Vísir - 23.08.1951, Qupperneq 4

4
V 1 S I R
Fimmtudaginn 23. ágúst 19511
O * G ö L .<» Sf
9íf»tj6rai*; Kristján Guðlaugssoa. Hersteinn Pálsacís
Skrifsíofa Aústurstrætl 7,
tígefandi: BLAÐa|ÖTGAFAN VTSTR H t
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Síxnar 16G0 (fimm linur).
Lausasala 75 aurar,
Félagsprentsmiðjan hx
Unnið af kappi ai framræslu
og þurrkun lands á Vestfjörðum.
Heyfengur í sumar Eangt undir meðallagi.
Þýðingarmikil vöravöndun.
|||okkrir brezkir blaðamenn, sem hirigáð voru Itoðnir af
samtökum íslenzkra útvegsmanna, fyrir frumkvæði
sendiherra Islands í London, eru nýlega horfnir til heima-
lands síns, eftirað hafa kynnt sér sjávarútvegsmál og fisk-
iðnað hér á landi. Sóttu þeir heim fiskiðjuver, hér 1 borg-
inni og í nágrenninu, fóru í veiðiför, sem efnt var til sér-
staklega, til þess að kynna þeim meðferð fisks um borð
í skipunum, en jafnframt mtinu þeir hafa kynnst áhuga ís-
lenzku þjóðarinnar fyrir víkkaðri landhelgi og liágsmun-
um þeim, sem hún hefir þar að gæta. Má gera ráð fyrir,
að blaðamennirnir hafa farið heim, ríkari. af reynslu og
þekkingu á islenzkiun máisviðhorfum, sem vonandi sér síð-
ar stað í brezkum blöðum, er þau ræða aðstöðu Islendinga ]
á hrezkum markaði. I
Brezku blaðamennimir luku yfirleitt lofsorði á með
höndlun fisks um borð í skipunum og í fiskiðjuverunum,1
en hinsvegar lögðu þeir áherzlu á, að stöðugt væru rík- ]
ari kröfur gerðar varðandi vörugæðin á hinum brezka
markaði, þannig að þangað þýddi ekki að senda annað en
góða og óspillta vöru. Væri það hinsvegar gert, gæti það
dregið dilk á eftir sér, fyrir þann eða þá, sem það gerðu.
Munu íslenzkir útvegmenn hafa kynnzt því á stríðsárunum,
að á hinum brezka markaði var ekki allt tekið sem boðleg
vara, hvað þá heldúr nú, þegar Bretar eru orðnir svo að
segja sjálfiun sér nógir um fisköflun á eigin skipum. Með
því að íslenzki fiskurinn hefir líkað vel, má gera ráð fyrir
að isfisk reynist unnt að selja á brezkum markaði hér eftir
sem hingað til, en kröfur eru uppi um og líkur taldar til,
að háiriárksverð verði sett á fisk með haustinu, en vorið
1950 var slíkt hámarksverð fellt niður. Afkoma hrezkrar
útgerðar er hinsvegar ekki svo glæsileg, að líklegt sé að
fiskverðið verði ákveðið mjög lágt, þótt aðstaða Islendinga
lil áframhaldandi fisksölu á markaðinum geti versnað til
stóiTa muna. Um þetta verður cngu spáð.
Nýsköpunartogarar þeir, scm ekki stunda veiðar á
Grænlandsmiðum eða öðrúin fjarlægum véiðisvæðum, hú-
ast nú á veiðar í ís, enda stendur nú fiskmarkaðurinn í
Þýzkalandi opinn, þar eð síldveiðar í Norðursjó eru nú frek-
ar stundaðar af þýzkum veiðiskipum. Magnið er takmarkað,
sem unnt er að selja á markaði í Vestur-Þýzkalandi, en alls-
enclis óvíst, hve varanlegar fisksölur réynast þar í landi.
HinsVegar hefir fyrsti islenzki togarinn selt afla sinn á
þessu sumri á hrezkum markaði fyrir fáum dögum og
seldist aflinn sæmilega. Verður skipunum vafalaust dreift
á þessa markaði báða, svo sem að venju lætur og er ekki
á'stæða til að örvænta um afkomuna, enda munu vöru-
gæðin tryggja viðunandi sölur. En þótt stórútgerðin fái
horið sig sæmilega, er ekki allur vandi leystur. Frain-
ieiðsla vélbátaflotans selzt seint og ef til vill illa, og þar
hefir í sumum greinum orðið misbrestur á meðhöndlún|
yörunjiar, sem verður að bæta úr og tryggja jafnframt að
ekki endurtaki sig.
FiiH ástæða sýnist til, að þeir aðilar, sem hafa hags-j
rimna að gæta í sambandi við fiskverzlun eða fiskiðnað í
margskonar mynd, komi á hjá sér það ströngu eftirliti
varðandi vöruvöndunina, að þær vörur einar verði fram-
leiddar og heimilaðar á erlendum cða innlendum markaði,
sem standast fyllstu raun að þvi er vörugæði varðar.
Engin rök hniga að þvi að lakari vara sé seld á innlendum
markaði, en leyfð er erlendis og uppfyllir ströngustu gæða-
kröfur. Það fordæmi, að selja saltfisk hér innanlands, sem
ekki getur talizt útflutningshæfur, réttlætír ekki, að sami
háttur sé á hafður í öðrum greinum. Matvælaeftirlit hér
á landi sýnist ekki ýkjastrangt i kröfuni, en í því efni
nægir að skírskota til margskonar landbúnaðarframleiðslu,
sem seld er á Reykjavíkui’markaði og myndi tæpast telj-
ast söluhæf vara á erlendum markaði. Slíkt eftirlit her að
efla og spara ekki viðþað síarfsíe, þannig að matvæla fram-
leiðslan komist á það stig, sem gagnmenntaðri þjóð er
bjóðandi til neyzlu og útfiutnings. Framleiðendur eigá
- sjálfir að eiga frumkvæði i þessu efni, enda eru hagsmun-
iroir þeirra og gróðavonin til langframa.
Ræktunáráhugi er nú mik-
ill á Vestfjörðum sem víðar
og er unnið að kappi að þvi
að ræsa fram og þurrka land
til ræktunar.
Þörfin fyrir aukna ræktun
er ekki sízt mikil á Vestfjörð-
um, þar sem búin eru yfirleitt
smá. I Önundarfirði var
byrjað að grafa með skurð-
gröfu í fyrra og mun verða
lokið í haust eða að vori, og
verður þá hafist lianda í Dýra-
firðinum, en þar em rækt-
unarskilyrði góð.
I Dölunum hefir mikið
verið grafið, einkanlega í
vesturdölunum. Lokið er að
grafa í Klofningslireppi og i
Skarðshreppi mun verða lok-
ið að grafa í sumar.
Rústirnar
fúndnar?
Bandarískur leiðangur hcf-
ir fundið rústir í sandauðn-
inni í grennd við Marib í
Yemen, Aráhíu, og telur leið-
angursst j órinn, Wendell
Pliilipps, að þarna hafi Verið
höfuðhorg drottningarinnar
af Sliebu. Byrjað verðúr að
grafa upp rústirnar á hausti
komanda.
í um þriggja kílómetra
fjarlægð frá Marih eru rúst-
ir musteris, sem nefnist
„Musterið af Shehu“. Rúst-
irnar eru liringlagaðar og
margt bendir til, að þarna
Iiafi verið bænliús konu, m.
a. álietranir á veggjum. — Á
þessum slóðuin eru einnig
leifar Marib-siíflugarðsins,
sem talið er að hafi evðilagst
fyrír um 1400 árum.
I Kolbeinsstaðalireppi í
Hnappadalssýslu er nú verið
að grafa og er lokið er þar
mun verða lialdið vestar.
í tveimur vestustu hrepp-
um Mýrasýslu hefir verið
grafið mikið og mun verða
langt komið á næsta ári. Þar
hefir skurðgrafa verið notuð
nokkuð við vegagerð.
1 öðfum hreppum Mýra-
sýslu hefir víða mikið verið
grafið og eins í Borgarfjarð-
arsýslu.
Heyfengur á Vesturlandi
mun yfirleitt verða langt und-
ir meðallagi í sumar, en liirð-
ing er með afbrigðum góð.
Spretta á áveituengjum í
Borgarfirði hefir reynst góð,
þar sem grasið fór ágætlega
fram á slíkum engjum er
kom fram á sumar.
Skotið á Riíssa
í landhelgi.
Teheran (VP). — íransk-
ar vélbyssuskijttur skutu ný-
lega úr vélbyssum á rúss-
neskt herskip, sem sigldi inn
í landhclgi Persíu á Kaspía-
hafi.
Kom herskipið, sem talið
er, að muni hafa ver.ið um
700 smálestir á stærð, inn
fyrir landhelgilínuna í
myrkri, og brá skyndilega
upp ljóskastara og lýsti á
íranskt strandvirki. Varð-
menn í virkinu hófu á skot-
hríð á rússneska skipið, en
gripu ekki til fallbyssna,
létu sér nægja hríðskota-
byssur. Athæfi Rússa hefir
verið mótmælt í Móskvu.
Hreyfill bauð
berklasjúkling-
um til skemmfi-
ferðar.
Samvinnufélagið Hréyfill'
bauð berklasjúklingum frá:
| Vífilsstöðum og vistmönn-
um frá Reykjalundi i berja—
og skemmtiferð í gær.
( Lagt vár af stað frá Vífils-
stöðum klukkan rúmlega 13-
. og lialdið til Hveragerðis. Á
leiðinni hættust við bílar, er -
sóttu fólk að Reykjalundi, í
hópinn og var bílaflotinn þá
alls 51 og munu að jafnaði
liafa verið 4 farþegar í.
hverjum.
I Hveragerði skemmti'
„Enn-Enn“ öllum hópnum
með leikþáltum ög listuiui
Baldurs Georgs. Var gerður
góður rómur að öllum
skemmtiatriðunum. Þá vai—
sýnt gos úr borholu og varð •
gosið á að gizka 50 metra.
hátt.
Frá Hveragerði var eki5:
gegnum Grafning til Þing—
valla, en á þeirri leið nam:
öll bílarunan staðar í hraun—
inu við Nesjavelli og féklc
fólk sér þar fáein ber. Þótti
öllum gaman að sjá þessa ó-
venjulegu bílaröð óg fólk í
liátiðaskapi.í litauðgu liraún
inu.
j Á Þingvöllum var gestun-
um veitt kaffi og síðan var
dansað stutta stund. Um 22-
leytið í gærkveldi var kom—
ið af tur úr ferðinni, seni
hafði tekizt ágætega í alla
staði. Voru vistmenn og:
sjúklingar mjög þakldátir-
bílstjórunum fyrir rausn
þeirra og umhyggjusemi,.
enda fór hilstjórunum allt
vel úr hendi, sem ferð þessa.
snerti.
BERGMÁL
Fyrir skemmstu er lokið
meistaramóti íslands í frjáls-
um íþróttum. Að verða meist-
ari á íslandi í einhverri grein
frjálsra íþrótta er orðinn
töluverður vegsauki, með
því, að íslendingar hafa nú
tekið sér sæti með beztu
frjálsíþróttaþjóðum Norður-
álfu, og alveg nýskeð höfum
við' (það er gaman að geta
sagt ,,við“) sigrað Dani og
Norðmenn með yfirburðum.
Þess vegna er. ekki nema eSli-
legt, að maður staldri ögn við
að afloknu þessu merkilega
móti og skyggnist svolítið um
á véftvángi frjálsra íþrótta.
Ekki verður sagt, að allt sé þar
„harla „ gott“. Aö vísu verða
mcnu nú að hafa húgfast, að
talsvert skorti á þátttöku hinná
beztu manna í mótinu, með því
að Huseby, Finnbjörn, Torfi og
Örn voru fjarstaddir að þessu
siuni. Þó ættum við að eiga
fjölmcnnum hópi. á að skipa,
auk þeirra. Eu ískyggilega þy.k-
ir mcr horfa uin sumar iþrótta-
greinarnar. Enn sem fyrr virð-
ast íslendingar sterkastir í
spretthiaupunum, enda var
keppni þeirra Harðar, Hauks; engan veginn hlutgengir í 5 og/
og Ásmundar geysihörö, og tví-j
mælalaust eru þetta fyrsta1
flokks menn í sinni grein, mið-
að viö EvrópumæÍikyarða.
*
En eitthváð virðist bogið
við kúluvarpið, sem þó er sú
íþróttagreinin, sem einna
mestum ljóma hefir varpað á
frjálsíþróttanafn íslands hin
síðari ár. Það er nær því kát-
legt, að íslandsmeistaratign-
in skuli vinnast með kastiý
sem ekki er betra en 13.64 m.í
Enginn nær 14 metra kasti í
kúluvarpi á meistaramóti ís-
lands. Það er bágborið, jafn-
vel þótt þess sé gætt, að
hvorki Huseby né Ágúst Ás-
grímsson hafi verið fjarver-
andi.
X I
Þá er hástökkið lágkúrulegt,
þegar frá er talinn Skúli Guð-
mundsson, sem borið hefir höf-
uð og heröar yfir maimskapinn
í heilan áratug. Þetta stendur
vonandi til bóta, en í svipinn er
ógerlcgt að sjá, hver orðið gæti
arftaki Skúla, þegar þar að
kemur. í löng-u hlaupunum er
það gleðilegt, að áhugi virðist
fara vaxandi, en þó erum viS
10 km. hlaupi, en hins vegar má.
gera ráS fyrir ýmsum skemmti-
legum hlutura í 1500 m. lilaupi, .
þar sem þátttakan hefir orSi5:
meiri en nokkuru sinni fyrr. Þá
finnst mér mikiS vafamál, hvort.
rétt sé að senda nokkurn mann
utan til keppni í sleggjukasti,
því að ekki er það sjáanlegt, á'S
nokkur maður vilji leggja á sig-
þá ástundun, sem með þarf til
þess að ná viðunanlegur árangri
í þessari grein. 50 m. sleggju-
kast verður aS telja Iágmark í
þeirri grein, ef keppinautar okk-
ar eiga að taka okkur alvarlega.
*
Þá er á spjótkastinu rauna-
legur árangur. Enginn ís-
lendingur kastaði yfir 60 m.
á meistaramóti landsins 1951.
Það er ekki glæsilegur árang-
ur. Hér þarf sýnilega að
leggja alveg sérstaka rækt
við þjálfunina. Loks má
segja, að þegar Torfi er frá
talinn, sé enginn íslendingur
hlutgengur á Evrópu-mæli-
kvarða í stangarstökki, en
þar eru hins vegar ungir
menn á ferSinni, sem -vænta
má einhvers af í framtíðtnni.
ThS.