Vísir - 12.07.1948, Síða 2

2
V I S I R
Mánudagurinn 12. júlí 194S
HANNES JDNSSDN:
MÞagur í amerískuwn skóla
Það mun yfirleitt svo, að
Evrópumönnum hafi þótt lít-
ið til um ameríska skóla.
Fyrir stríð fóru þess vegna
tiltölulega fáir útíendingar
til náms vestan hafs. Nú eru
allir ameviskir skólar hins
vegar yfirfullir af nemend-
um, innlendum og erlendum.
Ástæðan fvrir þessari
breytingu er sennilega ekki
sú, að Evrópumcnn liafi yf-
irleitt skipt um skoðun á
amerískum skóluin. Þeir
segja enn: „Amerisk mcunt-
un er yfirborðsmenntun“.
„Bandaríkjamenn leggja allt
upp úr hraðanum og pening-
unum“, eða „Bandaríkja-
menn gefa sér ekki tíma til
að áfla 'sér góðrar menntun-
ar, heldur aðeins yfirborðs-
menntunar“. Þessi viðkvæði
heyrast enn i umræðum um
þessi mál.
Með fjalguu erlendra nem-
enda í Bándarikjunum er
sú skoðun hins vegar að
ryðja sér ört til rúms i Ev-
rópu og annars staðar, að ani-
erísku skólarnir séu ekki svo
slæmir. Þessi tiltöluíega smái
en ört vaxandi hópur manna
heldur því frani, að fyrri
skoðunin byggist á þekking-
arleysi á anierjslca skóla-
kerfinu.
Að fenginni reynslu.
Þótt bæði þessi sjónarmið
eigi nokkurn rétt á sér, þá
held ég það seinna sé öllu
réttara. Eftir að hafa geng-
ið í gegnum amerískan skóla,
þykist ég fullviss um, að
skólar yestan hafs standi yf-
irleitt ekki að baki skólum
annarra landa.
Ef til vill get ég að ein-
hverju leyti sýnt gildi am-
erísku skplanna, með því að
lýsa einuni degi í slíkum
skóla.
Dagurinn byrjar yfirleitt
kl. .9. Kennt er venjulegast
5 daga vikunnar. Hverju ári
er skift niður í työ kennslu-
tímabil, og hefir hver nem-
andi 5 námsgreinar á hverju
tímabili. Nemandinn hefir
þvi lokið 40 námsgreinum
í lok 4ra ára námstímabils.
Tíu þessara námsgreina eru
i aðalgrein nemandans, sex
annarri aðalgrein og 24 í
ýmsum almennum greinum,
sem Bandaríkjamanninum er
nauðsynlegt að nemandinn
læri lil þess að hann verði
„menntaður maður“.
Fyrsti kennslutíminn" er
ven j u lega fy rirlestrar timi.
Prófessorinn talar 1 30 mín-
útur og siðustu 15 mínúíurn-
ar eru svo notaðar til spurn-
inga og svara.
Dæmi um tima
á félagsfrípði.
TÖkuni t, d. stundátöflu
mína fyrir ákveðinn mánu-
dag í maí. F.yrst er félags-
fræðitími. Dr. Marden hélt
fyrirlestur í 30 mínútur o'gj
talaði um gildi lýðræðisins.
Að erindinu loknu hófust
spurningar og s\ör. Einn
nemandi spurði t.d.:
„Hvernig stendur á því, að
kommúnistar halda því fram,
að það sé fullkomið lýðræði
í ríki Stalins, þegar vitað er,
að liann er einvaldur?“
„Ég veit ekki hvort ég
get svarað þessari spurn-
ingu“, sagði Dr. Marden.
„En mér þykir líklegt, að á-
stæðan fyrir þessari tvisögn
kommúnista sé sú, að þeir
þori ekki að koma fram fyr-
ir fólkið og segja þvi sann-
leikann. Þeir vita, að fólkið
vill.frelsi og lýðræði. Ef þeir
segðu l>vi. að citt af fyrstu
verkum sínum í valdasessi
verði að ræna fólkið frelsinu
og lýðræðinu, þá mundu þeir
aldrei fá neinn lil að fylgja
sér, Þess vegna halda þeir
því frani, þótt hlægilcgt sé,
að það sé fullkomið frelsi og
lýðræði í Rúslandi“.
Ilver spurningin rekur nú
aðra og er umræðum i þessu
formi haldið áfram það sem
éftir er tímans.
Hagfræði og' lif-
eðlisfræði.
Næsti tími er hagfræði.
Skipulagning lcennsíunnar
er hin sama: Fyrirleslur i 30
rnínúíur, sþurningar og svör
í 15 mínútur.
Nú cr lcliikkan orðin 11
og ég á frí til lcl. 2. Þá
liefst verkleg æfing i iífeðlis-
fræði (hver ncmandi verður
að lesa náttúruvísindi a.m.k.
4 kennslutímabil).
Tímanum frá 11 til 2 cr
eytt í bökasafninu og í mat-
sölustað skólans. 1 matstof-
unni eru venjulega fjörugar
uinræður um allt milli him-
ins og jarðar. Menn tala um
íþróttir, námsgreinar sínar,
mæta inenn og lcvenfólk og
vín.
Verklega æfingin í lífeðlis-
fræðinni byggist í þetta
slcipti á því, að skera í sund-
ur frosk og skoða æðakerfi
lians. Nemepdunum er feng-
in í Hendur fjölrituð blöð,
sem innihalda spurningar og
leiðbeiningar nm æðakerfi
frosksins.
Klukkan 4 er verklega
tímanum lokið. Nemendiu'n-
ir fara þá yfirleitl út i bóka-
safnið eða heim til sín á
stúdentagarðana aðlesa. Iíafi
þeir áhuga á íþróttum, fara
þeir c.t.v. út á iþróttasvæði
skólaps og þjálfa sig þar í
klukkutíma eða svo.
Samræður og
tónleikar.
Kyöldmatur er etinn kl. 0
og er.þá aftur mikill glymur
matsalnum. Állir hafa eitt-
hvað að segja. Einn hefir
staðizt próf, annar falliö,
Rússar hafa tekið enn -eitt
smáríki, Gvðingar og Arabar
deila.
Kl. 8 um kvöldið er kon-
sert. Paul Roheson syngur.
Nemendurnir fara flestir og
njóta söngsins vel. Söngnum
er lolcið lcl. 10. Þá er aftur
farið lieim til að lesa og búa
sig undir næsta dag.
Þótt við höfum verið svo
heppin þennan mánudag í
maí að fá Paul Robeson til
að syngja fyrir oklcur, þá
eru söngskemmtanir af þessu
tagi undantekhingar, fremur
en það venjulega. Ivonsert-
ar eru aðeins einu sinni til
tvisyar í mánuði á vegum
skólans. Venjuléga eyða nem-
endurnir kvöldinu í bóka-
safninu eða heima lijá sér
við lestur, því að mikillar
heimavinnu er jafnan kraf-
izt.
Þorsteinn J. Finnsson
- M I N N j N G
1 dag er til moldar bor-
inn Þorsteinn Finnsson, mót-
orvélstjóri. Hann andaðist
af slysförum aðfaranótt 1.
júlí, er hann var að starfi
sínu.
Þorsteinn var fæddur 18.
des. 1894, að Múlakoti í Staf-
holtstungiun . í Borgarfirð:.
Fluttist hann ungur mCð for-
eldrum siunm að Kjalarnesi
og ólst þar upp. Svo fljó.tt
sem þróttur hans leyfði, niun
liann hafa byrjað að starfa,
og veitt foréldruin sínum
alla þá aðstoð, er hann mátti.
ARQRÐ -
var honum i blóð borin og
sVo eðlileg, að verkið varð
að levsa svo vel af hendi
sem unnt var, hvernig sem
aðstæður voru, og æðrulaust.
Eg, sem þessar línur rita,
núnnist svo margra ánægju-
stunda frá samstarfi okkar
í meira en 20 ár. Þessir
eigmleikar hans lconni svo
skýr.t i ljós og auðvelduðu
starfið. Það var sem hann
sæi fyrir fram. hvar iians
þvrfti með, og Jiar var hann
kominn áður en varði til
aðstoðar. Slík umhyggja fyr-
ir starfi sínu, er til fyrir-
mvndar, og ómetanleg.
í frístundum sínum var
hann sístarfandi fyrir heim-
ili sitt, og á síðustu árum
byggði hann sér hús, og verð-
ur það að teljast þrekvirlci,
Arið 1917 fluttist hánii til
Reylcjavíkur, og hefir átt
læimilisfang hér síðan. Árið
eftir eða 1918 kvæntist hann
eftirlifandi konu sinni Öl-
afíu Einardóttur. Varð þeim
sex barna auðið, er öll lifa
og eru uppkómin, að einu
undanskildu, sem er innan
fermingaraldurs.
Árið 1919 mun hann liafa
tekið mótorvélsljóra próf, og
eftir það vann hann að vél-
gæzlu, fyrst á fiskibátum,' svo
á dráttarbát pípuverlcsmiðj-
unnar og 1924 varð liann vél-
stjóri á lodsbátum Reykjavík-
urhafnar og vann þar síðan
til dauðadags.
Þegar einstaklings er
minnzt og honum skipaður
sess í þjóðfélaginu, er oftar
gctið um hvaða starf hann
hafði; en hvernig hann leysti
það af hendi, sem er þó að-
alatriðið. Sá einstaklingur,
sem leggur alla hugsun sína
og þrótt í að leysa starf sitt
þannig af hendi, að það komi
að sem beztum notum, er
nýtur þegn þjóðfélagsius og
stuðlar að heilbriðri þróun
þess. Einmitt slíkur maður
var Þorsteinn. Skyldurækni
bæði hvernig honum tókst
að leysa liin margvíslegu.
vandamál, sem því er sam-
fara nú á dögum, og hve
mlklu hann afkastaði af
vinnu i frístundum sínum.
I daglegri umgengni var Þor-
seinn einstakur maður. Á
hverju sem bjátaði, skipti
hann sjaldan skapi, en tólc
öllu með léttri lund, og lét
gamanyrði fjúka, sem komu
öðrum í ágætt skap, og allur
vandi leystist svo auðveld-
lega, enda átti hann allstaðar
kunningja og vini.
Við samverkamenn Þoi’-
steins sölcnum hans innilega,
og minnumst með þakklæti
allra samverustundanna. Og
við með innilegri samúð
' lconu hans og barna i hinni
miklu sorg þeirra. Þau liafa
| misst mikið. Við hiðjum
algóðan Guð að styrkja þau
| og styðja á reynslunnar
! stund, og blessa hinar hug-
ljúfu endurminningar um
ástrílcan og umhyggj usaman
eiginmann og föðiir.
Er við nú fylgjum honum
til grafar, sjáum við svo
áþreifanlega hvað oft er stutt
á milli lífs og dauða. Við,
|erum í fullii fjöri við starf
! olclcar, og áður en varir, er
| einn farinn úr hópnum og
kemur þar aldrei meira, en
minningarnar um góðan fé-
laga lifa og ylja, er hinn
kaldi gustur hverfulleikans
leikur um olckur.
Þ. B.
Sendiferðabíll
til siilu,
10 ha„ stærri benzinskamnitur. — Uppl. í síma
420Ö og 1798, eftir kl. 7.
Stúlka óskast
til afgreiðslustarfa i Samkomuhúsið Röðul. Herbergi
fylgir — Uppl. ekki svarað í síma.
Samkomuhúsið Röðull.
3§atsrein
vantar á m.b, Öla'f Magnússon frá Akranesi. —- Uppl.
hjá Landsambaildi isl. útvegsmanna, sími G650.
BíSS til
Buick, model 1941 til sýnis og sölu á Unnarstíg 6
kl. 6^10 í kvöld.
BEZT m MGLYSá £ VlSI.