Vísir - 16.02.1952, Síða 5
Laugardaginn 16. febrúar 1952
V í S I K
5
Hinn 16. febrúar 1927 kömú
nokkrir ungir menn saman á
fund, til að ráða ráðum sínum
í pólitískum éfnum. Þessir
ungu menn vildu telja sig til
„íhaldsflokksins“, en fyrir slíkri
stefnu virtist þá ekki blása byr-
lega,1 enda er æskan „róttæk
og byltingagjörn“, og ýmsir
úr þeim hópi töldu nýtt ljös
skína úr austri, sérn sénn myndi
ná um allar álfur lieims og
verma jörð, sem sólin sjálf. Á
þeim árum hafði Alþýðuflokk-
urinn hafist til nokkurra áhrifa.
lóð sín frekar á metaskálar j flokkurinn klofnáði, svo sem
stjórnmálanna en tíðkast hafði kunnugt er, en kommúnistar
og hösluðu sér þar voll. Stjórn'hugðust taka þjóðina með
var kosin, en hún. var skipuð
þeim: Pétri Hafstein, sem var
formaður, en meðstjórnendúr
voru Ólafur H. Jónsson, Gunn-
laugur Briem Einarsson, Lárus
H. Blöndal og Torfi Jóhannsson.
Allt voru þetta háskólaborgar-
ar, en eru nú þjóðkunnir menn,
að Gunnlaugi Briem frátöldum,
Fjöldi ungra manna, er sættu ’ sem lézt ungur og án þess að
sig ekki við íhaldssemi, höfðujhafa fengið verkefni við sitt.
gengið frjálslynda flokknum á hæfi.
hönd, sem stjórnáð var af Sig'-
urði Eggerz og Jakobi Möller,
Stofnendur alla yrði of langt
upp áð téljá, en flestir voru
gáfuðum og frjálslyndum for- þeir háskólaborgarar, verzilun-
ingjum, sem byggðu stefnu sína
á þjóðlegri rót, én engri íhalds-
semi.
• Hinir ungu menn, sem stofn-
uðu félagið ; Héimdall, á fúndi
þeim, sem að ofan greinir, töldu
ástæðu til að ungir menn legðu
í gær andaðist á-Landspítal-
anum Guðmundu r Ásbjörns-
son, forseti bæjarstjórnar
Reykjavíkur. Hafði hann setið
heill og hress á fundurn í fyrra-
dag, en kenndi lasleika er hann
kom heim til sín og missti brátt
máttinn, en í gær andaðist
hann.
Guðmundur Ásbjörnsson var
flestum Reykvíkingum kunnur,
enda merkur a'thafnamaður
uni langt skeið, en síðar lét
hann oþinber mál, en þó eink-
um bæjarmálefni, sig miklu
hann að stunda iðn sína af kappi
og dugnaði. Frá árinu 1902
starfaði hann sem trésmdður
hér í bænum og stofnsetti
vinnustofu sína árið 1913 og
verzlun í sambandi við hana
árið 1914. Árið 1915 stofnaði
áhlaupi. Árarigurinn varð eng-
inn að heitið gat og ber að
þakka þáð starfsemi ungra
Sjálfstæðismanna víða um land,
þótt þar hefði Heimdallur for-
ystuna. Hitt er ljóst að af öfga-
stefnu kommúnista gat nokkur
háski stafað, ef ékki væri snú-
ist -til varnar og staðið vörð
um þjóðleg verðmæti í andleg-
um og veraldlegum efnum.
Fyrsta áhlaupi kommúnistanna
var hrundið, og þótt þeir hafi
éftir það brugðið sér í allra
kvikinda líki, hefur það þeim
að litlu gagni komið og fara
áhrif þeirra nú þverrandi með
þjóðinni.
í félaginu Heimdalli eru nú
skráðir 3000 félagsmenn, enda
stendur öll starfsemi þar með
blóma. Hefur félagið þráfald-
Markmiði þessujiega sýnt þegar mést hefur við
legið, að þar var liði á að skipa,
sem aldrei brást skyldum sín-
um, hvort sem var í vörn eða
sókn, enda hefur þess mjög gætt
í öllum kosningum. Núverandi
stjórn félagsins er þannig
skipuð: Ásgeir Pétursson for-
maður, Níels P. Sigurðsson
gjaldkeri, Þór Vilhjálmsson
ritari, Sigurjón Einarsson, Óttar
Hansson, Sigurður Pétursson,
Geir Hallgrímsson, Njáll Sím-
onarsson, Þórir Hall, Gunnar
Magnússon, Thor Ó. Thors og
Jón G. Halldórsson.
Megi Heimdallur enn um
larigt skeið þjóna landi sínu og
þjóð og standa trúan vörð um
alla þá hagsmuni, sém helzt
þai'f að vernda. Lúðurhljómur
frjálsrar hugsunar og föður-
landsástar megi berast lands-
R. Beck vatinn í
Skáldafélag ÖSA
armenn, iðnaðarmem og
nokkrir vefkámenn. Markmið
félagsins var ,,að styðja Víð-
sýna, þjóðlega og varfærna um-
.bótastefnu í landsmálum á
grundvelli einstaklingsfrelsis
og séreignar, án tillits til stétta-
hagsmuna.
vildi félagið ná með því að
styðja íhaldsflokkinn að mál-
um og í samvinnu við Varðar-
félagið. Markaði - Heimdallur
þannig þá stefnu sína ljóst í
upphafi, að hann vildi engin
friðarspillir verða, heldur leita
samvinnu við önnur félög og
beita áhrifum sínum að öðru
leyti innan íhaldsflokksins.
Á árinu 1929 sameinuðust
íhaldsfiokkurinn og frjálslyndi
flokkurinn, en nýr flokkur var
myndaður, — Sjálfstæðisflokk-
urinn, — sem starfað hefir að
framfaramálum þjóðarinnar í
tæpan aldarfjórðung, og er nú-
stærsti og sterkasti stjórnmála-
flokkur lándsins, sem á ítök í
öllum stéttum og sameinar þær
í þjóðlegri baráttu. Eftir ofan-
greinda sameiningu flokkamia
færðist nýtt líf í félagsstarf hornanna á milli meðan Heim-
Heimdallar. Bæjarstjórnar- . dalllur er við lýði og lifi hug-
kosningar stóðu fyrir dyrum og . sjón hans meðan landið bygg-
æskumennirnir hugsuðu sér til jst.
hreyfings og vild'u láta áhrif
sinna gæta frekar en tíðkast
hafði. Pétur heitinn Hafstein
fékk sæti á lista Sjálfstæðis-
flokksins hér í Reykjavík og
náði kosnirigu. Hann féll frá
sviplega, — fórst með togar-
anum Apríl, — og tók með sér
miklar vonir í hafið. En upp
frá þessu hefur æskan stutt.
Sjálfstæðisflokkinn að málum
og fylgt honum svo dyggilega,
að hann á váfaiaust margan
sigúr siriri henni' áð þafcka.
Heimdállur beitti sér fyrir
stofnun Sambands ungra Sjálf-
Or. Kichard Beck, prófessor,
héfir verið kjörinn meðlimur í
skáldafélagi Bandaríkjanna
(The Poetry Society o£ Ame-
rica).
Var þetta gert í viðurkenn-
irigarskyni fyrir ljóðagerð hans,
en hann hefir, svo sem alkunna
er, ort fjölda ljóða bæði á ís-
lenzku og ensku og gefið út
ljóðasöfn, auk þess sem hann
héfir birt fjölmörg kvæði í
ýmsum blöðum og tímaritum
beggja megin hafsins.
Nýlega hafa birzt kvæði
eftir prófessor Beck í banda-
rískum tímaritum. Má þar m. a.
nefna kvæðið Nátttöfrar, sem
birtist í málgagni Skátafélags
Miðvestur-Bandaríkjanna.Jóla-
kvæði efíir hann var litprentað
•á forsíðu jólaheftis allsherjar-
málgagns góðtemplara í Banda-
ríkjunum. Loks má geta þess,
að kvæði eftir próf. Beck birt-
ist í málgagni norsk-lúthersku
kirkjunnar í Vesiúrheimi,
Lutheran Iiérald, en það rit er
mjög útbreitt.
hann verzlunina Vísi í félagi1 stæöismanna
við Sigurbjörn ÞorkélSson
ráku þeir hana í félagi
skamms tíma.
r
og þúsúnd
til Áður háfði
! um láridið
á Þingvöllum á
ara hátíð Alþirigis.
félag'ið farið víða
éða serit fulltrúa
BEZT AÐ AUGLYSAI VlSl
RannsóknarlögregSaii
kannast ekki viö áráslna.
Rannsóknarlögreglan í Rvk.
biður þcss getið, aö árás su, sem
ciít dagblaðanna hér í bænum
skýrir frá í morgun, hafi ekki
verið kærð til hennar.
Telur lögreglan sér með öllu
ókunnúgt um málsátvik áð at-
burði þessum og ránghermt er,
að komið hafi verio með mann
þann, sem fyrir árásinni átti að
hafa orðið, á lögreglústöðina.
Að minnsta kosti stendur ekk-
ert um það bókað í skýrslum
lögreglunnar.
Rannsóknarlögreglan héfir
nú gert ráðstafanir til þess að
hafa tal af manni þeim, sem
sagt er að hafi orðið fyrir árás-
irini.
Það vérður tæpast méð saririi
sagt, að umhverfi Reykjavíkur
hið næsta sé stórbrotið eða fag-
urt. Jafnvel þó að maður sé
innfæddur Reykvíkingur og
hafi óvenjulega átthagaást til
að bera,.meira að segja Vestur-
býr ýfir slíkum unaði og ér
auganu slík fróun, sem raun
ber vitni, og á þetta jafnt við
um fjallið í vetrarskarti, eða á
sólbjörtum sumardegi, þegar
það tekur á sig þann töfrabláma
og blæbrigði, sem enginn mál-
Guðmundur átti sæti í stjórn sína og stofnað félög ungra
trésmíðafélags Reykjávíkur,! sjáífstæSismarihá i fléstum'
Kaupmannafélagsins og Verzl-: kaupsíöðurri og víða um svéitir.
bæirigur (en þeir eru allráiari og engi-nn Ijósmyndavél fær
Reykvíkinga mestir „patriot-
ar“), þá verður því varla haldið
fram, að holtin umhverfis höf-
uðstaðinn búi yfir neinni sér-
stakri fegurð eða yndisþokka.'
unarráðs' íslands,
Eimskipafé-
skipta. Bæjárfulltrúi var hann lags íslands h.f., Sjóvátrygg-
kosinn árið 1918, en forséti ingafél. íslands h.f., Vinnuveit-
bæjarstjórnar varð hann árið endafél. íslands í stjórn Útvegs-
1926 og gegndi þvi starfi óslitið bankans, Sparisjóðs Reykjavík-
síðan. Þótti hann rögg’samur | U1i °S nágrennis o. fl. Mikil af-
og ráðsnjall, enda má fullyrða skipti hafði Gúðmundur um
að hann hafi verið mikils met-
inn, jáfnt af andstæðingum,
sem flokksbræðrum.
Guðmundur fæddist á Eyrar-
bakka 11. september. árið 1880
og var þaririig 71 árs að aldri
er hann lézt. Lærði hann tré-
smí'ði á Eyrarbakka og tók
sveinsbréf í þeirri iðn alda-
mótaárið, en til Reykjavíkur
fluttist hann árið 1902. Stund-
aði hann sjómenrisku hér í
fyrstu, svo sem hann haf'ði gert
á Eyrarbakka, en síðar tók
langt skeið af stax-fi K.F.U.M.
og átti þar sæti í stjórn. Var
hann mjög riðinn við margs-
konar félagsstar.fsemi aðra,
sem of langt yrði upp að telja
að þessu sinni.
Guðmundur var alla tíð vin-
-sæll maður og naut fyllsta
trausts samborgara sinna.
Greiddi hann götu margra, sem
til hans leituðu og lagði gott
til allra mála. Þessa merka
manns verður nánar getið síð-
ar. —
Yrði of langt mál að rekja álla
sögu félagsíris, en þ'ess er veft
að geta að ú'r'h'óþi hinna úngu
manna komu fulltrúar, sem
skipað hafa trúnáðar- og virð-
ingarstöður innah þjóofélags-
ins og aldrei háfa brugðist hug-
sjónum félagsins. í þeim hópi
mætti nefna menn eins og Thor
Thors, Gunnar Thoroddsen,
Bjarna . Benediktsson, T.orfa
Hjartarson, Guðmund Bene-
diktsson, Jóhann Möller og
Jóhann Hafstein, auk fjölda
annara, sem of langt yrði upp
að telja.
Heimdallur sigraðist í upphafi
á byltingastefnum þeim, sem
mjög höfðu látið að sér kveða
í skólum landsins og raunar
víðar meðal æskunnar. Alþýðu-
lýst.
Vatn og veður hafa meitlað
og sorfið klettabelti Esjunnar.
Þar skiptast á hvilftir og
bungur, sem gefa henni hinn
p'éfsónulega sviþ, ef svo mætti
segja, eitthvað, sem hvergi
annars staðar er að firiná, Og
,‘þeir einir skilja, sem fæddir éru
legan fjallahring og héðan sést í námunda við hana, finna hana
á góðviðrisdegi. Fjöllin ufn-
hverfis okkur búa yfir töfrum, j
Hins vegar er það jafnvist,
áð fáir höfuðstaðir éða fáar
borgir yfirleitt eiga jafndásam-
j að baki, óræða og óumbreytan-
lega staðreynd, hvernig sem
undursamlegum linum og lit-
um, en í látleysi þó. Sjálfur
hika eg ekki við að segja, að
mér finnst Esjan fegursta fall,,
sem eg hefi nokkru sinni séð,
og hefi eg þó séð talsvert af
fjöllum og sum all-fræg. Esjan
býr ekki yfir hrikaleik Alp-
anna, tryllingi Raumsdalsfjalla
í Noregi eða dulúð hins helga
fjalls á Ceylon. En það er e. t. v.
einmitt vegna látleysis síns og
onargbreytileiks, að þetta fjall
állt veltur.
★
Og þetta fjall heitir ekki
glæstu nafni eins og skagfirzku
fjöllin Tindastóll og Glóða-
feykir, heldur aðeins blátt á-
fram Esja. Kannske er það
vegna hins látlausa nafns, sem
Esjan er svo hugstæð okkur,
sem hér búum. En Ésjan og
Reykjavík eru órofa tengd
hýort annarri.
ThS.