Vísir - 14.09.1955, Blaðsíða 4

W'
VlSlJh
Miðvikudaginn 14. september 1555'
Bílamergðin á götum París-
ar er eins og síldartorfur.
Borgarbúar eru frjálslegir í fram-
komu og glaðlyndir.
r
París 5. sept.
Dagurinn í gær rann upp
heiður og fagur. Svo munu dag-
arnir hafa veriS hér undan-
gengnar vikur og hafa menn
ekki þurft yfir veðurfarinu að
kvarta á meginlandinu í sumar,
eins og heima, en misjöfn geta
sumrin líka verið hér suður frá.
í gær var sunnudagur, og
þar sem veðrið var svo fagurt,
þótti niér ekki unnt að verja
honum betur en að ganga um
borgina og líta í kringum mig.
Hverf eg fyrst sem snöggvast
að þar sem frá var horfið, er
við félagarnir höfðum komist
heilu og höldnu í höfn. Það
kom nú raunar upp úr kafinu,
að þeir ágætu menn, sem ráða
húsum, höfðu ekki fengið til-
kynninguna um komu mína, né
hinna blaðamannanna, sem
væntanlegir voru. En þar sem
eg var með „bevís upp á vas-
ann“, varðandi gistingu mína,
var fyrir öllu greitt, og morg-
uninn eftir frekara frá þessu
gengið. Þess má hér geta, að
koma okkar var ákveðin hing-
að í dag, en svo stóð á ferðum
að eg varð að koma þegar þann
þriðja. Mér er annars sagt, að
franska stjórnin, sem stendur
að boðinu með Nato, hafi haft
meiri samvinnu við Nato um
þetta fyrirhugaða ferðalag, en
nokkurt annað, sem stofnunin
hefur staðið að, enda er til-
gangurinn að veita blaðamönn-
um jafnframt sem bezta hug-
mynd um endurreisnarstarfið í
Frakklandi, m. a. á sviði iðnað-
ar en einnig að veita þeim
tækifæri til þess að sjá sem
flesta þá staði, sem hafa menn-
ingarlega og listræna fegurð
upp á að bjóða.
Hotel d’Orsay, þar sem við
blaðamennirnir búum, er í
mikilli Syggingu við Quai
Apatole France, á Signubökk-
um, og er þaðan tiltölulega
skammt frá Palais de Ghaillot,
þar sem Nato hefur aðsetur og
liggur skemmtilegasta leiðin
þangað eftir bökkunum, þar til
til Hollands aftur. Verkfræð-
ingurinn, maður hennar, bjó til
radíótæki. fyrir ándstöðuhreyf-
inguna, qg frúin fekk ábyrgð-
arrnikið starf við fréttaþjón-
ustuna. Hún hafði umsjón með
fjölda hjálparmanna. Hún heit-
ir ekki Zonneveer; það er dul-
nefni og þýðir gott veður (sól-
arveður). Henni voru falin ýms
þýðingarmikil störf þar til hún
varð æðsta ráð yfir 13. deild-
inni. Um þær raundir settist
hún að við kyrrláta götu í
Haag í nánd við hið fræga
gistihúg „Hotel des Indes“.
Dvalarstaður hennar var nú
orðin miðstöð simasambandsins
til hjálpar „neðanjarðarstarf-
seniinni".
Til frú Zonneveer komu fyr-
irskipanir frá hollenzku stjórn-
inni í London, og var þeim
komið til réttra viðtakenda.
Með .þollenzka útvarpinu frá
lÆiajon fekk ffú Zonneveer
komið er í námunda við það
veraldar undur, Eiffelturninn,
og yfir fljótið á einni hinni
mörgu brúa, sem yfir það
liggja, og heimskunnar eru fyr-
ir fegurð sína, sumar hverjar.
Á ferð og flugi.
Eg vék að því í fyrra pistli,
að bílamergðin minnti helzt á
síldartorfur. Bílamergðin hér
er næstum ótrúleg og ber lang-
mest á litlum frönskum bílum,
en raunar hverskonar bílateg-
undum, ef vel er að gáð, en
biíhjólafjöldinn er líka mikill,
einkanlegu þeim tegundum sem
svo vinsælar eru í seinni tíð
(scooters) og vart sér maður
slíkt farartæki á götunum hér,
að ekki sé tvímennt á því, en
margir nota einnig reiðhjól með
litlum hjálparhreyfli, og er það
fólk á öllum aldri, sem farar-
tæki þessi notar, konur sem
karlar, að börnum og ungling-
um og gamalmennum undan-
teknum.
Hsaði á öllu.
Yfirleitt er hraði á öllu, þeg-
ar á umferðina er litið, og er
það svo sem vænta má í heims-
borg sem París með sínar 4
milljónir. Hún mun elcki hafa
vaxið mikið á seiimi árum, og
lítið verið byggt í borginni
sjálfri, en þá er þess að geta að
útborgirnar allt í kring vaxa
hröðum skrefum, og margir sem
starfa í borginni eiga heima í
10—15—20 km, fjarlægð, og er
þarna að finna eina skýringu
á hinum mikla bílafjölda, auk
þess sem það hefur orðið sama
reyndin í Frakklandi sem ann-
arstaðar, að litið er á bifreiðina
sem nauðsynlegt fjölskyldu-
tæki, er sjálfsagt sé að eignast.
Mér virtist líka yfirleitt nokk-
ur hraði á mannfólkinu, — en
tækifærin eru líka hvarvetna
til að tylla sér niður og hvíla
sín lúin bein fyrir þá, sem fót-
gangandi eru.
Hrjálundir og bekkir
virðast manni hvergi vera í
neinni fjarlægð, og meðfram
fréttir og fyrirskipanir á dul-
máli. Frásagnir komu t. d. um
það hvar og hvenær bandamenn
ætluðu að varpa til jarðar skot-
vopnum, sprengiefni og ýms-
um nauðsynjavörum. Hún gat
þess vegna haft nauðsynlega
hjálpar- eða móttökumenn við
hendina, eða á þeim stöðum,
þar sem þeirra var þörf.
Oftsinnis munaði litlu, að
lögreglulið Þjóðverja (gestapo)
tækju frúna höndum, en ával|t
bárust henni viðvaranir í tæk.á
tíð. Eitt af hlutverkum frú
Zonneveer var það, að koma
fölskum skjölum ogvegabréfum
þangað, er þau áttu að far.a.
Þessi fölsuðu skjöl voru gerð
af listfengum mönnum, flótta-
mönnum og öðrum. Hollenzkur
efnafræðingur uppgötvaði blek,
sem mjög var notað af föður-
landsvinunum hollenzku.
Eins og fyrr var getið hafði
föðurlandssvikurum tekizt að
götunum eru raðir trjáa og
hvarvetna vel séð fyrir bekkj-
um, og svo virðist sem næst-
um hvarvetna geti menn sezt
undir sólþaki og fengið sér
hressingu, og í góða veðrinu 1
gær var vissulega hvert sæti
skipað við margar götur, en
sumstaðar var þó heldur fátt
um manninn. Leið mín lá m. a.
um verkamannahverfi og þar
var þröngin svo mikil sum-
staðar, að ekki mátti þrengra
vera. Þar var margt um mann-
inn af fólki frá Túnis og víðar
að úr löndum Frakka út um
heim, en þó var franska fólkið
langsamlega fjölmennast.
Frjálsleg framkoma
og glaðlyndi í svip einkenndi
allt þetta fólk, hvort sem um
var að ræða unga fólkið, sem
leiddist, gömlu konurnar sem
sátu og skeggræddu fyrir dyr-
um úti eða börnin sem voru að
leik í skemmtigörðunum eða á
gangstéttunum. Yfirleitt var
þetta fólk allt vel klætt. Flest-
allir, jafnt konur sem karlar,
gengu berhöfðaðir. Eg sá aðeins
örfáa karlmenn með hatta af
þeim þúsundum, sem fyrir augu
mín bar, allmargir, einkum
rosknir menn, með blóar Alpa-
húfur. Eins var með konurnar,
að þær voru flestar berhöfðað-
ar, hattar sáust vart í blíðviðr-
inu, jafnvel ekki í hinum mið-
lægu hverfum. Og mikill
meiri hluti þeirra gekk sokka-
og hosulaus, í léttum, opnum
sumarskóm, en klæðnaðurinn
að öðru leyti margbreytnari en
svo, að eg treysti mér að lýsa.
Þegar er var á heimleið, en þá
var farið að skyggja, kom eg
ekki auga á nema tvo eða þrjá
menn, sem voru sýnilega undir
áhrifum áfengis, og sérstaka
athygli mína vekur, að fram-
koma ungmenna virðist eigi
síður háttvís og prúðmannleg
en hinna eldri.
Ycrðlag.
Ekki vil eg Ijúka svo þess-
um pistli, að eg minnist ekki
á verðlag, en það er yfirleitt
talið mjög hátt í Frakklandi.
S:ú sjálfsagði -siður tíðkást hér,
ná fótfestu í andstöðuhreyfing-
|unni. En þetta blek kom upp
jum svikarana, og Þjóðverjar
jkomust aldrei að leyndardóm-
jinum viðvíkjandi samsetningu
, þess.
j Það hafði komizt upp, að
þýzka gagnspæjarastarfsemin
'gat stælt skrifleg skjöl og skýr-
teini hollenzkra föðurlands-
;vina. Af þeim orsökum að naz-
istum tókst að komast inn .í
■ andstöðuhreyfinguna voru
ímargir föðurlandsvinir hand-
teknir, pyndaðir og teknir af
jlífi. Nýja blekið kom upp um
| svikarana, og Þjóðverjar fengu
jaldrei komizt yfir þetta leynd-
; armál eins og þegar er frá sagt.
Frú Zonneveer geymdi blekið
|í smáhylkjum, stakk þeim inn í
vaxkerti og bræddi utan um
;hylkin. Nágrannar frú Zonne-
j veer höfðu Íllar- bífur á henni.
■Þeir álitu hana nazista. Hún
'l|kk o£t iböggla með nauðsynj-
að setja verðmiða á hlutina í
gluggunum, svo að kaupandinn
þarf ekki um slíkt að spyrja,
og væri vissulega æskilegt, að
þessi sjálfsagði siður yrði al-
mennur heima. Nú ætla eg ekki
að fjölyrða meira, heldur láta
„tölurnar tala“ og svo geta les-
endurnir, ef þeim sýnist svo,
reiknað út hvað hlutirnir kosta
í ísl. krónum, því að gengislist-
inn er annarsstaðar í blaðinu.
Verðið krotaði eg niður á göngu
minni, og þarf vitanlega ekki
að taka fram, að sumt af því,
sem nefnt er, mun víða vera
öllu dýrara, einkum fatnaður,
vegna gæðamunar og svo mun
verðlag nokkuð breytilegt eftir
götum og hverfum. Og er þá
hér listi, sem veitir um þetta
nokkra hugmynd: Karlmanna-
skór brúnir, 5950 fr., rúskinns-
skór kvenna, opnir í hæl og tá,
4995 fr., rykfrakkar karla
10.900 (lægst), hattar 5000,
sumarskór kvenna 2700, nylon-
sokkar kvenna 500—700, bindi
(slifsi) 390—1500, karlmanna-
föt frá 12 upp í 38 þúsund fr.
Sendiráð Islands
í París.
I morgun lagði eg leið mína í
sendiráðsskrifstofurnar við
Boulevard Haussmann og var
mér ánægjuefni að kynnast
starfsliði sendiherrans, sem var
fjarverandi, en þama starfa 3
íslendingar nú og frönsk skrif-
stofustúlka. Er þetta fólk jafn-
an boðið og búið til að greiða
götu íslendinga, sem til París-
ar koma, en þeir eru ófáir,
slangur af ferðafólki á sumrin,
en svo er haustar byrjar náms-
fólkið að koma, og mun hafa
verið hér 30—40 íslendingar
við ýmislegt nám undangengna
vetur, og mun enn allmargra
von í haust. Sagði sendiherra
mér, er við röbbuðmn saman í
flugvélinni milli Glasgow og
London, að hann væri vanur að
ná saman þeim íslendingum,
sem í borginni væru, tvívegis á
vetri, og hefðu vanalega verið
saman komnir að minnsta kosti
50—60 manns, að starfsliði
sendiráðsins meðtöldu, konum
og börnum. Er það eigi lítill
hópur íslenzkra manna, karla
og kvenna, sem á síðari árum,
fær náin kynni vegna veru
sinnar hér, af frönsku þjóðlífi,
tungu og menningu, og ber að
fagna þeim kynnum:
um í. En þess háttar vöru feng’u
aðeins þýzksinnaðir menn og
konur. Einnig heimsóttu hana
margir menn í þýzkum ein-
kennisbúningum: Nágrannarnir
vissu ekki, að þetta voru dul-
klæddir föðurlandsvinir. Og
frú Zonneveer áleit heppileg-
ast að sem fæstir vissu um hið
hættulga starf hennar. — En er
Þýzkaland var sígrað, kom
annað hljóð í strokkinn. Hátt-
settir liðsforingjar hinna sam-
einúðu þjóða stöðvuðu bifreið-
ar sínar úti fyrir húsi frú
Zonneveer, og erindi þeirra
var að fá skýrslur hjá henni.
Nú sáu nágranaarnir hver
þessi frú Zonneveer var, og
hugblærinn gagnvert henni
breyttist. En hún var enn í
hættu stödd, Því jafnvel eftir
að Þjóðverjar höfðu verið
hraktir burt ur Hollandi hélt
baráttan áfrani milli föður-
lfendgvinána ;'og1 ges'taþó, eða.
Litið inn í
Palais d Chaillot
Um hádegisbilið neyttí eg
máltíðar í matsal Palais de
Chaillot, í boði senidráðsr. Har-
alds Kröer og Hai'ðar Helga-
sonar, og hittura við þar,
Ottar Þorgilsson, sem starfar í
upplýsingadeild Nato, en hann
var þá nýkominn úr ferðalagi
frá Þýzkalandi, hafði ekið með
foreldra sína, Þorgils Guð-
mundsson fulltrúa fræðslu-
málastjóra, og konu hans, umi
það land. Átti eg þarna á-
nægjulega stund með þessum
löndum mínum. Var margt
rabbað og mest um ísland, þvi
að löndum erlendis þykir jafn-
an akkur í fréttum frá sam-
löndum nýkomnum að heiman.
Þaima var annars margt urn
manninn, enda skipíir starfslið
hundruðum. Húsakynni eru'
þarna mikil og rúmgóð og vart
byggingin reist sem samkomu-
staður fyrir styrjöldina og
var ætluð til bráðabirgða, en
var látin standa vegna þarfai
Nato, sem nú á að fá nýjá og
mikla byggingu annarstaðar S
borginni, og mun vera nýbýrjað
að grafa fyrir henni.
Við fréttamennirnir, senr.
eigum að taka þátt í ferðalag-
inu,, um Frakkland eigum núl
að mæta í Palais de Chaillot £
fyrramálið, til að fá ýmsan
upplýsingar, en annað kvöldl
verður farið í fyrstu ferðina. Er
það jámbrautarferðalag tili
borgarinnar Caen. Verður kom-
ið þangað seint um kvöldið,. en
á miðvikudag verða skoðaðar
skotfæraverksmiðjur, en þv£
næst ekið um borgina og kom-
ið víða við.
A. T!í„
VWWVWWW.WVWV'.I.W
Opið frá
kl. 6 að
morgni,
til kl.
11% að
kvöldi,
~ Heitur
matur.
Smurt
brauð.
Kaffi o. f
í Vita-Bar, Bcrgþórugötu 21
JVWWWVWVVWWWWVA
Fiöiritunarskrifstofa
Gústavs A. Guðrmmdssonar
Skipholti 28, sími 60fil.
Afgi-eiðslutími kl. 12—1
og eftir kl. 6.
.wwwwwvw^wvwyw'y
.VWAVAWXnAVA1
hollenzka handbenda þeirra.
Einn af aðal aðstoðarmönnum.
frú Zonneveer var myrtur, og.
hún lét um langa stund ekki á
sér bera út á við. Nú er öllu
óhætt.
Framh.
Fnlkoar hcndur
O
'geta aliir haft, þótt unruj) séu
dagleg hússtörf og þvortai
Haldið hönduruím h'. ít-
úm og mjúkum með
því að nota daglega