Vísir - 12.11.1947, Blaðsíða 7

Mlðvikiiííáginn 12. nóvember 1947
Ilvorki hertoginn né Pedro höfðu gert sér Ijóst, hverjiitn
klækjum biskupinn í Burgos mundi beita.
Pedro óttaðist þó ekki fyrst og fremst lim sjáífan sig.
Hann vildi umfram allt ekki bregðast trausti Ivortesar,
þár sem Há'nn liafði verið Vfllinn meðaí allra höfuðsmanna
hans. Dramb er falli næst — þárna sannðist þájp, Ilann
hafði verið svo ánægður yfir að koma gullinu á land, að
Iiann hafði ekki gert sér ljóst, að liætturnar voru ])á alls
ekki farnar að steðja að lionum,
Tekið var að skyggja, þegar Pedro heyrði fótatak og
mannamál úti í ganginum. Lykli var stungið í skrána,
hurðinríi lokið upp og l'aðir hans gekk' inn. Þegar þeir
höfðu faðmazt Og fangavörðurinn var farinn, tók Pedro
fyrst eflir vönlej'sissviimum á andliti föður síns.,
„Hvað er líðinda?-4 spurði hann.
„Eg hefi gerígið manna á milli árangurslaust. Það er
furðanlegt, Iivað vinátta kólnar fljótt, þegar eitthvað er i
luifi. Eg héll sannarlega, að héraðsstjórnin hér í Kastilíu
væri vinur minn og sömuleiðrs Don ,Tuan Hurtado. Ef til
vill geri eg þcim rangt til, en svo mikið er víst, að til
einskis var að lala við þá. Eg græddi meira á að tala við
mennina tvo, sem Ivortes sendi hingað fyrir þreinur áriim,
Puerlokarrero og Monlejo. Þéir sögðu ríiér, hvers vegna
keisarinn væri þér reíoiif.“
„Jæja, það var þó eitthvað. Hvérs vegna er hönúirí í
nöp við mig?“
Don Fransisko lækkaði róminn. „í fyrsta lagi kom
enginn sendimaður. (Biskupinn eða de Silva kunna að
eiga sök á þvi, þar sem Indíaráðið vissi um ferðir þínar
tiI Sevilla). Fyrir bragðið hefir þú gert þig sekan um að
stela guiii hans hátígnar.“
Pedro létti svo, að liann liló við. „Það datt mér i hug!
Er þetta allf og sumt. Þá þárf eg ekki annað en að sýna
móltökuviðurkenningu ábótans í La Rabida og bréf hers-
höfðingjans. Þá verður allt klapþáð og klárt.“
Faðir lians liristi höfuðið. „Bara að svo væri, hijo
rn i o. En það er um aörar ákærur að ræða einríig.“
„Ilvaða ákærur? Hverjar?“
„Þú, Kortes og allir foringjar harís eruð ákærðir fyrir
að liafa gert uppreist gegn keisaranum í mvnd Velastiuez,
landstjóra á Kúbu. Mér finnst heimurinrí verða þeim mun
vitlausari sem eg lifi Iengur.“
„Uppreist gegn keisaranum,“ sagði Pedro reiður, „þeg-
ar við unnum allt i hans þágu! Uppreist af því að við vild-
um ekki láta þetta fífl á Kúbu rýja okkur irín að skyrt-
unni!“
Don Fransisko kinkaði kolli háðslega. „Eins og eg segi.
.... Talaðu ekki svona hátt. Mér firínst fangavörðurinn i
illmanniegra lagi. En annars eruð þið álcærðir fyrir silt
hvað annað, sem mér þykir sanna, að þú sért eítthvert
versta illmenni, sem fæðzt hefir í þessu landi!“
Pedro sat með krcppta hnefa, rjóður í kinnum og brenn-
andi augu.
„En hvers vcgna eru Montejo og Puertokarrcro ekki í
fangelsi eða ákærðir? Þeir voru með Kortes.“
„Þcir verja sig með þvi, að þeir hafi farið frá Nýja
Spáni, áður en hermdarverkin, sem þið eruð sakaðir um,
voru framin. Biskupinn og dc Silva hafa logið keisarann
fullan og sömuleiðis liirðina. Mér er líka sagt, að de Silva
sé i miklum metum lijá lceisaranum, haldi sig eins og
þjóðhöfðingi og hafi sjálfur um sig hirð....Nei, sönur
mirín, mesti glæpur þinn var að ganga ekki niilli bols og
liöfúðs á honum, þegar þú hafðir tækifæri til. Þú tápar
kaniiské lifinu fyfir, ef þú getur ekki þaggáð niður i hon-
11111.“ Riddarinn gamli skalf af bræði. „Nema við getum
þággað niður í lioriúm," sagði hann svo.
Pedro laut að föður sinum og lagði hottd sína á liand-
legg honum. „Nei, ]iað megum við ekki gefa — slrax.
Það mundi teljast sönnun á öllum lygum hans.“
Faðir hárís kinkaði kolli. „Já, en hvernig þá? Ef hánn
hfir “
„Þú liefir skrifað don Juan Alonso og hertoganum frá
Bejar. Þcir munu ekki bregðast okkur.“
„Nei, það er bara að þeir komi nógu fljóit. Gúð géfi,
að þeir verði nógu fljótir á sér! Guð gefi, að réttáfhöldun-
um verði frestað, unz þeir koma!“
Nú varð nokkur þögn, en svo hristi gamli maðurinn sig.
V 1 S I R
„Ileyrðu annars„“ sagði hann svo. „Eg var næstum búinn
að gleyma þvi, að þegar eg fór úr-veitingahúsinu, bað.ein-
li’vér maðúr mig fvrir þeltá til þin.“ Hann fékk Peclro
óhrcint og böggíað bréf. „Eg spurði hann, hvað þetta væri
og hann sagði, að vinur þinn i ’Jaen, sem liefði frétt um
vancla þinn, liefði skrifað það. Eg gaf maríninum pening
fyrjr vikið.“
Pedro var yarl búinn að stinga bréfinu í pvngju sína,
þégar fátíöayörðúrinn lauk upp hurðinni og tilkynnti, að
nú yrði dorí Frarísiskp að fara. Feðgarnir kvöddust inni-
legá og svp var Pedro einn i klefanum. Hann gekk um
gólf og sá„ að nuil sitt stóð illa, því að hætla var á, að
vinir hans mundu ekki koma nægilega fljótt á vettvang,
til að veita honum sluðning fyrir réttinum. Og jafnvel
þótt hann slypþi sjálfur óskaddaður, hefði liann brugðizt
Kortes. Framtíð lians var úr sögunni, eins og hann hafði
gerl sér hana í lmgarlund. Á Nýja Spáni var allt það til,
sem ekki var falt fyrir peninga. Þarna var heimur harís
innan fjögurra þröngra veggja og líf hans var undir véla-
brögðum fjandmanna hans koittið. Það var de Silva, sem
átti framtíðina fyrir sér.
Eftir langa mæðu minntist Pedro bréfsins, tók það upp
og braut vaxið, sem lokaði því. Það var greinilega frá lítt
menntuðum manni, svo sem sjá mátti á pappírnum og
slafagerðinni. í fyrstu átti hann erfitt með að lcsa lirafna-
sparkið, en cr hann fór að venjast skriftinni og tók að
skilja einstök orð, jókst áhugi lians um allan helming.
Loksins gat hann lcsið bréfið frá uppliafi til enda:
Sansjo Lopez svaraði ekki spurningu yðar varðandi
tiltekinn svartan rakka, af þvi að hann óttast um líf
silt. Ilefði liann svarað, þá hefði svar lians verið á þessa
leið: Fyrir mörgum árum þekkti liann svarta rakkarín
i Malaga. Ilann veit, að svarti rakkinn reif sig upp úr
fátækt og varð auðugur á að vinna á laun fyrir fjand-
menn Guðs og Spánar, sem herja á skipin á liöfunum.
Svarti rakkinn heimsólti einu sinni rauða rakkann i
bæli hans liandan hafsins. Það er rétt að sþyrja Sansjo
ekki, livernig liann veit þetta, þvi að hann hefir nú um
langt skeið verið lieiðarlegur maður. Það cr ósk vina
yðar, að þetta geti orðið yður að gagni. Með liendi
Pakos, essreka.
Pedro starði á blaðið og tugir hugsana skútust um heila
hans. Það var Pako, sem liafði merkt krúsina fyrir Kát-
öríu og Lopez hafði fengið hann til að skrifa þetta fyrir
sig. Augu Pedros skutu gneistum. De Silva hafði i æsku
verið í þjónústu sjóræníngjánna, einn svikaranna, sem
lélu þá vita um skipaferðir. Rauði rakkinn gat aðeins tákn-
að Barbarossa, öðru nafni Aroup eða bróður lians, Ivhair-
ed-Din.
Þetta voru ágætar fregnir, en er Pedro velti þessu betur
fyrir sér, varð gleði Iians íljótlega minni. Þclta gerðist
fyrir ævalöngu. Hann hafði engar sannanir fyrir þyk að-
eins nafnlaust bréf. De Silva naut álits við hirðina og var
skyldur biskupnum í Burgos. Mundi það ekki verða hon-
um sjálfum til meiri skaða en hjálpar að bera fram jafn-
þungar sakir, er lif hans var í lfættu? En þó —- flótti de
Silva frá sjóræningjunum hafði verið dálítið grurísam-
legur. Var það mögulegt-----------
Pedró heyrði þrusk frá hurðinni og er hann leil við, sá
hann að lokunni var i flýti rennt fyrir gægjugatið ofarlega
á lienni. Einhver hafði vcrið að njósría um hann, að öllum
líkindum fangavörðurinn. Pedro stakk bréfinu á sig, en
liélt áfram að velta efni þess fyrir sér.
Skömmu siðar bar fangávörðúrirín honum lcveldverð-
inn, sem var sýnu lystilegri en hádegisverðurinn. Leizt
Pedro svo miklú betur á þenna mat, að hann borgaði
mögluttarlaust okurverðið, sem upp var sett.
„Eg get mæll mcð þessu viríi, yðar náð,“ sagði vörður-
inn. „Það er lrá Alikáríte og keisarinn væri fullsæmdur
af að neyta þess.“
,,.heja,“ sagði Pedro, sem var ljóst, að liann varö að
koma sér vel við manninn, „þá gerir þú mér þann greiða
að hella í krus lianda þér og drekka skál mina.“
Honum til mikillar undrunar, hafnaði fangavörðurinn
þessu góða boði. „Bara að mér væri það óhætt, yðar náð.
Einskis skál vildi eg frekar drekka en vðar og það má
Guð vita, að annað eins vin bragða eg ekki einu sinni á.
ári. En eg þjásl af nýrnasleinurn, herra minn. Bannseltur
læknirinn vill ekki leyfá íríér að bragða vin. En söm cr
yðar gerðin, yðar ágæti.“
„Það var leitt,“ sagði Pedro.
llanrí fyllti krús Katönu, sem Iiann hafði tekið úr
hnakktöskunni, en svo afréð liann að matast fyrst og réðst
á matinn af græðgi, en fangavörðurinn fór út.
Það var hreinasta tilviljun, sem réð því, að Pedro varð
litið til dyra rétt á eftir og tók hann þá eftir því, að enn
7
—Smælki—
Mark Twain var eitt sinn í
fyrirlestraferð og kom í smá-
bæ einn. Áöur en hann fékk sér
kvöldverS fór hann inn á rak-
arastofu til þess að láta klippa
sig.
„Þú ert aökomumaöur ?“
spurði rakarinn.
„Já,“ sagöi Mark Twain.
„Þetta er í fyrsta skipti, sem
eg kem í þennan bæ.“
,Þá hefiröu hitt vel á,“ hélt
rakarinn áfram. „Mark Twain.
ætlar að halda hér fyrirlestur í
kvöld. Ætlarður ekki að hlusta
á hann?“
„Jú, ætli það ekki.“
„Ertu búinn að fá aðgöngu-
miða?“
. „Ekki ennþá.“
„En það er allt uppselt. Þú
verður að standa.“
Mark Twain dæsti og sagði:
„Er það ekki undarlegt. í hvert
skipti, sem þessi náungi heldur
fyrirlestur verð eg að standa.“
Ilér eru tvær sögur um Sam.
uel Goldwyrí, kvikmyndafram-
leiðandann bandaríska. Gold-
wyn var að ávarpa starfsfólk
sitt: „Herrar mínir. Eg vil að
þið vitið það að eg hef ekki
alltaí rétt fyrir mér — en eg
hef aldrei rangt fyrir mér.“ —
Það var verið að dást aö því,
hve kö’na Goldwyns hefði íall-
egár hendur. „Já,“ sagði Gold-
wyn, „hún hefir mjög fallegar
hendur. — Eg er að hugsa um
aö láta gera brjóstlíkan af
þeim.“
tiroAMáta hk Sl/
Skýring:
Lárétt: 1 gælunafn, 4 per-
sónufornafn, 6 gælunafn, 7
fiskur, 8 tónn, 9 tveir eins,
10 matur, 11 komizt, 12 ó-
samstæðir, 13 mannsnafn,
15 hreyfing, 16 elskar.
Lóðrélt: 1 liegðun, 2 fljót-
ið, 3 íþróttafélag, 4 útl.grein-
ir, 5 kálur, 7 hæð, 9 tröppu,
10 nýtiléga, 12 skógarguð, 14
ónéfndur.
Ráöning á krossgátu nr. 510:
Lárétt: 1 læsa, 4 G.G., 6
afi, 7 hóa, 8 Ni, 9 sá, 10 ota,
11 nýra, 12 S.U., 13 flóar, 15
irí á, 16 lójn.
Lóðrétl: 1 lajulnám, 2 æfi,
;3 Si., I gó, 5 gaddur, 7 liárí,
l-^t stall; 10 orf, 12 Samf-14
Ó.Ó.
IIUFHÖLLIN
er miðstöð verðbréfavið-
skiptanna. — Sími 1710.