Vísir - 12.02.1954, Blaðsíða 5

i
Föstudaginn 12. febrúar 1954.
VlSIR
JPPWW?-^1. ■_
Leikfélag Reykjavíkur:
,Hviklynda konan%
efíir Ludvig Holberg. — Leiksíjóri
Gunnar R. Hansen.
Leikfélagi Reykjavíkur hefir I um stað. Þetta er maður, sem
að sjálfsögðu jþótt hlýða að er sífellt að snuðra uppi krás
minnast Ludvigs Holbergs í til-
efni af 200. ártíð hans í síðasta
mánuði.
Félagið heiðrar höfundinn
með því, að fluttur er forleikur
— Svipmynd í gylltum ramma
— þar sem nútímamaður er
látinn ganga á vit Holbergs,
fræðast af honum og veita hon-
um nokkra fræðslu á móti. í
forleik þessum, sem leikstjór-
inn, Gunnar R. Hansen, hefir
samið, er Holberg látinn segja
frá högum sínum og kjörum,
og er í honum ýmiskonar fróð-
leikur, en hann mætti gjarnan
vera styttri, án þess að að sök
kæmi. í forleiknum koma fram
Brynjólfur Jóhannnesson í
gerfi Holbergs, Guðný Páls-
dóttir sem Maren, ráðskona
hans, og gestur, Steindór
Hjörleifsson.
Þeir, sem sjá bæði Holbergs-
leikritin, sem nú eru sýnd hér,
munu ósjálfrátt gera saman-
burð á þeim. í „Hviklyndu kon-
unni“ er ekki sami hraði og í
„Æðikollinum“, og þar koma
heldur ekki fyrir eins mörg'
skringileg atvik, og loks er það,
að í „Æðikollinum“ er meira
leikaraval. En þar með er ekki
sagt, að það sé ekki gaman að
„Hviklyndu konunni", því að
það er vel hægt að hlæja að
henni.
Nafn leiksins gefur til kynna,
hverskonar persóna það er, sem
höfundurinn vill sýna í spé-
spegli sínum — hviklynda
konu, er skiptir skapi 16 sinn-
um á dag, eins og sá segir í
leikritinu, sem bezt ætti um
það að vita, vikapiltur hennar.
Slíkir kenjagripir eru til nú á
dögum, svo að hér er ekki á
ferðinni efni, sem menn kann-
ast ekki við að nokkru leyti,
enda er svo um flestar aðal-
persónur Holbergs.
Lúkretíu, hina hviklyndu
ekkju, leikur Erna Sigurleifs-
dóttir. Hlutverkið er erfitt á
köflum, því að hamskiptin eru
svo tíð, og er leikur Ernu nokk-
uð misjafn eftir því, í hverjum
hamnum hún er.
Árni Tryggvason leikur
vikadreng hennar, Torben, og
gerir það ágætlega. Er hann að
verða meðal liðtækustu gam-
anleikara.
Elín Ingvarsdóttir leikur vin-
stúlku Lúkretíu, Öllegaard.
Sýnir hún nýja hlið á leik sín-
um að þessu sinni, og virðist
vel athugandi, að hún fái gam-
anhlutverk til að spreyta sig
betur á eftir þetta.
Per Iversen, lærdómsmahn
og biðil hviklyndu kbnunnar,
leikur Þorsteinn Ö. Stephensen.
Hann er ágætur í fyrsta þætti,
en'virðist ekki ná eins góðum
tökum á hlutverkinu síðar.
Brynjólfur Jóhannesson
leikur Franz Sparenborg, hálf-
gerðan nurlara, sem er að svip-
ast um eftir konu. Brynjólfur
er traustur leikari, en hlutverk-
ið er varla nógu skemmtilegt
fyrir hann, og ekki mikið úr
því að gera.
Gísli Halldórsson leikur Ap-
icius, og virðist þar ekki á rétt-
ir og dýrar veigar og hugsar
ekki um annað, svo að áhorf-
andinn gerir ráð fyrir, að þess
sjáist einhver merki, maðurinn
sé akfeitur. Spurning er líka,
hvort handahreyfingar Apici-
usar sé ekki fullýktar, og of
líkar því, sem leikarinn hefir
sýnt áður.
Helenu, systur Sparenborgs,
leikur Helga Valtýsdóttir, lítið
hlutverk, sem hún fer snotur-
lega með.
Elín Júlíusdóttir hefir á
hendi hlutverk Leónóru, systur
Apiciusar, og gerir það vel.
Kristófer, þjón Sparenborgs,
leikur Steindór Hjörleifsson,
og gerir hann hæfilega skringi-
legan, en tekur helzti miklum
stakkaskiptum undir lokin,
þegar hann gerist sáttasemjari
og milligöngumaður.
Einar Ingi Sigurðsson leikur
Espen, þjón Apiciusar, og sýnir
í þessu hlutverki, að hann er
að þjálfast og fer fram.
Auk þess leika Birgir Brýnj-
ólfsson, Karl Guðmundsson,
Einar Þ. Guðmundsson, Stein-
grímur Þórðarson og Einar Þ.
Einarsson.
Gunnar R. Hansen hefir sett
leikinn á svið, og eru honum
nokkuð mislagðar hendur í
þetta sinn. Þýðing er eftir Lár-
us Sigurbjörnsson, vel gerð.
H. P.
Starfsmannaráð stofnað við
Landssímann í fyrrasumar.
Markar tímainót í félags-
imálaþrdun hér.
Á sl. ári var stofnað Starfs-
mannaráð Landssímans. Það
lætur sig va,*oa kjör starfs-
manna og tekur afstöðu til
þeirra mála, en lætur sig einn-
ig varða rekstur stofnunarinn-
ar. —
Um stofnun þessa ráðs, sem
er merk nýung, hefir verið
hljótt í blöðum landsins, nema
að hennar hefir verið rækilega
getið í stéttarblaði símamanna,
„Símablaðinu“. Tíðindamaður
frá Vísi átti fyrir skömmu stutt
viðtal við Andrés G. Þorrnar,
aðalgjaldkera Landssímans, og
bar þá Samstarfsmannaráðið á
góma. Þykir vel við eiga, að
segja frá þessum málum nú,
| þar sem símamenn halda aðal-
j fund sinn um þessar mundir.
Merkisár í
sögu F.Í.S.
Árið 1935 og 1953 munu
verða talin merkisár í sögu Fé-
lags íslenzkra símamanna.
Hinn 27. febr. 1935, er félagið
var tvítugt, gaf þáverandi
símamálaráðherra, Haraldur
Guðmundsson, út reglugerð, er
staðfesti þau réttindi, er sam-
tökin höfðu náð til handa síma-
mannastéttinni, auk þess sem
hún einnig veitti henni mikil-
væg réttindi, sem fram á þenn-
an dag hafa verið einsdæmi í
félagsmálum opinberra starfs-
manna hér á landi, en það voru
ákvæði um, að félagið var við-
urkennt serh samningsaðili
gagnvart stjórn stofnunarinnar.
Við þetta gerbreyttist áðstaða
félagsins.
Nýjungar í u
félagsmálum.
En árið 1954 mun ekki síður
verða taftið eitt merkasta árið
í sögu félagsins. Á þessu ári eða
hinn 20. júlí gaf þáverandi
símamálaráðherra Björn Ól-
afsson út breytingu við reglu-
gerðina frá 1935, — er felur í
sér stofnuh starfsmannaráðs,
þar sem sæti eiga 2 fulltrúar
frá F.Í.S. ásamt 4 fulltrúum frá
ríkisstjórninni.
-i'’ ’Ákvæði um slíkt’ ráð er al-
ger nýjung í félagsmálum
opinberra starfsmanna hér á
landi, og stéttarsamtaka yf-
ileitt, og marka tímamót í
félagsmála'þróuninni.
Hlutverk
ráðsins.
Hlutverk
starfsmannaráðs
skal vera, sbr. réglugerðina:
„Að ræða og taka afstöðu til
þeirra mála, er varða launakjör
starfsmanna, tillögur um breyt-
ingar á launakjörum, færslu
milli launaflokka, skipun í
stöður og frávikningu, svo og
önur mál er varða hagsmuni
stéttarinnar eða einstakra
starfsmanna, hvort sem þau
berast póst- eða símamála-
stjóra, Starfsmannaráði, eða
einstakir ráðsmenn bera þau
fram á ráðsfundi.
Að kynna sér hag og rekstur
landssímans, eftir því sem við
verður komið, og gera tillögur
til póst- og símamálastjóra um
umbætur á rekstrinum, ef því
finnst ástæða til Starfsmanna-
ráð skal einnig leitast við að
auka áhuga starfsmanna á því,
sem betur mætti fara í stofnun-
inni, og er hverjum starfsmanni
heimilt að senda ráðinu tillög-
ur varðandi umbætur á rekstr-
inum, er orðið gæti til hagsbóta
fyrir stofnunina og viðskipta-
menn hennar, t. d. um endur-
bætur á símaafgreiðslu ,og
tækni, hagkvæmari vinnu-
brögðum, rekstrarsparnað o. þ.
U. 1. Má "1 þessu skyni veita
verðlaun á ári samkvæmt nán-
ari reglum, er póst- og síma-
málastjóri setur, að fengnum
tillögum starfsmannaráðs.
Starfsmannaráð gerir skrif-
legar tillögur um málin til pöst-
og ,símamálastjóra.“ .
í grein um Starfsmannaráðið
II (• . i. !Ii "
segir Andres G. Þormar í Síma-
blaðinu m. a.:
„Eins og reglur þessar bera
með sér, hefir orðið sú mikla
breyting á meðferð persónal-
mála, að þau eru ekki lengur
rædd á lokuðum fundi síma-
málastjórnarinnar, og út frá
meira og minna einhliða sjón-
armiði.
Hvers eðlis sem þau eru,
vérðá þau hér eftir rædd, og til-
lögur gerðar á vettvangi, þar
sem félagssamtökin eiga full-
trúa jafnréttháa fulltrúum
stofnunarinnar, — og þar, sem
starfsfólk stofnunarinnar verð-
ur að treysta því, að enginn sé
misrétti beittur.
Að vísu ber þess að gæta, að
sjálft veitingavaldið er ekki í
höndum þessa ráðs. Hins vegar
er því gefið það mikið áhrifa-
vald, að telja verður víst, að
veitingavaldið gangi ekki gegn
rökstuddu áliti þess.
En verksvið ráðsins er víð-
tækara en personalmálin ein.
Tvíþætt
verksvið.
— Það er tvíþætt: — Það á
einnig að láta sig skipta rekst -
ur stofnunarinnar, — og getur
á þann hátt haft mikil áhrif á
skipulag hennar, nýtingu
starfskrafta, vinnuaðbúnað og
alla sambúð yfirmanna og und-
ii’gefinna.
Einnig þessi skipun mála er
alger nýjung hér á landi, — og
ber vonandi þann árangur, að
til fyrirmyndar verði öðrum
opinberum stofnunum.
Reglugerðarbreyting þessi
var samin af fulltrúum beggja
aðila og síðan samþykkt j,f
póst- og símamálastjóra og
félagsráði F.f.S.
Því er ekki að leyna, að
F.Í.S. tekur á sig mikinn vanda
með þessari nýju skipan. Því
ber að sýna, að það sé þess
trausts verðugt, sem því nú er
sýnt, ekki síður en 1935, og
stuðla að því í einlægni, að
starfsmannaráðið skapi örygg-
istilfinningu innan stéttarinnar
og stuðli að fyrirmynd í rekstri
stofnunarinnar. Á það hefur
símamálaráðherrann treyst. Og
því trausti skulum við ekki
bregðast.“
Dans- og fimíeikasýn-
ingar aS Háfogaiandi.
Fimleika- og danssýningar
Glímufélagsins Ármann í
íþróttahúsi IBR við Hálogaland
í gærkvöldi tókust með ágætum
og ar margt áhorfenda.
í kvöld kl. 8.30 fer fram
seinni hluti þessara sýninga.
Sýningarnar hefjast með
Vikivakadönsum og þjóðdöns-
um undir stjóm Ástbjargar
Gunnarsdóttur. Þá sýna 60
telpur undir stjóm Guðrúnar
Nielsen. 1. fl. karla sýnir fim-
leika undir stjórn Hannesar
Ingibergssonar. Þá er Blóma-
valsinn — danssýning undir
stjórn Guðrúnar Níelsen. Síðan
verða sýndar skylmingar. Þar
á eftir sýnir hinn ágæti Akro-
batik-flokkur Guðrúnar Nielsen
og að síðustu sýnir 1. fl. karla
áhaldaleikfimi undir stjórn
Vigfúsar Guðbrandssonar. Síð-
asta atriðið verður svo körfu-
knattleikskeppni milli Ármanns
og Í.R.
Ferðir verða með strætis-
vögnum Reykjavíkur.
© FUfreiðaframleiðendur í
Bandaríkjunum játa nú, að
þeir hafi sett markið of
hátt, er heir ákváðu fram-
leiðsluna á bessum árs-
fjórðungi 1.700.000. Senni-
lega kemur til með að
vanta 200.000 bíla á, að
markinu verði náð.
I ©
Barnakennarar í Oslo hafa
gert verkfall til stuðnings
launakröfum sínum. Komið
hefur til mála að reyna að
fá stúdenta til þess að ann-
ast kennslu í stað þeirra
meðan verkfallið stendur.
Margt er shríiið —
(Framh. af 4. síðu)
töpuðu Kanada, en margir
þeirra settust að í Kanada.
Til gamans má geta þess, að
þessar greiðslur til Indíána
hafa ávallt verið í þessu formi:
baðmullardúk, að ósk þeirra
sjálfra. Vitanlega er hér um
táknræna greiðslu, eða virðing-
arvott að ræða, en ekki nein
verðmæti, sem máli skipta,
fjárhagslega séð. En mál þetta
vekur sem sagt talsvert um-
tal í bandrískum , blöðum.

Reykvíkingar mundu sennilega 'þiggja það að hafa slíkt skíða-
land í grennd við bæinn. Annars er myndin tekin í grennd
við Falun í Svíþjóð, þar sem heimsmeistarakeppni á skíðum
fer fram á næstunni.