Vísir - 05.12.1953, Blaðsíða 4

visik
Laugardaginn 5. desember 1953.
II
D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson. j ®
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson. |
Skrifstofur: Ingólfsstrœti S.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.F. '
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Simi 1660 (fimm línur),
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Dr. Bjarni Aðalbjarnarson
F 6. des. 1908. - D 1. des. 1953.
í dag kveðja ættingjar, vin-Jútgáfa nú fyrir, svo að það er
ir, starfsfélagar og nemendur öllum ljóst, að um það verk
Húsnæðismátin hér í hænum.
Tf^að má greinilega sjá af skrifum rauðu blaðanna um húsnæð-
" ismálin hér í bænum, að bæjarstjórnarkosningar eru nú
í nánd. Einkum eru kommúnistar duglegir og iðnir við áróð-
-urinn þessa dagana, 'og er ljóst, að þeir gera ráð fyrir, að ef
•einhver atkvæði sé hægt að fá út, á áróður í þessum efnum, þá
skuli þeir fá þau með illu eða góðu. Miðast öll skrif Þjóðviljans
við það þessa dagana.
Það er vitanlega „smávaegilegt“ atriði — en er þó til nokk-
urs fróðleiks gagnvart kommúnistum —- hvernig þeir hafa
hegðað sér nú í haust, er þeir hafa útvegað bókaverzlun sinni
'húsnæði. Þeir útveguðu sér ekki annað verzlunarhúshæði, eins
og flestir hefðu vafalaust gert í þeirra sporum, heldur tóku
þeir íbúðarhúsnæði í húsi einu á Skólavörðustíg og breyttu
því í verzlunarhúsnæði fyrir sig'. Menn geta gert sér í hugar-
lund, hvernig slíku framferði hefði verið lýst í Þjóðviljanum,
ef einhverjir aðrir en kommúnistar hefðu verið þarna að verki,
■ef- einhver kaupma^'" Bæjarins hefði gert sig sekan um slíkt.
En vitanlega er þetta .tarla gott í augum kommúnista, af því
.að það þjónar hagsmunum þeirra, og gerir þeim auðveldara
sl& reka áróður sinn. Þannig eru heilindin þar.
Samtímis þessu flytja svo kommúnistar í bæjarstjórn til-
'lögur um, að byggð skuli vera mörg hundruð íbúða, svo að
allir þurfandi geti fengið sómasámlegt húsnæði. Það væri svo
sem æskilegt, ef unnt væri að koma upp slíkum íbúðafjölda,
-en það er nú því miður einu sinni svo, að viljinn einn er ekki
alltaf nægur. Fjármagn verður að vera fyrir hendi, og það er
ekki hægt að skapa það með því einu að prenta nýja seðla, eins
og kommúnistar vilja vera láta. En við tillögu þeirra er, það
jpó fyrst að athuga, að hún er borin fram til þess að sýnast ■—
til að vera áróðursefni — því að þeim er ekkert kappsmál að
leysa þessi vandamál. Lausn vandamála táknar glatað áróðurs-
^ildi í þeirra augum.
Sjálfstaeðismenn telja, að heppilegasta lausn húsnæðisvand-
xæðanna sé sú, að sem ílestum einstaklingum sé hjálpað eftir
þörfum og getu hins opinbera hverju sinni, til þess að byggja
ýfi-r sig sjálfir. Hefur milljónum verið varið til útlána til slíkra
bygginga, og tugir manna um land allt notið góðs af. Þessir
menn hafa notað frístundir sínar við húsnæðissmíðarnar, og
'beíðu fæstir þeirra getað gert sér vonir um að koma upp eigin
húsnæði, ef þannig' hefði ekki verið að farið. Er hér aðeins um
byrjun í þessu efni að ræða, og á næstunni mun verða keppt
að því, að enn íleiri geti fengið aðstoð til smáíbúðabygginga.
Kommúnistar eru nú hræddari um fylgi sitt en nokkru sinni
áður, og því brjótast þeir um á hæl og hnakka, Þess vegna
munu þeir á næstunni bera fram margvíslegar tillögur, sem
líta glæsilega út á pappírnum, en þeim er ekki áhugamál að
xsái fram að ganga. Þá vantar skotfæri í kosningabardaganum,
■en almenningur á að afvopna þá með því að sjá við þeim og
aíþakka forustu. þeirra. Kosningabarátta þeirra mun byggjast
•á blekkingum, sem kjósendur eiga að geta séð við, ef heilbrigð
áikynsemi er látin ráða.
Hjáfparstörf fyrir jóSin.
TVfú er aðeins Íiál£ þriðja vika til jóla, og undirbúningur fyrir
^ þessa mesta hátið. ársins er í fullum gangi. Flestum veit-
ist auðvelt að undirbúa hátíðina á allari'. hátt, sem nauðsýn-
.legur er, en þeir eru þö margir, er geta ekki veitt sér nema
■ fátt af þvl, sem sjálfsagt þykir að háfa á borðum eða hafa til
Látíðabrigða.
Mæðrastyrksnefnd hefur nú riðið á vaðið með að hlaupa
'undii' bagga rqeð þeim, sem jólin mundu fara framhjá að mestu
■eða öllu leyti, ef þeir samborgarar* s'em betur standa að vígi,
Llypu ekki undir bagga með þeim. Nefndin hefur unnið mikið
og gott starf á undanförnum árum, en fyrir hver jól leitar hún
til bæjai-búa og óskar eftir s’tuðningi þeirra við gott málefni.
Sennilega verður Vetrahjálpinni einnig hleypt af stokkunum
ææstu- daga, og hún mun'einnig leita til almennings um aðstoð.
Væntanlega bregðast bæjarbúar vel við eins og venjulega.
Þ*að er ekkert aðalatriði, að menn gefi, stórgjafir, heldur að
sem fiestir láti nqkkuð ahhendi rakna,, þyí að safnast.-þá.s^pan
kemur, og því fé, sem lagt er í sjóði Mæðrastyrktsnefndar og
Vetrarhjálpar, verður vel varið.
góðan dreng hinstu kveðju. Dr.
Bjarna Aðalbjarnarson skorti
fáeina daga á að verða hálf-
fimmtugur, þegar hann lézt.
Það er ekki hár aldur, sízt þeg-
ar í hlut á maður, sem varið
hefir drjúgum meir en hálfri
ævi sinni til undirbúnings lífs-
starfi sínu. En fáum er það ljós-
ara en vinum hans og félögum,
hvert tjón íslenzk vísindi hafa
beðið, þegar slíkur maður fell-
ur frá mjög fyrir aldur í'ram.
Bjarni Aðalbjarnarson sett-
! ist í fjórða bekk Menntaskól-
ans að loknu námi í Flensborg
haustið 1924. Vakti hann þegar
■athygli okkar námsfélaganna
I'yrir óyenjulega skýrar gáfur
! og mikinn þroska, þótt hann
| væri þá tæpast meira en barn
að aldri. Að loknu stúdents-
prófi 1927 settist hann í heim-
spekideild ásamt þrem bekkj-
arbræðrum öðrum og varð
fyrstur til að ljúka prófi. Hlaut
hann meistai-astig vorið 1932
með ágætum vitnisbuiúi og
var fjallað af frábærri ná-
kvæmni, skarpskyggni og ger-
hygli. Enda þótt flestir hafi
vonað, að Bjarni ætti eftir að
leysa mörg fleiri verk af hendi
á þessum vettvangi, þá verðuo
þessi útgáfa um langan aldur
óbrotgjarn minnisvarði um
starf hans og mannkosti.
Sem íslenzkukennari var
Bjarni afbragðsmaður. Fór þar
saman áhugi á starfinu, góð-
vild til nemenda og hjálpfýsi
sú, er honum var eðlileg. Þótt
hann væri dulur í skapi, svo
mjög, að fáir þekktu hann vel
og fæstir tii hlítar, þá átti hann
auð'velt með að umgangast
nemendur sína og vekja áhuga
þeirra. í hópi vina og bakkjar-
bræðra var hann jafnan glaður
en aldrei ofsakátur. Þekki eg
fáa menn. sem af slíkri ein-
lægni leituðust við að þroskast
af lífinu og verða betri menn.
Hann var seinþroska líkam-
lega, svo sem títt er um þá,
sem andlega eru bráðþroska.
Varla hafði hann uáð fullúm
líkamsþroska, fýrr en van-
heilsa tók að þjá hann. Þóttist
hann vita það fyrir, að sér yrði
ekki langrar ævi auðið. Ekkert
var þó fjær honum en að æðr-
ast, heldur var honum skapi
nær að ganga þá heldur feti
framar. Tókst honum vel að
móta líferni sitt eftir lífsskoð-
un, kristinni og heiðinni er
mér næst að halda, og án löst
áð lifa.
Bjarni var fæddur að Hval-
eyri við Hafnarf jörð, sonur Að-
albjarnar skipstjóra og bók-
bindara Bjárnasonar og konu
hans, Þorgerðar Jónsdóttur.
hafði sótzt námið mjög vel, Átti hann lengst af heima í
þrátt fyrir nokkra vanheilsu. Hafnarfirði og lauk þar líf'
Þótti þá þegar Ijóst, að af hon- sínu. Meðal hinna fáu, góðu
um mætti mikils vænta á sviði vina hans var skáidið Örn Arn-
íslenzkra fornbókmennta, enda arson (Magnús Stefánsson).
i hafði hann alla kosti góðs vís- sem atti heima í Hafnarfirði
indamanns á sínu sviði, því að fj-á því er Bjarni komst á legg.
hann var samvizkusamur og Tókst mefe þeim einlæg vin-
nákvæmur í bezta lagi, hafði átta, enda voru þeir í mörgu
'glögga yfirsýn yfir verkefni | skaphkir. „Illgresi“ gaf Bjarni
sín og auk þess hófsemi þá í. út í síðustu og næst-síðustu út-
dómum og varfærni, sem flest- j gáfu af þeirri vandvirluii, sem
um lærdómsmönnum er nauð- honum var eiginleg.
synleg. Hann hafði þá þegar j Enda þótt Bjarni væri frá-
i valið sér Noregs konunga sög- f,ær kennari, var þó vísinda-
ur að sérstöku viðfangsefni, starfið honum hugleiknast og
enda fjallaði meistararitgerð mesti lifsins unaður. Bar þar
hans um gerðir Ólafs sög'u ; margt til. Hann var innhverfur
i’*yggvasonar. í þessu skyni maður, starfsamur. og starfs -
réðist hann einnig til. fram- glaður. Gáfur hans og athafna-
haldsnáms í Noregi, stundaði Semi, fengu einm.itt í vísinda-
nám í Oslóarháskóla 1932— 33. starfinu eðlilega útrás. Því er
Árið eftir, 1934, gerðist nú mikið skarð fýrir skildi,
Bjarni íslenzkukennari Flens- ekki einungis fyrir, skóla, hans,
borgarskólans í Hafnarfirði og- ,sem hann bar mjög fjn-ir brjósti,
gegndi: því starfi til dauðadags. heidur ekki hvað sízt. fyrir ís
Jafnframt tók hann af kappi', Ienzk. vísindi. Ættingjum, vin
áð rannsaka ritunarsögu kon- i um, námsféipgum og starfsfé
ungasagnanna norsku og birti
niðurstöður sínar í ritinu ,,Om
de norske kongers ,sagáer“„
sem prentað var í ritsafni
norsku vísinda-akademíun.nar
1937. Að tillögu Magnúsar
prót. Olsens var su ritgerð tek-
in gild til doktorsvarnar, o<;
fór vörnin fram 1 Osló sama
ár. Þegar að því kom, að Forn-
ritaféíagið hefðist Jranda um
útgátú Heimslcringlu, ,, s hotti
það sjáifsaeb að fela Bjarna
umsjón „útgáfunnai. Liggur sú.
lögum er horfinn hugþekkur
maður, fágætlega heilsteyptur
og vandaður persómileiki.
Bjarni Guðmundsson.
• Dean aðstoðarutanríkisfáð-
herra Bandaríkjanna sagði
iulltrúum kommúnista í
Pawmunjom í gær, að
ekki yrði livikað frá því á-
kvæði vopnahléssamning-
anna. að fangar, sem neitað
hafa 1 að hver'fa heim 22.
jan„ verði þá frjálsir férða
s.inrsa.
í gær var frá því skýrt í frétt-
um hér í blaðinu, að strætis-
vagnssstjóri liefði af snarræði
afstýrt slysi. Atvikin voru þau,
að börn komu á fleygiferð á sleða
niður liliðargötu og út á Hririg-
braut fyrir sunnan Landsspíta!-
ann. Þetta dæmi sýnir að ekki er
vanþörf á því, að hafa gát á
sleðaferðum bárnanna, eins og
minnzt var á hér í dálkinum i
fyrradag. Og bezt verður auðvit-
að að gera ráð fyrir því, að börn-
in geti einlivers staðar rennt ser
á sleðum. Eg stakk upp á því að
nokkrum götum í hverju hverfi
sem liafa ekki mikla þýðingu fyr-
ir bílaumferðina, verði lokað
fyrir henni, og börnum ætláður
þær götur til leiks.
Þyrfti að girða.
<)g svo þarf að hafa sama liátt
á, og oft liefur verið áður, að
girða fyrir götur þessai’, þannig
að börnin geti ekki rennt sér út
á götur, sem bílaumferð er leyfð
um. Gotl dæmi í þessu sambandi
er ueðsti hhiti Bragagötu. Þar
renna börnin úr nágrenniriu sér
á sleðum alltaf, þegar snjór er.
Einhvern tima var sett girðing
fyrir götuna, þar sem hún inætir
Sóleyjargötu, og' börnum leyfður
leikur ri götunni frá Laufásvegi
og þangað niður. Og þau voru
þarna nokkurn veginn örugg. —
Hvernig væri að fara þannig að
á ný ?
Prjónavörurnar.
Kona hringdi til blaðsins í gær
og sagðist hafa verið að leita um
allan bæinn að peysu úr íslenzku
prjónagarni á 12—14 ára barn,
en hvergi fengið. Ælaðí kon-
an að kaupa peysuna til þess að
senda sem gjöf til útlanda. Sann-
ast sagna fannst mér það ein-
kennilegt aS hvergi væri hægt að
fá peysu úr íslenzku ullargarni,
en vera kann að eftirspurn eft-
ir slíkum fatnaSi sé ekki mikil
og því ekki gerlegt að framleiða
hann. Þó mun vera rétt, eins og
kennu' fram í skýrslu ISnaðar-
málastofnunarinnar að enn liti
almenningur svo á, að erlend
framleiðsla þurfi endilega að
vera betri en sú innlenda.
Innlenda varan jafn góð.
Það er þó álit sérfróðra manna,
,að innlenda prjónlesið sé jafn-
gott og það, sem unnið er erlend-
is. En rótgróinn ótti almennings
við innlenda framleiðslu vjrðist
standa þessum iðnaði enn fyrir
þrifum. Það er greinilegt að
nauðsynlegt er að hefja áróður
fyrir prjónlesframleiðslunni, og
Várla verður þvi Irúað, að ekki
verði hægt að opria angu al-
mennings fyrir þessari innlendu
i'ramleiðslu, ef lrim reynist* jat'n
gæðamikil og er samkeppn-
isfær hvað verð snerlir við inn-
iluttar erlendar rillaryorur. Ýms
ar íslenzkar iðnaðarvöriir hafa
hlotið viðurkéririingri almennings
og eru jafnvel teknar fram yfir
erléhdar. Þánriig ættí það að vera
.flm allári innléndan iðnað. — kr.
Nash og Hndsosi athuga
sameiníngu.
New York. (A.P.). — Tvær
liinna „óháðu“ bílasmiðja
Bandaríkjanna atlhuga nú sam-
einingu.
Eru - þetta , verksmiðjurnar
Nash og Hudson, sem vonast til
að standast betur. samkeppni
hinna stóru. — Ford, Chrýsler
og General Motors-L—■ tneð því
fnútfi Viðríeður: um! bettá éru
þó á byrýunarstigi.