Vísir - 18.05.1954, Qupperneq 4

1
▼ ISÍÍ
Þriðjudaginn Í8. maí ISSÍ,
wimwm
«■■
DAGBLiD
Eitstjóri: Hersteinn Páisson. j
fnifyi Auglýsingastjóri: Kristjáu Jénsson. | •
|.j fj"f ;f . Skrifstofur: Ingólfsstrœti 8.
f 1 Útgefandi: BLAÐAÚTGÁPAN VlSIR HJT.
Aígreiðsla: Ingólfsstrasti 3. Sími 1660 (firo.ni Ifcur).
Lsusasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan b-f.

Kosnrngin í Képavogi.
[rslit kosninganna í Kópavogi komu engum á óvart. Það
var nokkurn veginn vitað, eftir úrslitunum í vetur, að
kommúnistabræðingur Finnboga Rúts myndi fá þrjá merm
kjörna og þar með meirihlutann í hreppsnefndinni. Hið eina
sem óvissa ríkti um var það, hvort Alþýðuflokknum, eða öliu
heldur Þórði Þorsteinssyni hreppstjóra, tækist að rétta hlut
sinn og koma félagsfræðingi Framsóknarflokksins á kné, enda
var það ágreiningurinn um atkvæðatölur þeirra, sem olli þv%
að kosningin var úrskurðuð ógild í vetur.
Hitt mun svo hafa komið ýmsum á óvart, að félag'sfræðing-
urinn skyldi bæta við sig 65 atkvæðum frá kommúnistum. Að
vísu er það gömul og ný saga, að haldgóðir leyniþræðir liggi
milli Framsóknarmanna og kommúnista og bróðurleg aðstoð se
veitt frá báðum hliðum þegar mikið liggur við; en eftir skrifum
Þjóðviljans um félagsfræðinginn undanfarið verður þó að telja
harla ótrúlegt, að nokkur baksamningur hafi verið gerður um
það, að kommúnistar tryggðu honum kosningu. Að svo stöddu er
því eðlilegt að álykta að fylgi kommúnista sé að hraka þarna,
eins og annarstaðar, og ætti það að vera öllum þjóðhollum
mönnum fagnaðarefni. Annað mál er svo það, að þeir sem
snúa við þeim baki og kjósa Framsóknarflokkinn, virðast ekki
enn hafa áttað sig til fulls á, hvað þeim er sjálfum fyrir beztu.
Sá furðulegi atburður gerðist rétt fyrir kosninguna, að
fyrsti, annar, þriðji, fimmti, sjötti og níundi maður á lista
Alþýðuflokksins lýstu því yfir í dagblöðum bæjarins og Ríkis-
útvarpinu, að þeir teldu þennan lista ekki lista Alþýðuflokksins
og sér, „því með öllu óviðkomandi“. Nú er listinn, eins og menn
vita, óbreyttur frá því í vetur. Þá voru þessir heiðui-smenn
allir í sömu sætum og nú og létu ekki á sér heyra eitt einasta
orð í þá átt, að þeir efuðust um að þetta væri listi Alþýðuflokks-
ins. Hvað hefur skeð? Hver er ástæðan fyrir þessari einstæðu
afneitun? Hún er sú, að í kosningunum í vetur leyfðu kjósendm.
flokksins sér að nota þann rétt, sem kosningalögin veita, til
þess að láta í Ijós að röðun listans væiú sér ekki -að skapi.
Þeir gerðu sér lítið fyrir og strikuðu þrjá efstu mennina svo
rækilega út, að fjórði maðurinn, sá sem þeir báru mest traust
til, fór upp í fyrsta sæti. En þetta þoldu lýðræðiskempurnar
ekki. Þeir „fóru í fýlu“, eins og krakkar, og sögðust bara „ekki
vera með“. Ekki þótti þó enn nóg aðgert, því að á laugardaginn
skeði það undur, að sjálfur ritstjóri Alþýðublaðsins og forma'ður
Alþýðuflokksins skoraði á flokksmenn sína í Kópavogi að
kjósa framboðslista kommúnista. Já, aldrei fór það svo, að
Hannibal Valdimarsson setti ekki heimsmet! En það er ólík-
■'legt að nokkurn langi til að hnekkja því fyrir honum.
En kjósendur geta stundum reyn'st erfiðir viðfangs, og
svo fór í þetta sinn. Þeir létu allar yfirlýsingar og áskoranir
eins og vind um eyrun þjóta, kusu listan og strikuðu út eins
cg áður, með þeim árangri, að hann fékk tveimur atkvæðum
íleira en síðast og Þórður Þorsteinsson var færður upp í efsta
sæti aftur. Og þótt það dygði honum ekki til þess að komast í
hreppsnefndina, vegna hins óvænta liðstyrks, sem Framsókn
fékk frá kommúnistum, þá hefur hann haldið velli með sæmd,
en kommúnistadekur og afglapaháttur Hannibals Valdimars-
sonar ennþá fengið nýja og ótvíræða staðfestingu.
Kosningablað Alþýðuflokksins í Kópavogi segist hafa það
eftir öruggum heimildum, að eftir birtingu hinnar fáheyrðu
yfirlýsingar frambjóðendanna í Kópavogi hafi framkvæmdar-
stjórn Alþýðuflokksins hér komið saman á fund, til þess að
íeyna að finna leið út úr þessum ógöngum. Niðurstaða þeirrar
samkomu kvað hafa orðið sú, að 5 menn úr framkvæmdar-
stjórninni, sem fundinn sátu, auk Hannibals Valdimarssonar,
lögðu fyrir hann að birta í Alþýðublaðinu á sunfludaginn yfi :-
lýsingu þess efnis, að A-listinn í Kópavogi væri listi Alþýðu-
ílokksins og skora á flokksmenn að kjósa hann og leggja hon-
lun allt það lið, er þeir mættu.
. Yfirlýsing þessi kom aldrei, og er nú eftir að vita, hvaða
afleiðingu óhlýðni Hannibals kann að hafa fyrir hann sjálfan.
Það er hald sumra, að þarna hafi formannsstaðan brostið úr
hendi hans og stórra tíðinda megi vænta úr herbúðum, .Alþýðu-
flokksins næstu daga. Ef þetta skyldi reynast rétt, hefur ekki
j.Terið kosið aftur til einskis í Kópavögi. 1
Pearl S. Buck:
Barnii, sem (iroskaðist aidrei.
Þýðendur: Jón Auðuns,
Matthías Jónasson og
Símon Jóh. Ágústsson.
Barnaverndarfélag Reykja-
víkur hefur nýlega gefið út
lítið kver eftir Pearl S. Buck,
sem fjallar um fávita. Hin
fræga skáldkona er sjálf móð-
ir barnsins og má því nærri
geta hversu erfitt hefur verið
að skrifa um allt það hugar-
stríð sem því fylgir að sjá barn-
ið sitt verða aftur úr öðrum
börnum, verða hornreka þeirra
og loks lenda á fávitahæli, sem
þó verður að teljast bezta
lausnin svo framarlega, sem
starfsfólk hælisins er sínu
mikla starfi vaxið.
Bókin er fyrst og fremst
skrifuð af ást á litlu vanþroska
barni en jafnframt af einlæg-
um vilja til þess að verða öðr-
um að liði. Frúin segir þjáninga
ssögu sína í þeim tilgangi að
‘‘ gera öðrum, sem eins stendur á
fyrir, hugarstríðið léttara. Ekki
er því að leyna, að talsverð
þörf er á því að kenna fólki að
skilja vandamál þau, sem bund-
in eru við litlu börnin, sem
þroskast aldrei. Því miður er
það svo, að sumir halda að lítil
geta þeirra sé leti eða öðrum
skapgerðarveilum að kenna.
Ekki munu þess fá dæmi að
þessi varnarlausu börn, —
varnralausust allra í þjóðfélag-
inu, séu sett í skóla með börn-
um, sem hafa meðalgreind eða
meira. í skólanum hljóta litlu
vangefnu börnin að bíða marga
ósigra á dag, líf þeirra verður
ein órofin keðja ósigra og von-
brigða.
Pearl S. Buck bendir á það
af hinum næma skilningi lista-
mannsins á lífinu hversu frá-
leitt er að gera kröfur til van-
þroska barna, sem þau geta ekki
uppfyllt ov hversu ómannúð-
legt er að loka þau algerlega
úti frá þeim heimi sem þau eru
borin í. Þessi litlu börn hafa
alla mannlega eiginleíka að-
eins ekki í eins ríkum mæli og
þeir, sem erft hafa meiri greind.
Getraunaspá
Úrslit leikjanna í fyrradag
urðu þessi:
Þróttur 2 — Valur 5
Júgóslavía 1 — England 0
Asker 2 — Nordnes 0
Larvik 2 — Viking 1
Strömmen 0 — Sarpsborg
Odd 1 — Lilleström 1
A.I.K. 0 — Djurgárden 0
G.A.I.S. 1 — Göteborg 1
Hálsingb. 3 — Malmö FF
Degerf. 2 — Jönköping 0
Elfsborg 1 — Norrk. 0
Kalmar 2 — Sandviken 1
Um næstu helgi fara fram
þessir leikir:
Víkingur — Þróttur
Ungverjal. — England
Sándefjord — Skeid
Nordnes — Larvík
Asker — Sparta
Moss — Lillestöm
Freidig — Fredrikstad
Strömmen — Odd
Djurgárden — Degerfors
Hálsingborg — G.A.I.S.
Jönk. — Malmö F.F.
Sandviken — A.I.K.
Skilafrestúr verður
fimmtudagskvölds.
^*íáfíT '(.}>, . V .
Þess vegna ber ekki að líta á
þau sem sjúklinga heldur litla
bræður og systur, sem gefið
hefur verið lítið pund. Eða eins
og íslenzkur prestur sagði eitt
sinn við dóttur sína, sem átaldi
föður sinn fyrir að sitja lang-
tímunum saman og ræða við
aumingja: „Segðu ekki þetta,
dóttir mín. Guð hefur ekki
gefið honum meira.“
Vísindalegt gildi bókarinnar
er ekki eins mikið og hið mann-
úðlega t. d. er of lítið gert úr
erfðamöguleikum fávitaháttar,
en það er margsannað að fávit-
ar og vitgrannt fólk eignast
mestan hluta þeiri'a fávita sem
hið opinbera sér um í þeim
löndum, þar sem meðferð þess-
ara barna er komin í mannúð-
legt horf.
Forlagið Hlaðbúð hefur ann-
ast útgáfu bókarinnar og á það
þakkir skilið fyrir að stuðla að
því að íslenzkir lesendur gætu
kynnst hinum göfugu sjónar-
miðum höfundar.
Ólafur Gunnarsson.
2
1
1
1
1 2
X
X
X
5 X
1
1
1
1
1
X2
2
IX
2
2
1
IX
1
X2
1X2
til
J.
Vestmannaeyjar...
Framh. af 1. síðu.
Skreiðarframleiðsla Vinnu-
stöðvarinnar er mun minni í
ár heldur en í fyrra. Þá voru
hengd upp 1700—1800 lestir af
fiski (slægðum með haus), en
ekki nema 600 lestir í ár. Stafar
þétta annarsvegar af því að
verð á skreið er óhagstæðara
héídúr en í fyrra, en hinsvegar
af því að allmiklar birgðir eru
enn til frá fyrra ári.
Fyrir hina miklu skreiðar-
framleiðslu í fyrra varð Vinnslu
stöðin að kaupa víðáttumikið
landflæmi innan við kaupstað-
inn.
Nýtízku vélakostur.
Vinnslustöðin var stofnsett
fyrif sjö árum eða árið 1947.
Ffá þeim tíma hefur verið
keyptur nýtízku vélakostur og
útbúnaður til stöðvarinnar og
nú er svo komið að hún hefir
yfir að ráða fullkomnasta færi-
bandakerfi, sem til er hér á
landi. í byrjun síðustu vertíð-
ar var komið upp fiskþvotta-
vél í stöðinni og fyrir skemmstu
hafa verið keyptar frá Þýzka-
landi dýrar og fullkomnar vél-
ar til þess að hausa og fletja
fisk, sem munu vera einstæð-
ar í sinni röð hér á landi. Til
gamans má þó geta þess, að
fyrir fjölda mörgum árum
kéypti Gísli Johnsen stórkaup-
maður, sem þá rak mikla út-
gérð í Vestmannaeyjum, tilsvar
aridi vélar frá sama fyrirtæki
í Þýzkalandi. Og enda þótt þær
vélar hafi þá ekki verið eins
fuílkomnár og þær erú nú, bar
þetta vott um óvenjulegan
stórhug og framsýni Gísla.
Þrátt fyrir allan þenna véla-
kost og útbúnað, sem sparar
stórlega mannahald, unnu samt
hátt á 6. hundrað manhs hjá
Vinnslustöðinni þegar mest var
að gera í vetur. Og nú hefir
fyrirtækið enn á döfinni ýmsar
ráðagerðir um aukinn og bætt-
an vélakost og stækkun færi-
bandakerfisins, auk aukinna
bygg'ingaframkvæmda, sem að
framan greinir. Tæknilegúr
ráðunautur fyrirtækisins er
Gísli Hermannsson verkfræð-
ingur.
í stjórn Vinnslustöðvarinnar
eru: Jóhann Sigfússon, formað-
ur, og jafnframt framkvæmda-
stjóri, Jónas Jónsson forstjóri,
Sighvatur Bjarnason skipstjóri,
Haraldur Hannesson skipstjóri,
Guðmundur Vigfússon skip-
stjóri, Guðjón Jónsson skip-
stjóri og Björn Jónsson skip-
stjóri. Gjaldkeri og bókari er
Óskar Sigurðsson löggiltur
endurskoðandi og hefir verið
það frá stofnun Vinnslustöðv-
arinnar.
éf tiK Vísis :
Mlébærímt á sunnu-
dagsmorgna.
Það er ánægjulegt að geta
fullyrt, að Reykjavik er með
þrifalegustu bæjum hér á
landi, enda á svo að vera. Þetta
gæti þó verið enn betra,
ef borgarar bæjarins hefðu hug
á að ganga vel um, og færa ekki
að óþörfu úr skorðum það, sem
bæjaryfirvöldin eru að láta
færa til rétts vegar. Það er
hvergi hægt að láta líta vel út
og vera þrifalegt, hvorki inn-
an húss né utan, ef gengið er
um þannig, að allt er fært úr
lagi jafnliarðan og óhreinkað,
að eg ekki tala um, þegar
skemmdarverk eru framin.
Því miður gera margir borgar-
ar bæjarins sig seka um víta-
verða umgengni og hirðuleysi
og spilla þannig viljandi og ó-
viljandi þrifnaði í bænum, og
þá um leið fegurð hans. Reyk-
víkingar fara seint á fætur yf-
irleitt á sunnudagsmorgna. En-
það er sama hvort komið er á
fætur seint eða snemma. Víða
í bænum blasir við manni sorg-
leg sjón, en þó tekur út yfir
allt, gangi maður um miðbæ-
inn. Manni gæti dottið í hug,
að það hefðu verið háðir götu-
bardagar í aðalgötum bæjarins
nóttina áður, eða að ræningjar
hefðu verið á ferð! svo lítur
miðbærinn ömurlega út. Þegar
betur er að gáð, er þetta ein-
tómur sóðaskapur fólksins sem
hefir verið úti að skemmta sér
á laugardagskvöld og sunnu-
dagsnótt. Það ægir öllu samaii1
á gangstéttunum og í göturæs-
unum. Það er ótrúleg fjöl-
breytni í ruslinu, en eitt tekur
út yfir, og það eru flöskubrotiri,
sem ekki er hægt að þverfóta
fyrir. Það er ekki nóg að maður
vaði í gegnum allan þennan
óþverra með ömurlegar hugs-
anir út af framferði fólksins,
sem þarna á hlut að máli, held-
ur er maður í töluverðri hættu.
Manni skrikar fótur á ávaxa-
berki eða einhverju öðru, stíng-
ur niður hendi, lendir á gler-
broti og sker sig mikið eða lít—
ið eftir atvikum. Sérstaklega er
hætta á, að þetta geti orðíð
börnum að tjóni, sem sífellt
eru að detta, eins og allir vita.
Tjón verður einnig að þessum
glerbrotum á farartækjum o. fl.
Götur og gangstéttir bæjarins,
a. m. k. í miðbænum, eru
hreinsaðar alla daga vikunnar
nema sunnudaga, enda sér
maður ekki áminnstan óþrifn-
að nema á sunnudögum. Á
sunnudögum skoða flestir bæ-
inn bæði kunnugir og ókunn-
ugir og er því leiðinlegt, að