Vísir - 10.08.1955, Side 4
vTsnt
Miðvikudaginn 10. ágúst 1955.
wxsxxe.
i
hf\"-lí i-T1 D A G B L A Ð
Bitstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson. f®5'1
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.r.
Lausasaia 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Snorra-Edda á ensku.
Keyskapareríiðleikar.
\7eðurstofan hefur nú gefið út nákvæmt yfirlit um tíðarfar
. v hér og víðar i síðasta mánuði. Kemur þar í ljós, að hér
rigndi meira og minna allan niánuðinn, og leið aldrei nokkur
dagur svo, að ekki gerði skúr eða meira. Sólskinsstundir voru
eirinig færri en dæmi eru til, höfðu aldrei mælzt færri i júlí-
mánuði á þeim aldarþriðjungi, sem liðinn er frá því að farið
var að mæla sólfar hér.
Þótt skýrsla þessi um veðurfariS i júlímánuði fjalli að
miklu leyti um veðrið hér í Reykjavík og ýmis atriði sé upp-
talin um það, segir þó einnig í henni, að sunnan- og suðvestan-
áttir hafi verið ríkjandi um allt suðvesturland og Vesturland,
<og menn vita hvað þær átur þýða —- tíða og að jafnaði mikla
úrkomu. Enda má heita, að óslitnjr óþurrkar hafi verið á öllu
þessu svæði í sex vikur samfleytt, svo að heyskaparhorfur eru
ískyggilegar í meira lagi.
,Menn hafa hvað eftir annað y'erið að gera sér vonir um, að
bi-egSi mundi til bata með ýmsum tilteknum dögum, sem
garriiir menn hafa trú á, en horfur eru jafn-ískýggilegar og
áður, þótt örlítið hafi rofað til í tvo daga eða svo fyrir
ííkemmstu. Mikið af því heyi, sem hefur náðst inn, er lítilsvirði
sem fóður, þótt menn hirði það frekar en að fleygja því — enda (
er allt hey í harðindum. En það virðist augljóst, að erfitt.
verður fyrir bændur að kornast hjá niðurskurði að einhverju!
Jeyti með haustinu, ef áframhald verður á ótíðinni. Munu erfið-
leikamir af óþurrkunum því segja til sín lengi eftir að sumarið
verðui- liðið.
Vísir hefiu* undanfariS reynt að vek.ia eftirtekt á nauðsyninni
á því, að gerð verði gangskör að því að athuga, hvprt ekki sé
hægt að útvega bændum fullkomin tæki til að þurrka hey sin.
Hefur blaðið siðan fengið þær upplýsingar, og birti þær á
iöstudaginn, að prófuð hefur verið amerísk tæki hér á landi
fyrir nokkrum. árum, og þau hefðu reynzt vel í rigningu, en
það hefur verið galli á þeim súgþurrkunartækjum, sem bænd-
ur. hafa átt, að þau hafa ekki komið að gagni í votviðrum.
Virðist þvi full ástæða til að athuga, hvort hér sé ekki sú lausn
íengin, sem bændum er nauðsynleg, þegar eins illa árar og að
þessu sinni.
ÞaS er ekki nema eSliIegt, að þéirri áskorun hafi jafnframt
verið beint til forvigismanna bænda, að þeir athuguðu þetta
mál gaumgæfilega, enda er það fyrst og fremst í þeirra verka-
hring. Ekkert orð hefur samt heyrzt um það frá þeim, að þeir
hafi auga með því„ hvert stefni ef óþurrkarnir halda áfram,
og geri viðeigandi ráðstafanir til úrbótá. Virðist það þó hið
minnsta, sem þessir menn geta gert, að þeir láti almenning
vita, hvað þeir ætlast fyrir, eða hvort þeir ætla alls ekkert að
reyna. Óþurrkarnir á Austurlandi hefðu á sínum tíma átt að
ýta við þeim. Þá varð gífurlegt tjón, svo að bændur kmust
ekki aí án hjálapr. Þær náttúruhamfarir hefðu átt að koma
aS stað athugimum á því, hvort ekki væri hægt að gera eitt-
hvað til að spoma við því, að næsti óþurrkakafli léki bændur
eins illa. En það virðist hafa verið sofið á verðinum.
Fyrst síM, svo karfi.
Mjtyrir fáeinum dögum náðist samkomulag ym að hið opinbera
hlaupi undir bagga með þeirri,. sem hafa hu.g' á að stunda
ríldvéiðaj' í reknet suðvestanlands, og má því gera ráð fyrir,
að hægt verði að hefja þær veiðar af kapþi, áður en mjög
langt líður, ef veðurfar verður skaplegt. Það eru gérðar meirj
kröfur á öllurii sviðum vegna kaúphækkánnánna í vor, og ekki
við því-að búást, að útgerðin gétí risið undir auknum kostnaði,
þar serri' hún var í kröggúm áðuf. Ríkið varð því að- hlaupa
undir bagga, ef af yeiðunúm átti að verða að þessu sinni, en
siíkt var nauðsyn, m, a. vegna beituöflunar fyrir næstu' vetrar-
vertíð.
Nú er einmg svo kontið, að karfaveiðar og frysting munu
stöðyast, vegna stóraukins tilkostnaðar, ef hið opinbera getur
ekki einnig hlauþið imdir bagga þar. Nefnd útgerðarmanna og
frystihúsaeigenda mun ræða það við ríkisstjórnina á næstunni,
að hún komi þár til hjálpar eins og víðar. Hvort tveggja er
béin afleiðirig. þess, að menn gera auknar kröfur til atvinnu-
gréina, sem áttú í erfiðléikum, áður en bætt var á þær riýjum
$a$tnaði;.á -síðasts •vóri. . . ' ■''' '< W •U1
það er eins og vera ber, að
flest eðu öll blöðin hafa sagt
frá hinni nýjn þýðingu Snoira-
Eddu á en.sku. í fýrsta iagi er
það kurteisi við þýðara og for-
leggjara að þess sé getið á opin-
bei’um vettvangi hvað þeir hafa
fyrii- okkur gcrt. I iiðru lagi
væi'i- það lítilsvii-ðiug á bók-
mennturii okkar og því sina’kk-
un sjálfra okka'r að láta ógefiö
eiiendi'a þýðinga á höfuðritun-
um. En þó að Noregskommga
sögurnar séu súeni en Edda,
er þó stórum xiieira um haím
vert af þeim tveini litum Snorra,
scm við vitum með vissu að ei'u
bans. í .þiiðja lagi er þetta
greiíji við þá, er eignast vilja
hókina, annað hvort til að lesa.
Iiana og ciga sjálfir, eða þá sem
tíðara mnndi, til þess að senda
liana eiiendum vinum. Og live.r
maðiir er vej •s'a'iiidur af* því að
senda Snorra-líddu eða taka á
móti henni. Gylfaginirig er e.itt '
allra frália'rasla snjlldarverkið
í hókmenntum okkar.
Vaiia held eg að unnt v.'eri
illii það • að deila, að af þeiiii
þrein þýðingum Snorra-Eddu á
ensku. seiw og licfi kynnst, sé
þessi iíprust. Höfundnr hennár
er sú ágaifa og ágietlega herðá
kona, Dri .Jean Young, islcnzku-,
kcnnari við JiáskóJann í Ilead-
ing, cn liún Jiafði, eins og menn
vita, áðnr þýtt. Gfddra-Loft, Jó-
banns Sigurjónssónnr. Ekki er
bókin hér öll, en allt það, sem
urint er að þýða. Ekkj svo að
skilja að liún Jia.fi ekki áður
verið þýdd frá uppliafi til enda
en það er nibð iiJJu gágnslausl
vérlc að gora svo, þégar’alrrienn-
ir Jesendvtr eru liafðir í liuga.
Agœt nafnaskrá fylgir þýðing-
unni, og ekki þarf að tálca það
fram, að Jæsilegt, er ‘foVspjall
Sigurðar Nordals. AJveg’ fortaks-
laust; segi'r. hann þar, að Snorri
sé höfundur i'.gilssögu, og er
mejnla.ust að þeir trúi, er svö
lmfíi niiJcinn li'ýárJiæfileika ;ið
þeiin sé það. uimt. En eJcki er
fjai’ska íahgt, síðan að ei'lendur
Ifordóinsinaðtir ritaði Iiók fi)
þess að saíina það, að Égjlssaga
gæti eklci verið e.ftir Snorra. —
I’m þá bók ritaði Jón Helgason
ú íslenzkn og taldi, efalaust með
réttu, að sumai' .v:eru röksemd-
irnar Jiæpnai', en nóg mundl
samt, sagf þarna til þcss áð aldr-
ei framar mundi niaður eigna
Snorra EgiJssögu. „Frömliurði
þeirra bar ekki sanuin," segir
Matteus; og livað var það, sem
síra Jón á Bægisá sagði um
graðpeninginn? Svo kenmr nú
Hclgi Haráldsson og færir rök
fyrir því, að Snorrj sé liöfvindtir
Njálssögu. „Mai'gt 'er
gámans gert,“ og þetta lcalla eg
að „eyða t.íð án lasta," og því
elclci einskisvert.
I)r. Nordal getur þess, að gild
ástæða sé til að aetla, að það sé
að miklu leyti Snorra-Edda að
þakka að Sa'mmidar-Edda vmð
1 i I (en það nafn segir liaiin
sprottið upp af misskilningi á
seytjándu öld). Ekki minnist eg
að Iiafa séð þessa kenningu
Fra þvi tekið var a«J prýða
bæinn, bæði að frumkvæði bæj-
aryfirváldanna og Fegrritoarfé-
Jagsins, liefur umgengismeririing
Reylcvíkinga tekið miklumi breýt-
ingum til bóta. Þó skörtiiri mjög
á það að hún sé til fyrirmynclar
g(M. jjj'á ölJum sviðurii, og' vitnar fram-
koma siririra og hegðun n;m l'uJJ-
koinið meririingarléysi, dn,s og
eftirfarandi bréf frá „iMia viS
Skólavörðust ig‘-‘ ber ljósast volt
um:
Þjóðarskömm.
Bréfritarinn segir m».: „l’aíS
er sarinlíölluð þjóðarskönnn
hvernig umgengnin er við styttu
Lcifs beppna á SkóIavörðuhæS,
og hefur bún aldrei verri veriö
en á þessu sumri, enda er þar mi
tyrr, og má þó vera að lum sé ■ enginn eftirlitsmaður leHigur. —
álkunn. þetta skyldi þó ekki ' <)ft hafa þess sést mcrki i samar
ýera einn heilaspuninn? Verði'aðmenn hafa gengið öru sinim
við styttuna, og hefur ©þverriim
legið þar i augsýn vegfarenda er
gengið liafa fram Jijá - stytfianni.
Þá er slcipið undir myndinni
orðið gnlnað af „koUIusteiní“,
því að þarna virðast roena gánga
, ,, þéirra érinda að kasta af sér
Jon Stefansson, sem vai- skarp- ,
1 vatm, rett eins og um oprabert
náðliús væri nð ræða. Þessu lil
viðbótar liafa svo einhverjir ön
þokkar margsihnis gert sér Jeite
að því að brjóta flöskur á stytt-
;þetta sannað, þá eru um Jeið
tekin af öll tvímæli um það, að
ekki getur Sæmundur Sigfús-
Ison hafa tekið sarnán Sænnmd-
¥
arEddu. En þau liafa að svo
komnu ekki y'erið tckin af. Dr.
ur maður, þó að fljótfœr v:eri
liann á stundum, sagði að
Bryrijólfur Sveinsson liefðj verið
1 i 1 þess allra manna ólíkleg-
ástur að sfaðliæfa út í Jiláinn, að j unni, og jafnvel að henda í Iianií
bókin væri Sarmundar ; hitt. væri jgrj.óti, svo að myndin er orði™
iniklu serinilegra að bann Iiefði ; stórskemmd. því að víffiai hefuir
vitað eitf livað það, máJi sínu til (nast ui henni.
stuðnings, er okkur nútíðar-
nrönnum væri ókunnugt um. —
petta mundu fleirj kalla f rúlegt.
Leiðinlcg prentvilla er Ari,
fyrii- Ari (fróði).
Sn. J.
'áv-: n-ví;'
Skeanmdarverk
á bíl.
Miklar skemmdir voru
unnar um helgina á fólksbíf-
reið, sem stóð við Rauðarárstíg.
Þarna var um sex manna
Fordbifreið að ræða, græna að
lit, sem. stóð gegnt bifreiða-
verkstæði Egils Vilhjálmsson-
ar. Þegar eigandinn kom að
bílnum eftir hádegi á sunnudag
var búið að brjótaþáðar fram-
rúðurnar og allar hliðarrúð-
urnar. -: Auk þess hafði verið
farið inn í bílinn og mælaborð-
ið stórskemmt.
Eigandinn hafði skilið við
bílinn um miðjan dag á laug-
ardaginn og þá óskemmdan.
Má því telja liklegt að skemmd-
arverk þetta hafi verið unnið
aðfaranott sunnudagsins og
biður rannsóknarlögreglan þá
sem orð'ið hafa skemmdíirvargs-
ins-vart, eða einhverjar upplýs-
ingar geta gefið um þetta,-. að.
Ji'.ta.þapa vita.. ... .. ,
Rætt um
karfafrystingu.
Sl, mánudag komu saman á
íund togaraútgerðarmenn, sem
Lítil landkyniiingv
Maður gat ekki anaað ei»
roðnað fyrir landsins Mrid á
dögiiuum, þegar ferðafólkið af
skeinmtiferðaskipinu Cároniu
var léitt uþp að Leifsstyttiinni,
og sýnd þessi gjöf Bamdlarikj-
anna til íslauds. Var þá svo am-
horfs styttuná, sem að fraiman er
lýst, að imdantekiiu þvi, að jiifl
ar, sem vinna þarna í grenmt
Iiöfðu gengið með rekti í lvönd
I skömmu áður ,en fólkið Jtoin
þangað og fjarlægt mesta ósóm-
,, , , „ ,ífn, ei' brókárbráðir ÍMMrgívnur
gera ut a karfaveiðar, og frysti- líöfðu skilið cftir sig um nóttina.
húsaeigendur þeir, er framJeiða
karfaflök til útflutnings.
Má ætla að skemmtifcrðáfólkinu
hafi þótt, sem íslendingar mælu
ekki mikils þessa vinargjöf, sem
Tilgangur fundarins var að , . .
þ.ioðim var send a siniam fíma,
í æða vandamal það, sem skap- jKU. scnl ki-lngum hana tó gférja-
azt hefur við stórhækkaðan
framleiðslukostnað, sem er af-
leiðing af undanfarandi kaup-
hækkunum og öðrum auknum
tilkostnaði.
salli og flöskubrot, og myndinc
svivirt á allan liátt, en«la nm-
hverfið allt þannig, að virðást.
mætti, að styttan væri þstraa í
fullkominni óþökk, en fái aðeiris
að standa á berangurslegmr,i
Kosin var nefnd manna til klöppurmm af einhverri máð.
þess að ræða við ríkisstjórnina |
um þetta vandamál og freistajVið svo búið-má ekki standa,
þess að finna úrræði, sem mætti, Þáð ér augljóst mál, a«5> víð
verða til þess að koma i \'ég' svo búið má ekki standa. ÞaS
fyrir stöðvun þessara mikil-
vægu atvinnugreina fyrir sjó-
menn, landverkafólk og þjóðina
í héild. (Fréttatilk. frá Félagi
ísl. botnvörpuskipaeigenda og
Sölumiðstöð hraðfyrstihúsanna.
Mohanimed Ali
biðst lausnar.
Mohammed Ali forsætisráð'-
herra Pakistan hefur beðist
lausnar.
Orsök þess er, að hann var
ekki endurkjörinn forseti
Mohammeðstrúai'manna-
bandalagsins, sem er aðal
•stjómmálaflokkurinn, en í hans
stað var kjörinn ijármálaráð-
hiyra .þuxdsins. \ .GNyiJstrii • y-Fí
verður að vernda Leifsstyttuna
fyi’ir óinenningunni, og' fegra
þannig í kringum hana, að stað-
urinn verði ekki lengur til van-
sænidar. — Fyrir nokkrum árura
sýudi Fegi'imai'félagið virðingar-
verða tilraún í þessa átt. Lét það
slétta tfmblettinn við slyttnraa,
og girti liana mcð lágri kað’al-
girðingu. En allt var þetta riífið
niður. Fólk stytti sér letð þvert
yfir túnið mi’lli Njárðargötu og
Hiríksgötti, og strákár lögðu
blettinn tindir sig fyrir fótbolia-.
völl, og nú er þarna orðtð svairt
flag.
Tjörn í kringum siyttuna-
Það ei' vitað að Listamaðiirinn,
scni skapaði staodmynd Leífs
Eiríksoná'r, ætlaðist til þcss að
umliýcrfis fótstallinn — þa'ð er
að segja skiþsstéfnið váai tjörn,
seiu líkast þvi að skipið tæiiu
_ _ _.r vií" _ - - ,1