. Björn Guðfinnsson áð
lokum.
BÆKUR
1 dag og næstu daga selj-
um við
100 hækur
með afslætti eða gamla
lága verðinu.
síðustu eintökin,
sem fáanleg eru af sumum
þessum bókum verða þar
á hoðstólum.
Lítið inn í dág.
Fornbókaverzlun
Kr. Kristjánssonar,
Hafnarstræti 19.
¥©ggfé§rarai: í einu
Sunnud. 18. febrúar héldu
veggfóðrarar fund með sér í
Félagsheimili Y. R. þar sem
Meistarafélag veggfóðrara í
Reykjavík og Yeggfóðrara-
félag Reykjavíkur voru sam-
einuð í eilt stéttarfélag, Eé-
lag veggfóðrara í Reykjavík.
í s.tjórn voru þessir menn
kosnir:
rormaður, Guðjón Björns-
son; varaform. Óláfur Guð-
mundsson; féhirðir, Jóhann-
es Björnsson; ritari, Þorberg-
ur Guðlaugsson; meðstjórn-
andi, Friðrik Sigurðsson;
varamenn, Gúðmundur
Björnsson og Hallgrimur
Finnsson.
Skíðafeiðir
ma
Mikill fjöldi manns var á
slaðum um helgina. Veður
var gott og færi sæmilegt, þó
varasamt sumstaðar.........
Á vegum Í.R. voru 3—4
hundruð manns, þar af um
90 næturgestir á Hólnum.
Frá Skíðafélagi Reykjavíkur
fóru 170 manns upp í Hvera-
dali. Auk þess voru 50—G0
næturgestir í Skíðaskúlan-
,um. K.R.-inagr voru um 130.
Frá Yal og Yiking 10—50
manns frá hvoru félagi og
15 skátar í Þry<mheimi.,:Ár-
menningar voru rúmlega
200, þar af 130 næturgestir
í Jósefsdal.
Einhver meiðsli urðu á
skíðum. T. d. er vitað um að
maðúr fór úr axlarliði við
Kolviðarhól í gær. Þar
meiddist einnig stúlka á
fæti, og er talið, að liún muni
hafa fótbrotnað.
✓
a
— og Islandsglíman
á Akureyri.
Samkvæmt upplýsingum
frd stjórn Í.S.Í. mun það á-
kveðið, að skíðalandsmótið
hefjist 5. marz n.k. á ísafirði,
o<r að íþróttabandalagi ísa-
fjarðar hafi verið falið að
sjá um mótið.
íslandsglíman mun liins-
vegar fara fram á Akurevri
að þessti sinni, síðari hluta
júnimánaðar n.k. Og þann
'3. <úní hefst ársþiíig í. S. 1.
ú Akurevri.
Gefinn verðlaunagripnr.
Belgjagerðin í Reykjavík
hefir gefið stvttu til verð-
iiina í Handknattleik
kvenna á íslandsmeistara-
móti.
Framkvæmdarstjóri Í.S.Í.,
Þórgeir Sveinbjarnarson,
hefir nú hætt störfum hjá
íþróttasambandinu, og liefir
því, framkvæmdastjóraslarf-
ið verið auglýst laust til um-
sóknar. Umsóknarfrestur er
til 1. maí.

Nærri 140 umsóknir hafa
Menntamálaráði borizt um
námsstyrki í enskum og am-
etískum skótum.
Memi tamálaráð auglýsfi
styrki þessa snemma í janu-
armánuði.
r fyrra var 62 umsækjend-
um veittur styrkur, þar af 21
framlialdsstyrkur (þ. e. til
umsækjcndar sem notið
höfðu styrks árið 1943) og 45
nýir stvrkir.
150 manns íiá 8 félögnm taka þátt
í íslanásmáti í handknattleik.
Métið steiaduryfiir firá 21. fiebr. til 25. marz.
Landsmót í handknattleik
innanhúss hefst 21. febr. n.k.
og stendur til 25. marz, mcð
hvíld frá 1.—15. marz.
í mótinu taka þátt 150 ein-
siaklinqar oq leika þeir alls
64 leiki.
I meistarafl. keppa: Ár-
jnann, F.H., Fram, Haukar,
Í.R., Valur, Víkingur.
í 1. 11. keppa sömu félög,
að Víking undanskildum.
í II. fl. keppa: Ármann,
F.H., Haukar, Í.R. og Vík-
ingur.
í kvenfl. keppa: Ármann,
F.H., Haukar, í.R. og K.R.
Síðasta landsmóti, sem fór
fram í marzbyrjun í fyrra,
lauk svo, að Valur sigraði í
I. fl. og Mfl., Haukar í II. fl.
og Ármann í kvenfl.
Að þessu sinni fer mótið
fram í tveim hlutum með
15 daga leikhvíld, og leika
allir við einn og einn við alla.
það er gleðilcgt, að hand-
knattleiksráðið liefir séð sér
fært að itafa þetta fyrir-
komulag á mótinu, því að
með þessu móti fá flokkarn-
ir meiri möguleika til þess
að sýna hvað þeir geta í raun
og veru, og úrslit mótsins því
réttari mynd af styrkleika
félaganna.
Mótið fer fram í íþrótta-
Iiúsi Jóns Þorsteinssonar, og
á Jón þakkir skyldar fyrir
lipurðina með húslánið.
Auknar vinsældir hand-
knattleiksins hafa orðið til
þess, að félögin liafa lagt
meiri rækt við þessa ágætu
og skemmtilegu íþrótt. Af
þessum sökum munu flokk-
ai'nir vcra bétur undir mót-
ið húnir en þeir hafa verið
nokkru sinni áður.
Þá, sem séð liafa liand-
knattleiksmót undanfarandi
ára, þarf elcki að hvetja til
að horfa á þetta mót, en
þeím, sem ekki hefir kynnzt
handknattleiknum enn þá.
skal bent á, að liandknatt-
leikurinn er á góðum vegi
með að liljóta sömu vinsæld-
ir og knattspyrnan, af þvi
að hann er einslaklega
skemmtileg íþrótt, bæði að
iðka og horfa á, í leik og
keppni.
Fylgist með hinni hrífandi
keppni frá byrjun.
Mótið liefst miðvikudag-
inn 21. febr. kl. 10 e. li., í
íþróttahúsi Jóns Þorsteins-
sonar við Lindargötu.