Vísir - 05.11.1955, Page 8

VÍSS3 er ódýrasta blaSiB mg þó þaS fjöl-
breyttasta. — HringiS i rinui 1680 »g
gerist áskrife®dnr.
Þeir, sem gerast kaupemiur VÍSIS e£4£r !
10. Iivers mánaðar, fá blaðið ókeypia tíi
mánaðaméta. — Sími 1660.
Laugardaginn 5. nóvember 1955.
skéiamála var
króna á yfirs
Sjötfti hver íslendingur gengur
a
Samkvæmt upplýsin.gum frá
ffræðskmiálastjóniiniii iætur
nærri, að á yfirstandandi ári sé
varið tun 67V-> millj. kr. til
skólamála.
Hér er þó ekki um endanleg-
ar niðurstöðutölur að ræða,
heldúr er miðað við áætlaðar
greiðslur samkvæmt fjárlögum
yfirstandandi árs. Hins vegar
nam fullnaðargreiðsla sl. árs
(þ. e. ársins 1954) samtals
65.762.500 krónum, en heildar-
útgjöld ríkissjóðs námu þá
443.6 millj. kr.
Samkvæmt fjárlögum fyrir
yfirstandandi ár skiptist fram-
lag til skólamáia sem hér segir:
Til Háskóla íslands 3.3 millj.,
til nemendaskóla 6.1 millj., til
Kennaraskóla íslands 1.8 millj.,
til verzlunarskóla 317 þús., til
barnafræðslunnar 30 millj.. til
gagnfræðamenntunar 15.3
millj., til húsmæðrafræðslu 3
millj., hjúkrunar- og ljós-
mæðraskóla 240 þús., kennslu
heyrnar- og málleysingja 657
þús., iðnfræðslu 510 þús., bún-
aðaríræðslu 1.8 millj., sjó-
mannafræðslu 1.8 millj. og til
íþróttakennaraskóla íslands
526 þús. kr. Þá eru námsstyrkir
og lán til íslenzkra náms-
manna heima og erlendis 1778
þús. kr. og til erlendra stúdenta
til háskólanáms á íslandi 100
þús. kr.
Áætlaður nemandafjöldi
skólaárið 1954—55 í helztu
skólaflokkum var 25.971, sem
svarar um það bil til þess, að
sjötti hver íslendingur gengi á
skóla. Af þeim sækir fjöl-
mennasti hópurinn eða 17.200
barnaskóla, 4748 gagnfræða-
skóla, 1 050 iðnskóla, 812
menntaskóla og 750 háskólann.
Allir aðrir sltólar eru mun
minna sóttir.
Barnaskólar í landinu eru
223 talsins, 58 gagnfræðaskól-
ar, 10 húsmæðraskólar, 16 iðn-
skólar, 3 bænda- og garðyrkju-
skólar, 3 kennaraskólar og 3
menntaskólar; þá eru 2 hjukr-
unarkvenna- og lj.ósmæðra-
skólar, 2 sjómannaskólar og 2
verzlunarskólar, en 1 heyrnar-
og málleysingjaskóli og 1 há-
skóli.
Á skólarárinu 1954—55 voru
tekin í notkun alls sex ný
barnaskólahús og eitt nýtt hús
fyrir iðnskóla í Reykjavík.
Mýjasáa íailissileg
SaM mlnjagripum fri
Sandnámi V.-Íslendiiiga.
Þjóðræknisfélagið í Vestur-
heimi Sicfur ákveðið að beita
sér fyrir því að koma upp
minjasafni í sambandi við
landnám þeirra vestan hafs.
Kom mál þetta til umræðu á
síðasta þjóðræknisþingi og þar
kosin nefnd til þess að hefjast
handa og byrja söfnun minja-
gi'ipa. En hugmyndin er að
safna á einn stað gömlum
munum og handritum, sem enn
eru til frá landsnámstíð íslend-
inga. Á stutt greinargerð að
fylga hverjum grip þar sem
skýrt er frá sögu hans og öðru
er máli þykir skipta.
Er vonandi að vel takist um
þessa söfnun, því með henni er
stigið þýðingarmikið spor í
sambandi við íslenzka þjóð-
rækni vestan hafs.
danska iögregiymeiiiie,
illvifirlegar oeirðir, -= meiðsí á
lögreglumömiiBm.
Einkaskeyti til Vísis. | því, sem danska lögreglan hefir
£ Blaindu*riJk|es es sa ííi.
í í fregn frá Wilmington,
í[ Ðelaware, Bandaríkjunum,
íer sagt frá fíugvél, sem er
>[ foæði lofts og lagartæki, því
‘ að hún er nothæf jafní í loft-
sölum uppi sem í djúpi sjáv-
arins. (Sá, sem gert hefir
teilcningar að þessu farar-
tæki er enginn annar en
Donald B. Doolittle, kunnur
vélfræðingur, varaforseti
„Albandaríska vSIfræðifé-
iagsins“). Sjálfur kallar
hann farartækið „fljúgandi
kafbátinn“. Hér er um að
ræða þrýstiloftsflugvél sem
1° getur lent á sjó á einskonar
? vatnsskíðum. Er svo Ihægt
J' að loka öllu og kafa með því
[i að nota sjó sem kjölfestu. —
Ji í kafi er farartækið knúið
með skrúfu. Til þess að kom-
ast upp á yfirborðið er
þrstiloft notað til að losna
við kjölfestu-vatnið, svipað
því sem á sér stað í kafbát-
í um.
Molotov fer til Moskvu.
Hæðlr vlð síjóru síiaa
V estíarvelEÍa,
Khöfn í morgun.
Mannsöfnuður í Klakksvík
fféðist i fyrradag á þrjá danska
lögreglumenn og kom til alvar-
Jegra áíaka.
M. a. var einn lögreglumann-
gmna handleggstbrotinn. Óeirð-
srnar munu hafa byrjað, er lög-
regiumenn hugðust ryðja
bryggjuna og nærliggjandi götu,
en þá var hafið grjótkast á þá.
Fjórir lögregluhundar voru
“notaðir við þetta tækifæri. Áð-
ur b.öfðu drukknir menn veitzt
að lögreglumönnum, sem ekki
tekið á leigu í Klakksvík, og
var hún svo mikil, að allt skalf
og nötraði í þorpinu. í Þórs-
höfn er talið, að sprengjutilræði
þetta hafi verið gert til þess að
hefna fyrir málaferlin gegn
Fischer-Heinesen hafnarstjóra
í Klakksvík og fleirum.
í gær var talið ótryggt útlit
í Klakksvík, en fáir voru á göt-
unum vegna veðurs. Fjórir lög-
reglumenn eiga að finna þá,
sem að óeirðum þessum voru
valdir.
í Þórshöfn hafa farið fram
HafnarfirM,
Þing Sambands ungra Sjálf-
stæðismanna, hið þrettánda í
'röðinni, hófst í Hafnarfirði í
gærmorgun.
Þingið sitja nær 200 fulltrú-
ar og hafa þeir aldrei verið
fleiri. Formaður S.U.S., Magnús
Jónsson alþm., flutti skýrslu
stjórnarinnar, en síðan voru
kjörnar nefndir. Fundarstjóri
á fyrsta fundinum var kjörinn
Matthías Bjarnason frá ísafirði.
— í gærkveldi bauð Stefnir, fé-
lag ungra sjálfstæðismanna í
Hafnarfirði, þingfulltrúum til
kaffidrykkju.
Molotov fer til Moskvu um
helgina til þess að ráðgast við
stjórn sína um nýjar tillögur,
sem Vesturveláin hafa borið
fram, um kosningar í Þýzka-
landi öílu.
Pinay og McMillan fara emn-
ig heim og verður enginn fund-
ur í Genf fyrr en næstkomandi
þriðjudag, en þá eiga allir ut-
anríkisráðherrarnir að vera
komnir þangað aftur.
í tillögu Vesturveldanna, en
Duiles gerði grein fyrir þeim á
fundinum í gær, er gert ráð fyr-
ir frjálsum kosningum í sept-
ember að ái’i, en nefnd skipuð
fulltrúum fjórveldanna undir-
búi þær og semji reglugerð með
aðstoð þýzkra sérfræðinga, og
leggi álit fram í janúar næst-
, komandi.
i
| Molotov sagði í gær, að hann
munai svara Dulles síðar, en
! lét þess þó getið, að tillagan
væri ekki í anda Genfarfund-
arins í sumar, en hinir æðstu
menn komu þar saman.
McMilIan ræðir um
Mcíean og Burgess.
Á mánudag næstkomandi
tekur McMillan þátt í umræðu
í neðri málstofunni um Mclean
WWVWUWiWA. - -W- AWW
SR heldur fund
um kjarnorku.
Á morgun efnir Stúdentafé-
lag Eeykjavíkur til f'ræðslufund
ar í Sjálfstæðishúsinu um kjarn
orkiunáiin.
Verður einkum rætt um frið-
samlega hagnýtingu kjarnork-
unnar, en fnunmælendur eru
eðlisfræðingarnir Magnús Magn
ússon M.A. og Þorbjörn Sigur-
geirsson mag. scient. Til skýr-
ingar verða skuggamyndir og
kvikmyndir.
Fundurinn hefst kl. 2 og er
öllum heimill aðgangur.
og Burgess, starfsmenn utan-
ríkisráðuneytisins, sem flýðu
austur fyrir tjald.
Pinay situr
stjórnarfiuid
að því er talið er og mun þar
skýra frá gangi mála í Genf. —
Á þessum fundi mun einnig
verða rætt um innanlandshorf-
ur og kosningamálið. — Faure
mætir vaxandi mótspyrnu í
flokki sínum, vegna fyrirhug-
aðra kosninga og kosningafyr-*
irkomulags.
i
Engimi maður í heimi muit
hafa verið lengur borgarstjóri
en Edouard Ilerriot, franski
stjórnmálamaðurinn.
Síðast liðinn sunnudag var
efnt til hátíðahalda í Lyona
vegna þess, að þá voru liðin 50
ár, síðan hann var kjörinn bar
borgarstjóri. Herriot er 83 áraa
og var eitt sinn forsætisráð-
herra Fakldands.
Saga eftlr Eðnar Kvaran I
ensly tÉarití.
í síðasta hefti enska tímarits-
ins „The Norseman“ birtist:
smásaga effir Einar H. Kvaran
rithöfund, í þýðingri Snæbjarn-
ar Jónssonar.
Saga sú, sem hér um ræðir,
er Óskin (The Wish) ogerþetta
önnur smásagan eftir Einar H.
Kvaran, sem birtist á skömm-
um tíma í þessu enska bók-
menntatímariti. Snæbjöm
Jónsson hefir íslenzkað báðar
sögurnar.
„The Norseman“ íæst f
Bókaverzlun Snæbjamar Jóns-
sonar í Hafnarstræti.
Daitskir iögreglisEHðnn
Ba*Islge:
voru einkennisklæddir, en síð- yfirheyrslur yfir Niels Elkjær-
ar söfnuðust saman nokkur Hansen ríkisumboðsmanni og
hundruð Klakksvíkingar, sem fleirum, sem bent hafa á Fisch-
tolístruðu að lögreglumönnim-
ium.
Síðar varð sprenging í húsi
er-Heinesen sem upphafsmann
hinna fyrri óeirða.
Þriðja innferð í tvímennings-
keppni Tafl- og bridgeklúbbs
Reykjavíkur fór fram sl. mið-
vikudagskvöld.
Sex efstir í röðinni eru þess-
ir: Sophonias og Sölvi, með
340.5 stig, Þorvaldur og Sigurð-
ur 325, Guðmundur og Tryggvi
321,5, Leifur og Guðmundur
320, Jón og Pétur 311,5 og
Hjalti og Sakarías 310 stig.
Fjórða umferð fer fram í hinu
nýja húsnæði félagsins í Sjó-
mannaskólanum á miðviku-
dagskvöldið kemur.
Iveir iiarllr í r©t, Hasii
Einkaskeyti til Vísis.
Þdrshöjn í morgun.
í fyrrakvöld sættu tveir
Klakksvíkingar heiftarlegri
barsmið af hálfu ðönsku lög-
reglunnar.
Klakksvíkingar þessir komu
syngjandi eftir veginum, en á
undan gengu danskir lögreglu-
menn. Er þeir komu á móts við
lögreglustöðina, var annar
Klakksvákinganna beðinn að
stíga upp í lögreglubílinn, og
síðan var hann barinn. Síðanl
var hinn beðinn að koma upp
í bílinn, og er þangað kom, sá
hann félaga sinn liggja þar í
öngviti. Nú þreif lögreglumað-j
ur í hár hans og hélt honum,|
en aðrir lögreglumenn börðu
hann með kylfum þar til sá féll
í yfirlið. Að þessu Að þessu
búnu var þeim báðum fleygt út
úr bílnum.
Síðan urðu áflog fyrir fram-
an lögreglustöðina. Færeyskur
sjómaður skoraði sterkasta lög-
reglumanninn á hólm. Sjómað-
urin sló lögreglumanninn niður
og handleggsbraut hann. Lög-
reglumaðurinn var fluttur í
sjúkrahús, en sjómaðurinn
í fangelsi.
(Skeyti þetta stingur allmjög
í stúf við fréttir þær, sem Vísir
fékk frá frétaritara sínum í
Kaupmannahöfn, en birtir bæði
skeytin, og verða menn að gera
upp við sjálfa sig, hverju þeir
trúa í báðum skeytunum).