Vísir - 18.11.1948, Blaðsíða 5

Fimmtudagirm 18. nóvember 1948
V 1 S I R
5
SlGURÐUR MaGNÚSSGN:
Allsherjarverkfall í Þýzkalandi.
í öðru lagi er ameríska her-
stjórnin að auka liröðum
skrefum vald okkar stjóm-
'mála- og félagslega. í þr|ðja
lagi er Þýzkaland búið að fá
nóg af nazismanum og mun
dýrar, að enginn gelur keypt. Yið ætlum nú á föstudagiim því ekki reyna hann eðá ein-
Þetta hefir valdið margs- kemur að sýna þeim vald hverja afleggjara hans á' nýj-
konar vandræðum á öðruin |okkar.“ an leik, en kappkosta að lifa
sviðum. Þér hafið eflaust | í sátt og samlyndi við ná-
veitt þvi athygli liér í Frank- Samstarf manna granna sina.“
furt, að þar sem gert liefir úr öllum flokkum. „Hm spurningin er þessi:
verið við hálfhnmin hús, eða j „Er samvinna með ykkur Teljið þér að Bandaríkja-
ný byggð, þarhafa verið sett- jafnaðarmönnum og komm- menn ættu að vera liér leng-
ar upp búðarholur i stað únistum?“ jur með lierlið sitt og yfir-
ibúða eða verksmiðja, en I „Já, a. m. k. í þessu máli. stjórn á málefnum vkkar?“
þetta vantar okkur hvort Kommúnistarnir eru mjögj „Við þurfum ekki á her-
tveggja. Framleiðsla okkar fámennir í sambandi okkar, liðinu að halda. Hinsvegar
nú er ekki nema 80% af því,-sennilega ekki nema 6 eða viljum við leyfa þeim að hafa
jsem hún var árið 1936. Þér 8%, en þeir eru, að því er eins lengi og þeir vilja eftirlit
ÍPrsuSi friiwi* /t§rir þvw9
verSitwwwuentw iórwwww titwtj-
Sitwtwpw.
Franlvfurt am Main. |tímabilinu frá 20. júni til 1.
Miðvdkv. 10. nóv. I þ. m. hefii* verð þeirra nauð-
Kyöldblöðin skýra frá þvi, synjavara, sem skammtaðar
að a 1 Isherjarverk-fa 11 ið, sem eru, hækkað um 51%. Sagan
ráðgert hefir veríð að hefja á er þó ekki öll sögð með
föstudaginn kemur, hafi nú (samanburðintun á þessum
verið ákveðið. Hálf fimmta tveim tölum 15% og 51%,
milljóp verkamanna á brezku þvi vitanlega verðum við að
og bandarisku hernámssvæð- kaupa við dýru verði margar'WVr-í* " -ÍVT /' "7 7’ i Á » , * , i’ , , „ . ,
, ... \ .. . hafið hka veitt þvi athygli, þetta mal varðar, nu alveg nieð bvi að við framleiðum
. . ? , , , , , , .. ,, að viða eru her girndcgir a okkar bnu. Innan vebanda ekki vodii, bvi bað ætlum \að
þeirra a franska liemams- skammtaðar, svo dýrtíðin erY , , , , , - ,, . , l 1 .euum viu
... . . ... i , . . , muðargluggar, sem valda þvi okkar eru margir, sem okkur ekki að aera Það má
svæðinu, munu leggja mður raunverulega meiri en þessar * ?, ’... * ,, , , . - ’
■ ,að ætla mætU, að okkur fylgja yfirleilt borgara-
vmmi í 24 klukkustundir. tolur gefa td kvnna. Yið ger- , ,v , . ,x , ... ?
TT „ . , , . , ,, , g skorti ekkert. Meðan a strið- flokkunum stjornmalalega,
Ilvað veldur þvi að þessar um allshenarverkfall fvrst'- . .. .. , . .
mu stoð þyddi ekki að mogla en í þetta skrpti er enginn a-
þeirra og
milljomr sem engan skildmg og fremsl til að motmæla' „ ... ....
mega nnssa liafa akveðið að jæssu liaa voruverði, sem við ? •, ... , , ?. „
, . svndegar var ekki mjog okkar hnrna.
forna heilum daglaunum td teljum jxu'flaust og obæix-
að tjá vilja sinn? Mér leikur legt.“
forvitni á að fá vitneskju um | „En krefjist þið ekki liærri
þelta frá öruggum heimild- kuma?“
mn. Þess vegna fæ eg, fyrir, „Nei, ekki að svo stöddu,
lilstilli vinar mins, viðlal við enda myndu kauphækkanir
kvartað, en nú, þegar vörurn- „Nú langar mig til að
ar eru auðsjáanlega til er spyrja yður um tvennt, sem
fjárskorturínn enn tilfinnan- að vísu kemur ekki beinlínis
legri og jiað er, ef svo mætti verkfallinu við, en mér leik-
segja, sú sálfræðilega lilið ur þó mjög hugur á að biðja
„ , , ,* , , „ ., , . „ .. jiessa rháls, sem veldur injög vður að svara. 1 fyrsta lagi:
formann verkalyðssambands- verða til þess ems, að voru- i , . . tt TT i * x - r
, f. , , ’ almennri gremju. , Hver er skoðun yðar a írain
ins lier, en hann er í tylking-j ,-erðið yrði liækkað enn og '
arbrjósti þeirra, sem ókveðið j,á myndum við' aftur verða
hafa verkfallið, svo hann ætti að Iiækka kaupið og þannig jjjnn þýzki
að geta skýrt þeirra sjónar- koll af kolli, jiangað til a1111 agjjj
in1.®; . . . ,-f Jyær, k°mið 1 °f°ngur- Verð’ I »NÚ, þegar hernámsstjórn- krepptan hnefann á borðið og
Okkur er visað mn i ldið hækkumn er nu þegar orðin in ]ætur þessi mál afski|)ta-‘seqir.
skrifstofuherbergi. Giáliærð- svo gífuríeg, að vissar nauð- laus ]>á jgjóta að vera ein-j "
ur, hálfsextugur maður rís synjavörur eru nú orðnar jiverjjr þýzkir aðilar, sem •
ú,- sæti sínu, innan skrifstofu-jSvo dýrar, að þær eru ókaup- 'gætu orðig við kröfum ykk- I
borðsins, og býður okkur andi. T. d. veit eg uni leður- ai% cða cr jiað ekki rétt?“ >
velkomna. Hann er livatleg- tegund eina, en fermeterinn j jtl yið ]loflull ]ier ])að,
ur í hreyfingum, yfirlætis- af lienni kostaði 8 mörk árið sem við köllum „Wirt-
laus, en þó ókveðinn í svör-ji933t l(j—12 mörlc árið 1946, sc]iaftsrat“ (pieper reynir að
tíð Þýzkalands?‘“
Karl Pieper ris til hálfs
upp úr sæti sinu, liorfir á mig
stálgráum augum, leggur
vel vera að einhverjir liafi
rétt til að vantrevsta oldtur
og jieim, sem það gera er
velkomið að- sjá hvað við að-
liöfumst, þó við á liinn bóg-
inn teljuin það jiarflaust.“
um. Þetta cr Karl Picper, for- ,en nú um 90 mörk og reikn- lltskýra fyril. mer hvað þetta ,
maður sambands launþega, asl því munaðarvara. Það WirtSc.liaftsrat sé, en eg er
sem hefir 250 l>ús. manns jverður þvi að setja lög uin' jafn fáfróður Dg’ áður, þvii
Hann hámarksverð
„Eg ei' bjartsýnn á fram-
tið Þýzkalands, mjög bjart-
sýnn ,og mér þylcir vænt um
að mega segja yður hvers
vegna eg er j>að. í fyrsta lagi
gengur framleiðslan nú bet-
ur en á undanförnum árum.
Herinn búinn
til baráttu.
Viðtalinu er lokið. Þessi
leiðtogi 250 jjúsund manna
hefir mánaðarlaun, sem
svara til lcaups duglegs skrif-
stofumanns. Meðan við vor-
um i skrifstofu lians jiurfti
liann tvivegis að svara i síma
í næsta herbergi, j>ví enn
liefir ekki verið mögulegt að
fá talsimatæki á horðið hans.
Tvivegis komu samstarfs-
menn lians inn til að leita
ráða og rétt áður en við fór-
u m kom verkamaður úr skó-
Frh. á R. síðu.
innan vébanda sinna.
sem framleið-
eitt af jivi, sem eg er viss um
var járnbrautarstarfsmaður andinn fær, en það er langt'að eg mymli aldrei skilja j
til ársins 1922, en þá gekk frá j>vi að vera fullnægjandi. ]ive lengi, sem eg' yrði liér i
, ____ ___„, ____ „ Þegar síðast var kosið þá unnu j>ær margar hverj-
lianni þjónuslu veilcalýðsfé- MilUliðagróðiijn er alveg ó- 'ei. slt stjórn, sem nú er á mál-j til fulltrúadeildar franskajar sömu verk og karlmenn
laganna. Eftir valdatöku naz- hæfilegur. Mér er kunnugt 'um Þýzkalnnds, j>Ví jiar virð- jiingsins náðu 32 franskar og hafði jiað verið ótítt fvr-
istanna varð liann bókhaldai i um fot, sejn seld voru úr ist llver silkihúfan ýfir ann- konur kolningu og er það íjir jiann tíma. Frönskum
hjá einkafyrirtæki, en cftii fatagerð ó 86 mörk, en síðar'ari^ en jlð held eg að jietta fyi-sta skipti í sögu frönsku
slríðslokin tók hann aftur .VOru seld úr búð á 178 mörk. jwirfsclrafterat sé einskonar þjóðarinnar. Þegar fulltrúa-
upp fyrri störf hjá verkalýðs-Þetta verður að stöðva. Hér jlýzk yfirstjórn allra efna-; deildin kom fyrst saman
félögunum. Hann var tvivegis eru ] gildi lög, sem banna ljagsmála i Bizoniu (brezka kom það og í ljós, að kon-
handtekiim af nazistunum okur, enþað er ekki fullnægj- 'og ameríska^hernámssvæð-! urnar ætluðu ekki að sitja
vegna stjórnmálaskoðana, en andi. Milliliðagróðann verð- inu)> sem eigi að ]iverfa þeg- ’aðgerðarlausar á þinginu.
hann er jafnaðarmaður, og ur einnig að ákveða með lög-'ar allslierjarþing Trizoniu ’ Þær stóðu upp hver af
var lianu samtals tvö ai í ura^og það er ein at kröfum.i /þriggja hernámssvæða Xest- s annarri og sögðu að nú væri
Oranien- okkar nu.“ 1 - ‘
f angab úð unum
burg.
Eg spyr hann um ástæður1 Kapphlaup
til allslierjai'yerkfallsins.
Kaupgjald
og verðlag.
llaun svarar:
„Eftir slríðslokin voru kjör
um
vörurnar fi'á
framleiðendunum.
„Hvað veldur aðallega
þessarí öru hælvkun vöru-
verðsins ?“
„yöruskorturinn var orð-
jiýzkra verkanianna mjög inn mjög tilfinnanlegur og
bágborin, en j>á ákvað lier- eftirspurnin eftir nauðsynja-
námsstjórnin að vöruvérð og
kaupgjald skyldi óbreytt
standa og var svo jiangað til
20. apríl s. 1„ en j>á voru kjör
vörmn því mildl þegai- kaup-
menn liöfðu uppi allan varn-
ing sinn, en j>að gerðu þeir
strax eftir seðlaskiptin. Þeim
verkamamia bætt lílið eitt og ,\ar > sjálfsvald sett livaða
liefir kaup þeirra liækkað um
15% á hmabilinu frá 20.
april til 1. þ. ni. Vöruverð
hélzt óbreytt jiangað til seðla-
skiptin urðu 20. júní s. 1., en
jiá tilkynnti herstjómin, að
liún léti jiað afskiptalaust. Á
verð þcir lögðu á vörurnar
og jiess eru mörg dænii, að
þeir liafa spennt hvor fyrir
öðriim upp verðið hjá fram-
eiðendunum til þess að fá
vörurnar, unz nú er syo kom-
ið, að jiær era orðnar svo
urveldanna) vcrður sett. Eg
áræði því ekki að reyna að
islenzka þetla nafn, en eftir-
læt það öðrum, sem kunna
að vera' mér fróðari). Þar
sitja á rökstólum 104 menn
(hvers vcgna ekki 103?) sem
kosnir eru af þýzku fylkis-
(eða ríkja?) þingunum. Þess-
ir menn liafa nú vald til að
lögbjóða hámarksyerð og á-
kveða liániarksálagningu á
vörur. Valdahlutföllin í Wirt-
sehaftsrat eru þanig, að þar
eru nú 58 frá borgaraflokk-
unum, cn 40 jafnaðarmenh
og 6 kommúnistar. Þessir
58 eru andvígir kröfum okk-
ar, en j)ó gcram við okkur
von um, að 12 meðlimir ka-
þólska flokksins, sein þar
era, muni e. t. v. fóanlcgir til
að fallast á sjónarmið okkar.
kominn tími til, að franskar
konur skiptu sér af stjórn-
málum, en til jiessa hefði jiað
verið verk karlmanna og
ekki talið samboðið konum.
Með jivi að vinria 32
sæti i fulllrúadeild franska
j>ann
stjórmnálamönnum liefir þó
ekki jiótt trúlegt, að konurn-
ar myndu gerast aðsópsmikl-
ar á jringi, en raunin virðist
ætla að vera önnur.
Marie Helene Lefaucheaux,
fulltrúi vinstri kaj)ólska
flokksins, skýrði frá j>ví und-
ir eins, er luin hafði verið
kosin, að hún lili svo á, að
ekkert væri sjálfsagðara en
að konur gegndu þingstörf-
um jafnt á við karlmenn og
taldi tíma til kominri, að
konur sýndu það, að j>ær
þingsins, hafa j>ær komisEværa körlum jafnokar til
fram úr stallsystrmn sínum'stjórnmálastarfa. Komm-
í Bretlandi og Bandaríkjun-
um, sem þó hafa haft konur
á þingi árum saman. Ástæð-
an fyrir því, að svo margar
konur voru kosnar á þing
er annars sú, að allir flokkar
höfðu konur í kjöri og var
það bein afleiðing af jiætti
konunnar i erfiðleikum her-
námsáranna.
S t jórnmálaflokkunum
}>ótti áslæða til jiess að verð-
launa konurnar fyrir dugnað
þeirra á hernámsárununi, en
úmstar lögðu meiri álierzlu
á að bjóða konur fram en
nokkur hinna flokkanna,
enda eru 17 konur á þingi
fyrir j>á. Næstir koma jafn-
aðarmenn og síðan MRP-
flokkurinn.
Konurnar eru á öllum
aldri og lir öllum stéttimi,
allt frá verkakonum i ekkju
fyrrverandi ráðhérra. Marg-
ar jæirra eru giftar og sinna
heimilisstörfum jafnhliða
þingmennsku.