Alþýðublaðið - 22.10.1928, Blaðsíða 2
2
ALPÝÐUbLAÐIÐ
Blaðaútgáfa íhaldsins.
Nýtt íhaldsblað væntanlegt á Siglufirði
Goos, dr. Poul, Tynes, Blomquist,
helstu styrktarmenn.
*
íhaidið og »Frelsisherinn« hafa lofað stuðningi.
( ak.þýbublaðib]
< kemur út á hverjum virkum degi. [
ji '' r
} Algreiðsia í Alpýðuhúsinu við i
í Hveríisgötu 8 opin frA k!. 9 árd. «
í tii kl. 7 siðd. f
j Skílfstofa á same siað opin ki. [
J Ss/t—1011, árd. og ki. 8—9 síðd. {
j Simar: 988 (atgreiðalan) og 2394 í
J (skritstoian). £
j Verftiag: Askriftarverð kr. 1,50 á [
J mántiðí. Auglýsingarverðkr.0,15 £
; hver mm. eindálka [
1 Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan {
< (í sama húsi, simi 1294). ►
Verkföll viða um heim
Khöfn, FB., 21. okt.
Friá Marseille er símað: Sjó-
maraiftfélagið í Marseille hefir
lýst yfi'r verkfalli. VerkfalJ þetta
hófst í igœr.
Fró Berlín er símað til Kaup-
mannahafnarblaösins „Social-De-
fflto'kraten'1, að báðir málsaðiljar
iaunadeihmnar innan pýzka vefn-
aðariönaðarins hafi meitað að fall-
ast á tillögu sáttastofnunar rikis-
ins um 5 °/o launáhækkun. Búast
tmenn við íhlutun ríkisstjómarmn-
ar . um mál petta,
Frá Berlín er símað: Sam-
kvæmt blaðinu Voxwartz gehgur
a11 sherjarverkfa.l 1 iö i pólska iðn-
aðarbænum Lodz eins og verka-
jnenn ætluðust til. Þrjiu hundruð
þúsund verkamenn taka pátt í
verkfallinu. Lögreglunni og verka-
mönnum hafir oft ient saman, en
engar alvariegar óeirðir orð'ið.
Vinnumálaráðherranin hefir ge«g-
ist fyrir pví, að fulltrúar beggja
aöilja hafa komið saman á ráð-
stefnu, en samkomulagsvon er
frekar lítil. Búast ménn helzt við,
að verkíallið muni breiðast út uni
alt ríkið. Verkfall um. stundar-
sakir virðist ekki ókærkomið
atvinnurekendum í veínaöari'ön-
aðinum. Vona peir, að vegna
verkfallsins verði hægt að selja
upp allmiklar vörubirgðir, sem
hafa safnast saman, vegna pess
að útflutttingar, til Rússlands hafa
stöbvast.
Khöfn, FB., 21. okt,
Skaðamótamálíð.
Frá Paris er símað: Ghurchill
fjármálaráðhsiTa Bretltmds og
GiJbert, umsjótiarmabur • meö
skaðabótagreiðslutn Þjóðverja,
ttafa htgimsótt Poincaré, til péss-
að ræða um skaðabótamálið.
Blöbin í Frakklandi skýra frá
því, að. Gilbert hafi boriö fram
tillögur. um fullnaðarúrlausn
iskaðabótamálsins. Aðaiatriði til-
lagna hans eru á pessa leið: Pjóð-.
verjar greiði alls. prjátíu milIjaröa
marka. Tveir milljaxðaír máflka
séu greiddir á árj. GreiðsBan skift-
*lst í tvo parta. Fjórtán milljarð-
Nýiega var skýrt frá því hér í
blaðinu, aö nýtt útgáfufélag hefði
veríð stofnaö til að halda lífinu
í „MoTgunblaðinu“. Hinir gömlu
hollvinir bfaðsins, forráðamenn og
fégjafar, sv/o sem: Fenger, Ber-
leme, Knud Berlin og lanidar
petirra ýmsir sjást eigi meðal
stofnenda eða stjórnenda nú.
Heldur ekki Loftur í Sandgerði,
Pétnr Halldórsson eða Coplatnd.
Engiinn skyldi þó ætla, að pessir
ágætu menn haf i svift blaðið vernd
sinni og viiturlegri forsjá í tím-
anlegum og aindlegum efnum. Svo
er áreiðanlega ekki, pött hentugt
pyki að hafa eigi nöfn þeirra
meðal istofnendanna.
Nýja félagáð heitir „Árvakur"*).
Hafa nokksrir stórkaupmen'n hér
i bænum og handbendji þeirra
skotið saman 131 pús. krónum til
fyrírtækisins. Ber par mest á
stjóirnendum h/f. Shell á ísiandi
og umboðsmanmi danska olíufé-
lagsins, D. D. P. A. Fer vel á
því, að bæði þessi félög eigi full-
trúa í stjóm „Morgunblaösins'1.
Hæfa þar hvorir öðruni: hús-
bændurnir og hjúin.
Þessi félagsstofnun og hluta-
fjáiThæð pess er að eins eitt sýn-
ishorn af pví, hvarjar fjáirhæðir
lagöar eru fram til íhaidsblaö-
anna nú til undirbúnings undir
næstu .kosningar og hverjir það
eru, sem leggja pær fram. Auk
„Mgbl.“ gefutr íhaldið út að
minsta kosti 10 blöð víðsvegar
um landið og á ítök, þegar pað
vl.11, í einu eða fleirum til við-
bötar. Alt kapp er lagt á að gefa
blöðum þessum þjóðleg heiti, svo.
•) Það segir Snorri að þýði sama
og dróni, sim, tarfur, boli, eða
griðungur.
ar marka eiga að notast til pess
að endurreisa eyðilögð héruð í
Frakklandi og Belgíu, en sextáu
milljarðar tid pess að greiöa
skuldir Bandamanna við Banda-
ríkin, en ef Bandaríkin gefa eftir
einhvem hluta skuldanna, þá
lækkar greiðsla Þjóðverja tilsvar-
andi. Setulið Banidamianina í Rin-
arbyggðum verði heimkallað og
eftirlit mieð pýzkum fjármálum
afnumið. Okunnugt er enn hvern-
ig hlulað.'igandi ríki taka í sam-
pykt. tiilagna pessara. Blaðið Ma-
tin segir, að Frakkland og Bret-
land séu sanunála um aðalatriði
skaðabótamálsins. Búist er við, að
nefnd, sem á að ræða málið, sam-
kvæmt samþykt g&rðri í Genf í
september, komi saman í Berlín
í desembermánuð:.
sem: Isafold, Island, íslendingur
(ísbr. islandsbanki, Hiinar sam. ís-
lenzku verzlanir, Hið íslenzka
steinolíuhlutaféiag og fieiri slík
„pjóðleg“ fyr.irtæki).
En prátt fyrir allan penina
blaðakost og faliegu nöfnin hrak-
ar íhaldhm ár frá ári. Kosning-
arnar síðustu færðu pví heim
sanininn um það. Leggur pað því
enn alt kapp á að auka blaða-
ko,st sinn og fjölga ritmennum
sínurn.
Mælt er að tvö eða fleiri í-
haildsbiöð séu nú um þaö bil að
fæðast. Búast kunnugir við, að
annað komi andvaina, en telja1
vissu fyrir, :að hitt verði með iífi.
• Eiga Siglfi.TÖingar að feðra
pann króa.
Ihaidsfl. eða Ólafur Thors hefir
lofað 1000 krönum upp á pað,
að hlaðið verði ósvikið íhalds-
bilao. Því hiefir verið lofaö. Óskar
nokkur HaJldórsson hefir iofað
einhverjum fjárstyrk upp á það,
að hlaðtið verði fretsishers mál-
gagn, eins og Sig. Eggerz. Því
hefir ilíka verið lofað, enda má
telja víst, að stjórnendum blaðsins
veitrst auðve'lt að samrýma þetta.
AðTir helztu styrktarmenn 1 og
forráðamenn blaðsiins eru: Sören
Goos, Dr. Pau'l, Tynes og Blom-
quist. Eru peir tryigging fyrir ‘pyí,
að.blaðið verði „þjóðhiolt og al-
íslenzkt“ á ihaldsvísu. Ekki mun
kröinn skýrður enn pá, en lík-
iegt er talið, að hanin bljóti mafn-
íð: „Isilands-Fram, frjálslynt í-
haids-sildar-blað,“
Fer ved á pví, að erlendir sildar-
spekuilantar og olíuhiriingar stjórni
og kosti blaðaútgáfu íhaldsins á
lamdi her.
Þar hiæfir skel .... t ..
Fylgí forsetaefnanna í Banda-
rikjimum.
Frá New York er símað: Sam-
kvæmt reynslukosning The Lite-
rary Digest faefir Herbert Hoover,
forsetaefni xepublikana, hmgaö til
fengið 1593 000 atkvœði, en Al-
bert Smith, forsetaefni demokrata,
901 000. Alls höfðu þá verið talin
2 400 000 atkvæði af 19 milljónum
atkvæða. Hoover veitir enn betur
í ýmsum ríkjum í Suður-Banda-
ríkjunum, sem hittgað til hafa ver-
ið demokratisk. Smith hefir meiri
hiuta atkvæða að eins í New
York bor’g értn sem komið er.
Hús hrynur enn. '
fjrá París er símað: Næsturn
því fullgert sex hæða hús í Vin-
I eennes hefir hrunið. Níu lík hafa
fundist í rústuttum. Fiintátt
verkamenn vántar. Hafm peir
sennilega farist.
Skólamál
eftir
Hallgrim Jónsson, kennara
við barnaskóla Reykjavíkur.
II.
Sniábarnaskólar.
Ensk börn eru skólaskyld fíá
5 ára aldri til 14 ára aldurs.
Fimm og sex ára nemendur era
í sirtábama d ei 1 d un um. Þessit
ungu nemar era látnir syngja
mikið, leika og danza, Fellur peim
þetta skólalíf mætavei, og er bros
á hverju andliti.
Kens'lukonumar leiilta á sLag-
hörpur, og börnin syngja Ijóð,
Læra þau parna að ieika daglega
viðburði, sem gerast í kring uin
pau. Þau syngja og leika þyt
goiunnar, hvin stormsins, hvisk-
ur' regnsins, skrölt vagnanna,
bláfetur eimlestarinnar og svo
framvegis. Þá syngja pau og lei'ka
smálkvæði, sem skýra frá viðburð-
um og æfintýrum við barna hæfi.
Gleyma þau sér af fögnuði Skóila«*
lífið er peim gleðiríkt og unaðs-
legt.
Oft ex skift um verkefni.
Kenslustundir eru að eins 20 mín-
útur, hjá pessuro ungu börmrm,
Allmikinn hluta skólaársins
standa hagar og' akrar, garðar og
girundir í blóma á Englandi. Sá
tími er mákið notaður til útiveru,
Ex áncegjulégt og ávaxtaríkt að
kernna úti í skauti 'nátttirunnar,
Oft fara peissi ungu börn út
með kennurum; símum, til þess að
viða að sér blómum, hrísluöng-
um eða berjaklóm. .Ýmist er farið
langt eð askamt eftir þessu. Þeg-
ar Romfð er aftur inn í skólana,
fær hvert bam í hendur blöðku,
lítið blóm eða lítiun berjakvist,
Byrjar nú samtal um þetta, sem
bömin faafa handa á rnilli. Nú
siegja kennararnir bömunum heitt
pess, sera pau eru með. Rita þeit
svo ttafnið stórum stöfum á vegg-
töflumar. Bömin reyna að líkja.
eftir. Mörgum þeirra tekst pað
furðu vei. Þá teikna kennaramir
blómið, biöðkuna eða kvistinn.
Börnin leika petta eftir. Gera sum
þeirra það mjög laglega.
Þarna læra börnin í senn nátt-
úrufræði, hljóð, skrift, lestur og
teikrningu. Kennararnir láta börnih
fyrst læra hljóðin en síðar að
pekkja stafmerkm.
Þá læra þessi liitlu börn að
skrifa tölustafi og reikna: Eru
hlutdr hafðir við hmdina, syo að
börnin skiiji betur, hvað pau eru
að gera. Hefir hvert barn hjá sér
blað, ritblý og smáhluti.
Ek'ki er það lítið eftirlæti barn-
anna áð- fá að móta Lairimi og
búa til ýmsa muni. Er furöulegt,
hve börn á þessum aldrí era list-
feng og gera petta hagíega.