Vísir - 02.03.1954, Blaðsíða 4

VISIR
WXSXM.
D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm línur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.í.

Þjóðkirkjan njóti réttar
síns í hvívetna.
Hinir aimennu fdrkpfundtr 20 éra.
Hreinsun gatnama.
A ð undanförnum hefur snjór legið lengur á jörð hér á suð-
-C*- vesturkjálka landsins en menn hafa átt að venjast um
nokkur undanfarin ár, og hefur stundum orðið illfært farar-
tækjum og gangandi mönnum af þeim sökum. Hefur þó mikill
íjöldi manna jafnan starfað að því að hreinsa bæði akbrautirj
og gangstéttir, auk þess sem vegheflar hafa verið notaðir, þar
sem þeim hefur verið við komið.
En véltæknin hefur því miður ekki haldið eins innreið sína
á þessu sviði og mörgum öðrum, svo að það eru enn gamlér
og frumstæðar vinnuaðferðir, sem algengastar eru i þessum
efnum. Það er fyrst og fremst skóflan og handafl verkamann-
anna, sem notuð eru, og þar sem þau vinnutæki verða ekki
afkastameiri með aukinni notkun eða þjálfun, hefur ekki orðið
um neinar framfarir að ræða. Það er álíka tímafrekt nú að setja
eina smálest af snjó á b;l og það var að moka sama magni upp
á hestvagna, meðan b' arnir höfðu ekki útrýmt þeim. Tæknin
hefur því staðið í stað að hálfu leyti, og það er kominn tími
til að bæta úr því.
í borgum úti um heim, þar sem fannkoma er oft mikil, og
Öll nýjustu tæki jafnan tekin í notkun, þar sem þeim verður
við komið, eru vélar að.mestu látnar sjá um að safna snjó
saman á götunum og lyfta honum á bíla, sem flytja hann á
brott. Þar eru götur víðast margfalt lengri en hér, og því
J)örf stórvirkra véla, en Reykjavík þarf að athuga, hvað hún
getur notað af slíkum tækjum, og hvort ekki sé hagkvæmt að
eiga eitthvað af*þeim, því að alltaf má gera ráð fyrir því, að
illfært verði á skömmum tíma, eins og kemur fyrir á hverjum
vetri.
Hér í blaðinu hefur oft verið á það drepið, að nauðsynlegt
sé að taka vélar sem mest í þjónustu gatnahreinsunarinnar, því
að annað sé ekki viðunandi, þegar Reykjavík er orðin eins
geysivíðlend og raun ber vitni. Þótt þeir menn starfi vel, sem
við þetta vinna, geta þeir aldrei komizt yfir allt það svæði,
sem hreinsa þarf, á nægilega skömmum tíma. Á þetta bæði vij
um störf þessi á sumrum og vetrum, þótt viðfangsefnin sé
■ekki alveg hin sömu, hvor árstíðin sem er, en árangurinn á að
vera hinn sami, greiðfærar og snyrtilegar götur hvarvetna.
Þjónusta við bæjarbúa af ýmsu tagi hefur farið jafnt og
*þétt batnandi á undanförpum árum, en gatnahreinsunin heíur
að mestu leyti staðið í stað. Til lengdar getur slíkt ekki gengið,
því að heilsa bæjarbúa getur jafnvel verið í veði, ef ekki tekst
að bæta úr helztu göllunum, fyrir utan hitt, hversu miklum
breytingum svipur bæjarins tekur til batnaðar, ef umbótum er
komið á í þessu efni, fyrr en síðar og svo að um munar.
Væntanlega sjást þess einhver merki, áður en langt líður, að
„nýsköpun" verði framkvæmd í þessu efni, svo að Reykjavik
standi ekki aðeins öðrum höfuðborgum.framar að því er fagurt
útsýni snertir, heldur einnig að því er hreinlæti og ýmsa
hollustuhætti áhrærir.
Brunatryggingaraar.
T Tndanfarið hefur Tímanum og Þjóðviljanum orðið nokkuð
tíðrætt um brunatrýggingarnar í bænum. Hefur sú ákvörðu'i
verið tekin af bæjarstjórninni, að því er tryggingar þessar
snertir, að bærinn skuli taka þær að sér, en þær hafa jafnan
verið í höndum tryggingafélaganna, er hafa boðið i þær við
útboð.
Á sunnudaginn ver Þjóðviljinn forustugrein sinni til þess
að bölsótast ;yfir því, að þessi háttur verði á hafður, og að
hagnáðúrinri, sem géra megi ráð fyrir, að vérði af trýggjrigj-
unum — þar sem iðgjöldin muni verða mun meiri eri gfeiðslur
fyrir tjón — renni í eyðsluhít íhaldsins. Megi gera ráð fyrir
því, að ef tryggingarnar væru boðnar út, mundu iðgjöldin lækka
og bæjarbúar hagnast á því sem þeirri lækkun nemur.
Hér er skrifað út frá þeirri reglu að vera bara á móti þvi,
áem aðrir gera. Ef ákveðið hefði verið að bjóða út tryggingarnar
hefði Þjóðviljinn áreiðanlega bölsótazt yfir því, og heimtað uð
bærinn tæki þær í sínar hendur, svo bæjarbúar högnuðust á
því. En úr því að það varð ekki, þá er blaðinu snúið við. Aðar-
atriðið er að vera á móti, því að enga tryggingu hefur Þjóð-
viljinn fyrir því, að tryggingafélögin teldu ástæðu til verulegrar
lækkunar og í öðru lagi er hægurinn hjá fyrir bæinn að lækka
iðgjöld syo seni hagnaðurinn heimilar, þótt álíkt vaéfi ékki
hægt, ef þetta væri buridið föstum samningi. Það er mergur-
inn málsins. h., L ■'')*. 1 -J M$l £t*1*
Á þessu ári eru liðin 20 ár
síðan stofnað vai' til Hinna
almenn kirkjufunda á íslandi,
er haldast skyldu — og haldn-
ir hafa verið — annað hvert ár
fyrir landið allt, og til þeirra
hafa sótt fulltrúar frá söfnuð-
um landsins, bæði leikir og
lærðir. Hafa fundir þessir látið
sig varða öll kirkjuleg velferð-
armál og þróun kristnilífs með
þjóðinni. — Á milli funda hef
ir ávallt starfað stjórnarnefnd
(,,undirbúningsnefnd“) 7 aðal-
manna og varamanna, til þess
kjörin af sjálfum fundunum
eftir ákveðnum reglum. Fund-
arhöldin, sem ávallt hafa ver-
ið fjölmenn, hafa oftast verið
í Reykjavík, ,en einnig utan
Reykjavíkur (á Akurevri).
Mörg áhugamál íslenzku kirkj-
unnar hafa að upphafi verið
flutt á kirkjufundum þessum
og síðan komizt lengra áleiðis
í einhverri mynd.
Á kirkjufundinum síðastliðið
haust (16.—19. okt.) voru,
eins og jafnan áður, flutt er-
indi og rædd ýmis mál, er varða
framkvæmd kirkju og kristin-
dóms, svo og almenn menn-
ingarmál og fræðslumál, og
um þau gerðar ályktanir, er
birtar voru í blöðum á þeim
tíma og afgreidd til hlutaðeig-
andi stofnana. Meðal þeirra
þykir ástæða til að néfna sér-
■staklega kirkjubyggingarmálið,
sem í fyrra og nú hefir legið
fyrir Alþingi, þótt efni þess sé
nokkuð með öðrum hætti en
áður fyii' hafði verið ætlast til,
sem sé lánveitingar í staðinn
fyrir beint tillag. Út af því
máli var á umræddum funai
samþykkt í einu hljóði svo-
feld ályktun:
„Hinn almenni kirkjufundur
1953 heitir á stjórnarvöld
landsins að láta kirkju 'þjóðar-
innar njóta réttar síns í hví-
vetna, sem henni ber sam-
kvæmt stjórnarskránni, svo
aS hún verði þess megnug með
fullum stuðningi ríkisvaldsins,
stjómar og Alþingis að inna
af .höndum hið mikla Iilutverk
í þjóðlífi fslendinga, sem henni
er falið og hún hefir köllun til.
líeyrir hér til m. a., að fullur
atbeini sé veittur til kirkju-
bygginga, svo og að allar á-
kvarðanir um mál þjóðkirkj-
unnar séu gerðar með ráði
fulltrúa klerkdómsins og safn-
aðanna.“
Núverandi stjórnarnefnd
Hinna almennu kirkjufunda
hefir nýlega kosið sér formann,
Gísla Sveinsson fv. sendiherra,
en hann var upphafsmaður
þessara kirkjufunda og forseti
þeirra frá byrjun, þar til er
hann tók við sendiherraembætti
í Noregi. Varaformaður er nú
síra Þorgrímur Sigurðsson á
Staðastað. — Næsti almennur
kirkjufundur verður að for-
fallalausu haldinn sumarið eða
haustið 1955, en eigi hefir enn
verið tekin ákvörðun um
fundarstað.
Margt er shritiÁ
Lögreglan varð að hjálpa
Pinkerton-mönnum.
Frægasta einkaspæjaraíélagið
vestfasa laiafs týsadi mniby.vsisisa.
Frægasta einkaspæjarafyrir-
tæki heims er í Bandaríkjunum
og heitir „Pinkerton National
Detective Agency“.
Fyrir tæki þetta tekur að sér
hverskyns verkefni fyrir menn,
leitar uppi týnda menn, gætir
dýrra gjafa í brúðkaupsveizl-
um heldri manna og þar fram
eftir götunum. Það hefir alls
400 menn í þjónustu sinni, og
þeir eru harla slyngir, enda
hefir félagið tekið sér það
einkunnarorð, að „auga“ þess
sé sívakandi.
En um áramótin gerðist at-
burður, sem kom öllum Pinker-
ton-mönnum til að roðna upp
í hársrætur og vel það, því
að afleiðingin varð sú, að fyrir-
tækið varð að leita til „lögg-
unnar“ og biðja hana að hjálpa
sér. Þannig var nefnilega mál
með vexti, að byssuleyfi verður
að endurnýja vestan hafs um
hver áramót, og hefir þetta
yfirleitt verið formsatriði —
menn þurfa ekki annað en að
greiða 5 dollara til þess að allt
sé í lagi; . ■■ ’•') 1 ■
Eh nú var korninri; riýr yfir-
maður lögregiudeiidar þeirrar,
sem átti að endurnýja byssu-
. leyfi þeirra Pinkerton-manna.
Maður þessi var kunnur fyrir
að hafa meira vit á skamm-
byssum en flestir aðrir, en þar
I að auki heimtaði hann, að allar
réglur væru haldnar sam-
kvæmt bókstaf þeirra. Þegar
kom að ,,skuldadögunum“ hjá
Pinkerton, heimtaði lögreglu-
foringinn, að hver maður sýndi
þá byssu, sem hann hefði borið.
Og þá kom bobb í bátinn. Það
hafði verið farið fram á endur-
nýjun 400 byssuleyfa, en að-
eins 386 byssur komu til skjal-
anna. Einfaldur frádráttur
sýndi, að 14 b.yssur vantaði,) og
lögreglumaðurinn benti Pink-i
erton á að finna þær byssur
eða — — — Jú, leitin bar
nokkurn árangur, fimm byssur
fundust til viðbótar. Nægir
ekki, sagði lögregluforinginn,
enn vantar níu. Og þær fundust
ekki.
Allt í lagi, sagði lögreglu-
foringinn, við verðum þá bara
að rannsaka málið. Og svo var
lögreglan í 13 fylkjum lands-
ins látin taka til starfa, en
Pinkei-ton-menn setíti dreyr-
rauða.
Þriðjudaginn 2. marz 1954
Áfengislagafrumvarpið, sem nú
er til umræðu í þinginu hefur að
vonum vakið mikið umtal manna
á milli. Eru skoðanir manna
nokkuð skiptar í því rnáli, eins
og að líkum lætur. Áfengisinájin
liafa lönguni verið mikið deilu-
efni á þessu landi, og sannast
sagna verið meira deduci'ni en
ástæða virðisi liafa verið til. —
Bergmáli hafa borizt margir
pistlar, eða raddir lesenda um
þetta máí og hafa þeir verið bírt-
ir. Nú kveður sér hljóðs fullorð-
inn verkamaður, sem héfur lengi
verið í siglingum, en 'er riú eud-
anlega seztur að hér heima. Ilnnn
segir:
Spyr sá, sem ekki veit.
„Spyr sá, sem ekki veit. Eg
licf alið aldur minn mestmegnis
utan lands núns, aðallega í
Bandaríkjunum. Það er kannske
það, sem gerir það að verkiun að
mér koma þessar úmræður um
áfengismálin spánskt fyrir sjóri-
ir. Þó að íslendingar geti varla
talist frumstæð þjóð í mörgu íii-
liti, virðast mér áfengismalin
bögglast of mikið fyrir þeirn.
Ýmsar þjóðir, sem með réttu geta
talizt frumstæðari hafa þó komið
sér niður á betra skipulag i þess-
um málum, en íslendingar.
Það er „Tabu“.
Á íslandi virðist mér sæmilegt
öl vera, sem sagt er með öðrum
þjóðum „Tabu“. Það er eins og
við manninn mælt, að óski mað-
ur eftir því, að hér á landi sé
bruggaður sæmilegur bjór, er eins
og komið sé við kaun á ákveðn-
um lióp manna, sem sízt skyldi
leita til, er talað er um slíkar
framkvæmdir. Eg veit ekki við
livað ég á að líkja þessum ótta við
sæmilegt öl, sem virðist hafa
gripið þjóðina, nema ei' vera
skyldi geithafurinn hans Mósc
hjá Israelsmönnum, sem rekinn
var út á eyðimörkina með syndir
fólksins.
Hér eru sterku drykkirnir.
Það verður ekki annað sagt, en
að hér sé alltaf hægt að fá sterka
drykki. Eg vandist þvi þegar ég
dvaldist erlendis að drekka lít-
ið af þeim, en þá lieldur meira af
góðu öli. Það er skoðim mín að
væri liægt að fá hér sæmilegt öl,
myndi mjög draga úr drykkju
sterkra vína, sem er sjálfsagt
meiri nú, en hún hefur nokkru
sinni úður verið. Brennivínsguti-
ið, sem hægt er að fá hér lieima,
er lítils virði ámóts við góða
flösku af öli. Þetta tal manna um
að sterkt öl muni áreiðanlega
kenna æskunni að drelcka, fíririst
mér vægast sagt lítt boðlegt fy-rir
heilbrigt fólk, sem hefur séð
meira en land sitt.
Menn reiðast.
Það, sem mér finnst skritnast,
er að jafnvel fólk, sem drekkur
sterka drykki, virðist reiðast ef
á það er minnzt, að gott öl ætli
að brugga i landínu'. Eg lerili
cinu sinni í stælurri út áf bessú
í riCocktail“-partíl, sem ég var
boðinn í. Mig grunaði þá ekki nð
gott öl væri „tabu“ hér á landi.
Eg hafði vanist öðru þar sem ég
hafði ferðast, og var ég þó á með-
al stórra þjóða. En þannig er
það. Eg segi svo ekki meira í
þessum dúr. B. S. B.“
Bergmál leggur ekkert til mál-
anna að þessu sinni, en þákkar
bréfið. — kr.
ALM. FASTEIGNASALAN
Lánastarfsemi: Verðbréfa-
kaup. Austurstræti 12,
sími 7324.