Vísir - 24.02.1948, Blaðsíða 4

4
V I S I R
Þi’iSjudaginn 24. febrúar 1948
VSSXR
DAGBLAÐ
ttgefandi: BLAÐADTGÁFAN VlSIR H/F.
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni. \
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan hX
Nauðogir — viljugir.
Járntjaldið lykur um austanverða Evrópu. Því til sönn-
unar að svo væri ekki hafa .kommúnistar að jafnaði
skírskötað til Tékkóslóvakíu. Það íand hefur notið frelsis
öðrum löndum fremur í austanverðri Evrópu, — blaða-
menn fengu óátalið að ferðast þar um og fréttir hárust
þaðan hindrunarlitið. I skjóli sliks frelsis hafa kommún-]
istar jafnan reynt að lirekja fullyrðingar um, að Búlgaría,
Rúmenía, Júgóslavía, Pólland og. loks Eystrasaltslöndin öll
hefðu tapað frelsi sínu, og væri í rauninni leppríki Rússa
og annað ckki. Hinsvegar spáðu ýmsir að frelsi Tékkósíó-
vakíu myndi ekki vara til eilífðar nóns, og hafa þeir revnzt
sannspáir, með því að einmitt þessa dagana fer fram
konnnúnistísk hreinsun þar í landi.
Menn hafa talið að Kvrópa skiptist þegar í tvö hags-
munasvæði og er það rétt. Hinsvegar er ólíku saman að
jafna að því leyti, að Ráðstjórnarríkin liafa gleypt öll
smáriki umhverfis sig með lnið og hári, og'ráða fyrir
þeim í einu og öllu, en þjóðir í Evrópu vestanverðri njóta
óskerts freisis, þótt uppi séu rúðagerðir um menningar-
legt samstarf og hernaðarlegt bandalag, ef svo vill verkast.
Bfyin utanríkismálaráðherra Breta vakti ekki alls fyrir
löngu máls á því, að þjóðum Vestur-Evrópu væri nauðugur
einn kostur að laka npj) menningarlegt samband sín í
miilum og ef lil vill yrðu þær að mynda varnarbandalag.
Rússum geðjast ekki að þessari hugmynd, senr engan veg-
inn er enn komin til framkvæmda, en er væntanlega rædd
þessa dagana, annarsvegar á þriggja velda ráðstefnunni
í London, en hinsvegar sitja utanríkisráðherrar Norður-
landa á fundi í Oslo og ráða þar ráðum sínum, en þær
umræður munu vafalaust snúast að einhverju leyti um
Marshall-tillögurnar og tilmæli Breta um vestrænt menn-
ingarbandalag.
Hlálegt er .það, — og sannar hvað hezt al'skiptasemi
Ráðstjórnarrikjanna, — að Danir og Svíar þora í hvorugan
fótinn að stíga, vegna hótana úr austri. Vitað er að þessar
þjóðir báðar vilja fvrir sitt leyti vinna að eiidurreisn Ev-
rópu í anda Marshall-lillagnanna, en þær tvístíga af ótta
við austræna innrás, sem vestrænar þjóðir geti ekki forðað
þeim frá, þótt þæ.r væru allar af vilja gerðar. Blöð á Norð-
urlöndúm ’og raunar víðsvegar um heing ræða það leynt
og ljóst að Rússar geti á skammri stundu lagt undir sig
allt meginland Evrópu, ef til stríðs kæmi, en hinsvegar
myndu átökin aðúllega verða háð á Miðjarðarhafi og í
löndimum l'yrir bötni þess. Smáþjóðir Ves.tur-Evrópu
standa í rauninni uppi ráðþröta. Þær hafa engin skilyrði
til að standast hoð cða bönn Ráðstjornarríkjanna, en gera
sér vonir um, að þær geti verndað hlutleysi sitt í átökum
slórveldanna, ])ótt ljóst sé af allri þróun undangenginna
ára, að engin þjóð gctur orðið hlutlaus í hcimsófriði, sem
verður langtúm ægilegri, en nokkur styrjöld, sem háð
hefur verið til þessa.
Norðurlandaþjóðirnar telja Islendingum það mikið
liapp, hversu lega landsins veitir þjóðinni öryggi gegn er-
lendri ágengni. Þær vildu fegnar standa i okkur sporum
og taka þátt í vestrænni samvinnu án þess að eiga refsi-
aðgerðir á hætlu, svo sem .yfír þeiin vofir. Þótt við viljum
eiga góð samskipli ein við norrænar þjóðir, er liitt jafn-
ijóst að vegur okkur og -þeirra liggur ekki sáman ef að
styrjöld rekúr.
Járntjaldið mun senn lykja um Tékkóslóvakíu, sem
'önnur lönd í austri. lfver afleiðing þess verður er alísendis
óljóst. Ráðstjórnarríkin hafa þá náð eimun áfanga í yfir-
ráðabaráttu sinni í Evrópu. Næsta skrefið verður vafa-
iaust Grikkland og önnur lönd fyrir botni Miðjarðarhafs.
Tékkóslóvalda hefur áður fallið, án þess að til styrjaldar
ieiddi, og virðist þróunin ganga í svipaða átt og gekk og
gerðist á blómaskeiði nazistanna. En svo má brýna deigt
járn að það bíti og nauðugár, viljugar geta þjóðirnar hrak-
ist út í styrjöld fyrr en varir. Þróunin gengur öll í þá átt,
en straumhvörf geta ávallt orðið, en þó með því einu móti
að Ráðstjórnarríkin hverfi frá þeirri stefnu í ulanríkis-
máium,.sem þau hafa liallast að til þessa,... ......
Með því að við'útvarps-
umræðurnar um matmáls-
tímann á sunnudagskvöidið,
komu greinilega í Ijós að
að Ríkisútvarþið taldi sig
ekki þurfa að leita álits hús-
mæðranna um þetta mál, og
þeir er þar töluðu, virtust
alls ófróðir um samþvkkt þá
er Húsmæðrafélagið gerði ú
fundi sínum í haust því við-
víkjandi, nema hvað Bjarni
Guðmundsson taldi réttilega
að þarna yrði fyrst og frenist
að koma til kasta húsmæðr-
anna, þykir mér rétt sem
ritai'a félagsins, að birta aft-
ur þá samþykkt, en hún
hljóðar svp:
„Fnndur í ílúsmæðrafélagi
Reykjavíkur haldinn 17. nóy.
1947, teiur sig andvígan
breytingu á matmáistíman-
um, frá því sem nú er, þar
eð lnin yrði ef kæmist á,
heimilunum kostnaðarsam-
ari og fyrirhafnarmeiri.“
Helztu sjónarmiðin er
komu fram á fúndinum í
því sambandi voru þau: „Að
í þessum efnum bæri allra
helzt að taka tillit til þeirrá
er lengstan vinnudag hefðu.
Að á sínum tíma hefði mat-
málstíminn verið færður til
frá kl. 3 lil 12 vegna þess
að oflangt hefði þótt að bíða
með heila matinn svo lengi
fyrir þá ,er tóku daginn
snemma. Nær væri því að
lengja matmálstímann uni
Vz klst., því vitað væri að
óhollt þætti að gleýpa í sig
matinn, og oft langl að
vinnustað, hinsvegar nota-
Icgt að geta hvílt sig og
endurnært, einnig oft sá.eini
tími dagsins, er hægl væri
fyrir viðkomanda að útrétta
ýmislegt.
Um fleiri þyrfti að liugsa,
en þá er vinna úti, svo sem
börn ungiinga og gamal-
Og svo fór snjórinn,
og var þaö fullorönuni íagnaö-
arefni, en krökkunum mikil
leiöindi. En erfitt. er a;ð gera.
öllum tíl hæfis; og! svo er í
þessu efni sem jnörgu ööru. Eú
lítiíS batnar færðin. Að _vísu
veður maður ekki íénguf krap-
ann í mjóalegg með tilheyrandi
kvefpest, vegná sköhlífáléýsis-
ins, óvinsælustu skönimtunar-
ráðstöfuifar ríkisstjórnarinnar.
En í þess stað'er þessi fína, ó-
viðjafnanlega for á götuuum,
tilvalið kfikugerðarefni fyrir
yngstu kynslóðina (eða er
kannske hætt að baka dr.......-
kökur, eins og í gamla daga),
Bifreiðar af öllum tegundum
æ.ða uni götúrnar og skvetta í
menni ef svo ber undir og
svo mætti kannske telja
okkur húsmæðurnar með.
Ekki væru allir svo gin-
keyptir við viðbitslausu
brauði og aftur brauði, jafn-
vel þó „krúska“ væri milli-
rétlur, að vert væri að breyta
þarna til.
Kostnaðarmest væri að út-
búa kalda matinn og þvi
fremur sem um tvöfaldan
skammt væri þafna að ræða
og minst 2 káffibfúsa í kaifi-
leysinu, hyern morgun fyrir
þá er erfiðisvinnu stunda.
Einnig nýttust maiarlcifar
betur mcð því fyrirkomulagi,
scm nú væri og fyrirhafnar-
minna, því nóg væri matar-
stússið 'sanit, fyrir húsmæð-
umar, er flestar hverjar
verða að fara allar sendiferð-
ir, auk húsverka.
Þetta spursmál mæddi
mest á luisinæðrunum og
væri í þeirra véríkahring og
myndu því bezt vita hvað
hagkvæmast væi’i fyrir heim-
ilin í þessum efnum, og dytti
eklti í hug að láta fámennan
hóji manna segja sér þar
fyrir verkum, eða ’troða sér
þar um tær.“
S. M. Ö.
Stjórnarherinn gríski hef-
ir handsamað uppreistar-
mennina, sem skutu á Sal-
oniki á dögunum.
Náðust á 2. hundrað ménn
og vár foringi þeirra kven-
maður. Fgngarnir voru
leiddir iim götur borgarinn-
ar í sambandi við hersýn-
ingUj. sem þar fór fram. Um
200.000 borgarbúar gerðu
hróp að uj)preistarmönnum
á göngu þeirra um borgina.
PAPPIR
rtvegum eftirfarandi tegundir af pappír frá Hollandi
og Tékkósióvákíu:
Sulphite umbúðápappír
Kraftpappír
Smjörpappír
Bókapappír
Skrifpappír
Tímarita- og blaðapappír
Ivarton o. fl.
Talið við okkur áður en þér festið kaup annars staðar.
Eggeit Kristjánsson & Co. hi.
Trésmiðafélag
Iieldur AÐALFUND föstudaginn 27. febrúar í Bað-
stofu iðnaðarmanna kl. 8 síödegis.
Fundarefni: Venjuleg aðalfuiidarstörf.
S t j ó r n i n.
IS?
örlæti sínu á nýpressaðar bux-
ur og nylonsokka, en ekki þýö-
ir a?S fást um slíkt, nema þá aö
brýna enn einu sinni fyrir bif-
reiðarstjórum aö sýna vegfar-
endum uokkra tilhliSruiiarsemi
og sneiöa hjá verstu políunum,
meiian 'hörgúll er á skjólfötum.'
En þetta á viö um moldargöt-
urnar. En hvernig stendur á
því, ah vandaðar malbiksgötur
bæjarins þurfa aö. vera útataö-
ar í for dag eftir dag?
Hvernig væri,
ef liæjaryfirvöidin tækju sig til
og létu „spúla dekkiöý skola
göturnar afi næturlagi, t. d. me'5
því að fá til afnota nokkrar
.slöngur slöfckviiiðsins nótt og
nótt, eina götu í einu ? Eg mæli
*
alvég val'alaust fyrir íliunn vel
flestra húsmæöra, er eg segí,
aS þaS er þeim líti'S fagnaSar-
efni að fá forina af hinum nýju,
steinsteypu, eSa malbikuSu göt-
um inn á teppi eSa skúraöa
gaiig'a, því aS nú er ekki hægt
aS fara úr skóhlífunum, þær eru
engar tií, svo aS eg komí þessu
hugSarefni mínu enn einu sinni
aS.
Þetta getur ekki
veriS mjög kostnaSarsamt, svo
auðveld scm slík hreinsun er.
En mikiS held eg (Reykvíkingar
myndu taka slíkri nýbreytni og
röggsémi bæjaryíirvaldánna
vel. ÞaS hefir oft veriS sagt, aS
Keykjavík væri einhvers konar
Frh. á 6. s.
i