Vísir - 12.05.1947, Side 2
2
VISIR
Mánudaginn 12. maí 1947
Fangavist í Danmörku —
Framh. af 1. síðu.
Karen frétti ekkert
um mig í heilan mánuð.
Þegar eg var tekinn fastur,
liafði eg ekkert meðferðis
nema fötin, seih ég'stöð í. Eg
Iiafði livorki rökunaráliöld,
sápu, þurrku, pappírsblað né
skriffæri. Eg hefði mátt
skrifa Karen, konunni minni,
en eg hafði engin tæki tii
þess. Afleiðingin var sú, að
Karen vissi ekkert um mig í
iieilan mánuð. Loks liug-
kvæmdist henni að skrífa
Jakobi Sigurðssyni kaup-
manni, sem við þekktum
bæði. Jakob fór strax i is-
ienzka sendiráðið og skrifaði
það Karen um verustað
minn. Um sama leyti aumkv-
aðist danskur hermaður yfir
mig, léði mér skriffæri og
kom bréfinu, sem eg skrifaði
Ivaren, i póst. Hún fékk það
degi siðar en bréfið frá sendi-
ráðinu. Karen sendi mér
strax þá hluti, sem mig van-
liagaði mest um.
\
Þrjár vikur á
hanabjálkanum.
— Varstu ekki yfirheyrð-
ur?
Jú, öðru bverju. Döm-
arinn spurði mig um ýmis-
legt viðvíkjandi ákveðnum
manni, en eg gat með góðri
samvizku sagt, að mér væri
um megn að svara þessum
spurningum, því eg bafði
ekki liugmynd um það, sem
liann spui’ði mig úm. Mér
kom nú samt þessi fáfræði í
koll, þvi eg var lokaður inni
í ljóslausri kompu uppi á
hanabjálka i if vikur. Var
tilællunin að bressa upp á
minni mill, en eg var ná-
kvæmlega jafn fáfróður,
þegar eg kom út aftur. Ann-
ars var eg ákærður fyrir að
Iiafa bugsð hlýtt til Þjóð-
verja eða fyrir að liafa viljað
hjálpa þýzka líernum.
Aðbúnaðurinn var ékki
sem beztur á Alsgadeskólan-
um. Maturinn var slæmur og
aðstaða , til að balda s.ér
hreinum örðug. Föngum
hverrar stofu voru ætlaðar
15 mínútur til rakstur og
þvottar, hvort sem þeir voru
20 eða 50. Afleiðingin varð
i;ú að heímingurinn varð bft
frá að hverfa óþveginn og ó-
iakaðnr.
, jfc
Hreppsnefndin vildi reká
Karen úr lándi.
t Ilvernig leið búsfrevju
þinni allan þennan tíma?
— Þegar eg var tekinn fast-
ur var hún vanfær, en hún
fékk samt enga opinbcra að-
stoð, fyri-,'en eftir á. Þá yéi'tti
hrepþsnéfndin líénni 18 kr.
slyrk á viku. Oddvitinn sá nú
samt eftir þessum styrk og
fékk hreppsnefndina til að
samþykkja áskorun til yfir-
yaldanna í Kaupníánnaliöfn,
þess efnis, að visa skyídi
Karen úr landi, þar eð hún
væri gift íslending. Taldi
bann tilhlýðilegt að spara
þessar 18 kr. á viku á þenna
hátt.,
Við hjónin áttum góðan
kunningja í hreppsnefndiimi,
sein barðist gegn þessu og
lél hann Karen vita, hvernig
komið var. Hún skrifaði mér
strax livað til stæði og leitaði
eg þá til ísl. sendiráðsins í
Kaupmannaliöfn. Tryggvi
Sveinbjörnsson sendilierrit-
ari kom strax lil nún og full-
vissaði mig um, að þessi til-
laga væri svo kjánaleg, að
engin hætta væri á, að hún
næði fram að ganga.
Karen
segir frá. i u/.J'HÍ ;
Meðan við Kj artagíi^pbuð'j-
um um þettade|h|, K’ftwli imj
tit oklcar. t i
— Hvað var vður sagt
þegar Kjartán var tekinn
fastur? spurði tíðindamað-
urinn hana.
—■ Mér var sagt, að eg
skyldi vera róleg hann myndi
ekki verða skotinn. Við ált-
um 600 kr. í banka þá, en 6
mánuðir voru þarigað til
barnið átli að fæðast, svo eg
flýtti mér að fá mér vinnu.
í tvo mánuði vann eg að
ræstingu hermannaskála og'
fékk 85 kr. á viku í kaup.
Eftir tvo mánuði var sú vinna
búin og eg gat enga fengið í
staðinn. Eg hafði sparað dá-
lítið saman af kaupinu mínu,
en revndi þá að taka peninga
úr bankaniun. Það reyndist
ókleift af því Ivjartan sat í
fangelsi. Eg sólti um leyfi til
þess að fá að taka pening-
ana og eftir þrjá mánuði
fekk eg loksins leyfið. Til
allrar hamingju voru nábú-
arnir mér mjög góðir, gáfu
mér t. d. mat svo að mig
skorti ekkert.
Hjálp
héðan.
Strax þegar Kjartan gat
skrifað, skrifaoi hann fólk-
inu sinu hér lieima og sendu
systkini hans niér strax pen-
inga. Hefir aðstoð þeirra ver-
ið ómetanleg, því auk pen-
inga sendu J)au föt bæði
handa mér, Ingu litlu, sem
fæddist séx mánuðum eftir
að‘ Kjartari var tekinn, og
einnig föf handa Iionum.
— Fenguð þér enga aðstoð
frá islenzkum yfirvöldum.
Xei, en Kjartan naut að-
stoðar þeirra.
Já, segir Iíjartan. I marz
1946 var eg fluttur frá Als-
gadeskólanum til Vestre
Fængsel. Þegar þangað kom,
mátti eg fá böggul einu sinni
á viku. Armann Kristjánsson
karipmaoúr geklv frá riöggl-
imum og kom þeim til min,
en íslenzka sendiráðið greiddi
]>á. Skulda eg uú íslenzka
ríkinu andvirði bögglanna
aukualls þess, sem systkinj
mín Hafa sent okkur bjónun-
um. — -Starfsfólk sendi-
ráðsins í Höfn var mér mjög
gott, Baldur Möllér kom til
inin út á Alsgadeskóla og
gaf mér sigarettur og Trvggvi
Sveinbjörnsson kom til min í
Vestre Fængsel.
Hvað gerði
Guðmundur I.?
Kom aldrei fulltrúi frá ís«J.
ríkisstjórninni til þín?
— Nei, mér er sagt, að
maður að nafni Guðmundur
I Guðmundsson, sem eg veit
ekki neitt frekar um, hafi
sagt aðstandendum minum,
að eg liafi elcki viljað tala
við hann, en eg hefi, mér vit-
anlega, aldrei lievrt þann
mann eða séð. Eftir þvi sem
mér er sagt liefði hann ált
að koma á Alsgadeskóla,
meðan okkur var bannað að
tala. Þá liefði mér sannar-
i
lega þótt vænt um, ef full-
frúi ísl. rikisstjórnarinnar
hefði komið til mín, en sem
sagt, eg liefi aldrei orðið hans
var. Á hinn bóginri komu
margir ókunnugir til að glápa
á okkur og þessi Guðmundur
getur vel hafa verið einn af
þeim.
Gekk með
hendur á baki í
fangelsisgarðinum.
I Vestre Fængsel bjuggum
við fjórír í klefa, sem var
svo lítill, að þar var naumast
rúm nema fyrir einn. Tvisv-
ar á dag fengum við að koma
út, bálftima í hvert skipti. Við
urðum alltáf' að ganga með
bendur á baki, meðan við
vorum í garðinum.
Hinn 7. des. 1946 var mér
'loks sleppt, eftir að dómstóll
hafði sýknað mig. Eg hafði,
samkvæmt dóminum, ekki
sannanlega liugsað hlýtt til
Þjóðvcrja. Mér var sleppt kl.
16.30, en ekki var haft svo
mikið við að spyrja mig,
hvort eg ætti nokkrn vísan
samastað, þégar eg kæmi út.
Lögfræðingur minn krafð-
ist skaðabóta fyrir mina
liönd, en Jiær fengust ekki.
Sendiráðið íslenzka útveg-
aði mér strax lierbergi á gisli-
lnisi, en síðan fór eg lieim til
Karenar. Eftir hejmkomuna
stundaði eg sjó í tvo mánuði
á Esbjærgbát, en fvrstu
vinnudagarnir vpru ínjög
erfiðir. Iðjuleysið og óvissan
í fangelsinu liöfðu haft sin
áhrif.
— Og hvað hyggstu nú
fvrir?
— Eg ætla að reyna að
komast á togara. Eins og
stendur er eg allslaus, eink-
um vanhagar mig um hús-
næði. Ivaren ætti skilið, að eg
úlvegaði henni sæmilegt
húsaskjól þegar eg loksins
kemst með liana til gamla
Fróns, en eg veit eklci í svip-
inn hvernig eg á að lej^sa ])að
yandamál.
40. Bh4xf0 gT.xffi
40. DeöxfO S’i’art lék hiðskák.
15. Enskur-leikur
Hvítt : Hjálmar Theódórsson.
Svart : Guðm. S. Guðmunds-
son.
1. c2—c4 e7—e6
2. g2 g3 d7—-t!5
' 3. Bfl—g2 Rg8—f6
4. 1)2— b3 Rf8—e7
• 5. Bcl h2 0—0
6. Rgl —f 3 Rb8—d7
7. Ddl—c2 1)7—b(5
8. 0-0 Bc8—1)7
9. c2—e3 <15 x cl
10. b3x cl Rd7 c5
11. d2—d4 Rc5—c4
12. Rf3-e5 c7—c5
13. Hfl dl Dd8—c7
14. d 1 d5 Re4 d6
15. e3—e4 Rf6—e8
16. Re5—g4 f7—f;5
17. e4 X f 5 e8 x f5
18. Rg4 -e3 Bb7—c8
19. Bb2 e5 Dc7—<17
20. Rbl c3 Be7—f6
21. f2- 4'4 Bc8—a6
22. Rc3—e2 Ha8—<18
23. Bg2—h$ g7—g6
24. a2—a4 Dd7—e7
25. Dc2—c3 Rd6—47
26. Be5xf6 De7xf6
27. Bh3—fl Rf7—dö
28. Dc3xf6 Re8xf6
29. Re2—c3 Hf8—e8
30. Hdl—el Rd6—h7
31. Rc3—b5 Ba6 X 1)5
32. a4 X 1)5 Rh7—a5
33. Re3—c2 Rf6—e4
34, Bfl—c3 Re4—<12
35. Rc2—e3 R<12—f3 +
36. Kgl—f2 Rf3 X el
37. Halxel He8—e7
38. h2 h3 Hd8—e8
39. Hel—e2 Ra5—1)3
40. He2—el Kg8—f7
llvítt lék biðskák.
Fæfsaðir seðl-
ar í umferð.
Með því að borizt hafa héð-
an til Englands falsaðir 5-
punda seðlar (enskir), sem
inunu hafa koinið liingað
með erlendum ferðamönn-
um, eru menn alvarlega var-
aðir við því að kaupa 5-
punda seðla, eða taka við
þeim sem greiðslu. Sjá má
iivort seðillinn er ófalsaður,
með því að bera hann að
birtu og sést þá svört rák,
scm nær vfir seðilinn þveran,
ef hánn’ er Öfaísaður.
Sigurgeir Sigurjónsson
hæstaréttarlögmaður.
Skrifstofutími 10—12 og 1—6.
Aðalstræti 8. — Sfmi 1048.
Magniis Thorlados
hæstaréttarlögmaður.
Aðalstræti 9. — Sími 1875.
Steinn Jonsson.
I^ðgfræðiakrifstofg
Fasteigna- og verSbréfa-
Laugaveg 39. Sími 4951.
Frá LandsÍiðskeppninnL
13. Albins-mótbragð.
Hvítt: Baldur Möller.
Svart: Sturla Péiursson
1. <12—<14 <17- -<15
2. c2—c4 e7- —e5
3. <14 x e5 <15- <14
4. Rgl—f3 Rh8- -c6
5. g2-g3 Bc8- -e6
6. Bfl—g2 Be6xc4
/. 0—0 <14- —<13
8. e-l x <13 Dd8 x d3
9. Ddl X d3 Bc4 x d3
10. Hfl—dl O—O -O
11. Bcl—g5 Bf8- -e7
12. Rbl—c3 Be7 x g5
13. Rf3xg5 Rc6 x e5
14. Bg2—h3 -f Kc8—H8
15. Í2—14 h7— -li6
16. f4 X e5 h6 X g5
17. Bh3—fl Rg8- -e7
18. BflXdS Re7 - -c6
19. e5—e6 f 7 X e6
20. Bd3 :e2 Rc6— d4
21. RU2 —g4 f c7- -é5
22. Rc3—e4 Hd8— -d5
23. Hal—cl 1)7 -1)6
24. Re-Í. -c3. II <15 k!6
25. Kgl g2 e6 e5
26. Rc3—e4 lídO- hO
27. Ii2 h3 HhG— -g6
28. Hdl—fl Ílli8— <18
29. Hfl—f7 a7- -ao
30. Hcl—di I4d8- -e8
31. Hdl--d3 cú - c4
32. II<13 c3 1)6- b5
33. a2—a4 Hg6— 1)6
34. Rc4—c5 Kb8- -a8
35. Bg4 —d7 He8— -d8
36. Hí'7 X g7 b5 x a4
37. Re5;Xa4 I4b(>- b4
38. Hc3 X c4 Hb4— 1)7
39. Hc4 X d4 Gel'ið.
14. Spánskur-leikur.
Hvítt: Guðm. Arrdaug-sson.
Svart: Jón Þojijsteinsson
1. e2— e4 e7- -e5
2. Rgl —13 Rl)8- c6
3. Bfl bo a7 -a6
4. Bbö —a4 Rg8- -f6
5. O—< [) Bf8- -e7
6. Ddl —e2 b7- -b5
7. Ba4 —1)3 <17- <16
8. c2— c3 Bc8- -g4
9. li2— -h3 Bg4— -h5
10. Hfl <11 O O
11. <12- <14 Dd8- -c8
12. Bcl —e3 Rc6- -a5
13. Bb3 -c2 c7- -c5
14. <14 x e5 d6Xe5
15. Rbl <12 Dc8- -c7
16. B<12 —£1 Ra5- -c4
17. Be3 —cl I4f8— <18
18. Hdl Xd8 Ha8xd8
19. 1)2— 1)3 Rc4—b6
20. Rbl —g3 Bh4— -g6
21. Rf3- —b4 Re7^ -fj8
22. Bcl- -g5 : Dc7 -c6
23. De2 f,3 Hd8— <16
24/ Rh4 —f 5 ■ H<16— -d7
25. Ii3— Ii4 RÍT) -c8
26. Iríf- li5 Bg6xf5
27. Rg3 Xf5 Re8— -<16
28. Rf5 —e3 17- -fö
29. Bgö —h4 Rd6- -17
30. Re3- —<15 Rf8 -e7
31. Hal <11 h7 — h(i
32. c3— c4 DcG- -e6
33. Rdö X 1)6 Ild7 X dl +
34. Dí'3xdl De6 X 1)6
35. c4 x h5 a6xb5
36. Ddl —<i7 Be7- -í'8
37. Bé2 —d3 R17 - -d6
38. B<13 —e2 Db6— -a5
39. Dd7 —e6 + Kg8- 1)7