Vísir - 24.04.1950, Page 5

5
Máiiudaginn 24. apiúl 4950
V I S I R
Ajrakstur barnadagsins til
„$urnargjafar“ nam milli
156—160 púsund krónum,
aö pví er ísak Jónsson, for-
maður félagsins, hefir skýrt
frá.
Er þetta mesta fjárhæð,
sern rnrí hefir komið á barna-
daginn (sumard. fyrsta).
VeCur var ekki.sem bezt, en
þó sæmilegt. Skrúðgöngur
barnanna settu sinn svip á
bæínn, fjölmennar og glað-
legar, eins og vera ber.
Skemmtanir ,,Sumargjafar“
um daginn voru vel sóttar,
en dansleikir um kvöldið
ekki að sama skapi. Þó var
fjölmennt í sumum danssöl-
unum.
Stjórn „Sumargjafar“ þakk
ar bæjarbúum vinsemd og
skilning þenna dag. Má og
bæta því við, að starfsemi
„Sumargjafar“ er sannar-
lega þess virði, að hún sé
styrkt, enda sýndu Reykvík-
ingar að þessu sinni, sem
endranær, að þeir kunna vel
að nieta slíkt mannvinar-
starf.
9.9
þeir eru Emilía Jónasdóttir,
Viihelm Noröf jörð, Anna
Guðmundsdóttir, Edda Kvar |
an, Bernhard Guðmunds-
son, sem er röskur nýliði,
Pétur Jónsson, Friöfinnur
Guð’jónsson, Gunnþórunn
Halldórsdóttir, Kristín
Waagé, barn að aldri, Klem-
enz Jónsson, Valdemar
Helgason og Jón Leós. í öll-
um þessum hlutverkum
gera leikendur hvorki betur
né verr, en vant er, enda
gefsf til þess lítið efni. Um
aðstoSarmenn í leiknum er
óþarft að ræða.
A.ð lokum skal tekið fram
að leikur þeirra Róberts Arn
finnssonar og frú Ingu Þórð-
ardcjttur, var sá bezti, sem
þau Iivort um sig hafa sýnt
á syiði og þannig persónu-
legur sigur þeirra, — en um
leiksígur á almennan mæli-
kvarð'a var ekki aö ræða,
með því að gera má mun
betur, ef snillingar fara með
hlutverkin. Öll list er strang
ur sið'ameistari, sern tekur
hvprki gáfurnar einar né
kunnáttuna eina, sem gcöa
gilda vöru. Þegar hvort-
tveggja fer saman í fyllsta
mæli, getur list höfundarins
fyi'st notið sín, en hún er
djúphugsuð, þótt í einföid-
um búningi sé, en þá er
vandinn að greina á rúilli
hismis og kjarna.
Lejksviðsstjóri er Yngvi
Thorkellsson, en Ieiktjöld
máiabi Sigfús Halldórsson
og eru þau fagurlega gerð.
K. G,
ílugmundir manna um
annað líf og ósk um samband
við látna ástvini hefur hvað
eftir arinað v'erið vatn á
myllu ósviífinna bragðalóma,
sem hafa misnotað helgustu
tilfinningar fólks á svívirði-
legasta hátt.
Síðustu dagana hafa þekkt-
ir danskir vísindamenn sann-
að til fulls, margra ára svika-
starfsemi frægasta miðils
Evrójni, frú Mellonis. Frú
j Melloni hefur getið sér mik-
!inn orðstír á öllum Noi'ður-
i löndum, í Englandi, Fralck-
landi og Þýzkalandi. Þekktir
vísindamenn hafa látið
glepjast aí' andastandi henn-
ar og lýst yfjr því, að engin
| bi'ögð væi'u í tai'li. I sumar
stóð til, að frúin og maður
he’nnar færu til Bandaríkj-
anna, til þess að kyrina hihni
nxiklu framfai'aþjóð Dr.
Lazarus, en svo íxefndu
hjónin anda þann, senx árum
sanjan hefur hax’ið í horð,
heflað, sagað og spilað fyrir
ti'úgjamt fólk í nærveru
lxjónanna. Dr. Lazarus var
egj'pzkui’ að æít og upprpna
og hér um bil 4000 ára gam-
all.
Fyx’ir fimrn árum sannaði
Tx’anekær Rasnxussen, pró-
í'essoi' í sálai’í'i’æði við Hafn-
arJiáskóla, svilvastarf'senii frú
Melloni, en hann lét ekki
Jvvikinynda það, sem gerðist,
heldur skýrði frá því xneð
nákvænuii og samvizku-
semi vísindamannsins. Mell-
oni missti nxóðinn um tínxa
en lxjónin Jxófu svilvastarf-
scmi sína á ný og að þessu
sinn voru þau svo óvarkár,
að bendla þekkhjp danskan
prófessor Preben Plum, við
myrkx-averk sín. Þe’tta varð
til þess, að Preben Plum tók
það í sig að sanna sýnaixleg
og heyranleg svið miðilsins
og hefur nú tekizt svo vel,
að Dr. Lazarus lieí'ur vafa-
laust bax’ið í Ixoi’ðið í hinzta
sinxi.
| Preben Plum prófessor, senx
! býr í Yedbæk, skainmt frá
Kaupmannahöl'n, varð að
láta sem hann hefði mikinn
j áhuga fyx’ir hinum aldna
! doktor og öllu, sem hanu
gat til Iciðar kpxnið, en þar
eð Lazarus gamli lét aldrei
til sín heyra nema í návist
j l'i’xi Melloni, var fyrsta ski’ef-
ið að vinna trúnað Mclloni-
hjónanna — og það tókst.
jlvvöld eftir kvöld sátu þessi
svikahjú í stol'u Plxxins pró-
fessors, ásarnt gestunx, sem
| pi’ófessorinn bauð þangað til
þess að kynnast þpssunx
nxerkilegum sáfrænu íyrir-
brigðuin. Þótt Dr. Lazarus
virtisl vera allra liðlegasta
gamalmenui .-war hann samt
dálítið séi’vitui’, t.d. bannaði
hann harðlega, að nokkrir
viðstaddir litu undir borð
það, sem bæði miðillinn og
.gesth'nix' sáíxx við, en xxndir
því ýmist sagaði, lieflaði,
spilaði eða banltaði Dr. Laza-
rus. Ti’úaðir eiiifeldningar
tóku þessa sérvizku ekki ilta
upp fyrir gamla inanninum,
exx vísindamaðurinn Preben
Plum gerði sér hana ekki að
góðu og lét því setja leyni-
glugga á stofuna, bakvið
miðsíöðvarofn, svo að utan
úr gai’ðinunx mátti sjá allt,
sem gerðist undir borðinu,
gegnum þennan leyniglugga.
Meðan Melloni-hjónin, Plum
pi’ófessor og aði’ir gestir sátu
ki’ingum andaborðið, stóð
frú Plunx úti í gai’ði, hvernig
sexn viði’aði og fylgdist nxeð
því sem gei’ðist undir borð-
inu. Plum gekk skjótt úr
skugga um, hvernig á undra-
vci’ktim ganxla doktoi-sins
stóð. Högg lians í horðið
var fótabarsmíð frú Mclloni
og þýddu þar tvö högg já,
en þrjú nei, eitt „eg veit
ekki.“
Höi’puspilið var þannig til
komið’, að frú Melloni hreyfði
strengi höi’punnar með tán-
um og á sanxa hátt myndaði
hún einnig sagax’- og hefils-
hljóðið. Þegar Dxv. Lazarus
ski’ifaði á töflu, sem var
sett undir borðið var það
l'rú Melloni, sem ski’ifaði með
skóhæl sínum með liprum
hreyí'ingum.
Prófessoi’inn, húsíTeyja
qg nokkrir vínir þeiri’a höfðu
smám saman komizt að sann-
leikanum, en þau vildu sýna
almenningi svai’t á hvítú, að
hér voru í raun og veru
bi’ögð i tafli. Þau fengu' þvx
bæði danska í’íkisútvarþið og
kvikmyndatöku Politíkens í
lið xneð sér, qg síðan stungu
þau upp á því við Melloni-
hjóxiin að andasamband
þeirra yrði bæði kvikmyndaö
og tekið upþ á stálþráð. Hjón-
in tóku þessari hugmynd vel
og á laugardagskvöldið var
leyndardómui’ borðsins tek-
inn upp á stálþi’áð og kvik-
myndaður. Fæsta þeirra, s'ern
viðstaddir voru, grunaði
hvað unx var að vera, þeir
hlustuðu með fjálgleik á
dr. Lazarus berja í borðið
og stilla .sína strengi. Loks
sjxui’ði Plum jxrófessor frú
Melloni, hvort hún væri nú
alveg viss um, að hér væri
unx óskýrða sálræna 'krafta
að ræða en ekki álxrif efnis
á efni. Frúin svai’aði, að sér
yitanlega væru engin brögð
í tafli. Prófessoi’inn kvað
hlutverk vísindanxannsins
ávallt vei’a ao leita hins
sanna og rétta, hann, og
áðrir hefðu verið vitni þess,
að eitthvað gerðist á borði, í
borði og undir borði, axid-
inn Lazarus hefði ekki vilj-
að láta neinn horfa ixixdir
borðið, pi’ófessoi’inn hefði lát-
ið búa til leyniglugga á stof-
una og gegnum þennan
leyniglugga hefði nú allí,
sem gei’ðist undir borðinu
vex’ið kvikmyndað, kvik-
myndin yi’ði fi’anxkölluð um
nóttina og gætu þá allir við-
staddir gengið úr skugga um,
hvað or.sakaði undur þessi.
Mellonihjónunum var nú
Ijóst,. að svik þeiri’a hefðu
komist upp og niðurdi’egn-
ai’i en fx’á niegi segja yfir-
gáfu þau heimili prófessors-
ins.
Frásögn í
útvarpinu.
1 gærkvöldi gafst hlustend-
um í Danmörku og Svíþjóð
svo kostur á að heyra skýr-
ingar hex’i’a Mellonis og Laza-
rus bei’ja í borðið, nióðui’-
sjúkur lilátur frúarixxnar gaf
til kynna, að xxm andlega
vanheila manneskju var að
ræða, enda sagði Plunx pró-
fessoi’, að það væri hjutvei’k
sálsýkisíTæðinnai’ að skýra,
hvers végna barið hefði vei’ið
í hpi’ðið.
I útvarpixxu í gærkvöldi
talaði líka hryggur i'aðir.
Hann hafði misst dóttur,
sína og hai’lnað hana mjög.
’ Mellonihjónin höfðu gert
sér sorg hans að féþxifu og
talið honum trii um að haxin
kænxist í samband við látnu
stúlkuna i'yrir milligöngu.
þeirra.
Prófessoi’ Pliun skýrði
m.iög skilinei’kilega, hvers-
vegna heiðarlegt fólk lætur
ginnast af hlekkingum slikra
„spíi‘itistá“. Þi’áinef tiix ástvin-
;um, öi’yggisleysi stríðs- og
í eftirstríðsái’axjna á sinn
di’júga þátt í að fólk gefur
sig því leyiidardómsfuíla á
vald í stað þess að reyna að
skilja sjálft sig og gera sér
ljóst, hvað að því amai’.
Frægasti miðill
Evrópu.
Firí Melloni var fíægasti
miðill Evrópu, liennar var
getið í alfi’æðibókum, hún
hafði sýnt listir sínar vísinda-
nxönnum í mörgum löndum
og var í í’aun og veru æðsti
prestur hinna svokölluðu
sálaiTannsókna spíritista.
Engnm heilvita nxanni getur
dottið í hug að tala við látna
ástvini fyrir íxiiliigöngu
hoi’ðs, sem móðursjúk. mann-
eskja ber í nxeð fótunnm
fyi’stu vikui’nar eftir að
svik þessi hafa vei’ið sönnuð
I til fulls. — Kviknxyndin, senx
sannar svikin verður sýnd í
dönskum kviknxj’ndahúsum
næstu daga, sýningar henn-
ar hefjast á föstudaginn.
K.höfn, 18. api’íl 1950.
Ól. Gunnarsson.
i
stý
í dag ei’ Jón Þorvaldsson
50 ára. Hann cr fæddur
Dýrafirði.
Jqn fqr sjiemma til sjós oí
tók ungur stýrimannspróf
IJefir hann ávallt vei’ið :
sjónum síðan, lengst af á
togurum. Öll sti’iðsáfin
sigldi hann á íslenzku togxu’
uniini, ýxxiist sem stýrimaðúr
eða skipstjói’i.
Þegar frystiskipið Yalna-
jökull var bvggt íyrir nokkr-
uni ái’um liíetli Jón sjó-
me.mxsku á togumnum og
liefir lxann verið fyrsti stýri-
maður á þvi skijxi frá ujxphafi. |
I dag er Jón um borð i
Yatnajökli, sej.n er staddur ^
suður i Miðjarðarhafi.
.Tón cr óvenju mikxU niann-
koslamaður, heilsteypUir og
hreinskilinn og allra manna
skenxmtilegastur i kunningja
I
liópi. Yel er hann að ser um
marga hluti ulaxi síiis starfs
og verksviðs. Yinmargur er
n . |
Jón, exxda cr hann sjálfur vxn-
fastui’ og traustur svo að |
liver niaður, senx lxann þekkir |
vill lians viiiur yera. Áyallt er
framkoma Jóns jafxx virðu-
leg og vönduð hvprt scm í
hlut eiga yfirixxeixn Iians eða
undix’gefnir.
íslenzlc útgerð og þjóðin í
lieild stendur í íxxikilli þakk-
lætisskuld við nxenn eins og
Jón Þorvaldsson og væri vel,
cf Iiver maður skipaði sitt
í’úin íxxeð slíkxuxi sónxa sem
lxaixn. Þá þviTti þjóðin ekki
að kvíða ókomnunx áruux.
Ivona Jóns er Ingibjöi’g
Þói'ðardóttir frá Laugabóli í
ísafjarðarsýslu, góð kona og
vel ættuð.
Yið vinir Jóns og kunn-
ingjar óskuni honunx alli'a
lieilla og liámiixgju á þessxxm
ínex’kisdegi lians og vonum
að þjúðin megi uni langanl
aldur njóta starfs lians og
mamxkosta.
Öslvar Halldórssojx. j