Vísir - 16.07.1953, Blaðsíða 1
~\ VmJB "¦•• ^*
43, árg.
Fimmtudaginn 16. júlí 1953.
157. tiil.
Guðmundur Jónasson er nú
í sífelldum öræfaferðum.
FSutti leföangur Scotts al Bíautukvísl, en
vatnsmælingatnenn að Köidukvísi.
Fhigmálin afla okkur meíri gjaldeyrís, en
flestar aðrar greinar þjoðarbúsiiis.
Segja má, að Guðmundur
fjallabílstjóri Jónasson hafi
lagt nótt við dag undanfarið
viS flutninga á leiðangurs-
mönnum inn í óbyggðir.
Nýverið fór hann með leið-
angur Peter Scotts fuglafræð-
irigs inn að Blautukvísl, sem
fellur í Þjórsá skammt sunnan
Hofsjökuls. Var farið á tveim
sterkbyggðum herbílum með
vinduútbúnaði, sem notaður er
til þess að losa bílana, er þeir
festast. Scott mun hafa verið
yið þriðja mann,. þar af einn
íslendingur, skólapiltur, Kjart-
an að nafni, sem Scott bauð með
í leiðangurinn. Við Blautukvísl
yar slegið upp tjöldum, og mun
Scott hafa þar bækistöð, er
hann tekur til við heiðargæsa-
merkingarnar. Hesta mun hann
fá úr Gnúpverjahreppi.
Mikill snjór í
Kerlingarfjöllum.
; Með í förinni voru nokkrir
Árjrienningar, sem fóru sér til
garnans, en jafnframt t'il aðstoð
ar, ef á pyrfti að halda. Var far-
ið um Kerlingarfjöll í tölu-
verðri hæð, og var þar mikill
snjór. Ferðin gekk ágætlega,
sagði Guðmundur, en Hnífá, er
fellur í Þjórsá, var illfær sök-
um vatnsþunga og sandbleytu.
Guðmundur mun sækja Scott
og leiðangur hans þann 8. næsta
mánaðar, en þeir hafa með í
förinni talstöð. Þó hélt Guð-
mundur, að í bili væru lítil eða
engin not af henni vegna lé-
legra skilyrða.
Rannsóknír á Köldukvísl.
Að þessari för lokinni
„skrapp" Quðmundur að Köldu
kvísl, sem einnig fellur í Þjórsá
— að austan — én þangað
f iutti hanri leiðangur frá raf-
orkumálastjórninni, 4 menn, er
ætla að mæla vatnsmagn í
Köldukvísl og öðrum ám, sem
í Þjórsá falla þar efra. Stjórn-
andi þeirrar farar er Stein-
grímur Pálsson verkfræðing-
ur.
í sömu ferð flutti Guðmund-
ur Guðmund Kjartansson jarð-
fræðing, en hann var skilinn
eftir yið Þórisvatn, þar sem
hann ætlar að stunda jarðfræði
rannsóknir. Vatnsmælingaleið-
angurinn mun að líkindum
dvelja í óbyggðum út ágúst-
mánuð.
Gapsokn Sþ.
hafin í Kóreu.
45. 000 manns
teflt Iram.
Einkaskeyti frá AP. —
Tokyo í morgun.
Hersveitir Sameinuðu þjóð-
anna hafa byrjað gagnsókn á
miðvígstöðvunum. Teflt er
fram 45.000 manna liði.
Var það vegna undirbúnings
þessarar gagnsóknar, að lagt
var skyndilega bann við öUi.im
fréttaflutningi frá miðvígstöðv
unum. Skriðdrekasvéitir faka
þátt í sókninni og ákafri sfor--
skotahríð er haldið uppi á slöðv
ar kbmmúnista. Flu'gvélar veita
áðstoð með sprengjuárásum á
stöðvar fjandrrianhanna.
Þegar er kunnugt, að nokk-
urt landsvæði hefur unnizt aft-
ur í gagnsókninni. Þessi gagn-
sókn er ein hin mesta sem her-
sveitir Sameinuðu þjóðanria
hafa gert í Kóreu um langt
skeið.
Fundur var haldinn í Pan-
munjom í rriorgun. Næsti fund-
ur verður haldinn á laugardag.
38 „dauðir"
höf ða mál.
Madrid (AP). — Næsta ó-
[ venjulegt mál er hér á dö£-
inni nú. Starfsmaður trygg-
ingarstof nunar er sakaður
um að haia „drepið"' 38
manns, þ. e. a. s. lagt fram
dánaryottorð þeirra, og f eng-
ið dánarbætur greiddar
þeirra vegna. Eru það hinir
38, er hann „tók af lífi" er
háfa nú höfðað mál gegn
manninum.
Lítil síldveiði
í nótt.
I nótt var síldveiðin yfirjeitt
léleg á rniðunum og alls éngin
á vestur svæðinu, en þangað
fór nær állur' síldveiði flotinn
í gær.
Nokkur skip urðu samt eftir
á Þistilfirðinum og vitað. var
um sum þeirra fengu algoð
köst, m. a. hafði Pétur Jónsaon
fengið 400 tunnur, Vörður 350,
Björgvin EA 400, Reykjaröstin
150, Helga 300 og Dagur 500
tunnur. Einhver fleiri munu
hafa fengið síld þar austur frá.
í morgun var kominn vestan-
bræla á vesturmiðunum, en gott
veður og sólskin inni á Siglu-
firði. Mörg síldveiðiskip voru
inni á Siglufirði í morgun að
losa smáslatta sem. þau voru
með í verksmiðjurnar. Ekki
var vitað hvort þau ætluðu að
halda sig á vestursvæðinu e'5a
fara austur um aftur.
Stúlkan á myndinni vinnur í frímerkjaverzlun í Berlín, og hún
klæ'ðist í samræmi við atyhmu sína. Blússan er ölí með mynd-
um a£ frímerkjum, og tveir viðskiptavinanna skoða þau vand-
lega.
3 - veidin vilja
4 - veldatund.
London (AP). — Þriveldin
hafa þegar sent ráðstjórinni
orðsendingu varðandi fjór-
veldafund í septemberlok um
Þýzkaland og AusturríkL
Lagt er til, að utanríkisráð-
herrarnir sitji fundinn og verði
friðarsamningarnir við Austur-
ríki fyrsta mál á dagskrá. Ráð-
stefnan - standi takmarkaðan
tíma.
Gjaideyrisforði Svía vex.
Sthólm.¦— Forði Svía af gulli
og .erlendum gjaldeyri nam
2250 millj. s. kr. í lok júní.
Hafði gullforðinn minnkað
aðeins en gjaldeyrisforðinn
aukizt tiL.muna, en alls hafði
hækkúnin numið 60 millj. s. kr.
Seðlaveltan var 4327 millj. s.
kr. (SIP).
Dómstólar NA.-ríkjanna
dæmi í málum hermanna,
fyrir broi frami.ii
uiaii Jhérstöðva.
Öldungadeild Bandaríkjanna
hefur staðfest með 72 atkvæð-
um gegn 15 samninginn um
stöðu hersveita Bandaríkjanna
í Norður-Atlantshafsríkjunum.
í samningi þessum eru á-
kyæði um það, að bandaríska
hermenn megi leiða fyrir dóm-
stóla þessara landa, fyrir brot
á lögum þeirra, framin utan
hersvæða og er hermennirnir
voru ékki að skyldustörfum.
Samningurinn gengur nú til
Eisenhowers forseta til undir-
ritunar. . > ¦-.¦:¦:•
Farið að slá
í 2. sinn.
Heyskapur gengur yfirleitt
vel um land allt og eru pess
allmörg dæmi, að bændur eru
búnir að alhirða tún og fjölda
margir búnir að slá túnin.
Frá því um fyrri helgi hefur
viðrað allvel til heyskapar,
þúrrkur verið daufur víða, en
þó komið góðir. dagar inn a
milli. Þar sem súgþurrkun er
hefur gengið bezt undan.
Sláttur byrjaði víða snemmá,
þótt margir héldu að 'sér hend-
inni eftir að sláttur byrjaði, þar
sém til vætu brá í bili. Á bæ
nokkrum í Eyjafirði byrjuðu
bræður tveir slátt 13. júní og í
fyrradag eða rúmum. mánuði
síðar voru þeir að aka inn sein-
ustu töðunni og að byrja sdnni
slátt á nýræktarspildum. í Að-
aldal í Þingeyjarsýslu eru tún
víða alslegin og langt komið að
j hirða. Norðan og norð-austan-
! lands eru menn yfirleitt — eins
i og oftast — lengra komnir með
I heyskapinn en annarsstaðar.
Þess er vænzt í Bandaríkjun-
um, að samningur þessi leiði til
bættrar sambúðar við herlið
Bandaríkjanná í N.A.-ríkjun-
um.,
Flugflutningar á
og um ísland eins-
dæmi í heiminum,
Miðað við fólksfjölda eru fs- :
lendingar mcsta flugþjóð heims-
ins. Síðastliðin 5—6 ár hafa miili
25—40% þjóðarinnar flogið ár-
lega.
Mest var flogið hér 1949 eða
rúmlega 52 þúsund farþegar
innanlands og milli landa, en
það svarar til þess að rösklega
þriðji hver íslendingur hafi þá
verið „á lofti".
Um þetta mál ritar Gunnar
Sigurðsson skrifstofustjóri fróð
lega yfirlitsgrein í nýútkomið
hefti Flugs.
Sem dæmi um hina miklu
þróun flugsins hér á landi má
geta þess að á árabilinu frá
1939—49 hefur flugfarþegura
fjölgað úr 797 í 52841, póstfluta
ingar aukizt úr 1902 kg. í 15®
smálestir, flogin' . vegarlengÆ
aukizt úr 104 þúsund km: |
2718000 km. og flugtímafjöld«»
inn úr 629 klst. í 9543 klukku-j
stundir. . i
Árið 1949 áttu bæði flugfli
lögin, Loftleiðir og Flugfélag
íslands samtals 20 flugvélar
með 361 sæti. Þá störfuðu 180
manns á vegum þessara tveggj^
félaga, þar af 40 flugmenn, í
flugleiðsögumenn, 7 flugloft*
skeytamenn, 13 flugfreyjur, 4ð
flugvélavirkjar og 75 aðrir,
starfsmenn.
Samtals hefur tala flugliða
aukizt um meir en helming á
undanförnum fjórum árum, og
tala einkaflugmanna hefur vax
ið um rúmlega 100% á sama
tíma.
Flugmálastjórnin starfrækti
35 flugvelli og lendingarstaði
fyrir flugvélar á 1.1. ári, þar af
voru 13 sjólendingarstaðir. Á,,
vegum íslenzku flugmálastofn-
unarinnar starfa um 75 manns
við flugvellina í Keflavík og
Rfýkjavík.
Ef lagður er saman farþega-
fjöldinn, sem ferðast um alla
t flugvelli landsins, að Keflavík-
j urflugvelli meðtöldum, lætur
j nærri að hann hafi á árinu 1951
numið samanlagt s*n næst 135
—140 þúsund farþegum, er
svarar til allrar íbúatölu á
landinu, og eru þá þessir flug-
flutningar algert einsdæmi í
veröldinni.
Flugvellirnir í Reykjavík og
Keflavík með tilheyrandi mann
virkjum eru lágt metnir á háifa
billjón króna og þá hafa Is-
lendingar eignazt fyrir ekki
neitt. Sennilegt er að tekjur
þær í erlendum gjaldeyri, er,
við fáum af rekstri flugvall-
anna, flugbenzínsölu, alþ.ióða-
flugþjónustu o. s. frv. séu á
milli 75 ogog 100 millj. kr. ár-
lega, sé rekstur Keflavíkurflug.-
vallar tekinn með, og sézt því
bezt hversu þýðingarmikil mál
þessi eru. orðin í þjóðarbúskap
fslendinga. Er nú svo koinið áð
flugmálin afla meiri gjaldeyris
. heldur en flestar greinar at-
j vinnulífsins, að sjávarútvegin-
i um undanskildum. '..¦'"'-.""