Vísir - 18.10.1946, Síða 2
2
v i s í a
Föstudaginn 18. október 1946
aunveruiepr viiji Færey-
stæðismálinu?
snga i sj
Bsilmgske Tideade gagntýniif gerðir
Thorsteins Petersen.
Kaupmannahafnarblaðið J hann væri sambandsmaður
Berlingske Tidende tekur til og þá gat liann knúið í gegn,
meðferðar í grein þjóðarat-j með segi og skrifa eins at-
kvæðið i Færeyjum og tillög- kvæðis meiri hluta, yfirlýs-
urnar, sem danska stjórnin ingu um sjálfstæði Færeyja.
setti fram um frekari sjálf-! Það sem er athyglisverðast
stjórn Færeyja. Fer bér á eft- er, að hann virðist hafa bú-
ir lausleg þýðing á greininni. izt við, að danska stjórnin og
„Með „valdatöku“ Thor- Ríkisdagurinn myndi láta
sér lynda að samþykkja
þennan dularfulla leik með
þögninni. Við áttum bara að
vera áhorfendur og taka af-
leiðingunum af framlileypni
hans. Hann gelur auðvitað
vitnað til þess, að danska
þjóðin muni ekki setja sig
gegn því, að Færeyingar
verði sjálfstæð þjóð, ef þeir
óska þess. En vilja þeir það?
steins Petersen hefir þróun
málanna tekið á sig þá mynd,
sem er sérstaklega óheppileg
og mun það einnig vera skoð-
un meiri hluta færeyslcra
kjósenda. Af liálfu Dana hef-
ir ekki verið farið fram á
annað en að Færeyingar
gæfu ótvírætt til kynna hver
vilji þeirra væri. Stjórnin
hefir gert þeim tilboð, sem,
eins og forsætisráðherrann Þjóðaratkvæðið skar ekki ó-
lýsti þvi, væri „það lengsta,.tvírætt ur 11111 Það °«' LÖS'
sem liægt væri að fara ef, ÞinSsathöfn Thorsteins Pet'
ríkjasambandið ælti að vera
raunhæft og um leið að taka
tillit til hagsmuna danska
ríkisins“. Hér í blaðinu hefir
ekki verið farið dult með
það, að tillögurnar að ýmsu
leyti, t. d. með tilliti til fán-
ans og tungunnar, snertu
mjög hið raunhæfa samband,
sem forsætisráðherrann tal-
aði um. Tillögurnar fóru a.
m. k. mjög langt í þá átt, að
mæta óskum Færej'inga um
sjálfstjórn og eins og þær
lágu fyrir samþykktar af öll-
um flokkum Ríkisþingsins,
ætlaðist stjórnin aðeins til
þess að Fæi-eyingar segðu til
hvort þeir gætu gengið að
þeim eða ekki. Væru tillög-
urnar ekki fullnægjandi fyr-
ir Færeyinga, myndi það
ekki hafa mætt mótspyrnu í
Danmörku þótt þeir óskuðu
að fara sínar eigin leiðir.
Þjóðaratkvæðið skar ekki
ótvírætt úr um þetta atriði.
Þeir, sem vildu sambands-
slit voru ívið fleiri en þeir,
er féllust á tillögur ríkis-
stjórnarinnar, og þriðjungur
kjósenda lét enga skoðun í
þær fengjust afgreiddar inn-
an hæfilegs tíma.
Síðari hluta árs 1915 háfði
dollaraeign landsínánná
minnkað allverulega, svo að
sýnt var, að ekki varð lijá
þvj kómizt að draga úr inn-
flutningi vara,. sem greiða
þurfti í dollurum.
2. Viðskiptaráði var vel
ljóst, live mikilvægt það er,
að ekki sé lieftur innflutning-
ur á nauðsynlegum lyfjum,
enda telur Viðskiptaráð að
það liafi ekki verið gert fram
yfir það seni brýn þörf var á.
Þannig hefir Viðsíciptaráð
1.) framlengt öll lyfja- og
hjúkrunargagnaleyfi frá
fyrra ári, 2.) gert tvær heild-
arúthlutanir á lyfjum og
lijúkrunargöngum frá
Bandaríkjunum það sem af
er þessu ári og 3.) veitt
reglulegum innflytjendum
lyfja óhindraðan innflutning
á lyfjum frá öllum þeim
löndum, sem taka greiðslu í
sterlingsgjaldeyri.
3. Til sönnunar því að Við-
skiptaráð liafi sýnt fullan
skilning á innflutningsþörf
landsmanna í þessum efnum,
fer liér á eftir skýrsla er sýn-
ir leyfisveitingar í þeim
þremur flokkum (lvfjavör-
ur, hjúkrunargögn og lækna-
tæki) sem hér koma til
greina. Skýrslan nær yfir
þrjú ár og er miðuð við 30.
sept hvert ár.
Gúmmístígvél
Karlmanna,
Kvenna,
Unglinga,
Gúmmístígvél.
VERZL
ZZ85.
Lyfjavörur, hjúkrunargögn
Ný og framl. leyfi frá:
I doll.
l./l.—30./9. ’44 kr. 2.982.450
l./l.—30./9. ,’45 — 2.525.868
l./l,—30./9. ’46 — 2.196.107
og lækningatæki.
1
pundum
156.127
1.056.106
2.400.389
Samtals
3.138.577
3.581.974
4.596.496Í
í framhaldi af skýrslu
þessari má á það benda, að í
greinargerð Apótekarafélags-
ersen þaðan af siður. Án þess jns S<'”'' °lðietL, ”LinniS
lað sérstakt tillit sé tekið til hefn’ ^að komið 1 •,os’ að
hess að Danir krefiast hess ilelldal'íJannaSn l,að’ sem
’ . , 1 1 ’ Viðsldptaráð hefir veitt til
að væntanleg samhandsslit ,
n • „ . . , ... , . lyíjakaupa arxð 194o hefir að
fari fram a loglegan hatt, þa ,, .
verður og einnig að taka til- 101111 1 a8sins 'e11 næ^1_
lit til þess, að all-verulegur eff , hl less ,að fulln^f
, n,- Ivijaþorf landsins. — Við-
liluti kæreyinga oskar eftir , . , v ,
,. , j- sluptarað lætur j þessu sam-
aframhaldandi samhandi vio . .
Danmörku og verður þvi !bandl nægJa að vekja athygli
aldrei hægt að fallast á að f’ að 1 ar er huið að veita
málið verði leyst undir þess- ^ 1 1111 lunieSa millj.
um kringumstæðum og á kr/Jiærri upphæð en gert
svo vafasömum grundvelli, Illafðl venð á sania tllna 1945'
sem nú liggur fvrir. Þetta bendir Þvi ekki tU’ að
Allir stjórnmálaflokkar í llla hafl verið séð f-vrir
danska þinginu hafa þvi fall- llörf lalldsmanna’ að l,vi er
ist á ákvörðun stjórnarinnar 1,J kasta Vtfskiptaráðs kem-
að leysa upp Lögþingið og 111'
efna til nýrra kosninga. Eins 4- A öðrum stað j greinar-
og málin liorfa nú, er þess Serð Apótekarafélagsins seg-
að vænta, að nýjar kosning-|ir ennfremur: ”Ln Þa vaLnar
ar sýni það ljóslega hvað su spurning í hvað leyfin liafa
færeyska þjóðin vill eða vill failð> sem Viðskiptaráð þann-
ekki.
Athugasemd
frá Viðskiptaráði í sambandi
við innflutning lyfja.
ig hefir veitt. Oss er kunnugt
um, að mikið af þessum leyf-
um hefir farið til annara
manna en apótekaranna, og
liafa verið misnotuð til inn-
flutnings, sem ekkert kemur
lyfjaþörf landsmanna við.“ í
Ijósi. Enda þótt tæplega fundi sínum samþykkt á-
nokkur þjóð eða þjóðarbrot skorun til ríkisstjórnarinnar
liafi liaft veikari grundvöll | um að gefa út nú þegar fri-
til þess að ákvarða framtíð ^ lista yfir nauðsynleg lyf,
sína á, tók Thorstein Pete\-- hjúkrunargögn og umbúðir.
sen, formaður fólkaflokks- Er j greinargerð fyrir sam-
Apótekarafélag Islands' tilefni af jþessu vill Viðskipta-
hefir á nýafstöðnum aðal- ráð taka fram, að skipting
dollaraleyfanna milli inn-
ins það á sitt eindæmi, að láta
til skarar skríða. Hann tók
ekkert tillií til þess að þjóðar-
atkvæðið í sjálfu sér var ekki
nægilegt til ákvörðunar, og
ekki er liægt að láta neinn
liluta ríkisins af hendi nema
samþykki Ríkisdagsins konti
til. Hann setti það heldur
ekki fyrir sig, að Lögþingið
hafði ekki urnboð til þess að
lýsa yfir sjálfstæði Færeyja.
Honum tókst að vinna á sitt
hand yngsta meðlim Lög-
þingsins, sem hafði verið
kjörinn á þeirri forsendu, að
þvkktinni deilt á Viðskipta-
ráð fyrir drátt á leyfisveit-
ingum fyrir vörur þessar og
ennfremur að það hafi synj-
að umsóknum í þessu skyni.
flytjenda hefir verið gerð í
hlutfalli við leyfisveitingar
til þessara sömu aðila árin
1944 og 1945. Virðist þetla
ekki ósanngjarnt og ekki
heldur óhagstætt fyrir apó-
tekarana, þegar þess er gætt,
að innflutningur lyfja þessi
tvö ár var nálega frjáls og
óhindraður eins og áður seg-
1 tilefni af þessu vill Við-,h'
skiptaráð taka þetta fram:
1. Frá því að Viðskiptaráð
var stofnað og fram á haust
1945 var innflutningur á
lyfjum og lijúkrunargögnum
nálega frjáls. Á þessu tíma-
bili niá segja, að ekki hafi
verið synjað um Ieyfi fyrir
þessar vörur, ef samtímis
lágu fyrir upplýsingar um að
Um það í hvað lyfjaleyfin
'liafi farið, vill Viðskiptaráð
segja þetta: Það skal játað,
að Viðskiptaráð hefir ekki
góða aðstöðu til að dæma um
þýðingu einstakra lyfja.
Verður það í því efni að
treysta á kunnáttu og heil-
indi þeirra, sem lyfin fá. Það
er því miður ekki hægt að
neita, að stundum hefir Við-
skiptaráð orðið fyrir von-
brigðum í þessu efni. T. d.
skal á það bent, að i maí s. 1.
sótti einn af stjórnarmeð-
limum Apótekarafélagsins
um leyfi á ormalyfi fyrir
sauðfé fyrir allháá upphæð
frá Ameríku. Umsókn þcss-
ari var synjað en jafnframt
bent á, að Rannsóknarstofa
Háskólans og tilraunastöðín
á Keldum teldu lyf þetta fá-
anlegt eftir þörfum frá Bret-
landi. Þrátt fyrir þetta hefir
Viðskiptaráð nú fengið vitn-'
eskju um að framangreindur
aðili hefir flutt umrætt orma-
lyf inn frá Ameriku fyrir ná-
lega kr. 40.000.00 og notað
til þess lyfjaleyfi sem m. a.
gildir fyrir penicillin, sulfo-
namidlyf o. fl..
Reykjavík, 16. okt. 1946.
Viðskiptaráð.
Jíl sl<£>>^<xr
t’CÍ í< v\ív\<^'av
EH
flUBLÍSINGflSHRIPSTOPfl
ATVINN/L
Nokkrir duglegir, lag-
tækir menn óskast á verk-
stæði vort við trésmíðar,
réttingar, bifvélavirkjun
Q. fl. Uppl. gefur Gunnar
Vilhjálmsson.
H.f. Egill Vilhjálmsson
8ími 1717. Laugaveg 118.
BEZT AB AUGLYSAI VISl
Slótnabúiih
GARÐUR
Garðastræti 2. — Sími 7299.
Hý
simanumer
í vörugeymslum Eimskipafélagsins.
Framvegis verður beint símasamband í öll vöru-
geymsluhús vor og eru hin nýju símanúmer þessi:
7756 AfgreiSsían í Haga.
7757 Afgreiðslan í Hafnarhúsinu.
7758 V öraskálinn á eystri hafnarhakkanum.
7759 Gamla pakkhúsið, uppi (skrifstofan)
7760 Gamla pakkhúsið, afgreiðslan, niðri.
7761 Afgreiðslan á Þormóðsstöðum.
Aígreiðslan í
cg veriö hefir.
Dverg hefir nr. 1923 áfram eins
-JJ-j JJimóiipaje'íag -JJófanJí.